Thứ tư, 02/07/2025
Ý nghĩa của tục lệ cúng Tất niên vào ngày 30 Tết
Cúng Tất niên khác với cúng Giao thừa. Thời điểm để cúng Tất niên sẽ vào chiều hoặc tối ngày 30 Tết. Bữa cơm Tất niên là dịp để con cháu trong nhà thể hiện lòng thành kính, tri ân của mình với thần linh, gia tiên, những người đã phù hộ độ trì cho gia đình được bình an mạnh khỏe trong suốt năm qua. Đồng thời, qua mâm cúng, người trong nhà sẽ mời ông bà, tổ tiên – những người đã khuất trong gia đình dòng họ của mình về, cùng gia đình đón Tết. Chim có tổ, người có tông – đây là một nét đẹp văn hóa của người Việt Nam từ bao đời nay.
Cách chuẩn bị mâm cúng tất niên
Mâm lễ cúng Tất niên tùy thuộc theo vùng miền, mỗi nơi sẽ khác nhau và tùy thuộc vào điều kiện gia đình mà chuẩn bị. Thế nhưng, một số vật phẩm nhất định phải có khi cúng theo phong tục của người Việt đó là: mâm ngũ quả, hương hoa, vàng mã, trầu cau, rượu, bánh chưng,... các món ăn trong ngày Tết sẽ được bầy biện trang nghiêm trên bàn thờ. Một số vùng có thêm câu đối đỏ, "gậy ông vải" (là 2 đôi mía còn đủ cả ngọn, lá tươi tốt, buộc khum vào nhau ở hai bên bàn thờ).
Bữa cơm ngày cuối năm được làm thịnh soạn hơn ngày thường. Tùy từng vùng miền mà có những đặc trưng riêng.
Mâm cỗ cúng tất niên ở miền Bắc
Một mâm cúng tất niên truyền thống ở miền Bắc thường gồm những món sau:
Mâm ngũ quả, hoa tươi, vàng mã, hương đèn, trà rượu, trầu cau…
Mâm cỗ mặn gồm:
Bánh chưng/bánh tét
Giò lụa
Gà luộc
Thịt đông
Nem rán
Miến xào lòng gà
Canh măng
Xôi
Mâm cỗ cúng tất niên ở miền Trung
Mâm ngũ quả: Người dân miền Trung không quá câu nệ hình thức ý nghĩa của mâm ngũ quả, thành tâm là chính nên thường là có gì cúng nấy. Mâm ngũ quả ở miền Trung thường có chuối, mãng cầu, sung, dừa, đu đủ, xoài…
Hương hoa, giấy tiền vàng mã, đèn nến, trầu cau, trà, rượu.
Mâm cơm cúng gồm có:
Bánh chưng, bánh tét.
Dưa món củ kiệu.
Giò lụa.
Thịt đông.
Gỏi gà bóp rau răm.
Nem.
Măng ninh khô.
Canh miến.
Cá chiên hay ram.
Cơm 3 bát.
Mâm cúng tất niên miền Nam
Mâm ngũ quả, hương, hoa tươi, giấy tiền vàng mã, đèn nến, trầu cau, trà, rượu.
Mâm cỗ mặn cúng tất niên của miền Nam:
Bánh tét.
Dưa giá củ kiệu.
Thịt heo luộc.
Thịt kho tàu.
Gỏi cuốn.
Nem.
Gỏi tôm thịt.
Măng tươi ninh.
Khổ qua nhồi thịt.
Cơm 3 chén.
Bài cúng tất niên chiều 30 Tết theo "Văn khấn cổ truyền Việt Nam" - NXB Văn hóa Thông tin:
Nam mô A-Di-Đà Phật! (3 lần)
- Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.
- Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu thổ, chư vị tôn thần.
- Con kính lạy ngài Kim niên Đương cai Thái Tuế chí đức tôn thần.
- Con kính lạy các ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại Vương.
- Con kính lạy ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa tôn thần.
- Con kính lạy các ngài Ngũ Phương, Ngũ Thổ, Long Mạch, Tài Thần, Bản gia Táo Quân, cùng tất cả các vị thần linh cai quản trong xứ này.
- Con kính lạy chư gia Cao tằng Tổ khảo, Cao tằng Tổ tỷ, tiên linh nội ngoại họ: ...
Hôm nay là ngày 30, tháng Chạp, năm: ...
Tín chủ (chúng) con là: ...
Ngụ tại: ...
Trước án kính cẩn thưa trình: Đông tàn sắp hết, năm kiệt tháng cùng, xuân tiết gần kề, minh niên sắp tới.
Chúng con cùng toàn thể gia quyến sắm sanh phẩm vật hương hoa, cơm canh thịnh soạn, sửa lễ tất niên, dâng cúng Thiên Địa tôn thần, phụng hiến Tổ tiên, truy niệm chư linh.
Theo như thường lệ tuế trừ cáo tế, cúi xin chư vị tôn thần, liệt vị gia tiên, bản xứ tiền hậu chư vị hương linh giáng lâm án toạ, phủ thuỳ chứng giám, thụ hưởng lễ vật, phù hộ toàn gia lớn bé trẻ già bình an thịnh vượng, bách sự như ý, vạn sự tốt lành, luôn luôn mạnh khoẻ, gia đình hoà thuận.
Thành tâm bái thỉnh, cúi xin chư vị tôn thần và gia tiên nội ngoại chứng giám phù hộ độ trì.
Nam mô A-Di-Đà Phật (3 lần, 3 lạy).
(*)Thông tin trong bài chỉ mang tính tham khảo.
Xem thêm
Nguồn: https://conglyxahoi.net.vn/van-hoa/giai-tri/mam-co-cung-van-khan-tat-nien-chieu-30-tet-don-gian-va-c..
Ngày 30/6/2025, Bộ trưởng Bộ Tài chính ban hành Thông tư 64/2025/TT-BTC quy định mức...
Kiến thức - 1 giờ, 4 phút trước
Ngành du lịch đang “khát” tới 5,5 triệu lao động chỉ trong năm 2025. Sinh viên chưa ra trường cũng dễ dàng kiếm tiền triệu mỗi tháng. Cơ hội rộng mở, bạn đã sẵn...
Kiến thức - 1 giờ, 4 phút trước
Nhiều trường hợp phải đổi CCCD sang căn cước mới, nếu không sẽ bị xử phạt theo quy định.
Tin trong ngày - 1 giờ, 4 phút trước
Mới đây, C.P Việt Nam phát đi kết luận từ Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Sóc Trăng: không có dấu hiệu vi phạm quy định về an toàn thực phẩm...
Tin trong ngày - 1 giờ, 5 phút trước
Trong khi các địa phương trên cả nước tiếp tục công bố điểm thi và điểm chuẩn vào lớp 10 năm học 2025-2026, một thực tế đáng chú ý là nhiều trường THPT công...
Tin trong ngày - 1 giờ, 5 phút trước
Trong báo cáo ngày 1/7 về kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025, Bộ Giáo dục và đào tạo (GD&ĐT) khẳng định đề thi không vượt quá yêu cầu cần đạt của chương trình,...
Tin trong ngày - 1 giờ, 5 phút trước
Trong khi các địa phương trên cả nước tiếp tục công bố điểm thi và điểm chuẩn vào lớp 10 năm học 2025-2026, một thực tế đáng chú ý là nhiều trường THPT công...
Tin trong ngày - 1 giờ, 5 phút trước
Trong báo cáo ngày 1/7 về kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025, Bộ Giáo dục và đào tạo (GD&ĐT) khẳng định đề thi không vượt quá yêu cầu cần đạt của chương trình,...
Chuyện làng sao - 1 giờ, 5 phút trước
Ở tuổi 44, nữ nghệ sĩ này trẻ đẹp, giàu có nhưng vẫn độc thân. Cô có ý định vào viện dưỡng lão khi về già.
Đời sống số - 2 giờ, 52 phút trước
Phiên bản VNeID 2.2.0 đã chính thức ra mắt và được cập nhật nhiều tính năng mới hữu ích.
Tin trong ngày - 2 giờ, 52 phút trước
Hãng hàng không này sẽ triển khai chương trình ưu đãi hàng triệu vé máy bay với mức giảm giá lên tới 77%, áp dụng cho toàn bộ các đường bay nội địa và...
Tin trong ngày - 2 giờ, 52 phút trước
Cục Cảnh sát giao thông (CSGT), Bộ Công an vừa thông báo sẽ tăng cường xử lý quyết liệt 4 nhóm hành vi vi phạm giao thông phổ biến trên các tuyến cao tốc,...
Tin trong ngày - 2 giờ, 52 phút trước
Sau khi hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia cập nhật thông tin cá nhân theo địa giới hành chính mới, trên mạng xã hội xuất hiện trào lưu người dùng hào hứng...
Tin trong ngày - 2 giờ, 52 phút trước
Năm 2025, hơn 1,16 triệu thí sinh cả nước đã hoàn thành kỳ thi tốt nghiệp THPT. Trong đó, gần 98% số thí sinh dự thi theo Chương trình Giáo dục Phổ thông (GDPT)...
Chuyện làng sao - 2 giờ, 22 phút trước
Cặp đôi Cindy Lư và Đạt G rục rịch lên đồ cô dâu chú rể để chuẩn bị cho ngày trọng đại sắp tới.
Kiến thức - 2 giờ, 22 phút trước
Từ 1/7, hàng loạt thủ tục hành chính mới liên quan lĩnh vực xuất khẩu lao động có hiệu lực theo hướng phân cấp, phân quyền.
Tin trong ngày - 2 giờ, 22 phút trước
Theo đại diện Sở Giáo dục và đào tạo (GD&ĐT) Hà Nội thông tin, khâu chấm thi đã hoàn tất, Sở đang xử lý các công đoạn kỹ thuật để kịp công bố điểm...
Tin trong ngày - 2 giờ, 23 phút trước
Việc tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) của công chức, viên chức sẽ có sự thay đổi từ tháng 7/2025 khi phát sinh các trường hợp tạm giam, đình chỉ công tác từ...
Đời sống số - 2 giờ, 23 phút trước
Hôm nay, chúng ta sẽ bước vào thế giới của những người bạn sinh năm Tuất, đặc biệt là những người may mắn sinh vào thời điểm hạnh phúc, giàu có, trường thọ và...
Đời sống số - 2 giờ, 23 phút trước
Nhiều người khi ăn vải chỉ nhìn phần thịt quả, còn phần vỏ thì vứt bỏ sau khi ăn. Không ai để ý rằng lớp vỏ vải được lột ra bằng tay thực chất...
Chăm con - 2 giờ, 24 phút trước
Khi con tôi còn nhỏ, một buổi sáng tôi đã chọn cho cháu một chiếc áo khoác màu xanh, nhưng cháu nhất quyết không mặc mà đòi thay sang một chiếc áo khoác màu...
Kiến thức - 3 giờ, 14 phút trước
Samsung đã cảnh báo người dùng điện thoại Galaxy kích hoạt tính năng chống trộm mới nhất.
Làm sao - 3 giờ, 14 phút trước
Xem ảnh quá khứ trên Google Maps thành 'trend' ở Việt Nam. Dưới đây là hướng dẫn 4 bước cơ bản để bạn đu trend thành công.
Chuyện làng sao - 3 giờ, 14 phút trước
So sánh của khán giả Trung Quốc dành cho Phương Mỹ Chi khiến không ít người tò mò.
Tin trong ngày - 4 giờ, 37 phút trước
Trong tháng 7, trên khu vực Biển Đông khả năng xuất hiện bão, ảnh hưởng đất liền nước ta. Mưa lớn ở miền Bắc còn diễn biến phức tạp, nguy cơ xảy ra hiện...
Chuyện làng sao - 4 giờ, 37 phút trước
Tin sao Việt 2/7/2025: Dù chiếc ví đã sờn rách nhưng Lương Bằng Quang vẫn dùng mang theo bên mình. Hùng Thuận 'Đất Phương Nam' tung ảnh cưới và viết: 'Đã chốt ngày công...