Ngân hàng Big5 sẽ chặn đứng tài khoản lừa đảo sau ngày 31/7

Động thái này là một phần trong chuỗi các biện pháp phòng ngừa gian lận do ngành ngân hàng Việt Nam khởi xướng. Trước đó, vào ngày 1/7/2024, các ngân hàng đã bắt đầu yêu cầu xác thực sinh trắc học đối với các giao dịch từ 10 triệu đồng trở lên. Tiếp theo, từ ngày 1/1/2025, việc đối chiếu xác thực sinh trắc học sẽ được áp dụng cho toàn bộ tài khoản ngân hàng có phát sinh giao dịch điện tử.

Theo báo cáo từ ngành ngân hàng, những nỗ lực ban đầu này đã mang lại kết quả đáng khích lệ, với việc làm sạch tới 95% các tài khoản không chính chủ hoặc có liên quan đến các hành vi lừa đảo.

5 ngân hàng lớn nhất Việt Nam sẽ triển khai hệ thống giám sát giao dịch bằng trí tuệ nhân tạo (AI) trước ngày 31/7/2025 (Ảnh minh hoạ)

Hệ thống giám sát giao dịch bằng AI sắp được triển khai sẽ hoạt động như một "người gác cổng" cho mọi giao dịch chuyển tiền. Trước khi giao dịch được thực hiện, hệ thống sẽ kiểm tra xem tài khoản nhận tiền có nằm trong danh sách "đen" nghi ngờ có liên quan đến lừa đảo hay không. Nếu có dấu hiệu bất thường, giao dịch sẽ bị chặn ngay lập tức và khách hàng sẽ nhận được cảnh báo.

Ông Vũ Thành Trung, Phó Chủ tịch HĐQT Ngân hàng TMCP Quân đội (MB), một trong những ngân hàng thuộc nhóm Big5, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc triển khai đồng bộ hệ thống này trên toàn ngành: "Thay vì mỗi ngân hàng làm riêng lẻ, nhiều ngân hàng sẽ đồng loạt thực hiện. Cứ có dấu hiệu lừa đảo là cùng nhau chặn lại. Đến lúc đó, chắc chắn sẽ phát hiện và ngăn chặn được nhiều tài khoản lừa đảo hơn".

MB đã đi đầu trong việc ứng dụng công nghệ để chống lừa đảo trực tuyến. Từ tháng 7/2024, ngân hàng này đã hợp tác với Cục An ninh mạng và Phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (A05) - Bộ Công an, để chia sẻ thông tin về các tài khoản đã phát sinh giao dịch lừa đảo hoặc có dấu hiệu nghi vấn.

Chỉ trong ba tuần đầu triển khai, hệ thống đã phát hiện và cảnh báo 2.700 giao dịch đáng ngờ. Hiện tại, trung bình mỗi tháng, hệ thống giám sát của MB phát hiện và ngăn chặn khoảng 1.000 lượt chuyển tiền, với tổng giá trị lên tới hàng chục tỷ đồng.

(Ảnh minh hoạ)

Đại diện MB cho biết, hệ thống AI đặc biệt chú ý đến các giao dịch được thực hiện vào những khung giờ bất thường, chẳng hạn như từ nửa đêm đến sáng sớm. Các giao dịch có ID từ nước ngoài, nơi các nhóm tội phạm mạng hoạt động mạnh, cũng sẽ bị chặn. Ngoài ra, MB cũng đã ngăn chặn được 99% các ứng dụng giả mạo trên nền tảng Android thông qua tính năng quét các ứng dụng này.

Với số lượng người dùng ứng dụng MB lên tới 20 triệu người mỗi ngày, việc giám sát chỉ có thể thực hiện hiệu quả bằng AI. Hệ thống giám sát và kiểm soát rủi ro ngày càng được ngân hàng đầu tư mạnh mẽ. MB hiện có đội ngũ hơn 2.000 kỹ sư công nghệ thông tin và hơn 300 nhân sự chuyên trách về dữ liệu, có nhiệm vụ phát hiện các dấu hiệu bất thường trong hành vi giao dịch.

"Khối lượng dữ liệu là rất lớn, không thể xử lý thủ công hay chờ hậu kiểm, vì chỉ sau 5 phút là tiền đã có thể bị rút hết. Do đó, chỉ có thể chặn giao dịch theo thời gian thực", ông Trung nhấn mạnh.

Mặc dù đã đạt được những thành công nhất định, ông Trung cũng lưu ý rằng các đối tượng lừa đảo đang ngày càng tinh vi hơn và chuyển hướng sang tấn công tài khoản doanh nghiệp sau khi các ngân hàng triển khai xác thực sinh trắc học và đối chiếu qua công nghệ NFC. Nhóm Big5 ngân hàng đang tiếp tục đầu tư mạnh mẽ để ngăn chặn các nhóm lừa đảo nhắm vào đối tượng này.

(Ảnh minh hoạ)

Những nỗ lực hợp tác giữa các ngân hàng và cơ quan chức năng được củng cố bởi Thông tư 17/2024/TT-NHNN (Thông tư 17) có hiệu lực từ ngày 1/7/2024. Thông tư này quy định việc mở và sử dụng tài khoản thanh toán tại các tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán, yêu cầu các tổ chức này cung cấp thông tin về tài khoản thanh toán của khách hàng theo hướng dẫn của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) khi có yêu cầu. Đặc biệt, các TCTD phải cung cấp thông tin về các tài khoản có dấu hiệu gian lận, lừa đảo hoặc vi phạm pháp luật.

Theo quy định, danh sách khách hàng cá nhân mở và sử dụng tài khoản thanh toán nghi ngờ liên quan đến giả mạo, gian lận, lừa đảo phải được ngân hàng cập nhật và gửi về NHNN chậm nhất vào ngày 10 hàng tháng, thông qua hệ thống thông tin hỗ trợ quản lý, giám sát và phòng ngừa rủi ro gian lận trong hoạt động thanh toán.