Thứ tư, 19/03/2025
Tháng chạp là tháng cuối cùng trong năm Âm lịch, tháng thứ mười hai (12) đối với các năm Âm lịch thường hoặc tháng thứ mười ba (13) trong những năm Âm lịch nhuận.
Tháng chạp là tháng quan trọng trong đời sống tinh thần của người Việt, là thời gian để mọi người chuẩn bị đón Tết Nguyên Đán.
Tháng 12 Âm lịch được gọi là tháng Chạp
Tháng Chạp năm Giáp Thìn bắt đầu từ ngày 31/12/2024 và kết thúc ngày 28/1/2025 Dương lịch.
Theo ghi chép trong các tài liệu cổ, từ "chạp" do đọc lệch chữ lạp trong tiếng Hán mà thành. Chữ "lạp" (臘) trong tiếng Hán có nghĩa là "bữa tiệc cuối năm" hay "lễ hội tạ ơn cuối năm". Đây là thời điểm mà người xưa tổ chức những lễ hội để cảm tạ tổ tiên, thần linh đã bảo vệ và phù hộ họ trong suốt một năm. Vì thế, tháng này còn được gọi là tháng "lạp" - một thời điểm quan trọng để tổng kết, nhìn lại những điều đã trải qua trong năm và chuẩn bị cho một năm mới.
Trong tiếng Hán, từ "lạp" có nhiều nghĩa, trong đó có nghĩa “lễ tế chạp”, tức lễ tế thần vào tháng cuối năm âm lịch. Thời xa xưa, cuối năm có lễ tất niên, gọi là “đại lạp”. Vì thế, tháng cuối năm được gọi là “lạp nguyệt” (tháng có đại lạp). Ngoài ra, còn có giả thuyết cho rằng, chữ “lạp” trong tiếng Hán cũng có nghĩa là thịt. Tháng cuối năm là thời gian người ta tích trữ các loại thực phẩm để đối phó với mùa đông rét mướt, và cũng để chuẩn bị cho Tết Nguyên đán. Trong đó, thịt là loại thực phẩm quý giá, quan trọng.
"Lạp" về sau phái sinh nét nghĩa “lễ cúng tổ tiên, ngày giỗ”. Khi vào tiếng Việt, lạp bị đọc chệch thành “chạp” và trở thành từ đồng nghĩa với “giỗ”. Cho nên, trong tiếng Việt mới có tổ hợp “ngày chạp” tương đương “ngày giỗ” và thường gộp gọn khi nói là “giỗ chạp”. "Giỗ chạp” là một từ ghép có cấu tạo đẳng lập với phương thức kết hợp một yếu tố Hán Việt và một yếu tố Việt cùng hoặc gần nghĩa. Đây là một trong những cách Việt hóa tích cực lớp từ mượn gốc Hán của người Việt.
Người Việt xưa dùng cách đếm tên tháng theo mùa vụ nông nghiệp và các lễ hội quan trọng, do đó tháng cuối cùng của năm Âm lịch được đánh dấu bởi những lễ cúng quan trọng này và được gọi là tháng Chạp.
Với người Việt, tháng Chạp là thời điểm để tổ chức nhiều lễ nghi quan trọng, chuẩn bị cho cái Tết truyền thống. Từ đầu tháng, các gia đình đã bắt đầu dọn dẹp nhà cửa, chuẩn bị các món ăn truyền thống, mua sắm quần áo mới, và đặc biệt là thu xếp công việc để có một cái Tết ấm cúng, đủ đầy. Việc này không chỉ để kết thúc một năm mà còn để bắt đầu một năm mới với nhiều hy vọng, sự suôn sẻ và may mắn.
Ngoài ý nghĩa lịch sử và văn hóa, tháng Chạp còn mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc. Đây là lúc mọi người kết thúc hành trình của một năm, để hướng về tổ tiên, về cội nguồn. Điều này thể hiện qua các phong tục như cúng ông Công, ông Táo, tạ ơn tổ tiên vào ngày 23 tháng Chạp, hay dọn dẹp và trang hoàng bàn thờ tổ tiên để đón Tết.
Tháng Chạp là tháng 12 Âm lịch (Ảnh minh họa)
Phong tục diễn ra trong tháng Chạp
Tháng Chạp được xem là thời gian bận rộn nhất trong năm, với nhiều hoạt động và lễ tục nhằm chuẩn bị cho Tết Nguyên Đán. Những ngày này thường là lúc người dân tiến hành dọn dẹp, trang hoàng nhà cửa, và chuẩn bị những món ăn đặc trưng cho ngày Tết.
Dọn dẹp nhà cửa
Người Việt quan niệm rằng việc vệ sinh, sắp xếp lại nhà cửa vào cuối năm giúp xua đuổi đi những điều không tốt và đón nhận những điều may mắn trong năm mới.
Cúng ông Công, ông Táo
Đây là phong tục phổ biến được thực hiện vào ngày 23 tháng Chạp. Ông Công, ông Táo được xem là các vị thần bếp núc, và lễ tiễn ông Táo về trời là để báo cáo Ngọc Hoàng những việc làm của gia đình trong suốt một năm qua.
Tảo mộ
Vào cuối tháng Chạp, nhiều gia đình cũng có tục đi tảo mộ, tức là viếng thăm và dọn dẹp mộ phần của tổ tiên, bày tỏ lòng biết ơn và kính nhớ những người đã khuất.
Mua sắm và chuẩn bị Tết
Các gia đình cũng tranh thủ thời gian này để mua sắm, chuẩn bị các vật phẩm cần thiết cho Tết như bánh kẹo, hoa quả, và đặc biệt là gói bánh chưng, bánh tét – những món ăn không thể thiếu trong ngày Tết.
Tháng Chạp không chỉ là thời điểm bận rộn mà còn chứa đựng những giá trị văn hóa tinh thần quan trọng. Đây là khoảng thời gian để mỗi người Việt nhìn lại một năm đã qua, biết ơn những điều tốt đẹp và chuẩn bị hành trang tốt nhất cho năm mới.
Nguồn: https://thuonghieuvaphapluat.vn/thang-12-am-lich-duoc-goi-la-thang-chap-vi-sao-vz110384.html..
Thị xã Cửa Lò - thị xã nhỏ nhất Việt Nam với diện tích 29...
Làm sao - 15 giờ, 21 phút trước
Trong môi trường công sở, mối quan hệ với lãnh đạo cũ luôn là vấn đề nhạy cảm, đặc biệt khi họ từng không đề bạt hay thậm chí gây khó dễ cho bạn....
Kiến thức - 15 giờ, 22 phút trước
Giá vàng tăng kỷ lục, vượt 3.000 USD/ounce nhưng doanh nhân nổi tiếng - Warren Buffett lại có nhận định bất ngờ về loại tài sản này.
Kiến thức - 15 giờ, 23 phút trước
Theo Nghị định 168/2024/NĐ-CP, việc chở trẻ em từ 06 tuổi trở lên ngồi phía trước xe máy là hành vi vi phạm pháp luật và sẽ bị phạt rất nặng.
Kiến thức - 15 giờ, 23 phút trước
Quốc hội đã thông qua Nghị quyết thí điểm thực hiện dự án nhà ở thương mại thông qua thỏa thuận nhận quyền hoặc đang có quyền sử dụng đất, mở ra một hướng...
Kiến thức - 16 giờ, 9 phút trước
Theo Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) năm 2024 có hiệu lực vào ngày 1/7/2025, việc điều chỉnh lương hưu tiếp nối đợt tăng 15% trước đó, hứa hẹn sẽ mang lại lợi ích...
Kiến thức - 7 giờ, 56 phút trước
Cách tính tiền trợ cấp nghỉ thôi việc cho cán bộ, công chức khi sáp nhập xã, bỏ cấp huyện được quy định theo Thông tư 1/2025/TT-BNV.
Du lịch Việt - 8 giờ, 31 phút trước
Khu du lịch này được quy hoạch theo mô hình "một hành lang ven biển - bốn trung tâm, đa hướng tiếp cận biển", hứa hẹn sẽ trở thành điểm đến hàng đầu khu...
Chuyện làng sao - 8 giờ, 43 phút trước
Không ít cư dân mạng để lại bình luận dưới bài đăng mà Son Ye Jin chia sẻ lên trang cá nhân gần đây.
Chuyện làng sao - 8 giờ, 45 phút trước
Tình trạng sức khoẻ của Khả Ngân gây lo lắng hơn cả.
Đời sống số - 10 giờ, 18 phút trước
Thời tiết cũng có quy luật riêng và sẽ ảnh hưởng đến chúng ta. Đây chính là vai trò của lịch. Ngày 19 tháng 3, thứ tư, ngày 20 tháng 2 âm lịch, con...
Đời sống số - 10 giờ, 29 phút trước
Giả sử bạn đang đứng trước một con đường đầy khó khăn và cần phải chọn lối thoát để giải quyết vấn đề trong cuộc sống. Bạn sẽ chọn con đường nào?
Đời sống số - 11 giờ, 35 phút trước
Theo đó, các nền tảng mạng xã hội sẽ không được phép yêu cầu người dùng cung cấp hình ảnh căn cước công dân của họ.
Kiến thức - 11 giờ, 37 phút trước
Từ khi được phát hiện đến nay, mỏ vàng này luôn được Sách Kỷ lục Guinness ghi nhận như là “Mỏ vàng lộ thiên có trữ lượng lớn nhất thế giới”.
Kiến thức - 11 giờ, 37 phút trước
Mù Cả, xã vùng cao biên giới thuộc huyện Mường Tè, tỉnh Lai Châu, gây ấn tượng bởi diện tích rộng lớn tương đương một nửa tỉnh Bắc Ninh, nhưng mật độ dân số...
Kiến thức - 11 giờ, 37 phút trước
Không lâu nữa sông Tô Lịch sẽ hồi sinh, khi dự án hệ thống xử lý nước thải sắp đi về đích và nhiều yếu tố khác.
Kiến thức - 11 giờ, 38 phút trước
Khi học phí các trường quốc tế và tư thục chất lượng cao tại Hà Nội ngày càng tăng, nhiều phụ huynh vẫn có thể tìm thấy trường THPT tư thục với học phí...
Chuyện làng sao - 11 giờ, 38 phút trước
Mới đây, trong khi đang livestream, NSƯT Kim Tuyến nhận được nhiều câu hỏi về vợ con cố NSƯT Quý Bình. Trước điều này, nữ nghệ sĩ thẳng thắn lên tiếng lần cuối.
Dòng sự kiện - 11 giờ, 18 phút trước
Bảo hiểm xã hội Hà Nội đề xuất thành phố hỗ trợ tiền đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện, bảo hiểm y tế cho một số nhóm từ 1/1/2026, gồm người đủ 60...
Kiến thức - 11 giờ, 22 phút trước
Không phải Hà Nội hay TP.HCM, đây mới là địa phương có thu nhập bình quân đầu người cao nhất cả nước.
Địa chỉ ăn ngon - 11 giờ, 22 phút trước
Khi hầm thịt bò, nhiều người gặp phải vấn đề thịt dai, khó nhai, dễ mắc răng. Trên thực tế, nếu biết cách chế biến đúng và sử dụng một số mẹo nhỏ, bạn...
Tin trong ngày - 11 giờ, 22 phút trước
Mới đây, trường Đại Học Quốc gia Hà Nội vừa ban hành quyết định về việc giao chỉ tiêu tuyển sinh đại học năm 2025 cho các trường thành viên.
Tin trong ngày - 11 giờ, 22 phút trước
Mới đây, đã có nhiều trường quân đội công bố chỉ tiêu tuyển sinh hệ quân sự năm 2025.
Tâm sự - 11 giờ, 22 phút trước
Trong cuộc đời, tiền bạc có thể mua được những khoảnh khắc vui vẻ nhất thời, nhưng không thể đổi lấy hạnh phúc lâu dài. Đối với phụ nữ, nỗi buồn lớn nhất không...
Đời sống số - 12 giờ, 5 phút trước
Người xưa sử dụng ngũ hành, thiên can địa chi, quẻ Kinh Dịch và các tiết khí để mô phỏng quy luật vận hành của thời tiết. Hôm nay là thứ tư, ngày 19...
Kiến thức - 12 giờ, 5 phút trước
Ngày nay, nhiều người mua đất nông nghiệp, trồng cây lâu năm để chờ xin lên thổ cư. Ưu điểm là loại đất này có giá thành rẻ. Nhưng điều thắc mắc lớn nhất...