Tại sao lại có 12 con giáp? Chuột nhỏ nhất sao lại được chọn đứng đầu tiên?

13:30 17/10/2024

Từ xưa đến nay, nền văn hóa phương Đông lại sử dụng 12 con giáp để tạo nên lịch Âm, và dùng để phục vụ cho nhiều mục đích quan trọng như tính tuổi, xem ngày tháng tốt để làm những việc lớn như cưới hỏi, làm nhà, khai trương...

Nguồn gốc 12 con giáp

Ở Trung Quốc cũng như Việt Nam và nhiều nước châu Á khác, lịch của người châu Á được lập theo chu kỳ 60 năm, tương tự như chu kỳ 100 năm (một thế kỷ) của lịch châu Âu. Mỗi năm, lịch châu Á sẽ cho 12 con vật: Chuột (Tý), trâu (Sửu), cọp (Dần), thỏ/mèo (Mão/Mẹo), rồng (Thìn), rắn (Tỵ), ngựa (Ngọ), dê (Mùi), khỉ (Thân), gà (Dậu), chó (Tuất), heo (Hợi) thay phiên chủ trì, gọi là 12 con giáp. Cứ mỗi năm đến Tết Nguyên đán, ở phương Đông, trong đó có Việt Nam lại chào đón một con vật mới biểu tượng cho một năm mới. Ở mỗi quốc gia châu Á, 12 con giáp có thể thay thế bằng những con vật mang tính văn hóa và biểu tượng riêng.

Tại sao lại có 12 con giáp, Nguồn gốc 12 con giáp

Cứ mỗi năm đến Tết Nguyên đán, ở phương Đông, trong đó có Việt Nam lại chào đón một con vật mới biểu tượng cho một năm mới. (Hình minh họa)

Theo các nhà nghiên cứu, nguồn gốc 12 con giáp có lịch sử lâu đời và những ghi chép liên quan đã xuất hiện ngay từ thời Tiền Tần.

Một số giải thiết cho rằng 12 con giáp có nguồn gốc từ việc thờ động vật. Trong các xã hội nguyên thủy, năng suất của con người rất kém. Các vật nuôi như lợn, trâu, ngựa có liên quan mật thiết đến các hoạt động nông nghiệp. Các loài động vật như hổ và rắn có thể đe dọa sự an toàn của chính con người và con người cũng sẽ cảm thấy sợ hãi... Tất cả những điều đó đã dần dẫn đến sự hình thành 12 con giáp.

Ngoài ra, một số học giả còn đưa ra quan điểm 12 con giáp không chỉ liên quan đến động vật có thật mà còn có bối cảnh “thiên văn” và liên quan đến mối liên hệ của người cổ đại với các vì sao.

Theo văn hóa Phương Đông, lịch được xác lập theo chu kỳ thay đổi đều đặn của Mặt trăng. Do đó 12 con giáp ứng với 12 giờ trong ngày, 12 tháng trong năm, 12 năm trong một giáp – đó là những nền tảng quan trọng để tính lịch và là dấu hiệu để nhận đoán về số mệnh của từng người theo cung Hoàng Đạo. Ngoài ra, các con giáp còn được liên kết với 12 Địa Chi, và 10 Can với 5 yếu tố tự nhiên Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ. Một chu kỳ của các yếu tố này là 60 năm.

Tại sao lại có 12 con giáp, Nguồn gốc 12 con giáp

Đến nay, có nhiều giả thiết về nguồn gốc của 12 con giáp. (Hình minh họa)

Trong quyển "Tùng hạ quán chuế ngôn" vào đời nhà Thanh giải thích rằng, việc lựa chọn và xếp thứ tự 12 con vật được căn cứ vào thời gian hoạt động mạnh của các con vật tiêu biểu cho từng loại, mà chọn ra các thứ hạng tương ứng theo chu kỳ 12 thời khắc trong ngày (1 thời khắc tương đương 2 giờ):

- Từ 11 giờ đêm đến 1giờ sáng: Lúc chuột hoạt động mạnh nhất, gọi là giờ Tý.

- Từ 1 giờ sáng đến 3 giờ sáng: Khi ấy, trâu ăn no, nhưng nhai lại cho kỹ, chuẩn bị trời sáng đi cày ruộng, là giờ Sửu.

- Từ 3 giờ sáng đến 5 giờ sáng: Lúc cọp đi săn mồi, rất hung hãn, là giờ Dần.

- Từ 5 giờ sáng đến 7 giờ sáng: Thời điểm này, mặt trời bắt đầu mọc, nhưng mặt trăng vẫn còn chiếu sáng, vì ngọc thố (thỏ) đang bận giã thuốc cho Hằng Nga tiên nữ trên cung trăng, gọi là giờ Mão/Mẹo.

- Từ 7 giờ sáng đến 9 giờ sáng: Đây là lúc quần long hành vũ, gọi là giờ Thìn.

- Từ 9 giờ sáng đến 11 giờ trưa: Rắn về hang, không cắn người, đặt là giờ Tỵ.

- Từ 11 giờ trưa đến 1 giờ trưa: Lúc ánh nắng mặt trời gay gắt nhất, là thời gian ngựa phi nước đại, nên gọi là giờ Ngọ.

- Từ 1 giờ chiều đến 3 giờ chiều: Dê ăn cỏ, gọi là giờ Mùi.

- Từ 3 giờ chiều đến 5 giờ chiều: Khỉ nghịch ngợm, thích kêu hú, là giờ Thân.

- Từ 5 giờ chiều đến 7 giờ tối: Gà về ổ ngủ, là giờ Dậu.

- Từ 7 giờ tối đến 9 giờ tối: Chó bắt đầu đi săn mồi ban đêm, là giờ Tuất.

- Từ 9 giờ tối đến 11 giờ tối: Lúc lợn ngủ say nhất, là giờ Hợi.

Chuột nhỏ nhất sao lại được chọn đứng đầu tiên trong 12 con giáp?

Ads

Về lý do tại sao giữa muôn thú chỉ chọn 12 con vật đó làm 12 con giáp? Sao trong bảng thứ hạng, chuột là con vật bé nhất mà lại dẫn đầu? Đến nay, các nhà chiêm tinh học vẫn chưa tìm được câu trả lời chính xác và đầy đủ.

Tại sao lại có 12 con giáp, Nguồn gốc 12 con giáp

Sao trong bảng thứ hạng, chuột là con vật bé nhất nhưng lại dẫn đầu 12 con giáp?

Tuy nhiên, một giả thiết giải thích rằng thuở xưa mỗi ngày đêm được chia thành 12 thời khắc. Người xưa đã chọn ra 12 con vật mỗi con phù hợp với từng thời khắc trong đó căn cứ vào sự ẩn hiện hàng ngày có tính quy luật của nó. Theo đó thì giờ Tí (11 giờ đêm - 1 giờ sáng) là lúc loài chuột hoạt động mạnh mẽ nhất, như cách lý giải ở trên nên chuột được xếp đứng đầu 12 con giáp. 1 giờ sáng cũng là mốc thời gian đầu tiên của ngày.

Theo dân gian tin rằng chuột có khả năng sinh sản mạnh mẽ. Người xưa mong muốn sinh sản và thịnh vượng cho con cháu đông đúc nên đã nảy ra quan niệm thờ chuột để có nhiều con cái, nhiều phúc lành.

Trên thực tế, ở một mức độ nhất định, mười hai con giáp là đại diện trực quan của mười hai nhánh trên trái đất, mỗi nhánh đều có những truyền thuyết phong phú riêng, sau này dần dần hòa nhập với một số tín ngưỡng và quan niệm dân gian. Trong xã hội hiện đại, chúng còn được coi là linh vật của đầu năm mới.

Tại sao lại có 12 con giáp, Nguồn gốc 12 con giáp

Cứ mỗi năm đến Tết Nguyên đán, ở phương Đông, trong đó có Việt Nam lại chào đón một con vật mới biểu tượng cho một năm mới. (Hình minh họa)

Ngày nay, song song với việc sử dụng lịch dương, Việt Nam vẫn đang sử dụng 12 con giáp để phục vụ cho nhiều mục đích quan trọng như tính tuổi, xem ngày tháng tốt để làm những việc lớn như cưới hỏi, làm nhà, khai trương...

Hoàng Anh (Theo Thuơng Hiệu và Pháp Luật)

Nguồn: https://thuonghieuvaphapluat.vn/tai-sao-lai-co-12-con-giap-chuot-nho-nhat-sao-lai-duoc-chon-dung-dau.. Nguồn: https://thuonghieuvaphapluat.vn/tai-sao-lai-co-12-con-giap-chuot-nho-nhat-sao-lai-duoc-chon-dung-dau-tien-vz104239.html

VIDEO ĐANG ĐƯỢC XEM NHIỀU NHẤT

Hương Giang ghi điểm trong ngày đầu ở Miss Universe

Đâu là địa phương đầu tiên 'chốt' môn thi lớp 10 năm học 2026-2027?

Đâu là địa phương đầu tiên 'chốt' môn thi lớp 10 năm học 2026-2027?

Tin trong ngày - 1 ngày, 5 giờ trước

TP.HCM và Đà Nẵng đã trở thành những địa phương tiên phong công bố môn thi thứ ba cho kỳ thi tuyển sinh lớp 10 năm học 2026-2027. Quyết định giữ ổn định môn...

Thông tin chấn động vụ vỡ hồ chứa ở Lâm Đồng gây chết người: Công trình không phép, không thể đổ lỗi cho thiên tai mà do con người gây ra

Thông tin chấn động vụ vỡ hồ chứa ở Lâm Đồng gây chết người: Công trình không phép, không thể đổ lỗi...

Tin trong ngày - 1 ngày, 5 giờ trước

Vụ vỡ hồ chứa nước trên núi Tân Lai (xã Tuy Phong) gây ra cái chết thương tâm cho một bé gái 13 tuổi được xác định không phải do thiên tai. Đáng chú...

Tử vi ngày 4/11/2025 của 12 con giáp: Tuổi Dậu vận may tăng vọt, Tý gặp nhiều sóng gió

Tử vi ngày 4/11/2025 của 12 con giáp: Tuổi Dậu vận may tăng vọt, Tý gặp nhiều sóng gió

Đời sống số - 1 ngày, 5 giờ trước

Cùng xem tử vi dự đoán gì về vận mệnh, tình duyên, cuộc sống,... của 12 con giáp trong ngày 4/11/2025.

Đầu tháng 11 lãi suất, gửi tiết kiệm ở Agribank, Vietcombank, BIDV, VietinBank cao nhất bao nhiêu?

Đầu tháng 11 lãi suất, gửi tiết kiệm ở Agribank, Vietcombank, BIDV, VietinBank cao nhất bao nhiêu?

Tin trong ngày - 1 ngày, 5 giờ trước

Bước sang tháng 11/2025, lãi suất tiết kiệm tại nhóm ngân hàng quốc doanh (Big4) gồm Agribank, Vietcombank, VietinBank và BIDV vẫn giữ ổn định, không thay đổi trong nhiều tháng qua, trong khi...

Vụ phát hiện thi thể cô gái trong cốp ô tô ở TPHCM: Camera an ninh ghi lại cảnh tượng bất ngờ

Vụ phát hiện thi thể cô gái trong cốp ô tô ở TPHCM: Camera an ninh ghi lại cảnh tượng bất ngờ...

Tin trong ngày - 1 ngày, 6 giờ trước

Công an TP.HCM vừa thông tin về vụ cô gái tử vong trong cốp ô tô đậu ven đường Nguyễn Thị Đẹt (xã Đông Thạnh, huyện Hóc Môn).

Theo Quy định mới nhất: 3 trường hợp này làm Sổ đỏ chỉ mất 100 nghìn đồng, là ai?

Theo Quy định mới nhất: 3 trường hợp này làm Sổ đỏ chỉ mất 100 nghìn đồng, là ai?

Kiến thức - 5 giờ, 59 phút trước

Theo Luật mới nhất, 3 trường hợp dưới đây chỉ phải nộp khoản phí 100.000 đồng khi làm sổ đỏ.

Hơn 2 triệu người cao tuổi đang hưởng Trợ cấp xã hội hàng tháng chú ý: Tiền được chi trả khi nào?

Hơn 2 triệu người cao tuổi đang hưởng Trợ cấp xã hội hàng tháng chú ý: Tiền được chi trả khi nào?...

Kiến thức - 6 giờ, 41 phút trước

Tính đến ngày 15/4/2025, cả nước có khoảng 2,06 triệu người cao tuổi đang hưởng trợ cấp xã hội hàng tháng. Dưới đây là một số điểm đối tượng này cần biết để nhận...

Quốc gia đặc biệt nào nằm trọn trong lãnh thổ nước khác?

Quốc gia đặc biệt nào nằm trọn trong lãnh thổ nước khác?

Kiến thức - 6 giờ, 46 phút trước

Trên thế giới có ba quốc gia vô cùng đặc biệt vì được bao quanh hoàn toàn bởi nước khác, đó là Vatican, San Marino và Lesotho.

Loại quả của Việt Nam khiến cựu Đại sứ Hoa Kỳ phải xuýt xoa khen ngợi 'ngon nhất thế giới': Trung Quốc tăng nhập khẩu

Loại quả của Việt Nam khiến cựu Đại sứ Hoa Kỳ phải xuýt xoa khen ngợi 'ngon nhất thế giới': Trung Quốc...

Dòng sự kiện - 6 giờ, 46 phút trước

Hương vị thơm ngon của loại quả này đã chinh phục được nhiều thực khách khó tính, được Mỹ, Trung Quốc tăng nhập khẩu.

Điều kiện miễn giấy phép xây dựng nhà dưới 7 tầng ở Hà Nội là gì?

Điều kiện miễn giấy phép xây dựng nhà dưới 7 tầng ở Hà Nội là gì?

Kiến thức - 6 giờ, 50 phút trước

Theo quy định, có những trường hợp xây dựng nhà dưới 7 tầng ở Hà Nội sẽ được miễn giấy phép xây dựng.

Vợ mẫu Tây của Bùi Tiến Dũng 'gây sốt' với visual nữ thần trên sàn catwalk

Lộ diện trường đại học dẫn đầu số giáo sư, phó giáo sư đạt chuẩn năm 2025

Lộ diện trường đại học dẫn đầu số giáo sư, phó giáo sư đạt chuẩn năm 2025

Tin trong ngày - 7 giờ, 34 phút trước

Hội đồng Giáo sư Nhà nước vừa công bố danh sách ứng viên giáo sư (GS) và phó giáo sư (PGS) đạt chuẩn năm 2025.

Vùng quê đáng sống ở Bắc Ninh: Tuyến đường nông thôn mới gắn đèn năng lượng mặt trời, hai bên toàn biệt thự đẹp

Vùng quê đáng sống ở Bắc Ninh: Tuyến đường nông thôn mới gắn đèn năng lượng mặt trời, hai bên toàn biệt...

Tin trong ngày - 7 giờ, 40 phút trước

Hệ thống đèn chiếu sáng công cộng sử dụng năng lượng mặt trời trên tuyến đường nông thôn mới được thôn Trung Thành, xã Đại Lai, tỉnh Bắc Ninh (địa phận huyện Gia Bình...

Cổ nhân dạy: 'Nam sợ lõm, nữ sợ lồi, không góa bụa thì cô đơn', vì sao lại vậy?

Cổ nhân dạy: 'Nam sợ lõm, nữ sợ lồi, không góa bụa thì cô đơn', vì sao lại vậy?

Kiến thức - 7 giờ, 40 phút trước

Người xưa có câu "Nam sợ lõm, nữ sợ lồi, không góa bụa thì cô đơn" nghe tưởng nói chuyện tướng mạo, nhưng thực ra lại ẩn chứa bí quyết chọn bạn đời theo...

Chủ xe chú ý: Quên thủ tục quan trọng này khi ra đường có thể bị phạt tới 12 triệu đồng

Chủ xe chú ý: Quên thủ tục quan trọng này khi ra đường có thể bị phạt tới 12 triệu đồng

Kiến thức - 7 giờ, 44 phút trước

Giấy phép lái xe (GPLX) là loại giấy tờ do cơ quan có thẩm quyền cấp cho người dân sau khi hoàn thành kỳ thi sát hạch về lý thuyết và thực hành, đạt...

Có phải mua bán đất giá rẻ bằng giấy viết tay, giờ được đòi lại khi giá tăng?

Có phải mua bán đất giá rẻ bằng giấy viết tay, giờ được đòi lại khi giá tăng?

Kiến thức - 7 giờ, 48 phút trước

Nhiều người từng vội bán đất bằng giấy tay với giá rẻ, đến khi giá đất tăng cao lại nảy sinh ý định đòi lại. Tuy nhiên, chuyên gia pháp lý khẳng định người...

Theo chính sách mới, người tham gia BHXH tự nguyện sẽ được nhận ít nhất 2.000.000 đồng, cụ thể là?

Theo chính sách mới, người tham gia BHXH tự nguyện sẽ được nhận ít nhất 2.000.000 đồng, cụ thể là?

Tin trong ngày - 7 giờ, 52 phút trước

Với chính sách mới, điều này đánh dấu bước tiến quan trọng trong việc tăng cường an sinh xã hội, khuyến khích người dân tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) tự nguyện.

Tại sao bàn thờ Thần Tài phải đặt dưới đất? Chuyên gia phong thủy tiết lộ điều bất ngờ

Tại sao bàn thờ Thần Tài phải đặt dưới đất? Chuyên gia phong thủy tiết lộ điều bất ngờ

Phong thủy - 7 giờ, 25 phút trước

Việc thờ cúng Thần Tài - Ông Địa với mong muốn cầu tài lộc, may mắn là một nét văn hóa quen thuộc của người Việt. Vậy vì sao bàn thờ Thần Tài luôn...

'Siêu' bão Kalmaegi cực mạnh sắp đổ bộ trực tiếp vào Việt Nam, 8 tỉnh được lệnh ứng phó khẩn cấp

'Siêu' bão Kalmaegi cực mạnh sắp đổ bộ trực tiếp vào Việt Nam, 8 tỉnh được lệnh ứng phó khẩn cấp

Tin trong ngày - 7 giờ, 25 phút trước

Theo thông tin từ Cục Khí tượng Thủy văn (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), bão Kalmaegi đang di chuyển rất nhanh, cường độ mạnh và sẽ được phát tin bão khẩn cấp ngay...

Sập tường Hoàng thành Huế do mưa lũ

Sập tường Hoàng thành Huế do mưa lũ

Tin trong ngày - 7 giờ, 26 phút trước

Chiều 4/11, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế đã có thông tin về sự cố đoạn tường phía Bắc Hoàng thành Huế bị hư hỏng, đổ sập.

Viện kiểm sát đề nghị hình phạt với ca sĩ Vũ Hà về hành vi đánh bạc

Viện kiểm sát đề nghị hình phạt với ca sĩ Vũ Hà về hành vi đánh bạc

Chuyện làng sao - 8 giờ, 33 phút trước

VKSND đề nghị cựu phó chủ tịch tỉnh Phú Thọ cũ 4 năm đến 4 năm 6 tháng tù, riêng ca sĩ Vũ Hà bị đề nghị phạt tiền.

Những con giáp nào cần thận trọng vào thứ Tư ngày 5 tháng 11 (tức 16 tháng 9 âm lịch)?

Những con giáp nào cần thận trọng vào thứ Tư ngày 5 tháng 11 (tức 16 tháng 9 âm lịch)?

Đời sống số - 9 giờ, 29 phút trước

Thứ tư, ngày 5 tháng 11, ngày 16 tháng 9 âm lịch, là năm Tỵ, tháng Bính Tuất và ngày Mậu Dần. Trong hào quang này, những con giáp nào cần đặc biệt thận...

Bất ngờ với một dòng xe máy điện có thể chạy một mạch Hà Nội - Nghệ An, không cần cắm sạc vẫn có điện chạy tiếp

Bất ngờ với một dòng xe máy điện có thể chạy một mạch Hà Nội - Nghệ An, không cần cắm sạc...

Sản phẩm hot - 10 giờ, 48 phút trước

Với khả năng di chuyển quãng đường lên đến 325 km sau mỗi lần đổ đầy bình xăng 3 lít, SYM PE3 hứa hẹn sẽ giải quyết bài toán về quãng đường và nỗi...

Hãy làm bài kiểm tra tâm lý cực kỳ chính xác này: Chọn loài hoa yêu thích để tìm hiểu ấn xem bạn tạo tượng gì cho người khác?

Hãy làm bài kiểm tra tâm lý cực kỳ chính xác này: Chọn loài hoa yêu thích để tìm hiểu ấn xem...

Đời sống số - 10 giờ, 48 phút trước

Có một bài kiểm tra tâm lý cho phép bạn phản ánh nội tâm của mình bằng cách chọn loài hoa yêu thích. Hãy xem người khác đánh giá bạn như thế nào và...

Người xưa có câu: 'Nếu ngày 15 tháng 9 mà trời nắng thì ngay cả góa phụ cũng lo lắng'. Vậy hôm nay, ngày 15 tháng 9 trời nắng thì có nghĩa là gì?

Người xưa có câu: 'Nếu ngày 15 tháng 9 mà trời nắng thì ngay cả góa phụ cũng lo lắng'. Vậy hôm...

Kiến thức - 10 giờ, 2 phút trước

"Hôm nay, ngày 15 tháng 9, bầu trời trong xanh có phải là dấu hiệu của một mùa đông ấm áp đang đến gần? Một câu tục ngữ cổ đã cảnh báo: 'Bầu trời...

Đặng Lê Nguyên Vũ nhấn mạnh: 3 điều một người đàn ông phải làm cho con, dù 'không có thời gian ôm ấp'

Đặng Lê Nguyên Vũ nhấn mạnh: 3 điều một người đàn ông phải làm cho con, dù 'không có thời gian ôm...

Tin trong ngày - 10 giờ, 23 phút trước

"Vua cà phê" Đặng Lê Nguyên Vũ từng có chia sẻ sâu sắc về trách nhiệm và ba điều quan trọng nhất ông muốn làm cho các con của mình.