Tại sao năm nay thiên tai thường xuyên có sét đánh dồn dập?

Theo thống kê của Trung tâm Mạng lưới khí tượng thủy văn quốc gia (Tổng cục Khí tượng thủy văn) trong tối 22 và 24/8, hệ thống mạng lưới phát hiện, định vị, sét của đơn vị này ghi nhận được hàng nghìn cú sét đánh xuống đất và sét trong mây ở trên đất liền, trên biển và khu vực lân cận Việt Nam.

Trong đó sét phân bố, tập trung nhiều ở Hà Nội và các tỉnh thành ở Bắc Bộ. Thời điểm từ 21h đến 22h tối 22/8, cứ 10 phút trôi qua có trung bình 600 đến 1.200 cú sét đánh, sét đánh tập trung chủ yếu ở Hà Nội và các tỉnh lân cận.

Phân bố mật độ sét thời điểm 22h10 tối 22/8. Ảnh: Trung tâm Mạng lưới khí tượng thủy văn quốc gia

Tại sao năm nay thiên tai thường xuyên có sét đánh dồn dập?

Theo ông Lê Đình Quyết, Trưởng phòng dự báo, Đài Khí tượng Thủy văn khu vực Nam Bộ, sét hay tia sét là hiện tượng phóng điện trong khí quyển giữa các đám mây và đất hay giữa các đám mây mang các điện tích khác dấu.

Khi phóng điện trong khí quyển tia sét có thể di chuyển với tốc độ 36.000 km/s, vì sét là sự di chuyển của các ion nhưng hình ảnh của sét là do dòng plasma phát sáng tạo ra nên có thể thấy trước khi nghe tiếng động. Còn tiếng động chỉ di chuyển với tốc độ 1.230 km/h trong điều kiện bình thường của không khí còn ánh sáng đi được 299.792 km/s.

Sét đạt tới nhiệt độ 30.000 độ C, gấp 20 lần nhiệt độ cần thiết để biến cát silica thành thủy tinh (chỉ cần 1330 độ C để làm nóng chảy SiO2), những viên đá được tạo ra bởi sét đánh vào cát gọi là fulgurite (thường nó có dạng hình ống do sét di chuyển vào lòng đất). Sét cũng được tạo ra bởi những cột tro trong những vụ phun trào núi lửa hoặc trong những trận cháy rừng dữ dội tạo ra một làn khói đặc đủ để dẫn điện.

"Cần nhớ rằng sét xuất hiện có cả dạng trực tiếp và dạng lan truyền, sét đánh có thể xảy ra bất kỳ chỗ nào, ngay cả khi đang ở trong nhà vẫn có thể bị sét đánh trúng. Chúng ta, không mở tivi, hạn chế sử dụng đồ điện, rút các phích cắm điện, không đứng cạnh cửa sổ ngóng mưa khi có sấm sét xuất hiện", ông Quyết khuyến cáo.

Sét đánh trên bầu trời Hà Nội tối 24/8

Nước ta là một trong những nơi có nhiều dông và xảy ra nhiều nhất ở vùng ven biển. Trên lục địa, dông thường xảy ra vào mùa nóng, nhất là vào buổi chiều và tối khi đối lưu ở trong đất liền phát triển mạnh hơn ở trên biển.

Ở vùng biển gần ven bờ, dông thường xảy ra vào ban đêm nhiều hơn, bởi vì vào ban đêm sự chênh lệch nhiệt độ giữa nước và không khí đạt đến cực đại tạo điều kiện thuận lợi cho đối lưu phát triển. Ở nước ta mùa dông sét thường bắt đầu từ tháng 3 đến tháng 4 và kết thúc vào khoảng cuối tháng 10 đầu tháng 11, nhưng cũng tùy theo địa hình, mùa dông ở mỗi địa phương một khác.