Thứ ba, 07/10/2025
Nguồn gốc câu nói
Vì sao gọi là "Mùng một Tết cha, mùng hai Tết mẹ, mùng ba Tết thầy", nguồn gốc câu nói này từ đâu mà ra? Câu nói dân gian này ra đời khi có nền giáo dục, có chữ viết mà ông cha để lại chứ không theo sách vở nào cả được người đời truyền tai nhau qua bao nhiêu năm.
Đây cũng chính là lịch trình để mọi người đi lại, thăm hỏi nhau trong 3 ngày Tết Việt đầu năm. Miền Nam có một phiên bản khác là "Mùng một ăn Tết tại gia (nhà), mùng Hai Tết vợ, mùng Ba Tết Thầy".
Câu nói trên phản ánh một nếp sống đẹp của người Việt mỗi dịp Tết đến. Người Việt tin rằng, cả ba mối quan hệ này đều liên hệ trực tiếp và chặt chẽ đến sự xuất hiện, phát triển và trưởng thành của mỗi người. Vì thế cả ba mối quan hệ đó rất quan trọng.
Từ xưa đến nay, Tết Nguyên đán được coi là dịp nghỉ lễ lớn và quan trọng nhất trong năm. Đây là khoảng thời gian để các thành viên trong gia đình có dịp được ngồi quây quần bên nhau sau một năm dài làm việc vất vả.
Đồng thời 3 ngày Tết quan trọng cũng là cơ hội để mọi người thăm hỏi người thân, thầy cô, bạn bè và cầu chúc cho nhau thêm một năm mới bình an và hạnh phúc.
Giải nghĩa câu nói
Theo quan niệm xưa, cha là bên nội, mẹ là bên ngoại. Tức là mùng một vợ chồng, con cái, anh chị em ruột thịt tập trung sang chúc Tết bên nội, mùng hai thì về nhà ngoại thăm hỏi, chúc tụng, tỏ lòng thành kính. Đến mùng ba thì thăm thầy thể hiện truyền thống tôn sư trọng đạo.
Mùng một Tết cha
Trong sách Việt Nam phong tục (1915), cụ Phan Kế Bính (đỗ cử nhân Hán học năm 1906, là nhà báo vừa có cựu học, vừa có có tinh thần duy tân) viết về mồng một Tết: "Cúng gia tiên xong thì con cháu ra mừng tuổi ông bà cha mẹ, lạy hai lạy. Ông bà cha mẹ mừng cho con cháu mỗi đứa một vài xu hoặc một vài hào, gọi là tiền mừng tuổi".
Mùng hai Tết mẹ
Sang ngày mùng hai Tết, vợ chồng con cái ở riêng hoặc đi làm ăn xa nay có dịp về quê ăn Tết nhớ sang nhà ông bà cha mẹ bên ngoại. Nghi thức chung cũng tương tự như bên nội. Con cháu chúc tụng ông bà cha mẹ và ông bà cha mẹ mừng tuổi con cháu bằng những đồng tiền mới bọc trong giấy hồng điều tượng trưng.
Sau những nghi thức vừa trang trọng vừa đầm ấm thân tình như thế, ông bà cha mẹ con cháu thường tổ chức ăn cỗ Tết đông vui. Nghi thức chúc Tết và ăn ngày đầu xuân bao giờ cũng để lại ấn tượng sâu đậm cho mọi người, đặc biệt là tuổi thơ về hạnh phúc gia đình đầm ấm, có trên có dưới, đầy đủ, viên mãn. Nếp sống đẹp ngày Tết thể hiện sự tri ân của con cháu với ông bà cha mẹ hai bên nội ngoại - cái gốc sinh thành và giáo dưỡng mình nên người.
Mùng ba Tết thầy
Ngày xưa thầy đồ dạy học đa số không có chuyện biên chế hay giáo chức ăn lương nhà nước như bây giờ, trừ trường đặc biệt do triều đình lập ra. Người học trước thông chữ hoặc đỗ đạt dạy cho người học sau. Học trò muốn học thì kiếm buồng cau xin nhập môn và lạy thầy hai lạy. Đủ học trò, thầy chọn ngày tế thánh rồi mở lớp. Học hết chữ thầy này, nếu muốn theo đòi bút nghiên, trò lại tìm thầy nhiều chữ hơn để học lên.
Thu nhập của các thầy đồ là quà cáp của phụ huynh. Có sách xưa đã viết, lúc học có năm ngày Tết, như Tết Nguyên đán, Tết thanh minh, Tết đoan dương, Tết Trung thu, mùa nào thức ấy, hoặc cặp gà thúng gạo, hoặc đường mứt bánh trái, hoặc dăm ba quan tiền, tùy tình đa thiểu mà đem đến lễ thầy.
Đạo lý thầy trò ngày xưa rất trọng, thầy được coi trọng như cha. Nhà thầy có việc hiếu hỉ, thì trò thông qua trưởng tràng, giám tràng (cán bộ lớp), chăm lo như việc của chính nhà mình. Khi thầy quy tiên, học trò cũng để tang ba năm, có điều không phải tang phục, tang chế đầy đủ. Để tang trong bụng gọi là tâm tang. Học trò thành đạt thường giúp đỡ thầy trong cuộc sống. Nhà thầy không có con trai nối dõi cúng tế thì trò phải cúng tế cho đến hết đời mình. Người xưa chọn "mùng ba Tết thầy" là theo cái đạo nghĩa đó.
Nguồn: https://thuonghieuvaphapluat.vn/tet-nguyen-dan-2025-quan-niem-mung-mot-tet-cha-mung-hai-tet-me-mung-..
Vào thứ Ba, ngày 7 tháng 10, tức ngày 16 tháng 8 âm lịch, Thiên...
Kiến thức - 9 giờ, 47 phút trước
Người dân Việt Nam có tuổi thọ trung bình tương đối cao nếu so với các quốc gia có cùng mức sống.
Tin trong ngày - 9 giờ, 47 phút trước
Dự án công trình này có chiều cao tối đa 29 tầng nổi và 2 tầng hầm, quy mô dân số khoảng 1.300 người, hệ số sử dụng đất đạt 7,08 lần. Diện tích...
Doanh nghiệp - 9 giờ, 47 phút trước
Nội dung này được đề cập trong một Dự thảo Nghị định liên quan đến tiền lương, thù lao, tiền thưởng do Bộ Nội vụ xây dựng.
Đời sống số - 9 giờ, 47 phút trước
Hãy chọn nhanh một món khiến bạn cảm thấy bị thu hút nhất – rồi khám phá điều may mắn đang đến với bạn trong thời gian sắp tới!
Kiến thức - 10 giờ, 38 phút trước
Không chỉ làm giàu từ sản phẩm mật ong bánh tổ cao cấp, "lão nông tỷ phú" Lê Lộc Quân ở Đồng Nai còn khẳng định sức sáng tạo không giới hạn của người...
Chuyện làng sao - 6 giờ, 1 phút trước
Shark Bình đã có chia sẻ liên quan đến những "sóng gió" trong sự nghiệp đang diễn ra căng thẳng mỗi ngày.
Chuyện làng sao - 6 giờ, 2 phút trước
Hôm 3/10, NSND Trần Hiếu được xuất hiện, dù ngoại hình thay đổi nhiều nhưng tinh thần lạc quan hơn.
Tâm sự - 6 giờ, 3 phút trước
Từ xưa, người ta luôn coi việc lấy vợ là chuyện đại sự của đời người. Một người vợ tốt có thể giúp gia đình êm ấm, con cái trưởng thành. Ngược lại, nếu...
Tin trong ngày - 6 giờ, 3 phút trước
Dự án Nhà hát Opera Hà Nội và Công viên văn hóa - nghệ thuật chuyên đề quy mô 19 ha, tổng vốn hơn 12.700 tỷ đồng, được Sun Group khởi công sáng 5/10,...
Tin trong ngày - 6 giờ, 4 phút trước
Các quy định pháp luật hiện hành đã tạo ra một khung pháp lý rõ ràng về việc xử lý kỷ luật đối với cán bộ, công chức, trong đó bao gồm các hình...
Chăm con - 6 giờ, 4 phút trước
Cha mẹ nào có con nhút nhát, hãy nhớ: đừng vội vàng, đừng gán nhãn, hãy làm bậc thang cho con bước ra thế giới.
Tin trong ngày - 6 giờ, 4 phút trước
Từ 1/10/2025, nhiều trường hợp sẽ được miễn, giảm tiền sử dụng đất, thuê đất theo quy định của pháp luật, người dân cần biết để tránh thiệt thòi.
Dòng sự kiện - 7 giờ, 38 phút trước
Tuxedo Bespoke Tailoring - Home Service mang đến dịch vụ may vest cưới tận nơi – để bạn không phải lo lắng, chỉ cần đắm chìm trong niềm hạnh phúc vô bờ.
Đi gì - 7 giờ, 54 phút trước
Trung Thu ở Hà Nội luôn mang một nét rất riêng – vừa rộn ràng, vừa hoài niệm. Giữa những con phố ngập ánh đèn lồng, người trẻ lại tìm về những không gian...
Kiến thức - 8 giờ, 53 phút trước
Chớp mắt một cái, ngày 15 tháng 8 âm lịch đã đến. Đây là một ngày lễ lớn của người Việt, thường được gọi là Tết Trung Thu. Tết Trung Thu, một trong bốn...
Đời sống số - 8 giờ, 27 phút trước
Vào thứ Ba, ngày 7 tháng 10, tức ngày 16 tháng 8 âm lịch, Thiên Can và Địa Chi kết hợp cho Năm Tỵ, Tháng Ất Dậu và Ngày Kỷ Dậu. Trong môi trường...
Kiến thức - 9 giờ, 47 phút trước
Người dân Việt Nam có tuổi thọ trung bình tương đối cao nếu so với các quốc gia có cùng mức sống.
Tin trong ngày - 9 giờ, 47 phút trước
Dự án công trình này có chiều cao tối đa 29 tầng nổi và 2 tầng hầm, quy mô dân số khoảng 1.300 người, hệ số sử dụng đất đạt 7,08 lần. Diện tích...
Doanh nghiệp - 9 giờ, 47 phút trước
Nội dung này được đề cập trong một Dự thảo Nghị định liên quan đến tiền lương, thù lao, tiền thưởng do Bộ Nội vụ xây dựng.
Đời sống số - 9 giờ, 47 phút trước
Hãy chọn nhanh một món khiến bạn cảm thấy bị thu hút nhất – rồi khám phá điều may mắn đang đến với bạn trong thời gian sắp tới!
Tâm sự - 9 giờ, 47 phút trước
Câu chuyện giản dị nhưng chứa đựng mối quan hệ đáng suy ngẫm của gia đình ba người: bố chồng, con trai và con dâu.
Kiến thức - 10 giờ, 38 phút trước
Không chỉ làm giàu từ sản phẩm mật ong bánh tổ cao cấp, "lão nông tỷ phú" Lê Lộc Quân ở Đồng Nai còn khẳng định sức sáng tạo không giới hạn của người...
Kiến thức - 10 giờ, 38 phút trước
Năm 2025, muốn đăng ký thường trú bạn có thể đến cơ quan trực tiếp hướng dẫn hoặc làm online tại nhà. Lệ phí đăng ký thường trú trực tiếp là 20.000 đồng/lần theo...
Tâm sự - 10 giờ, 38 phút trước
Là anh em ruột mà như thuộc 2 giai cấp khác nhau, trong khi vợ chồng tôi hưởng cuộc sống thượng lưu sang chảnh, còn em trai thì phải thuê ở phòng trọ lụp...
Tin trong ngày - 10 giờ, 38 phút trước
Cách làm này đã thay đổi diện mạo 'đảo quốc' Singapore, biến những kênh bê tông xám xịt thành công viên xanh mát, đồng thời giảm đáng kể nguy cơ ngập úng mang lại....