Thu tiền học sinh sai quy định, giáo viên có thể bị phạt tù

Tình trạng lạm thu học phí, một vấn nạn nhức nhối tồn tại dai dẳng trong hệ thống giáo dục Việt Nam, tiếp tục gây bức xúc trong dư luận. Mỗi khi năm học mới đến, câu chuyện về những khoản thu "trên trời" lại một lần nữa trở thành đề tài nóng bỏng. Trước thực trạng này, Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) đã ban hành nhiều quy định chặt chẽ, phân định rõ ràng các khoản tiền nhà trường được phép và không được phép thu. Tuy nhiên, bất chấp các quy định, vẫn có những trường hợp cố tình vi phạm, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi của học sinh và phụ huynh.

Theo quy định của pháp luật hiện hành, các hành vi lạm thu học phí sẽ bị xử lý nghiêm khắc. Có ba hình thức xử lý chính được áp dụng, tùy thuộc vào mức độ vi phạm:

Mức phạt cho giáo viên thu tiền sai quy định (Ảnh minh hoạ)

Theo Nghị định 112/2020 của Chính phủ, các cán bộ, giáo viên có hành vi lạm thu học phí sẽ phải đối mặt với các hình thức kỷ luật như sau:

Đối với viên chức không giữ chức vụ quản lý: Khiển trách, cảnh cáo hoặc buộc thôi việc.

Đối với viên chức quản lý: Khiển trách, cảnh cáo, cách chức hoặc buộc thôi việc.

Ngoài ra, các viên chức bị kỷ luật có thể bị hạn chế thực hiện hoạt động nghề nghiệp theo quy định của pháp luật.

Xử phạt hành chính

Nghị định 04/2021 của Chính phủ quy định rõ, cơ sở giáo dục nào thu các khoản phí trái với quy định của cấp có thẩm quyền có thể bị phạt hành chính từ 10 đến 20 triệu đồng. Điều này có nghĩa, các trường thu những khoản phí không được phép, hoặc thu các khoản phí được phép nhưng không dựa trên tinh thần tự nguyện của phụ huynh, học sinh, đều sẽ bị xử lý.

(Ảnh minh hoạ)

Truy cứu trách nhiệm hình sự

Đây là hình thức xử lý nghiêm khắc nhất dành cho những trường hợp vi phạm nghiêm trọng. Nếu có bằng chứng cho thấy những khoản thu tự nguyện thực chất là thu ép buộc, sử dụng sai mục đích và có sự chỉ đạo từ phía nhà trường, lãnh đạo cơ sở giáo dục có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Nghiêm trọng hơn, nếu hành vi thu tiền với mục đích chiếm đoạt tài sản của phụ huynh, học sinh với tổng số tiền từ 2 triệu đồng trở lên, hoặc thuộc các trường hợp quy định tại Điều 355 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017), người vi phạm có thể bị khởi tố về tội "lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản".

Điều 355 quy định cụ thể các khung hình phạt, bao gồm:

Khung 1: Phạt tù từ 1 năm đến 6 năm.

Khung 2: Phạt tù từ 6 năm đến 13 năm.

Khung 3: Phạt tù từ 13 năm đến 20 năm.

Khung 4: Phạt tù 20 năm hoặc tù chung thân.

(Ảnh minh hoạ)

Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ từ 1 đến 5 năm, phạt tiền từ 30 đến 100 triệu đồng và tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.

Khi phát hiện những dấu hiệu lạm thu, phụ huynh có quyền yêu cầu nhà trường giải thích, xem xét lại quyết định thu học phí. Nếu không được giải quyết thỏa đáng, phụ huynh có thể khiếu nại lên lãnh đạo nhà trường. Trong trường hợp khiếu nại không được giải quyết, phụ huynh có thể tiếp tục khiếu nại đến cơ quan quản lý cấp trên, cụ thể là Trưởng Phòng Giáo dục và Đào tạo.