Loài cá nhìn giống cá chạch, được ví như 'nhân sâm dưới nước', ngày xưa chỉ dành riêng cho bậc vua, chúa thưởng thức

Loài cá này có kích thước không lớn, là loài cá nước ngọt, bề ngoài có phần giống với loài cá chạch thông thường của chúng ta nên thường bị nhầm lẫn là cá chạch. Tuy nhiên thực tế loài cá này không có quan hệ gì với cá chạch, loại cá này không phân bố rộng rãi và chỉ sống ở một số vùng đặc thù. Tuy nhiên, cũng giống như cá chạch, loại cá này có sức sống rất mạnh và có thể tiếp tục tồn tại trong vài giờ không có nước, yêu cầu về chất lượng nước và môi trường sống cũng không cao. Loại cá này có vị rất ngon, thịt săn chắc, đàn hồi, thơm ngon, đậm đà, rất ít vảy và gai, ngon hơn so với nhiều loại cá nước ngọt khác. Có thể chế biến được hầu hết mọi món ăn, om hay hấp đều là những lựa chọn rất tốt, đặc biệt khi nấu canh lại càng ngon hơn.

Thịt cá trèo đồi ăn rất chắc và thơm. Loài cá này ngày xưa chỉ dành riêng cho bậc vua, chúa thưởng thức.

Ngoài hương vị thơm ngon, loại cá này còn đặc biệt giàu giá trị dinh dưỡng, chứa canxi, phốt pho, protein, chất béo, vitamin và các nguyên tố vi lượng khác, cũng như hơn chục loại axit amin cần thiết cho cơ thể con người. Ngoài ra, loài cá này cũng là loại nguyên liệu có hàm lượng đạm cao, ít béo nên ăn thường xuyên không lo béo. Hơn nữa nếu ăn thường xuyên còn có tác dụng bổ huyết, dưỡng âm, thanh nhiệt, làm đẹp da. Vì có nhiều ưu điểm nên loài cá này từ xa xưa đã được ưa chuộng, được mệnh danh là "báu vật trong các loài cá". Vì vậy, giá của loài cá này luôn luôn cao hơn rất nhiều so với các loại cá khác.

Loại cá này là cá trèo đồi, còn có tên gọi khác như cá tràu hay cá cửng, loài cá này xưa kia từng là món “lộc trời” quý hiếm, chỉ dành riêng cho bậc vua, chúa thưởng thức. Nhưng cũng chính vì điều này mà dẫn tới việc đánh bắt cá trèo đồi quá mức nên cá trèo đồi hoang dã hiện nay rất hiếm.

Loài này có tập tính khá đặc biệt. Vào mùa đông, dù nước cạn đến mấy thì chúng cũng gắng đào hang sâu để sinh sống và ăn đất sét vàng có trong hang. Cá trèo đồi ngủ một mạch suốt 3 tháng liền, đợi đến mùa mưa mới bắt đầu xuất hiện. Chúng rất khỏe, có khả năng trườn trên đá để trèo lên những điểm cao hơn như khe nước ven lưng chừng đồi, hồ trên núi, thậm chí là những nguồn nước ven các khe đá cheo leo.

Cá trèo đồi thuộc họ cá quả, thường xuất hiện ở miền Bắc nước ta. Trên thế giới, loài cá này phân bố ở Đài Loan, Trung Quốc, Nhật Bản. Cá trèo đồi xuất hiện khá nhiều nơi ở nước ta nhưng chỉ cá trèo đồi ở vùng núi đá vôi Hoa Lư (tỉnh Ninh Bình) mới có được thứ thịt thơm ngon, dai ngọt nhất.