Tảo mộ dịp Thanh Minh: Để tỏ lòng thành kính, chúng ta nên đến viếng mộ cha mẹ trước hay mộ ông bà tổ tiên trước?

Trong văn hóa thờ cúng của người Á Đông, thứ tự trong các nghi lễ luôn có quy tắc rõ ràng. Từ xa xưa, nguyên tắc "trưởng ấu hữu tự, tiên tôn hậu ti" (tôn trọng thứ bậc, kính trên nhường dưới) đã ăn sâu vào nếp sống gia đình. Theo quan niệm này, những người có vai vế cao hơn trong gia đình, như cụ, ông bà, tổ tiên, sẽ được ưu tiên thờ phụng và viếng mộ trước.

Do đó, khi đi tảo mộ, nhiều gia đình sẽ bắt đầu từ phần mộ của ông bà, tổ tiên xa đời trước, sau đó mới đến các thế hệ gần hơn như cha mẹ. Người xưa quan niệm rằng, tổ tiên chính là gốc rễ của gia đình, là người khai mở và xây dựng nên dòng tộc. Nếu không có tổ tiên, sẽ không có các thế hệ sau, vì vậy việc bày tỏ sự thành kính với tổ tiên trước là điều hiển nhiên.

Theo quan niệm truyền thống, thứ tự viếng mộ cần tuân theo nguyên tắc “trưởng ấu hữu tự, tiên tôn hậu ti” (Ảnh minh họa)

Hơn nữa, một số quan niệm dân gian còn cho rằng nếu viếng mộ cha mẹ trước rồi mới đến ông bà tổ tiên thì sẽ không đúng thứ bậc, có thể bị coi là bất kính, làm mất đi sự trang nghiêm của buổi cúng bái. Những người lớn tuổi trong dòng họ thường dặn con cháu rằng: "Tảo mộ phải đi từ trên xuống dưới, trước tổ tiên, sau con cháu", như một cách để thể hiện sự tôn trọng với người đi trước.

Dù quan niệm truyền thống nhấn mạnh việc viếng mộ tổ tiên trước, ngày nay, nhiều gia đình lại có xu hướng tảo mộ theo chiều ngược lại: bắt đầu từ cha mẹ rồi mới đến ông bà và các thế hệ xa hơn. Lý do lớn nhất là vì tình cảm con cái dành cho cha mẹ thường gần gũi, sâu sắc hơn so với tổ tiên đã khuất nhiều đời.

Ngày nay, nhiều người lại có xu hướng viếng mộ cha mẹ trước vì tình cảm gắn bó sâu sắc (Ảnh minh họa)

Cha mẹ là người trực tiếp sinh thành, nuôi nấng và chăm sóc con cái từ thuở ấu thơ đến khi trưởng thành. Họ là người dạy dỗ ta nên người, chia sẻ những buồn vui trong cuộc sống, gắn bó suốt cả quãng đời. Khi cha mẹ mất đi, nỗi đau của con cái là lớn nhất, sự tưởng nhớ cũng nhiều hơn. Vì vậy, khi đến nghĩa trang, phần đông sẽ có xu hướng tìm đến mộ cha mẹ đầu tiên, thắp nén hương bày tỏ lòng thành trước khi tiếp tục viếng những bậc tổ tiên xa hơn.

Một số người còn nhắc đến quan niệm dân gian "một đời không lên ba đời mộ", tức là mối quan hệ huyết thống gần nhất nên được ưu tiên hơn.

(Ảnh minh họa)

Thực tế, dù theo cách nào, điều quan trọng nhất vẫn là lòng thành kính và sự biết ơn đối với người đã khuất. Tảo mộ không chỉ là nghi thức truyền thống mà còn là dịp để con cháu ôn lại nguồn cội, duy trì đạo hiếu và kết nối tình thân trong gia đình. Vì vậy, thay vì tranh cãi về thứ tự trước sau, hãy để những ngày Thanh Minh trở thành dịp thể hiện lòng biết ơn và yêu thương một cách trọn vẹn nhất.