Tháng 12 Âm lịch được gọi là tháng Chạp, vì sao?

09:49 05/01/2025

Tháng Chạp năm Giáp Thìn bắt đầu từ ngày 31/12/2024 và kết thúc ngày 28/1/2025 Dương lịch.

Tháng chạp là tháng cuối cùng trong năm Âm lịch, tháng thứ mười hai (12) đối với các năm Âm lịch thường hoặc tháng thứ mười ba (13) trong những năm Âm lịch nhuận.

Tháng chạp là tháng quan trọng trong đời sống tinh thần của người Việt, là thời gian để mọi người chuẩn bị đón Tết Nguyên Đán.

Tháng 12 Âm lịch được gọi là tháng Chạp

Tháng Chạp năm Giáp Thìn bắt đầu từ ngày 31/12/2024 và kết thúc ngày 28/1/2025 Dương lịch.

Theo ghi chép trong các tài liệu cổ, từ "chạp" do đọc lệch chữ lạp trong tiếng Hán mà thành. Chữ "lạp" (臘) trong tiếng Hán có nghĩa là "bữa tiệc cuối năm" hay "lễ hội tạ ơn cuối năm". Đây là thời điểm mà người xưa tổ chức những lễ hội để cảm tạ tổ tiên, thần linh đã bảo vệ và phù hộ họ trong suốt một năm. Vì thế, tháng này còn được gọi là tháng "lạp" - một thời điểm quan trọng để tổng kết, nhìn lại những điều đã trải qua trong năm và chuẩn bị cho một năm mới.

Trong tiếng Hán, từ "lạp" có nhiều nghĩa, trong đó có nghĩa “lễ tế chạp”, tức lễ tế thần vào tháng cuối năm âm lịch. Thời xa xưa, cuối năm có lễ tất niên, gọi là “đại lạp”. Vì thế, tháng cuối năm được gọi là “lạp nguyệt” (tháng có đại lạp). Ngoài ra, còn có giả thuyết cho rằng, chữ “lạp” trong tiếng Hán cũng có nghĩa là thịt. Tháng cuối năm là thời gian người ta tích trữ các loại thực phẩm để đối phó với mùa đông rét mướt, và cũng để chuẩn bị cho Tết Nguyên đán. Trong đó, thịt là loại thực phẩm quý giá, quan trọng.

"Lạp" về sau phái sinh nét nghĩa “lễ cúng tổ tiên, ngày giỗ”. Khi vào tiếng Việt, lạp bị đọc chệch thành “chạp” và trở thành từ đồng nghĩa với “giỗ”. Cho nên, trong tiếng Việt mới có tổ hợp “ngày chạp” tương đương “ngày giỗ” và thường gộp gọn khi nói là “giỗ chạp”. "Giỗ chạp” là một từ ghép có cấu tạo đẳng lập với phương thức kết hợp một yếu tố Hán Việt và một yếu tố Việt cùng hoặc gần nghĩa. Đây là một trong những cách Việt hóa tích cực lớp từ mượn gốc Hán của người Việt.

Người Việt xưa dùng cách đếm tên tháng theo mùa vụ nông nghiệp và các lễ hội quan trọng, do đó tháng cuối cùng của năm Âm lịch được đánh dấu bởi những lễ cúng quan trọng này và được gọi là tháng Chạp.

Với người Việt, tháng Chạp là thời điểm để tổ chức nhiều lễ nghi quan trọng, chuẩn bị cho cái Tết truyền thống. Từ đầu tháng, các gia đình đã bắt đầu dọn dẹp nhà cửa, chuẩn bị các món ăn truyền thống, mua sắm quần áo mới, và đặc biệt là thu xếp công việc để có một cái Tết ấm cúng, đủ đầy. Việc này không chỉ để kết thúc một năm mà còn để bắt đầu một năm mới với nhiều hy vọng, sự suôn sẻ và may mắn.

Ngoài ý nghĩa lịch sử và văn hóa, tháng Chạp còn mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc. Đây là lúc mọi người kết thúc hành trình của một năm, để hướng về tổ tiên, về cội nguồn. Điều này thể hiện qua các phong tục như cúng ông Công, ông Táo, tạ ơn tổ tiên vào ngày 23 tháng Chạp, hay dọn dẹp và trang hoàng bàn thờ tổ tiên để đón Tết.

Tháng 12 Âm lịch, tháng Chạp, kiến thức

Tháng Chạp là tháng 12 Âm lịch (Ảnh minh họa)

Phong tục diễn ra trong tháng Chạp

Tháng Chạp được xem là thời gian bận rộn nhất trong năm, với nhiều hoạt động và lễ tục nhằm chuẩn bị cho Tết Nguyên Đán. Những ngày này thường là lúc người dân tiến hành dọn dẹp, trang hoàng nhà cửa, và chuẩn bị những món ăn đặc trưng cho ngày Tết.

Dọn dẹp nhà cửa

Người Việt quan niệm rằng việc vệ sinh, sắp xếp lại nhà cửa vào cuối năm giúp xua đuổi đi những điều không tốt và đón nhận những điều may mắn trong năm mới.

Cúng ông Công, ông Táo

Đây là phong tục phổ biến được thực hiện vào ngày 23 tháng Chạp. Ông Công, ông Táo được xem là các vị thần bếp núc, và lễ tiễn ông Táo về trời là để báo cáo Ngọc Hoàng những việc làm của gia đình trong suốt một năm qua.

Tháng 12 Âm lịch, tháng Chạp, kiến thức

Tảo mộ

Vào cuối tháng Chạp, nhiều gia đình cũng có tục đi tảo mộ, tức là viếng thăm và dọn dẹp mộ phần của tổ tiên, bày tỏ lòng biết ơn và kính nhớ những người đã khuất.

Mua sắm và chuẩn bị Tết

Các gia đình cũng tranh thủ thời gian này để mua sắm, chuẩn bị các vật phẩm cần thiết cho Tết như bánh kẹo, hoa quả, và đặc biệt là gói bánh chưng, bánh tét – những món ăn không thể thiếu trong ngày Tết.

Tháng Chạp không chỉ là thời điểm bận rộn mà còn chứa đựng những giá trị văn hóa tinh thần quan trọng. Đây là khoảng thời gian để mỗi người Việt nhìn lại một năm đã qua, biết ơn những điều tốt đẹp và chuẩn bị hành trang tốt nhất cho năm mới.

Tường San (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)

Nguồn: https://thuonghieuvaphapluat.vn/thang-12-am-lich-duoc-goi-la-thang-chap-vi-sao-vz110384.html.. Nguồn: https://thuonghieuvaphapluat.vn/thang-12-am-lich-duoc-goi-la-thang-chap-vi-sao-vz110384.html

Lãnh đạo chưa từng đề bạt bạn, nhưng nghỉ hưu lại mời bạn tới dự tiệc sinh nhật thì có nên đi hay không? Hãy nhớ nguyên tắc 'Ba đi ba không đi'

Lãnh đạo chưa từng đề bạt bạn, nhưng nghỉ hưu lại mời bạn tới dự tiệc sinh nhật thì có nên đi...

Làm sao - 15 giờ, 21 phút trước

Trong môi trường công sở, mối quan hệ với lãnh đạo cũ luôn là vấn đề nhạy cảm, đặc biệt khi họ từng không đề bạt hay thậm chí gây khó dễ cho bạn....

Vàng tăng kỷ lục, tỷ phú Warren Buffett lại dự đoán 'lạnh gáy': 'Chỉ là loại tài sản 'vô tri', ai sợ mới đổ xô đi mua vàng'

Vàng tăng kỷ lục, tỷ phú Warren Buffett lại dự đoán 'lạnh gáy': 'Chỉ là loại tài sản 'vô tri', ai sợ...

Kiến thức - 15 giờ, 22 phút trước

Giá vàng tăng kỷ lục, vượt 3.000 USD/ounce nhưng doanh nhân nổi tiếng - Warren Buffett lại có nhận định bất ngờ về loại tài sản này.

Từ nay, phụ huynh chở con trên xe máy mắc lỗi này có thể bị phạt 10 triệu đồng, tước bằng lái 12 tháng

Từ nay, phụ huynh chở con trên xe máy mắc lỗi này có thể bị phạt 10 triệu đồng, tước bằng lái...

Kiến thức - 15 giờ, 23 phút trước

Theo Nghị định 168/2024/NĐ-CP, việc chở trẻ em từ 06 tuổi trở lên ngồi phía trước xe máy là hành vi vi phạm pháp luật và sẽ bị phạt rất nặng.

Từ ngày 1/4/2025, đất nông nghiệp được thí điểm chuyển nhượng làm dự án nhà ở thương mại

Từ ngày 1/4/2025, đất nông nghiệp được thí điểm chuyển nhượng làm dự án nhà ở thương mại

Kiến thức - 15 giờ, 23 phút trước

Quốc hội đã thông qua Nghị quyết thí điểm thực hiện dự án nhà ở thương mại thông qua thỏa thuận nhận quyền hoặc đang có quyền sử dụng đất, mở ra một hướng...

Tăng lương hưu lần 3 từ ngày 1/7/2025 sau đợt tăng 15%, có người nhận 140 triệu/tháng

Tăng lương hưu lần 3 từ ngày 1/7/2025 sau đợt tăng 15%, có người nhận 140 triệu/tháng

Kiến thức - 16 giờ, 9 phút trước

Theo Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) năm 2024 có hiệu lực vào ngày 1/7/2025, việc điều chỉnh lương hưu tiếp nối đợt tăng 15% trước đó, hứa hẹn sẽ mang lại lợi ích...

Chế độ trợ cấp thôi việc mới nhất đối với cán bộ, công chức xã thuộc diện sáp nhập

Chế độ trợ cấp thôi việc mới nhất đối với cán bộ, công chức xã thuộc diện sáp nhập

Kiến thức - 7 giờ, 56 phút trước

Cách tính tiền trợ cấp nghỉ thôi việc cho cán bộ, công chức khi sáp nhập xã, bỏ cấp huyện được quy định theo Thông tư 1/2025/TT-BNV.

Việt Nam sẽ có khu du lịch rộng gấp 15 lần quận Ba Đình, là điểm đến hàng đầu của khu vực châu Á - Thái Bình Dương

Việt Nam sẽ có khu du lịch rộng gấp 15 lần quận Ba Đình, là điểm đến hàng đầu của khu vực...

Du lịch Việt - 8 giờ, 31 phút trước

Khu du lịch này được quy hoạch theo mô hình "một hành lang ven biển - bốn trung tâm, đa hướng tiếp cận biển", hứa hẹn sẽ trở thành điểm đến hàng đầu khu...

Son Ye Jin bị mang tiếng 'ác' khi làm điều này với ông xã Hyun Bin

Son Ye Jin bị mang tiếng 'ác' khi làm điều này với ông xã Hyun Bin

Chuyện làng sao - 8 giờ, 43 phút trước

Không ít cư dân mạng để lại bình luận dưới bài đăng mà Son Ye Jin chia sẻ lên trang cá nhân gần đây.

Khả Ngân gây lo lắng với tình trạng sức khoẻ hiện tại

Khả Ngân gây lo lắng với tình trạng sức khoẻ hiện tại

Chuyện làng sao - 8 giờ, 45 phút trước

Tình trạng sức khoẻ của Khả Ngân gây lo lắng hơn cả.

Những con giáp nào cần thận trọng vào thứ tư ngày 19/3, tức ngày 20 tháng 2 âm lịch?

Những con giáp nào cần thận trọng vào thứ tư ngày 19/3, tức ngày 20 tháng 2 âm lịch?

Đời sống số - 10 giờ, 18 phút trước

Thời tiết cũng có quy luật riêng và sẽ ảnh hưởng đến chúng ta. Đây chính là vai trò của lịch. Ngày 19 tháng 3, thứ tư, ngày 20 tháng 2 âm lịch, con...

Ngọc Trinh tạo dáng nét căng, diện đồ ngắn cũn khoe vòng ba nóng bỏng

Trắc nghiệm tâm lý: Bạn sẽ chọn lối thoát con đường nào? Xem bạn có thể đảo ngược tình thế và thành công trong cuộc sống không

Trắc nghiệm tâm lý: Bạn sẽ chọn lối thoát con đường nào? Xem bạn có thể đảo ngược tình thế và thành...

Đời sống số - 10 giờ, 29 phút trước

Giả sử bạn đang đứng trước một con đường đầy khó khăn và cần phải chọn lối thoát để giải quyết vấn đề trong cuộc sống. Bạn sẽ chọn con đường nào?

Bộ Công an đề xuất quy định mạng xã hội không được yêu cầu chụp ảnh Căn cước công dân

Bộ Công an đề xuất quy định mạng xã hội không được yêu cầu chụp ảnh Căn cước công dân

Đời sống số - 11 giờ, 35 phút trước

Theo đó, các nền tảng mạng xã hội sẽ không được phép yêu cầu người dùng cung cấp hình ảnh căn cước công dân của họ.

Mỏ vàng lộ thiên có trữ lượng lớn nhất thế giới nằm ở đâu?

Mỏ vàng lộ thiên có trữ lượng lớn nhất thế giới nằm ở đâu?

Kiến thức - 11 giờ, 37 phút trước

Từ khi được phát hiện đến nay, mỏ vàng này luôn được Sách Kỷ lục Guinness ghi nhận như là “Mỏ vàng lộ thiên có trữ lượng lớn nhất thế giới”.

Xã nào rộng bằng nửa tỉnh Bắc Ninh, mỗi km2 chỉ có 8 người dân?

Xã nào rộng bằng nửa tỉnh Bắc Ninh, mỗi km2 chỉ có 8 người dân?

Kiến thức - 11 giờ, 37 phút trước

Mù Cả, xã vùng cao biên giới thuộc huyện Mường Tè, tỉnh Lai Châu, gây ấn tượng bởi diện tích rộng lớn tương đương một nửa tỉnh Bắc Ninh, nhưng mật độ dân số...

Sắp tới Tô Lịch sẽ 'vừa trong vừa mát', 'lột xác' bước vào giai đoạn chưa từng có

Sắp tới Tô Lịch sẽ 'vừa trong vừa mát', 'lột xác' bước vào giai đoạn chưa từng có

Kiến thức - 11 giờ, 37 phút trước

Không lâu nữa sông Tô Lịch sẽ hồi sinh, khi dự án hệ thống xử lý nước thải sắp đi về đích và nhiều yếu tố khác.

17 trường THPT tư thục ở nội thành Hà Nội có học phí dưới 5 triệu đồng

17 trường THPT tư thục ở nội thành Hà Nội có học phí dưới 5 triệu đồng

Kiến thức - 11 giờ, 38 phút trước

Khi học phí các trường quốc tế và tư thục chất lượng cao tại Hà Nội ngày càng tăng, nhiều phụ huynh vẫn có thể tìm thấy trường THPT tư thục với học phí...

NSƯT Kim Tuyến lên tiếng xin lỗi chuyện Quý Bình

NSƯT Kim Tuyến lên tiếng xin lỗi chuyện Quý Bình

Chuyện làng sao - 11 giờ, 38 phút trước

Mới đây, trong khi đang livestream, NSƯT Kim Tuyến nhận được nhiều câu hỏi về vợ con cố NSƯT Quý Bình. Trước điều này, nữ nghệ sĩ thẳng thắn lên tiếng lần cuối.

Đề xuất hỗ trợ tiền đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện, bảo hiểm Y tế cho người 60-75 tuổi từ 2026

Đề xuất hỗ trợ tiền đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện, bảo hiểm Y tế cho người 60-75 tuổi từ 2026...

Dòng sự kiện - 11 giờ, 18 phút trước

Bảo hiểm xã hội Hà Nội đề xuất thành phố hỗ trợ tiền đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện, bảo hiểm y tế cho một số nhóm từ 1/1/2026, gồm người đủ 60...

Top 10 tỉnh, thành phố tại Việt Nam người dân kiếm tiền giỏi nhất nước, vị trí đầu tiên mới bất ngờ

Top 10 tỉnh, thành phố tại Việt Nam người dân kiếm tiền giỏi nhất nước, vị trí đầu tiên mới bất ngờ...

Kiến thức - 11 giờ, 22 phút trước

Không phải Hà Nội hay TP.HCM, đây mới là địa phương có thu nhập bình quân đầu người cao nhất cả nước.

Không nhai được thịt bò? Chỉ cần thêm 2g thứ này cho 2,5kg thịt, bò sẽ mềm và không dắt răng, càng nhai càng ngon

Không nhai được thịt bò? Chỉ cần thêm 2g thứ này cho 2,5kg thịt, bò sẽ mềm và không dắt răng, càng...

Địa chỉ ăn ngon - 11 giờ, 22 phút trước

Khi hầm thịt bò, nhiều người gặp phải vấn đề thịt dai, khó nhai, dễ mắc răng. Trên thực tế, nếu biết cách chế biến đúng và sử dụng một số mẹo nhỏ, bạn...

Trường Đại học Quốc gia Hà Nội thông báo chỉ tiêu tuyển sinh năm 2025

Trường Đại học Quốc gia Hà Nội thông báo chỉ tiêu tuyển sinh năm 2025

Tin trong ngày - 11 giờ, 22 phút trước

Mới đây, trường Đại Học Quốc gia Hà Nội vừa ban hành quyết định về việc giao chỉ tiêu tuyển sinh đại học năm 2025 cho các trường thành viên.

Loạt trường quân đội công bố chỉ tiêu tuyển sinh hệ quân sự năm 2025

Loạt trường quân đội công bố chỉ tiêu tuyển sinh hệ quân sự năm 2025

Tin trong ngày - 11 giờ, 22 phút trước

Mới đây, đã có nhiều trường quân đội công bố chỉ tiêu tuyển sinh hệ quân sự năm 2025.

Nỗi buồn lớn nhất của người phụ nữ không phải là nghèo, mà chồng vẫn ở 3 trạng thái này khi đã ngoài 50

Nỗi buồn lớn nhất của người phụ nữ không phải là nghèo, mà chồng vẫn ở 3 trạng thái này khi đã...

Tâm sự - 11 giờ, 22 phút trước

Trong cuộc đời, tiền bạc có thể mua được những khoảnh khắc vui vẻ nhất thời, nhưng không thể đổi lấy hạnh phúc lâu dài. Đối với phụ nữ, nỗi buồn lớn nhất không...

Bảng xếp hạng các con giáp may mắn vào thứ Tư, ngày 19 tháng 3 năm 2025, tức ngày 20 tháng 2 âm lịch

Bảng xếp hạng các con giáp may mắn vào thứ Tư, ngày 19 tháng 3 năm 2025, tức ngày 20 tháng 2...

Đời sống số - 12 giờ, 5 phút trước

Người xưa sử dụng ngũ hành, thiên can địa chi, quẻ Kinh Dịch và các tiết khí để mô phỏng quy luật vận hành của thời tiết. Hôm nay là thứ tư, ngày 19...

Đất có được lên thổ cư năm 2025 không? Thử kiểm tra theo 3 cách này là biết

Đất có được lên thổ cư năm 2025 không? Thử kiểm tra theo 3 cách này là biết

Kiến thức - 12 giờ, 5 phút trước

Ngày nay, nhiều người mua đất nông nghiệp, trồng cây lâu năm để chờ xin lên thổ cư. Ưu điểm là loại đất này có giá thành rẻ. Nhưng điều thắc mắc lớn nhất...