Nghe tiếng động lạ, người dân vui mừng khi phát hiện loài vật quý hiếm tưởng như sắp tuyệt chủng

Theo thông tin chính thức, ông Lê Hoài Vũ, Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm khu vực XIV cho biết: “Ngày 1/10, đơn vị vừa phối hợp cùng UBND xã Ba Tơ thả một cá thể rùa đầu to (tên khoa học Platysternon megacephalum) trở lại rừng phòng hộ hồ Tôn Dung”.

Trước đó, ông Mai Xuân Dung (ngụ xã Ba Tơ) đã bất ngờ phát hiện con rùa này bò vào nhà. Nhận thấy đây là loài vật quý hiếm, ông Dung đã chủ động báo cho chính quyền địa phương. Ngay sau khi tiếp nhận, lực lượng kiểm lâm đã kiểm tra tình trạng sức khỏe và tiến hành thả cá thể rùa về môi trường sống tự nhiên. Theo ghi nhận, con rùa nhanh chóng di chuyển, tìm chỗ ẩn nấp và thể hiện tập tính thích nghi tốt.

Đây không phải là lần đầu tiên trong năm nay loài rùa này được phát hiện. Trước đó, vào ngày 10/4/2024, lực lượng tuần tra của Chốt bảo vệ rừng Giang Sơn (xã Trà Cang) cũng đã phát hiện một cá thể rùa đầu to nặng gần 1 kg, dài khoảng 20 cm, bị mắc vào dây rừng. Ngay lập tức, các thành viên đã tháo gỡ, kiểm tra sức khỏe và thả con rùa trở lại môi trường.

Rùa đầu to (Platysternon megacephalum), còn được gọi là "rùa mỏ vẹt", có nhiều đặc điểm độc đáo. Khác với nhiều loài rùa khác, chúng không thể rụt đầu vào mai để tự vệ. Thay vào đó, phần đầu rất to của chúng được bảo vệ bằng các mảng sừng cứng và hộp sọ dày, chắc chắn. Hàm trên của rùa cong lại tạo thành hình mỏ vẹt, là vũ khí cực khỏe có thể gây thương tích nặng và cắt đứt con mồi một cách dễ dàng.

Loài này sở hữu móng vuốt sắc nhọn, khỏe mạnh và một chiếc đuôi dài, nặng. Đặc biệt, chúng còn có khả năng leo trèo rất nhanh nhẹn, một điểm khác biệt hiếm thấy ở các loài rùa.

Rùa đầu to thường sinh sống tại các khe suối trong rừng, ở độ cao trên 600m, nơi có dòng nước trong và chảy chậm. Chúng hoạt động về đêm để săn các loài giun đất, côn trùng, và động vật thân mềm.

Rùa đầu to

Tại Việt Nam, số lượng rùa đầu to đang giảm sút nghiêm trọng do nạn phá rừng và săn bắt, buôn bán trái phép. Với tập tính sinh sản hạn chế (con cái chỉ đẻ 1-2 trứng mỗi mùa) và môi trường sống bị thu hẹp, quần thể loài này đã giảm trên 50% chỉ trong vòng 10 năm qua, khiến chúng rơi vào tình trạng cực kỳ nguy cấp trong Sách đỏ thế giới.

Ở Việt Nam, rùa đầu to nằm trong nhóm IB theo Nghị định 06/2019/NĐ-CP và cũng được quy định trong danh mục động vật hoang dã nguy cấp, quý hiếm cần bảo vệ của Nghị định 64/2019/NĐ-CP. Mọi hành vi săn bắt, vận chuyển hoặc mua bán loài này đều bị xử lý nghiêm khắc theo pháp luật.