Thứ ba, 29/04/2025
Tháng chạp là tháng cuối cùng trong năm Âm lịch, tháng thứ mười hai (12) đối với các năm Âm lịch thường hoặc tháng thứ mười ba (13) trong những năm Âm lịch nhuận.
Tháng chạp là tháng quan trọng trong đời sống tinh thần của người Việt, là thời gian để mọi người chuẩn bị đón Tết Nguyên Đán.
Tháng 12 Âm lịch được gọi là tháng Chạp
Tháng Chạp năm Giáp Thìn bắt đầu từ ngày 31/12/2024 và kết thúc ngày 28/1/2025 Dương lịch.
Theo ghi chép trong các tài liệu cổ, từ "chạp" do đọc lệch chữ lạp trong tiếng Hán mà thành. Chữ "lạp" (臘) trong tiếng Hán có nghĩa là "bữa tiệc cuối năm" hay "lễ hội tạ ơn cuối năm". Đây là thời điểm mà người xưa tổ chức những lễ hội để cảm tạ tổ tiên, thần linh đã bảo vệ và phù hộ họ trong suốt một năm. Vì thế, tháng này còn được gọi là tháng "lạp" - một thời điểm quan trọng để tổng kết, nhìn lại những điều đã trải qua trong năm và chuẩn bị cho một năm mới.
Trong tiếng Hán, từ "lạp" có nhiều nghĩa, trong đó có nghĩa “lễ tế chạp”, tức lễ tế thần vào tháng cuối năm âm lịch. Thời xa xưa, cuối năm có lễ tất niên, gọi là “đại lạp”. Vì thế, tháng cuối năm được gọi là “lạp nguyệt” (tháng có đại lạp). Ngoài ra, còn có giả thuyết cho rằng, chữ “lạp” trong tiếng Hán cũng có nghĩa là thịt. Tháng cuối năm là thời gian người ta tích trữ các loại thực phẩm để đối phó với mùa đông rét mướt, và cũng để chuẩn bị cho Tết Nguyên đán. Trong đó, thịt là loại thực phẩm quý giá, quan trọng.
"Lạp" về sau phái sinh nét nghĩa “lễ cúng tổ tiên, ngày giỗ”. Khi vào tiếng Việt, lạp bị đọc chệch thành “chạp” và trở thành từ đồng nghĩa với “giỗ”. Cho nên, trong tiếng Việt mới có tổ hợp “ngày chạp” tương đương “ngày giỗ” và thường gộp gọn khi nói là “giỗ chạp”. "Giỗ chạp” là một từ ghép có cấu tạo đẳng lập với phương thức kết hợp một yếu tố Hán Việt và một yếu tố Việt cùng hoặc gần nghĩa. Đây là một trong những cách Việt hóa tích cực lớp từ mượn gốc Hán của người Việt.
Người Việt xưa dùng cách đếm tên tháng theo mùa vụ nông nghiệp và các lễ hội quan trọng, do đó tháng cuối cùng của năm Âm lịch được đánh dấu bởi những lễ cúng quan trọng này và được gọi là tháng Chạp.
Với người Việt, tháng Chạp là thời điểm để tổ chức nhiều lễ nghi quan trọng, chuẩn bị cho cái Tết truyền thống. Từ đầu tháng, các gia đình đã bắt đầu dọn dẹp nhà cửa, chuẩn bị các món ăn truyền thống, mua sắm quần áo mới, và đặc biệt là thu xếp công việc để có một cái Tết ấm cúng, đủ đầy. Việc này không chỉ để kết thúc một năm mà còn để bắt đầu một năm mới với nhiều hy vọng, sự suôn sẻ và may mắn.
Ngoài ý nghĩa lịch sử và văn hóa, tháng Chạp còn mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc. Đây là lúc mọi người kết thúc hành trình của một năm, để hướng về tổ tiên, về cội nguồn. Điều này thể hiện qua các phong tục như cúng ông Công, ông Táo, tạ ơn tổ tiên vào ngày 23 tháng Chạp, hay dọn dẹp và trang hoàng bàn thờ tổ tiên để đón Tết.
Tháng Chạp là tháng 12 Âm lịch (Ảnh minh họa)
Phong tục diễn ra trong tháng Chạp
Tháng Chạp được xem là thời gian bận rộn nhất trong năm, với nhiều hoạt động và lễ tục nhằm chuẩn bị cho Tết Nguyên Đán. Những ngày này thường là lúc người dân tiến hành dọn dẹp, trang hoàng nhà cửa, và chuẩn bị những món ăn đặc trưng cho ngày Tết.
Dọn dẹp nhà cửa
Người Việt quan niệm rằng việc vệ sinh, sắp xếp lại nhà cửa vào cuối năm giúp xua đuổi đi những điều không tốt và đón nhận những điều may mắn trong năm mới.
Cúng ông Công, ông Táo
Đây là phong tục phổ biến được thực hiện vào ngày 23 tháng Chạp. Ông Công, ông Táo được xem là các vị thần bếp núc, và lễ tiễn ông Táo về trời là để báo cáo Ngọc Hoàng những việc làm của gia đình trong suốt một năm qua.
Tảo mộ
Vào cuối tháng Chạp, nhiều gia đình cũng có tục đi tảo mộ, tức là viếng thăm và dọn dẹp mộ phần của tổ tiên, bày tỏ lòng biết ơn và kính nhớ những người đã khuất.
Mua sắm và chuẩn bị Tết
Các gia đình cũng tranh thủ thời gian này để mua sắm, chuẩn bị các vật phẩm cần thiết cho Tết như bánh kẹo, hoa quả, và đặc biệt là gói bánh chưng, bánh tét – những món ăn không thể thiếu trong ngày Tết.
Tháng Chạp không chỉ là thời điểm bận rộn mà còn chứa đựng những giá trị văn hóa tinh thần quan trọng. Đây là khoảng thời gian để mỗi người Việt nhìn lại một năm đã qua, biết ơn những điều tốt đẹp và chuẩn bị hành trang tốt nhất cho năm mới.
Nguồn: https://thuonghieuvaphapluat.vn/thang-12-am-lich-duoc-goi-la-thang-chap-vi-sao-vz110384.html..
Theo dự thảo Nghị định mới nhất do Bộ Lao động Thương binh và Xã...
Kiến thức - 36 phút trước
Nhà tâm lý học Adler nói: "Người hạnh phúc dùng tuổi thơ để chữa lành cả cuộc đời, còn người bất hạnh phải dùng cả cuộc đời để chữa lành tuổi thơ". Câu nói...
Kiến thức - 37 phút trước
Nhóm hưởng chính sách Nghị định 178 có bao gồm những người hoạt động không chuyên trách cấp xã hay không?
Kiến thức - 37 phút trước
Cân nặng và tuổi thọ, thoạt nhìn là hai khái niệm không liên quan, nhưng nghiên cứu phát hiện rằng giữa chúng có mối liên hệ nhất định.
Kiến thức - 37 phút trước
Hiện tại, toàn tỉnh Vĩnh Long có khoảng 200 hộ nuôi sản xuất và ươm dưỡng con vật này với diện tích 45ha. Trung bình 1 bể nuôi 20-30m2 khi nuôi đạt có thể...
Kiến thức - 1 giờ, 26 phút trước
Giữa vô vàn lựa chọn, đâu là những ngành vừa đón đầu xu hướng, vừa đảm bảo cơ hội việc làm rộng mở cùng mức thu nhập đáng mơ ước? Dưới đây là ba...
Kiến thức - 37 phút trước
Hiện tại, toàn tỉnh Vĩnh Long có khoảng 200 hộ nuôi sản xuất và ươm dưỡng con vật này với diện tích 45ha. Trung bình 1 bể nuôi 20-30m2 khi nuôi đạt có thể...
Đi gì - 59 phút trước
Sự kiện ra mắt BYD Sealion 6 tại An Giang không chỉ thu hút giới yêu xe mà còn bùng nổ với màn trình diễn ấn tượng của ca sĩ Hồ Quang Hiếu, mang...
Kiến thức - 1 giờ, 26 phút trước
Giữa vô vàn lựa chọn, đâu là những ngành vừa đón đầu xu hướng, vừa đảm bảo cơ hội việc làm rộng mở cùng mức thu nhập đáng mơ ước? Dưới đây là ba...
Nội thất - Ngoại thất - 1 giờ, 26 phút trước
Căn biệt thự có tuổi đời 100 năm này vẫn được giữ gìn nguyên vẹn cho đến tận ngày nay.
Chăm sóc sức khỏe - 1 giờ, 26 phút trước
Việc ăn 1-2 quả chuối mỗi ngày có thể mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.
Kiến thức - 1 giờ, 26 phút trước
Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) năm 2024 có hiệu lực từ ngày 1/7/2025 sẽ thay đổi quy định về điều kiện hưởng lương hưu so với Luật BHXH 2014.
Đời sống số - 1 giờ, 26 phút trước
Nhiều người thắc mắc, thẻ ATM không hoạt động trong bao lâu sẽ bị ngân hàng đóng? Và số phận của số dư còn lại trong các tài khoản đó sẽ ra sao?
Đời sống số - 2 giờ, 40 phút trước
Hôm nay là ngày cuối cùng của tháng 4, thứ tư, ngày 30 tháng 4, ngày thứ ba của tháng thứ tư theo lịch âm lịch, và sự kết hợp của Thiên Can và...
Kiến thức - 2 giờ, 55 phút trước
Đột tử ở độ tuổi 46–55 đang ngày càng được chú ý bởi các chuyên gia y tế vì đây là một giai đoạn chuyển tiếp sinh học và lối sống quan trọng, được...
Kiến thức - 2 giờ, 56 phút trước
Chỉ còn 4 tháng nữa, cây cầu Rạch Miễu 2 trị giá gần 7.000 tỷ đồng, một dự án hạ tầng trọng điểm của khu vực Đồng bằng sông Cửu Long, dự kiến sẽ...
Kiến thức - 2 giờ, 56 phút trước
Tỉnh thành này là một trong những địa phương sở hữu nguồn tài nguyên khoáng sản phong phú và trữ lượng thuộc hàng đầu cả nước.
Địa chỉ ăn ngon - 2 giờ, 56 phút trước
Dưa cải chua không chỉ là một món ăn kèm giúp kích thích vị giác, tạo sự ngon miệng khi ăn, mà còn có thể chế biến thành nhiều món ngon khác như xào...
Chăm sóc sức khỏe - 2 giờ, 56 phút trước
Dù có hương vị hấp dẫn và hình thức bắt mắt, hai món rau dưới đây thực sự không hề "thân thiện" với sức khỏe, đặc biệt là hệ thống mạch máu.
Kiến thức - 3 giờ, 35 phút trước
Dự thảo Luật Cán bộ, công chức (sửa đổi) quy định rõ việc đánh giá, bố trí, sử dụng cán bộ, công chức phải căn cứ vào yêu cầu của vị trí việc làm...
Làm sao - 3 giờ, 36 phút trước
Warren Buffett không chỉ nổi tiếng với tài năng đầu tư cổ phiếu mà còn được biết đến với những lời khuyên đầu tư sâu sắc, thiết thực. Dưới đây là 5 câu nói...
Kiến thức - 3 giờ, 36 phút trước
Với nhiều ưu điểm, Đông phương học hiện đang là một trong những lựa chọn hàng đầu cho những ai đam mê khám phá và muốn phát triển trong môi trường toàn cầu hóa....
Kiến thức - 3 giờ, 36 phút trước
Vietcombank đưa ra thông báo quan trọng tới các khách hàng tổ chức về việc cập nhật thông tin cá nhân và sinh trắc học, nhằm tuân thủ theo Thông tư 17/2024/TT-NHNN của Ngân...
Kiến thức - 3 giờ, 36 phút trước
Trong quá trình đăng ký nguyện vọng, nữ sinh thường đối mặt với sự lựa chọn ngành nghề hạn chế hơn so với nam sinh. Một phần nguyên nhân là do đặc thù nghề...
Chuyện làng sao - 3 giờ, 36 phút trước
H'Hen Niê thường xuyên để lộ dấu hiệu khiến dân tình đoán cô đang có tin vui.
Kiến thức - 3 giờ, 11 phút trước
Trồng hoa cũng là một quá trình học tập. Như câu nói, sống và học hỏi, không ngừng học hỏi và cải thiện. Điều tôi muốn chia sẻ với các bạn hôm nay là:...