Mặt hàng nào của Việt Nam sẽ hưởng lợi lớn khi ông Donald Trump lên làm Tổng thống?

Sau khi ông Donald Trump giành được thắng lợi trong cuộc tranh cử Tổng thống Mỹ 2024, nhiều thị trường xuất hiện biến động. Theo thông tin từ báo Thanh Niên, rạng sáng 8/11 (giờ Việt Nam), chốt phiên giao dịch trên sàn London (Anh), giá cà phê Robusta tăng cao ở cả 4 kỳ hạn giao hàng, mức tăng từ 4,06 - 4,2%. Mức tăng này được xác định là cao nhất trong khoảng hơn 1 tháng qua, khi Việt Nam bước vào niên vụ thu hoạch 2024 - 2025.

Mỹ chính là một trong những thị trường nhập khẩu cà phê lớn của Việt Nam (đứng thứ 5 sau Đức, Ý, Nhật, Tây Ban Nha). Niên vụ 2023 - 2024, thị trường Mỹ nhập khẩu gần 91.000 tấn cà phê của Việt Nam. Chính vì vậy mà việc giá cà phê Robusta bật tăng mạnh sau ông Donald Trump trở thành Tổng thống Mỹ báo hiệu tín hiệu đáng mừng cho ngành này.

Tổng thống thứ 47 của Mỹ. Ảnh CNN

Theo ông Đỗ Hà Nam, TGĐ Intimex Group, chính quyền Mỹ bấy lâu nay cũng như ông Donald Trump rất có thiện cảm với Việt Nam. Điều này vừa là lợi thế chính trị, vừa mở ra nhiều cơ hội kinh tế cho chúng ta. Thực tế thì trong nhiệm kỳ cầm quyền trước đây, các chính sách của ông Trump đã thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và khiến cho USD mạnh lên. Ở chiều ngược lại, Việt Nam là nước xuất khẩu nên khi USD mạnh lên, hàng hóa của chúng ta cũng có tính cạnh tranh hơn trên thị trường Mỹ cũng như các nước khác.

Ông Nam chia sẻ: “Mỹ là thị trường nhập khẩu cà phê lớn thứ 5 của Việt Nam với khối lượng 91.000 tấn và giá trị gần 310 USD, trong niên vụ 2023 - 2024. Không chỉ có cà phê mà chúng ta có thể kỳ vọng thương mại của Việt Nam, đặc biệt là nông sản, sẽ tiếp tục thuận lợi trong thời gian tới”.

Ngoài ra, với mặt hàng điều, ông Đặng Hoàng Giang, Tổng thư ký Hiệp hồi Điều Việt Nam (VINACAS) cho rằng kết quả bầu cử Tổng thống Mỹ vừa qua có thể ảnh hưởng đáng kể đến các ngành hàng xuất khẩu của Việt Nam, trong đó có ngành điều. Quan hệ ngoại giao của Mỹ và Việt Nam hiện đang rất tốt, có xu hướng tăng trưởng ổn định. Ngành điều của Việt Nam có lợi thế khi sẽ không phải cạnh tranh trực tiếp từ nông dân Mỹ (cây điều không trồng được ở đất nước này).

Tổng thống đắc cử Donald Trump. Ảnh: Reuters

Nhiều năm qua, Việt Nam không gặp phải rào cản thuế quan ở Mỹ. Đất nước này nhập khẩu phần lớn hạt điều từ nước ta. Ông Giang hi vọng chính phủ mới của Mỹ sẽ tiếp tục duy trì chính sách mở cửa và ủng hộ tự do thương mại, để các sản phẩm điều của Việt Nam có thể tiếp tục thâm nhập và phát triển vững chắc ở Mỹ.

Bên cạnh đó, thủy sản Việt Nam những năm gần đây xem Mỹ là thị trường lớn. Kim ngạch xuất khẩu thủy sản sang Mỹ trong 5 năm gần nhất dao động từ 1,5 - 2,1 tỉ USD mỗi năm. Những chính sách bảo vệ chặt chẽ, nhu cầu của thị trường Mỹ đã góp phần cải thiện đáng kể chất lượng thủy sản Việt Nam cũng như duy trì và mở rộng vị thế của chúng ta.

Một số doanh nghiệp thủy sản Việt Nam cho rằng việc ông Trump lên làm tổng thống có thể khiến nền thương mại thế giới xáo trộn nhưng ngành thủy sản Việt Nam ít bị tác động, thậm chí còn có cơ hội xuất khẩu trong thời gian tới.

Xuất khẩu nông thủy sản của Việt Nam dự báo có thể hưởng lợi nhờ kết quả bầu cử tổng thống Mỹ. Ảnh: Đào Ngọc Thạch

Bà Lê Hằng, Giám đốc truyền thông Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thủy sản VN (VASEP), phân tích: "Trong bối cảnh Mỹ - Trung đang đối đầu thương mại, có thể xảy ra những thay đổi lớn trong chuỗi cung ứng và nhập khẩu của Mỹ. Cụ thể, Mỹ có thể giảm nhập khẩu các sản phẩm thủy sản từ Trung Quốc và tìm kiếm các nguồn cung thay thế, trong đó có Việt Nam. Tôm và cá tra là những sản phẩm thủy sản chủ lực của Việt Nam xuất sang Mỹ, và việc Mỹ tăng thuế quan đối với thủy sản Trung Quốc có thể mở ra cơ hội lớn cho tôm và cá tra Việt Nam thay thế sản phẩm thủy sản Trung Quốc. Ngoài ra, Trung Quốc cũng có thể giảm nhập khẩu thủy sản từ Mỹ và chuyển sang nhập khẩu sản phẩm thủy sản từ Việt Nam để thay thế".

Dù vậy, không thể không kể đến những thách thức mà chính sách bảo vệ thị trường nội địa của Mỹ đặt ra. Một giám đốc công ty thủy sản ở ĐBSCL nhận định nó có thể là thử thách với các doanh nghiệp thủy sản Việt Nam.

Chính sách bảo hộ và hàng rào thuế quan của Mỹ có thể khiến cạnh tranh gia tăng giữa Việt Nam và các quốc gia xuất khẩu thủy sản lớn khác như Ấn Độ, Indonesia. Đại diện của VASEP cho rằng nếu muốn tăng trưởng xuất khẩu thủy sản sang Mỹ, các sản phẩm thủy sản xuất khẩu phải tuân thủ đầy đủ quy định của FDA (cục Quản lý thực phẩm và dược phẩm Mỹ), trong đó có các tiêu chuẩn về vệ sinh, an toàn thực phẩm và phòng chống dịch bệnh.