Quy định mới tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội tính thế nào?

Một trong những điểm nổi bật của Luật BHXH 2024 là quy định chi tiết hơn về tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc. Theo đó, Điều 31 của Luật quy định cụ thể cách tính tiền lương này cho từng nhóm đối tượng:

- Người lao động thuộc chế độ tiền lương do Nhà nước quy định: Tiền lương tháng được tính theo chức vụ, chức danh, ngạch, bậc, cấp bậc quân hàm, cùng với các khoản phụ cấp chức vụ, thâm niên vượt khung, thâm niên nghề và hệ số chênh lệch bảo lưu lương (nếu có).

- Người lao động thuộc chế độ tiền lương do người sử dụng lao động quyết định: Tiền lương tháng bao gồm mức lương theo công việc hoặc chức danh, phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác được thỏa thuận trả thường xuyên, ổn định trong mỗi kỳ trả lương.

Tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội tính thế nào? (Ảnh minh hoạ)

Luật cũng quy định rõ trường hợp người lao động ngừng việc nhưng vẫn được hưởng tiền lương tháng bằng hoặc cao hơn mức tiền lương tối thiểu làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc, thì vẫn phải đóng BHXH dựa trên mức tiền lương được hưởng trong thời gian ngừng việc.

Đối với một số đối tượng đặc thù như hạ sĩ quan, binh sĩ, dân quân thường trực, và người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, thôn, tổ dân phố, Chính phủ sẽ quy định cụ thể về tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc.

Điểm mới đáng chú ý: Mức tham chiếu và lựa chọn mức đóng BHXH

Luật BHXH 2024 giới thiệu khái niệm "mức tham chiếu" và cho phép một số đối tượng được lựa chọn mức tiền lương làm căn cứ đóng BHXH, nhưng phải tuân thủ các giới hạn nhất định. Cụ thể:

- Người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng:

- Vợ/chồng không hưởng lương từ ngân sách nhà nước đi công tác nhiệm kỳ cùng thành viên cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài;

- Chủ hộ kinh doanh có đăng ký kinh doanh;

- Người quản lý doanh nghiệp, kiểm soát viên, người đại diện phần vốn nhà nước, thành viên Hội đồng quản trị, Tổng giám đốc, Giám đốc, thành viên Ban kiểm soát của hợp tác xã không hưởng tiền lương;

Các đối tượng này được lựa chọn tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc, nhưng mức thấp nhất phải bằng mức tham chiếu và cao nhất không vượt quá 20 lần mức tham chiếu tại thời điểm đóng. Sau ít nhất 12 tháng đóng BHXH theo mức đã chọn, người lao động có quyền lựa chọn lại mức tiền lương làm căn cứ đóng BHXH.

Mức tham chiếu là gì?

(Ảnh minh hoạ)

Mức tham chiếu là một khái niệm mới được đưa vào Luật BHXH 2024. Theo quy định, đối với người tham gia BHXH bắt buộc, tiền lương làm căn cứ đóng BHXH thấp nhất bằng mức tham chiếu và cao nhất bằng 20 lần mức tham chiếu tại thời điểm đóng. Đối với người tham gia BHXH tự nguyện, thu nhập làm căn cứ đóng BHXH thấp nhất bằng mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn và cao nhất bằng 20 lần mức tham chiếu tại thời điểm đóng.

Mức tham chiếu này sẽ được Chính phủ quy định cụ thể, dự kiến sẽ điều chỉnh theo sự thay đổi của mức sống và thu nhập bình quân của người dân.

Tỷ lệ đóng BHXH: Không có sự thay đổi lớn

Về tỷ lệ đóng BHXH, Luật BHXH 2024 vẫn giữ nguyên các mức đóng hiện hành. Cụ thể:

- BHXH bắt buộc: 3% tiền lương vào quỹ ốm đau và thai sản (do người sử dụng lao động đóng); 22% tiền lương vào quỹ hưu trí và tử tuất (người sử dụng lao động đóng 14%, người lao động đóng 8%).

- BHXH tự nguyện: 22% thu nhập vào quỹ hưu trí và tử tuất.

Luật BHXH 2024 được kỳ vọng sẽ khắc phục những bất cập trong quy định hiện hành, mở rộng diện bao phủ BHXH, và đảm bảo quyền lợi của người lao động một cách công bằng và bền vững hơn. Việc quy định chi tiết về tiền lương làm căn cứ đóng BHXH và giới thiệu khái niệm "mức tham chiếu" được xem là những bước tiến quan trọng, giúp hệ thống BHXH trở nên minh bạch và linh hoạt hơn.