Núi lửa trên Trái Đất hóa ra lại không nằm ở đất liền mà ở một nơi không ngờ tới

Theo Bộ Nội vụ Hoa Kỳ, có khoảng 1.350 núi lửa có khả năng hoạt động trên toàn thế giới và chỉ hơn một phần ba trong số chúng được biết là đã phun trào vào một thời điểm nào đó trong lịch sử được ghi lại.

Nhưng hầu hết các núi lửa nằm ở đâu? Nếu bạn muốn nhìn thấy một ngọn núi lửa đang hoạt động, bạn sẽ có cơ hội tìm thấy nó ở đâu nhất?

Một vụ phun trào núi lửa ở Hawaii

Theo Ed Llewellin, giáo sư nghiên cứu núi lửa tại Đại học Durham, Vương quốc Anh, hầu hết các núi lửa trên hành tinh đều nằm dưới nước, dọc theo hệ thống sống núi giữa đại dương dài 65.000 km.

“Khoảng 80% sản lượng magma của Trái đất đến từ các núi lửa dọc theo các rặng núi này, thường ở độ sâu 3-4 km dưới bề mặt đại dương. Một số hệ thống sống núi - khoảng 9.000 km - chạy qua phía đông Thái Bình Dương, nhưng nó cũng chạy qua tất cả các đại dương lớn, bao gồm 16.000 km dọc giữa Đại Tây Dương”, ông Llewellin nói thêm.

Chúng ta có thể dễ dàng quên đi những ngọn núi lửa này bởi vì chúng ẩn sâu bên dưới bề mặt đại dương và kết quả là các vụ phun trào của chúng hiếm khi ảnh hưởng đến chúng ta. Nhưng còn những ngọn núi lửa ở trên bề mặt đại dương thì sao?

Ông Llewellin cho biết: “Trong số các núi lửa trên đất liền, nhiều núi lửa nằm xung quanh Thái Bình Dương. Điều này là do Thái Bình Dương được bao quanh bởi “các khu vực hút chìm”, là những nơi xung quanh rìa của các mảng kiến ​​tạo nơi một mảng trượt bên dưới một mảng khác”.

Do hoạt động kiến ​​tạo này, Thái Bình Dương là nơi có Vành đai Lửa, một vành đai dài 40.000 km hình móng ngựa hoạt động địa chấn là tâm chấn của khoảng 90% các trận động đất trên thế giới và 75% núi lửa trên đất liền đang hoạt động trên thế giới.

Xung quanh Thái Bình Dương, các mảng đại dương già, lạnh và dày đặc trượt bên dưới các mảng lục địa liền kề. Khi các mảng này quay trở lại lớp phủ, chúng giải phóng nước từ các khoáng chất hình thành dưới đáy đại dương và nước này làm cho lớp phủ bên trên tan chảy, tạo ra magma.

Ông Llewellin giải thích: “Magma trồi lên từ lớp phủ bên trên mảng kiến ​​tạo đang đi xuống và tìm đường đi qua mảng lục địa phía trên. Đây là lý do tại sao có nhiều dãy núi lửa trên khắp Thái Bình Dương, chẳng hạn như Andes ở Nam Mỹ, Cascades ở Bắc Mỹ, Aleutians giữa Alaska và Siberia,…”.

Ở phía tây Thái Bình Dương, các khu vực hút chìm chủ yếu có một mảng đại dương trượt bên dưới một mảng đại dương khác. Điều này có thể tạo thành các chuỗi núi lửa, chẳng hạn như quần đảo Nhật Bản và phần lớn Melanesia, một tiểu vùng của Châu Đại Dương ở Nam Thái Bình Dương bao gồm Fiji, Vanuatu, Quần đảo Solomon và Papua New Guinea.