'Thành phố ma' xa hoa bậc nhất Việt Nam: Lăng mộ bạc tỷ mọc như nấm, thiết kế không khác gì lăng tẩm của vua chúa

Ở xã Vinh An, huyện Phú Vang, Thừa Thiên - Huế, khu nghĩa địa ở làng An Bằng đã nổi tiếng hàng chục năm qua với số lượng ngôi mộ bạc tỷ xuất hiện như nấm.

Thậm chí, vào năm 2006, khu nghĩa địa này từng được tờ Daily Mail của Anh đưa tin với một chùm ảnh đi kèm chú thích "một nghĩa trang kỳ lạ, đầy màu sắc và xa hoa" và miêu tả nghĩa địa này như "thành phố của những hồn ma".

Nghĩa trang An Bằng, với cái tên “thành phố ma”, là một hiện tượng văn hóa và kiến trúc độc đáo tại Việt Nam.

Làng An Bằng, hay còn được gọi là Hà Úc, vốn là một làng chài nhỏ bé ven biển thuộc xã Vinh An. Cuộc sống của người dân nơi đây trước đây chủ yếu dựa vào nghề đánh bắt thủy sản gần bờ với những con thuyền nhỏ. Sự nghèo khó và khắc nghiệt của nghề biển khiến cuộc sống của họ luôn chật vật. Tuy nhiên, từ thập niên 1990, một sự thay đổi lớn đã diễn ra, làm thay đổi diện mạo của làng An Bằng.

Sau khi nhà nước cho phép người Việt định cư ở nước ngoài gửi tiền về cho người thân, nhiều người dân An Bằng – đặc biệt là những người đang sinh sống tại Mỹ – bắt đầu gửi tiền về quê hương. Nguồn tiền này đã giúp người dân cải thiện đời sống, xây nhà cửa khang trang, mua sắm xe cộ và quan trọng hơn, đầu tư vào việc xây dựng lăng mộ cho tổ tiên.

Với quan niệm truyền thống “sống cái nhà, thác cái mồ”, người dân An Bằng tin rằng việc xây dựng những ngôi mộ hoành tráng, bề thế là cách thể hiện lòng hiếu thảo và sự kính trọng đối với người đã khuất, đồng thời cầu mong sự phù hộ cho con cháu làm ăn phát đạt. Từ đây, khu nghĩa trang An Bằng dần hình thành và trở thành “thành phố ma” với những ngôi mộ xa hoa, lộng lẫy, mang đậm dấu ấn kiến trúc lăng tẩm vua chúa.

Danh tiếng của An Bằng nổi tiếng đến mức người dân ở Thừa Thiên - Huế hầu như ai cũng biết đến địa điểm này. “Cứ thấy nơi mô nghĩa địa cao hơn nhà ở thì đó là làng An Bằng” - người dân xứ Huế khi được hỏi đường về làng An Bằng.

Để đến được khu nghĩa địa "siêu sang" này, người ta thường chạy dọc tuyến quốc lộ 49 về biển Thuận An rồi tiếp tục chạy theo con đường ven biển gần 30km. Khu nghĩa địa này có diện tích 40.000 m2 với cả nghìn ngôi mộ rộng từ 40 – 400m2 với cổng cao 7- 8m, trải dài đến gần biển. Không chỉ dừng lại ở mức vài trăm triệu đến tiền tỷ, có những lăng mộ ở đây có giá trị lên tới gần chục tỷ đồng.

Nhiều gia đình xây xong mộ, vài năm sau lại cải tạo bề thế hơn. Khu nghĩa địa này trông như một vùng đất bí hiểm khi có đầy những ngôi mộ bề thế, đủ màu sắc, nối đuôi nhau trải dài trên đồi cát.

Hầu hết các lăng mộ ở An Bằng được lấy cảm hứng từ lăng vua Khải Định – một trong những lăng tẩm nổi bật nhất của triều Nguyễn, nổi tiếng với sự tinh xảo và giao thoa giữa kiến trúc Đông – Tây. Tuy nhiên, mỗi ngôi mộ lại được biến hóa theo sở thích và tín ngưỡng của từng gia đình, tạo nên sự đa dạng về phong cách. Có những ngôi mộ mang đậm dấu ấn Phật giáo với tượng Phật, hoa sen và các họa tiết rồng phượng. Một số khác lại kết hợp yếu tố Công giáo, Đạo giáo, thậm chí cả Hồi giáo hay phong cách Tạng. Không ít lăng mộ được xây dựng như những cung điện thu nhỏ, với cổng tam quan, mái ngói lưu ly, câu đối, bia đá, trụ biểu và các linh vật như lân, ly, quy, phượng canh giữ.

Việc xây dựng những ngôi mộ hoành tráng tại An Bằng không chỉ đơn thuần là sự phô trương hay khoe khoang sự giàu có. Đằng sau đó là một tầng ý nghĩa văn hóa và tín ngưỡng sâu sắc. Với người dân An Bằng, lăng mộ không chỉ là nơi an nghỉ của người đã khuất mà còn là biểu tượng của lòng hiếu thảo và sự kết nối giữa các thế hệ. Quan niệm “trần sao âm vậy” khiến họ tin rằng một ngôi mộ đẹp, bề thế sẽ mang lại cuộc sống sung túc cho người đã khuất ở thế giới bên kia, đồng thời phù hộ cho con cháu ở dương gian.

Khu nghĩa trang An Bằng, với cái tên “thành phố ma”, là một hiện tượng văn hóa và kiến trúc độc đáo tại Việt Nam. Những ngôi mộ xa hoa, lấy cảm hứng từ lăng tẩm vua chúa, không chỉ phản ánh lòng hiếu thảo và tín ngưỡng của người dân mà còn kể câu chuyện về sự đổi đời của một làng chài nghèo. Dù mang theo những tranh cãi về sự lãng phí, “thành phố ma” vẫn là một điểm đến không thể bỏ qua, nơi du khách có thể khám phá vẻ đẹp kỳ diệu của nghệ thuật, văn hóa và tâm linh và cảm nhận sự giao thoa giữa truyền thống và hiện đại của Việt Nam.