Rằm tháng 4 âm lịch là chính lễ Phật Đản, cúng tại nhà thế nào cho đúng?

Thông bạch số 88/TB-HĐTS năm 2024 của Giáo hội Phật Giáo Việt Nam nêu rõ từ ngày 1/4 đến 15/4 Âm lịch (tức ngày 8/5 đến 22/5 Dương lịch) là thời gian tổ chức tuần lễ Phật Đản năm 2024. Cũng theo Thông bạch này, chính lễ Phật đản là ngày 15/4 âm lịch năm Giáp Thìn, tức ngày 22/4/2024 dương lịch.

Theo thông lệ, trong Đại lễ Phật Đản, các Phật tử thực hiện các nghi thức như dâng cúng, tặng hoa, nghe thuyết dạng. Các nghi thức này nhằm vinh danh Tam bảo - Phật, Pháp, Tăng.

Bên cạnh đó, trong dịp lễ Phật Đản, Phật tử cũng tham gia các hoạt động như ăn chay, giữ ngũ giới, bố thí, làm việc thiện. Những việc này đều hướng tới mục đích mang ánh sáng chân lý của Phật vào cuộc sống, chia sẻ niềm vui, hòa bình, an lạc, giảm đau khổ trên thế gian.

Với các gia đình, nếu muốn tổ chức lễ Phật Đản tại nhà thì có thể tham khảo một số gợi ý dưới đây.

Mâm cúng Rằm tháng 4 âm lịch - lễ Phật Đản có gì?

Mâm lễ Phật đản thường mang đậm tinh thần trang trọng và tôn kính. Để chuẩn bị cúng lễ Phật đản rằm tháng 4 tại nhà, mâm lễ cần được trang trí đẹp mắt và trang nghiêm. Có thể sử dụng các loại hoa, lá, quả và các vật phẩm linh thiêng khác để tạo nên không gian trang trọng và thanh tịnh.

Dâng cúng: Trên mâm lễ, cần đặt các món ăn và đồ uống được chuẩn bị cẩn thận, biểu trưng cho sự tôn trọng và sự hiếu kính đối với Tam bảo. Các món ăn thường là những món chay, tươi ngon và thanh khiết.

Dưới đây là gợi ý bày biện mâm lễ cúng Phật đản tại nhà:

- Hoa: Thường chọn hoa cúc và hoa hồng để cúng.

- Hương: Thắp 3 nén hương.

- Trầu cau.

- Nước sạch: Cần tránh rót quá đầy, nếu nước tràn ra ngoài thì cần lau khô.

- Mâm ngũ quả: Tùy nhà mà chọn loại quả, đảm bảo đủ màu sắc đại diện cho ngũ hành.

- Mâm cỗ chay: Dịp lễ Phật đản thường kiêng sát sinh, nên làm mâm cỗ chay dâng cúng, có thể tự làm hoặc đặt mua.

Qua cách bày biện mâm lễ Phật đản, Phật tử mong muốn truyền tải tinh thần tôn kính và biết ơn đối với Đức Phật cũng như mong ước hòa bình, an lạc cho toàn thể nhân loại.

Một số nghi thức cúng lễ Phật đản tại nhà

Để chuẩn bị cho lễ Phật đản, các gia đình Phật tử cần lau dọn vệ sinh nhà cửa và không gian thờ cúng của mình, trang trí hoa bàn thờ Phật thật đẹp.

Nghi thức tắm Phật: Theo khuyến khích của Thông bạch, Phật tử có thể bày biện một bồn tắm Phật nơi trang nghiêm trong nhà để thực hiện nghi thức tắm Phật, cầu nguyện cho hòa bình, an lạc cho quốc gia và thế giới.

Thực hiện các nghi lễ: Trong buổi lễ, có thể thực hiện các nghi lễ như nghe thuyết giảng về Phật pháp, thực hành ăn chay, giữ ngũ giới, bố thí và thực hiện các công việc từ thiện nhằm cống hiến và chia sẻ niềm vui với mọi người trong xã hội.

Cầu nguyện và tri ân: Cuối cùng, sau khi hoàn thành các nghi lễ, mọi người có thể cầu nguyện và tri ân, mong rằng sự kiện này mang lại hòa bình, hạnh phúc và an lạc cho tất cả mọi người.

Cúng lễ Phật đản rằm tháng 4 tại nhà, các Phật tử vẫn phải thực hiện đúng những nghi lễ và kiêng kỵ, như không sát sinh, thận trọng trong lời ăn tiếng nói, và tất cả mọi người đều ăn chay.

Khi cúng lễ Phật đản rằm tháng 4 tại nhà, các Phật tử thường đọc kinh Phật Đản hay còn gọi là kinh Phật Đản Sanh hoặc kinh Khánh Đản, nhớ rằng phần cuối tụng kinh cần phải sám khánh đản và hồi hướng, phần mà rất nhiều người thường quên.

Bài trí nghi thức tắm Phật

Hòa thượng Thích Khế Chơn, Phó Chủ tịch Hội đồng trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam và Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh Thừa Thiên - Huế, hướng dẫn cách tổ chức lễ tắm Phật tại gia một cách trang nghiêm và ý nghĩa cơ bản như sau:

Trang bị hương án trang nghiêm: Thiết kế, bài trí một bàn nhỏ hoặc hương án trang hoàng để cúng dường lên Tam bảo và Đức Phật, thể hiện lòng tôn kính của Phật tử với đức Phật.

Chuẩn bị nơi tắm Phật: Bố trí một bồn/chậu/thau/tô cỡ lớn, sạch sẽ để dùng cung nghênh kim thân Phật, xung quanh bày biện trang trí đẹp mắt, trang nghiêm.

Chuẩn bị nước thơm: Nấu nước sạch với các loại hoa thơm để nguội bớt rồi đổ vào bồn/chậu/thau/tô. Dùng gáo sạch để múc nước thơm tinh khiết tắm lên tôn Phật.

Thực hiện nghi lễ: Toàn gia đình cần thân tâm thanh tịnh, lễ phục trang nghiêm, xông hương, tán hoa, thắp đèn, và tập trung trước bàn thờ tiến hành nghi lễ.

Tiến hành nghi lễ tắm Phật: Chủ lễ hoặc chủ gia đình dâng hương cúng dường, xướng danh hồng danh đức Bổn sư Thích Ca Mâu Ni Phật 3 lần, sau đó tiến hành tắm Phật từ trên xuống.

Thực hiện tuần tự: Mỗi thành viên trong gia đình tuần tự tiến đến bàn lễ tắm Phật, giữ khoảng cách an toàn nếu có nhiều người. Trong lúc này, cả nhà tiếp tục niệm hồng danh đức Phật.

Lau khô kim thân Phật: Sử dụng khăn mịn thơm để lau khô kim thân Phật sau khi tắm. Cuối cùng, thực hiện sám hối và hồi hướng công đức tới Tam bảo và các chúng sinh.

Qua sự hướng dẫn này, phật tử có thể thực hiện lễ tắm Phật tại gia một cách trang nghiêm và ý nghĩa, thể hiện lòng tôn kính và lòng biết ơn đối với Đức Phật cũng như tạo điều kiện cho bản thân và gia đình gần gũi hơn với đạo Phật.

(*)Thông tin trong bài mang tính tham khảo.