Thứ tư, 24/04/2024
Nguồn gốc ngày Tết Hàn thực 3/3 âm lịch
Theo nghĩa chữ Hán "Hàn" là lạnh, "thực" là ăn, "Tết Hàn thực" là tết ăn đồ lạnh. Phong tục cổ truyền này có nguồn gốc từ Trung Quốc theo một câu chuyện ly kỳ truyền tụng nhiều đời. Chuyện kể rằng vào đời Xuân Thu (770 - 221), vua Tấn Văn Công nước Tấn, gặp loạn nên phải bỏ nước lưu vong sống cảnh nay trú nước Tề, mai ở nước Sở. Bấy giờ, có một hiền sĩ tên là Giới Tử Thôi, theo phò vua đã giúp đỡ nhiều mưu kế. Một hôm, trên đường lánh nạn, lương thực cạn kiệt, Giới Tử Thôi phải lén cắt một miếng thịt đùi mình nấu lên dâng vua. Vua ăn xong, hỏi ra mới biết đem lòng cảm kích vô cùng.
Giới Tử Thôi theo phò vua Tấn Văn Công trong vòng mười chín năm trời, cùng nhau nếm mật nằm gai, khổ luyện thành tài. Về sau, Tấn Văn Công dành lại được ngôi vương, trở về làm vua nước Tấn, phong thưởng rất hậu cho những người có công khi tòng vong, nhưng lại quên mất Giới Tử Thôi. Giới Tử Thôi cũng không oán giận gì, nghĩ mình theo vua phò vua là chuyện nên làm, ông cho rằng những việc đó đâu có gì đáng nói.
Vì thế, ông về nhà đưa mẹ vào núi Điền Sơn ở ẩn. Tấn Văn Công về sau nhớ ra, cho người đi tìm Tử Thôi. Nhưng vì là người không tham danh vọng, Tử Thôi nhất quyết không quay về lĩnh thưởng, Tấn Văn Công ra lệnh đốt rừng (muốn thúc ép Tử Thôi quay về). Không ngờ Tử Thôi quyết chí, hai mẹ con cùng chịu chết cháy trong rừng.
Nhà vua hối hận cho lập miếu thờ. Hàng năm, đến ngày 3 tháng 3 là ngày chết cháy của 2 mẹ con Tử Thôi thì cấm dùng lửa nấu ăn, ngay cả việc làm cỗ cúng cũng phải làm từ hôm trước, đây được coi là ngày Tết Hàn thực.
Ý nghĩa của bánh trôi bánh chay trong tết Hàn thực của người Việt
Tuy có nguồn gốc từ Trung Quốc nhưng Tết Hàn thực của người Việt vẫn mang những sắc thái riêng, mang đậm chất Việt. Vào ngày mùng 3/3 âm lịch hằng năm, người dân đều ăn đồ nấu chín để nguội với tấm lòng thành kính nhất nhằm tưởng nhớ đến công ơn dưỡng dục của những người đã khuất.
Khác với Tết Hàn thực ở Trung Quốc, vào ngày này người Việt không kiêng lửa, vẫn nấu nướng bình thường. Điều đặc biệt, người Việt còn sáng tạo nên bánh trôi, bánh chay với ý nghĩa tượng trưng đó là những thức ăn nguội - hàn thực.
Bánh trôi.
Hướng về cội nguồn
Tết Hàn thực của người Việt chủ yếu mang ý nghĩa hướng về cội nguồn, tưởng nhớ công lao của những người đã khuất. Chẳng hạn người Việt có lệ dâng bánh trôi lễ Hai Bà Trưng vào ngày mùng 6/3 ở Hà Tây. Tiếp đó, ngày giỗ tổ Hùng vương mùng 10/3 người Việt từ khắp mọi miền tổ quốc về đền Hùng, Phú Thọ thắp hương và dâng cúng những đĩa bánh trôi bánh chay, tưởng nhớ cội nguồn... Như thế, rõ ràng tết Hàn thực của ta mang màu sắc dân tộc riêng, trường tồn trong quá trình dựng nước và giữ nước.
Truyền thống dân tộc
Bánh chay.
Bánh trôi bánh chay là đặc trưng của ngày lễ này. Từ xa xưa bánh trôi bánh chay đã đi vào thơ ca dân tộc như những món ăn đặc trưng phổ biến của người Việt. Hai thứ bánh trôi và chay đều làm từ bột gạo nếp thơm. Bánh trôi nặn viên nhỏ, ngoài trắng, trong nhân đường đỏ, thả luộc trong nồi nước sôi, khi bánh nổi lên mặt nước vớt ra vừa chín tới. Còn bánh chay thì nặn tròn dẹt, không nhân, đặt lên đĩa nhỏ, khi ăn đổ nước đường lên trên.
Ôn lại chuyện xưa
Vào những ngày này, cùng người thân thưởng thức một đĩa bánh trôi, bánh chay ta như cảm nhận được nhân tình thế thái. Nhiều người còn truyền tai nhau rằng, ăn bánh trôi bánh chay vào ngày này để ôn lại những chuyện xưa cũ, chuyện một thời đã xa của dân tộc ta.
Tết Hàn thực với món bánh trôi bánh chay truyền thống là dịp để mọi người tưởng nhớ đến công ơn dưỡng dục của những người đã khuất.
Cũng có tích kể lại rằng bánh trôi bánh chay có từ thời Hùng Vương và tục làm hai thứ bánh này để nhắc nhớ về sự tích "bọc trăm trứng" của Âu Cơ. Trăm viên bánh nhỏ tượng trưng cho trăm quả trứng của Đức Lạc Long Quân. Bánh trôi tượng trưng cho 50 quả trứng nở ra thành 50 người con lên rừng theo mẹ. Bánh chạy tượng trưng cho 50 quả trứng nở ra thành 50 người con theo cha xuống biển.
Và những truyền thống này đã ăn sâu vào tiềm thức người Việt, để rồi cứ đến ngày Tết Hàn thực, người người nhà nhà lại nô nức chuẩn bị làm bánh trôi, bánh chay. Với mùi thơm phức của đỗ xanh, đường mật, không khí tết dường như trở nên sôi động và ý nghĩa hơn.
Cách làm bánh trôi - bánh chay cho Tết Hàn thực
I. Nguyên liệu làm bánh trôi - bánh chayGhi chú:II. Hướng dẫn làm bánh trôi - bánh chayBước 1: Chuẩn bị bột bánh trôi
Cho bột vào bát to, cho 1 cốc nước vào lò vi sóng quay khoảng 30s-45s cho nước ấm. Từ từ đổ nước vào bát bột, lấy đũa khuấy rồi dùng tay nhào đều. Làm sao cho khối bột dẻo quánh, cầm chắc tay, không bị quá nhão và không bị quá khô. Mô tả cảm quan thì sẽ hơi giống đất nặn của các bé. Bột quá khô thì cầm vào sẽ có cảm giác còn hạt bột bên trong khối bột. Quá nhão thì sẽ có cảm giác hơi ướt, sau này luộc bánh sẽ dễ bị nát và khó đứng bánh.
Các bạn chú ý xem bột cũ hay bột mới để biết độ chịu nước sẽ khác nhau. Nhưng để nhận ra bột đạt cũng không khó lắm đâu.
Các bạn cho nước vào từ từ, ít một thì sẽ dễ điều chỉnh hơn.
Bột nhào xong thì lấy nilon gói thức ăn bọc kín cho khỏi bị khô. Tiếp theo đi chuẩn bị hai loại nhân và vừng rắc mặt bánh.
Bước 2: Chuẩn bị nhân bánh chayNhân bánh chay: Đậu xanh có thể ngâm với nước ấm trước khoảng 2-3 tiếng hoặc 1 đêm. Cho đậu xanh vào nồi, đổ nước xâm xấp, để lửa vừa. Sau khi nước sôi được một lúc thì hạ lửa, cho đường và chút xíu muối, nêm sao cho vừa ngọt, đun tiếp đến khi cạn nước. Vừa đun vừa lấy cái thìa hoặc muôi lớn, nghiền và đánh đậu xanh cho nhuyễn và tơi. Nếu nước cạn quá nhanh mà đậu xanh chưa chín mềm & chưa nhuyễn thì cho thêm nước.
Đậu xanh sau khi chín và nghiền nhuyễn thì nắm lại thành từng nắm nhỏ cỡ quả trứng chim cút. Nên nắm đậu lúc đậu còn ấm nóng, đậu kết dính sẽ tốt hơn. Có thể trộn thêm dừa nạo vào trong nhân, tùy thích.
Bước 3: Nặn bánh trôi, bánh chay
Bước 4: Cách luộc bánh trôi, bánh chay
Thả bánh đã nặn vào nồi nước sôi, luộc đến khi bánh nổi và trong thì vớt ra thả vào bát nước lạnh. Sau đó dùng muôi thủng vớt ra đĩa sao cho đẹp rồi trang trí vừng đã rang lên phía trên mặt bánh.
Cách nấu nước bánh chay
Hòa tan bột sắn dây với 100g đường và nước, đặt lên bếp đun sôi sao cho hỗn hợp sắn dây sánh, lỏng thì tắt bếp, thêm nước hoa bưởi vào để tạo mùi thơm.
- Bánh chay múc ra bát, thêm nước sắn dây. Có thể rắc thêm vài hạt đậu đã đồ chín hoặc vài sợi dừa nạo (nếu muốn).
Bạn có thể thêm lá dứa, củ dền hoặc trà xanh vào bột để tạo món bánh chay nhiều màu, hấp dẫn.
Hãy cùng nhìn vào 4 bức ảnh dưới đây và lựa chọn một ngội nhà...
Doanh nghiệp - 10 giờ, 25 phút trước
Công ty TNHH Bida Aplus Việt Đài không chỉ nổi tiếng với việc sản xuất và cung cấp các sản phẩm bàn bida chất lượng hàng đầu mà còn được biết đến với cam...
Kiến thức - 10 giờ, 29 phút trước
Xã hội ngày nay thực sự rất thực tế, dù đi đến đâu, bạn cũng cần phải đối mặt với vấn đề sinh tồn, và sự sinh tồn chắc chắn sẽ liên quan đến...
Kiến thức - 10 giờ, 29 phút trước
Là cha mẹ, chúng ta luôn đầu tư nhiều tiền bạc, công sức cho con cái. Mặc dù chúng ta hy vọng rằng con cái sẽ có một tương lai tươi sáng, và cũng...
Kiến thức - 10 giờ, 30 phút trước
Từ năm 2025, người có đất nông nghiệp bị thu hồi có khả năng được bồi thường bằng đất ở, nhà ở (hiện nay chỉ quy định bồi thường bằng đất nông nghiệp hoặc...
Doanh nghiệp - 11 giờ, 18 phút trước
6 ngành nghề này có mức lương cao, thu nhập tốt và nhiều cơ hội cho sinh viên mới ra trường.
Đời sống trẻ - 5 giờ, 41 phút trước
Sau hơn 10 năm vay chị chồng vàng, hiện tại vợ chồng người em lại muốn trả bằng tiền.
Chuyện làng sao - 5 giờ, 42 phút trước
Suni Hạ Linh đã có những chia sẻ trên trang cá nhân.
Đời sống số - 5 giờ, 42 phút trước
Có những kiểu người không cần xem tử vi, tướng số. Cuộc đời họ được mặc định sẽ an nhàn, sung sướng không lo bị tiểu nhân hãm hại.
Chuyện làng sao - 5 giờ, 42 phút trước
Midu giàu sụ ở tuổi 36. Cô là "bà trùm" bất động sản, sở hữu nhiều công ty và khu phức hợp ăn uống mua sắm.
VIDEO - 5 giờ, 42 phút trước
Tong đêm 'Gala nhạc Việt live' số đầu tiên diễn ra vào tháng 6/2023, Bảo Anh hát "Ước mơ của mẹ" tặng mẹ. Có mẹ ngồi xem ngay bên dưới, cô không thể hát...
VIDEO - 5 giờ, 42 phút trước
Anh chàng phó giám đốc công ty chuyên về sự kiện, từng trải qua một mối tình duy nhất đã chinh phục thành công cô gái hướng ngoại, yêu thể thao, và đặc biệt...
Hotgirl, hotboy - 6 giờ, 2 phút trước
Hậu ly hôn, nữ giảng viên Âu Hà My chia sẻ hành trình của mình khi đặt chân đến vùng đất mới để hoàn thành ước mơ.
Chuyện làng sao - 6 giờ, 2 phút trước
Ốc Thanh Vân đã có những chia sẻ vừa thương vừa hài khi gặp sự cố chảy máu ở trán.
Đời sống số - 6 giờ, 12 phút trước
Bắt đầu từ ngày mai 25/4, vận thế của bạn sẽ rất thịnh vượng. Được sự giúp đỡ của quý nhân, ba con giáp sẽ kiếm được nhiều tiền.
Chuyện làng sao - 6 giờ, 12 phút trước
Nhan sắc của Linh Rin nhận được nhiều lời khen từ công chúng.
Chăm sóc sức khỏe - 6 giờ, 12 phút trước
Mật độ xương giống như những vòng tròn trên thân cây, ghi lại sức mạnh và sự sống động của xương. Ngược lại, tình trạng loãng xương giống như làn gió lạnh lẽo, âm...
Xài gì - 6 giờ, 13 phút trước
Nếu bạn đã xóa ảnh trên iPhone trong vòng khoảng 1 tháng thì việc khôi phục sẽ vô cùng dễ dàng.
Kiến thức - 8 giờ, 32 phút trước
Theo quy định, nghề này chỉ được làm việc theo một thời gian nhất định. Nếu làm việc vượt quá thời gian quy định sẽ bị xử phạt.
Chuyện làng sao - 8 giờ, 33 phút trước
Những chia sẻ của Bảo Anh đã nhận được nhiều sự quan tâm.
Chuyện làng sao - 8 giờ, 33 phút trước
Loạt khoảnh khắc khoe body mới của 'Nữ hoàng phòng trà' nhận về nhiều phản ứng trái chiều.
Kiến thức - 8 giờ, 33 phút trước
Tổng Giám đốc mới của Vincom Retail có hơn 20 năm kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực kinh doanh, đặc biệt là trong mảng kinh doanh bất động sản bán lẻ.
Kiến thức - 9 giờ, 31 phút trước
Trong gia đình có những thứ sử dụng hàng ngày mà bạn không hề hay biết nó chứa đầy nấm mốc, về lâu dài sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe gia đình.
Chuyện làng sao - 9 giờ, 31 phút trước
Bạn trai tin đồn của Thiều Bảo Trâm đã có chia sẻ gây chú ý trên mạng xã hội.
Thời trang sao - 9 giờ, 31 phút trước
Vợ của cựu thành viên nhóm HKT - TiTi đã khiến dân tình choáng ngợp vì giá cả và mẫu thiết kế công phu.
Doanh nghiệp - 9 giờ, 18 phút trước
NailsZone chạm gần hơn với cộng đồng làm đẹp tại cuộc thi Nailympia Việt Nam 2024.