Lạm phát là gì? Nguyên nhân gây ra lạm phát

16:17 15/09/2024

Trong lịch sử, lạm phát từng là sự mất cân bằng giữa lượng tiền và lượng cần thiết cho thương mại, dẫn đến giá cả tăng lên. Mối tương quan giữa hai yếu tố này là lượng tiền phát hành tăng lên và được đưa vào tiêu dùng gây ra tình trạng thiếu hụt nguồn cung, giá cả tăng.

Thuật ngữ hiện đại "lạm phát" có nghĩa là "giá cả tiếp tục tăng". Tuy nhiên, việc tăng lượng phát hành tiền tệ không nhất thiết dẫn đến tăng giá vì nó có thể chưa được đưa vào tiêu dùng hoặc có thể được bù đắp bằng việc sản xuất thêm hàng hóa (dịch vụ) hoặc tiến bộ công nghệ trong một số trường hợp, ví dụ: nếu đồng tiền mới phát hành đang chảy vào Việc mở rộng năng lực sản xuất về phía sản xuất có thể gây ra tình trạng dư cung và giá giảm, tạo ra hiện tượng kinh tế trong đó số lượng phát hành tiền tăng nhưng giá lại giảm, điều này trái ngược với lẽ thường. Ngược lại là giảm phát.

Lạm phát là gì?

Lạm phát là chỉ báo về tốc độ tăng giá. Nó có thể xảy ra ở hầu hết mọi sản phẩm hoặc dịch vụ, bao gồm chi phí dựa trên nhu cầu như nhà ở, thực phẩm, chăm sóc y tế và tiện ích, cũng như chi phí dựa trên mong muốn như mỹ phẩm, ô tô và đồ trang sức. Khi lạm phát trở nên phổ biến trong toàn bộ nền kinh tế, kỳ vọng về lạm phát tiếp theo sẽ trở thành mối quan tâm hàng đầu trong nhận thức của người tiêu dùng và doanh nghiệp.

Lạm phát cũng có thể được coi là sự mất giá của tiền. Nó có thể là một mối quan tâm vì nó làm cho số tiền tiết kiệm trong hiện tại ít có giá trị hơn trong tương lai. Lạm phát làm xói mòn cả sức mua và giá trị của các khoản đầu tư. Ví dụ, nếu một nhà đầu tư kiếm được 5% từ các khoản đầu tư vào cổ phiếu và trái phiếu, nhưng tỷ lệ lạm phát là 3%, thì nhà đầu tư chỉ kiếm được 2% theo giá trị thực.

lạm phát, kinh tế lạm phát

Nguyên nhân của lạm phát là gì?

Có nhiều nguyên nhân tiềm ẩn gây ra lạm phát:

- Lạm phát do chi phí đẩy
- Lạm phát do cầu kéo
- Lạm phát tích hợp
- Thị trường nhà ở
- Chính sách tiền tệ và tài khóa mở rộng
- Sự phá giá tiền tệ

Lạm phát đẩy chi phí

Lạm phát do chi phí đẩy xảy ra khi giá cả tăng do chi phí sản xuất tăng, chẳng hạn như nguyên vật liệu và tiền lương. Nhu cầu về hàng hóa không đổi trong khi nguồn cung hàng hóa giảm do chi phí sản xuất cao hơn. Kết quả là, chi phí sản xuất tăng thêm được chuyển sang người tiêu dùng dưới dạng giá thành phẩm cao hơn.

Một trong những dấu hiệu của lạm phát do chi phí đẩy có thể thấy ở giá hàng hóa tăng như dầu và kim loại vì chúng là đầu vào sản xuất chính. Ví dụ, nếu giá đồng tăng, các công ty sử dụng đồng để sản xuất sản phẩm của họ có thể tăng giá hàng hóa của họ. Nếu nhu cầu về sản phẩm không phụ thuộc vào nhu cầu về đồng, doanh nghiệp sẽ chuyển chi phí nguyên liệu thô cao hơn cho người tiêu dùng. Kết quả là giá cả cao hơn cho người tiêu dùng mà không có bất kỳ thay đổi nào về nhu cầu đối với các sản phẩm được tiêu thụ.

Tiền lương cũng ảnh hưởng đến chi phí sản xuất và thường là khoản chi lớn nhất đối với doanh nghiệp. Khi nền kinh tế hoạt động tốt và tỷ lệ thất nghiệp thấp, tình trạng thiếu hụt lao động hoặc công nhân có thể xảy ra. Đổi lại, các công ty tăng lương để thu hút các ứng viên đủ tiêu chuẩn, khiến chi phí sản xuất của công ty tăng lên. Nếu công ty tăng giá do tiền lương của nhân viên tăng, lạm phát chi phí cộng lãi sẽ xảy ra.

Thảm họa thiên nhiên cũng có thể đẩy giá lên cao. Ví dụ, nếu một cơn bão phá hủy một vụ mùa như ngô, giá có thể tăng trên toàn nền kinh tế vì ngô được sử dụng trong nhiều sản phẩm.

Lạm phát do cầu kéo

Lạm phát do cầu kéo có thể do nhu cầu tiêu dùng mạnh mẽ đối với một sản phẩm hoặc dịch vụ. Khi có sự gia tăng đột biến về nhu cầu đối với nhiều loại hàng hóa trên toàn nền kinh tế, giá của chúng có xu hướng tăng. Mặc dù điều này thường không phải là mối quan tâm đối với sự mất cân bằng cung cầu trong ngắn hạn, nhưng nhu cầu liên tục có thể tác động đến nền kinh tế và làm tăng chi phí cho các hàng hóa khác; kết quả là lạm phát do cầu kéo.

Ads

Niềm tin của người tiêu dùng có xu hướng cao khi tỷ lệ thất nghiệp thấp và tiền lương tăng—dẫn đến chi tiêu nhiều hơn. Sự mở rộng kinh tế có tác động trực tiếp đến mức chi tiêu của người tiêu dùng trong nền kinh tế, có thể dẫn đến nhu cầu cao đối với các sản phẩm và dịch vụ.

Khi nhu cầu về một hàng hóa hoặc dịch vụ cụ thể tăng lên, nguồn cung có sẵn sẽ giảm. Khi có ít mặt hàng hơn, người tiêu dùng sẵn sàng trả nhiều tiền hơn để có được mặt hàng đó—như được nêu trong nguyên tắc kinh tế về cung và cầu . Kết quả là giá cao hơn do lạm phát cầu kéo.

Các công ty cũng đóng vai trò trong lạm phát, đặc biệt là nếu họ sản xuất các sản phẩm phổ biến. Một công ty có thể tăng giá chỉ vì người tiêu dùng sẵn sàng trả số tiền tăng thêm. Các tập đoàn cũng tự do tăng giá khi mặt hàng được bán là thứ mà người tiêu dùng cần cho cuộc sống hàng ngày, chẳng hạn như dầu và khí đốt. Tuy nhiên, chính nhu cầu từ người tiêu dùng cung cấp cho các tập đoàn đòn bẩy để tăng giá.

Lạm phát tích hợp và tiền lương tăng

Lạm phát tích hợp xảy ra khi đủ số người kỳ vọng lạm phát sẽ tiếp tục trong tương lai. Khi giá hàng hóa và dịch vụ tăng, mọi người có thể tin vào sự gia tăng liên tục trong tương lai với tốc độ tương tự. Do những kỳ vọng chung này, người lao động có thể bắt đầu yêu cầu mức lương cao hơn để dự đoán giá cả tăng và duy trì mức sống của họ. Mức lương tăng sẽ dẫn đến chi phí cao hơn cho các doanh nghiệp, có thể chuyển những chi phí đó cho người tiêu dùng. Mức lương cao hơn cũng làm tăng thu nhập khả dụng của người tiêu dùng , làm tăng nhu cầu về hàng hóa có thể đẩy giá lên cao hơn nữa. Sau đó, vòng xoáy giá-lương có thể được thiết lập khi một yếu tố tác động trở lại yếu tố kia và ngược lại.

Thị trường nhà ở

Ví dụ, thị trường nhà ở đã chứng kiến ​​những thăng trầm trong nhiều năm. Nếu nhu cầu về nhà ở tăng cao vì nền kinh tế đang trong giai đoạn mở rộng, giá nhà sẽ tăng. Nhu cầu cũng tác động đến các sản phẩm và dịch vụ phụ trợ hỗ trợ ngành nhà ở. Các sản phẩm xây dựng như gỗ xẻ và thép, cũng như đinh và đinh tán dùng trong nhà, đều có thể chứng kiến ​​nhu cầu tăng do nhu cầu về nhà ở cao hơn.

Chính sách tài khóa và tiền tệ mở rộng

Chính sách tài khóa mở rộng của chính phủ có thể làm tăng lượng thu nhập tùy ý cho cả doanh nghiệp và người tiêu dùng. Nếu chính phủ cắt giảm thuế, doanh nghiệp có thể chi tiêu vào cải thiện vốn, trả lương cho nhân viên hoặc tuyển dụng mới. Người tiêu dùng cũng có thể mua nhiều hàng hóa hơn. Chính phủ cũng có thể kích thích nền kinh tế bằng cách tăng chi tiêu cho các dự án cơ sở hạ tầng. Kết quả có thể là nhu cầu về hàng hóa và dịch vụ tăng lên, dẫn đến giá cả tăng.
Cũng giống như chính sách tài khóa mở rộng có thể thúc đẩy lạm phát, chính sách tiền tệ nới lỏng cũng có thể làm như vậy . Chính sách tiền tệ mở rộng của các ngân hàng trung ương có thể hạ lãi suất. Các ngân hàng trung ương như Cục Dự trữ Liên bang có thể hạ chi phí cho các ngân hàng vay, cho phép các ngân hàng cho các doanh nghiệp và người tiêu dùng vay nhiều tiền hơn. Sự gia tăng tiền có sẵn trong toàn bộ nền kinh tế dẫn đến chi tiêu nhiều hơn và nhu cầu về hàng hóa và dịch vụ.

Sự phá giá tiền tệ

Những người theo chủ nghĩa tiền tệ hiểu rằng lạm phát là do quá nhiều đô la theo đuổi quá ít hàng hóa. Nói cách khác, nguồn cung tiền đã tăng quá lớn. Theo lý thuyết này, giá trị của tiền chịu sự chi phối của quy luật cung cầu, giống như bất kỳ hàng hóa nào khác trên thị trường. Khi nguồn cung tăng, giá trị sẽ giảm. Nếu giá trị của tiền giảm, sức mua của nó sẽ giảm và mọi thứ trở nên tương đối đắt đỏ hơn.

Lý thuyết về số lượng tiền tệ (QTM) này có thể được tóm tắt trong phương trình trao đổi, trong đó nêu rằng nguồn cung tiền, nhân với tỷ lệ chi tiêu tiền mỗi năm (tốc độ lưu thông tiền tệ ), bằng chi tiêu danh nghĩa trong nền kinh tế: MV = PQ . Do đó, P (giá cả) có thể tăng khi nguồn cung tiền tệ tăng và/hoặc tốc độ lưu thông tiền tệ tăng (với số lượng hàng hóa không đổi trong nền kinh tế).

Minh Thanh (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)

Nguồn: https://thuonghieuvaphapluat.vn/lam-phat-la-gi-nguyen-nhan-gay-ra-lam-phat-vz102856.html.. Nguồn: https://thuonghieuvaphapluat.vn/lam-phat-la-gi-nguyen-nhan-gay-ra-lam-phat-vz102856.html

Có câu: 'Ra mộ mang tứ quả thắp hương, nhà sẽ không gặp tai ương'. Bốn loại quả này ám chỉ điều gì?

Có câu: 'Ra mộ mang tứ quả thắp hương, nhà sẽ không gặp tai ương'. Bốn loại quả này ám chỉ điều...

Kiến thức - 6 phút trước

Khi đi viếng mộ, chúng ta cũng nên cân nhắc sở thích của tổ tiên và cố gắng chọn những loại quả mà họ đã từng thưởng thức. Viếng mộ là việc hệ trọng,...

Ngành học độc quyền tại Việt Nam: Điểm chuẩn Top đầu, sinh viên ra trường nhận lương hàng trăm triệu mỗi tháng

Ngành học độc quyền tại Việt Nam: Điểm chuẩn Top đầu, sinh viên ra trường nhận lương hàng trăm triệu mỗi tháng...

Kiến thức - 9 phút trước

Ngành Quản lý hoạt động bay có điểm đầu vào cao nhất, chỉ đào tạo tại một trường và thu nhập sau tốt nghiệp lên tới hàng trăm triệu đồng mỗi tháng.

Tuần tới sẽ mang lại nhiều tài lộc bất ngờ, và ba con giáp sẽ tự hào về sự giàu có của mình

Tuần tới sẽ mang lại nhiều tài lộc bất ngờ, và ba con giáp sẽ tự hào về sự giàu có của...

Đời sống số - 11 phút trước

Tuần tới sẽ là một tuần tốt lành với bạn: tiềm năng của ba con giáp sẽ được đánh thức và sự giàu có của bạn sẽ không thể ngăn cản.

Khi bạn già đi và vợ/chồng của bạn không còn nữa, hãy chủ động dựa vào ba người

Khi bạn già đi và vợ/chồng của bạn không còn nữa, hãy chủ động dựa vào ba người

Kiến thức - 19 phút trước

Cuộc sống con người thật ngắn ngủi. Nhưng trong chớp mắt đã hơn năm mươi tuổi rồi. Khi bạn già đi, đối mặt với thế giới, sự yếu đuối không thể tránh khỏi, nó...

Chợ Đồng Xuân hình thành năm nào, vì sao là trung tâm giao thương miền Bắc?

Chợ Đồng Xuân hình thành năm nào, vì sao là trung tâm giao thương miền Bắc?

Tin trong ngày - 21 phút trước

Là biểu tượng văn hóa - lịch sử gắn liền với ký ức đô thị của người dân Thủ đô, chợ Đồng Xuân đã trải qua hơn 130 năm từ lúc hình thành cho...

Chợ Đồng Xuân hình thành năm nào, vì sao là trung tâm giao thương miền Bắc?

Chợ Đồng Xuân hình thành năm nào, vì sao là trung tâm giao thương miền Bắc?

Tin trong ngày - 21 phút trước

Là biểu tượng văn hóa - lịch sử gắn liền với ký ức đô thị của người dân Thủ đô, chợ Đồng Xuân đã trải qua hơn 130 năm từ lúc hình thành cho...

Đây là độ tuổi phụ nữ ngoại tình nhiều nhất. Bạn đang ở giai đoạn nào?

Đây là độ tuổi phụ nữ ngoại tình nhiều nhất. Bạn đang ở giai đoạn nào?

Yêu - 36 phút trước

Phụ nữ có trạng thái tinh thần khác nhau ở mỗi độ tuổi. Trong đó, có một độ tuổi mà tỷ lệ phụ nữ ngoại tình cao nhất. Bạn có biết đó là độ...

Từ nay tới 31/12/2025: 3 trường hợp bị thu hồi thẻ BHYT, 1 trường hợp bị phạt tới 5 triệu đồng, đó là?

Từ nay tới 31/12/2025: 3 trường hợp bị thu hồi thẻ BHYT, 1 trường hợp bị phạt tới 5 triệu đồng, đó...

Tin trong ngày - 42 phút trước

Khi thẻ không còn giá trị, người bệnh phải tự chi trả toàn bộ chi phí khám chữa bệnh, không được Quỹ BHYT hỗ trợ. Trước đây, theo Nghị định 176/2013/NĐ-CP, hành vi sửa...

'Đất vàng' Tây Hồ Tây, Hà Nội: Sắp có thêm tổ hợp thương mại, nhà ở

'Đất vàng' Tây Hồ Tây, Hà Nội: Sắp có thêm tổ hợp thương mại, nhà ở

Tin trong ngày - 46 phút trước

UBND TP Hà Nội vừa phê duyệt giao gần 1,5 ha đất trong khu đô thị Tây Hồ Tây cho Công ty TNHH JVH31 Vina để thực hiện dự án tổ hợp dịch vụ,...

Người đi bộ từ nay có thể bị phạt đến 600.000 đồng nếu đi vào phần đường này, rất nhiều người vi phạm

Người đi bộ từ nay có thể bị phạt đến 600.000 đồng nếu đi vào phần đường này, rất nhiều người vi...

Kiến thức - 8 giờ, 55 phút trước

Với hành vi đi bộ bắt xe, đi bộ tập thể dục trên làn đường khẩn cấp của đường cao tốc, người vi phạm sẽ phải nộp phạt từ 400.000 đồng đến 600.000 đồng....

Hoa hậu Yến Nhi gây ấn tượng với phong cách lộ nội y quyến rũ, táo bạo...

Tử vi ngày 19/10/2025 của 12 con giáp: Tuổi Thìn làm việc hiệu quả, Thân có thể gặp những rắc rối

Tử vi ngày 19/10/2025 của 12 con giáp: Tuổi Thìn làm việc hiệu quả, Thân có thể gặp những rắc rối

Đời sống số - 8 giờ, 55 phút trước

Cùng xem tử vi dự đoán gì về vận mệnh, tình duyên, cuộc sống,... của 12 con giáp trong ngày 19/10/2025.

Khách hàng đột ngột qua đời, tiền trong tài khoản có được phía ngân hàng trả lại không?

Khách hàng đột ngột qua đời, tiền trong tài khoản có được phía ngân hàng trả lại không?

Kiến thức - 8 giờ, 59 phút trước

Ngân hàng sẽ xử lý số tiền trong tài khoản người đã mất như thế nào? Người thân cần làm gì để tiếp cận tài sản một cách hợp pháp?

Làm việc ở vùng này, người lao động có thể nghỉ hưu sớm 5 tuổi so với tuổi nghỉ hưu bình thường

Làm việc ở vùng này, người lao động có thể nghỉ hưu sớm 5 tuổi so với tuổi nghỉ hưu bình thường...

Kiến thức - 8 giờ, 21 phút trước

Dưới đây là danh mục vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn để làm căn cứ xác định các trường hợp có thể nghỉ hưu ở tuổi thấp...

Lão nông Việt từ thợ lặn nghèo trở thành giám đốc công ty có vốn điều lệ 300 tỷ đồng, kiếm 150 tỷ đồng mỗi năm nhờ 'nuôi con nhả ngọc'

Lão nông Việt từ thợ lặn nghèo trở thành giám đốc công ty có vốn điều lệ 300 tỷ đồng, kiếm 150...

Tin trong ngày - 9 giờ, 35 phút trước

Từ một thợ lặn nghèo khó, ông Hồ Phi Thủy đã vươn lên trở thành giám đốc của một chuỗi doanh nghiệp với vốn điều lệ lên đến 300 tỷ đồng, được mệnh danh...

Cách sống tỉnh táo nhất: kiếm đủ tiền, luôn đặt sức khỏe lên hàng đầu và buông bỏ hận thù

Cách sống tỉnh táo nhất: kiếm đủ tiền, luôn đặt sức khỏe lên hàng đầu và buông bỏ hận thù

Đời sống trẻ - 9 giờ, 44 phút trước

Nhiều nghệ sĩ nổi tiếng ra đi khi đang ở đỉnh cao danh vọng khiến người ta giật mình nhận ra tiền bạc và hào quang chẳng thể đổi lấy mạng sống. Cuộc đời...

Thảm họa lớn nhất có thể xảy ra trên Trái Đất là gì?

Thảm họa lớn nhất có thể xảy ra trên Trái Đất là gì?

Kiến thức - 9 giờ, 52 phút trước

Các nhà khoa học đã chỉ ra thảm họa diệt vong lớn nhất mà Trái đất có thể phải đối mặt là bị Mặt trời nuốt chửng. Hãy cùng tìm hiểu nhé!

Cây đinh lăng trông trước nhà có nên hay không? Lời Tổ tiên dặn nhất định phải nhớ kẻo 'rước họa'

Cây đinh lăng trông trước nhà có nên hay không? Lời Tổ tiên dặn nhất định phải nhớ kẻo 'rước họa'

Phong thủy - 9 giờ, 16 phút trước

Cây đinh lăng nổi tiếng xua tà ma, hút tài lộc, nhưng vị trí trồng sai có thể phản tác dụng, cần hết sức chú ý.

Hình ảnh của Ngân 98 trước khi bị bắt như thế nào?

Hình ảnh của Ngân 98 trước khi bị bắt như thế nào?

Chuyện làng sao - 9 giờ, 17 phút trước

Hình ảnh cuối cùng của Ngân 98 trước khi bị khởi tố, bắt tạm giam khiến dân mạng bàn tán.

5 loại trái cây vừa 'bơm' collagen lại là 'kẻ thù' của ung thư vú, chị em muốn ngày càng rạng rỡ thì đừng bỏ qua

5 loại trái cây vừa 'bơm' collagen lại là 'kẻ thù' của ung thư vú, chị em muốn ngày càng rạng rỡ...

Chăm sóc sức khỏe - 9 giờ, 17 phút trước

Chế độ ăn uống lành mạnh với các loại trái cây phù hợp không chỉ giúp phụ nữ duy trì làn da trẻ trung mà còn góp phần quan trọng trong việc phòng ngừa...

Chi tiết 3 vùng phát triển của siêu đô thị TP.HCM

Chi tiết 3 vùng phát triển của siêu đô thị TP.HCM

Kiến thức - 9 giờ, 18 phút trước

Định hướng trong 5 năm tới, TP.HCM kiến trúc lại không gian phát triển theo tư duy đa cực - tích hợp - siêu kết nối với định hướng hình thành '3 vùng -...

Shark Bình bị khởi tố vì tội lừa đảo, phát ngôn trước đó nhanh chóng hot trở lại: 'Hầu hết những người đầu tư vào crypto, coin… là người nghèo, ít tiền nhưng muốn làm giàu nhanh'

Shark Bình bị khởi tố vì tội lừa đảo, phát ngôn trước đó nhanh chóng hot trở lại: 'Hầu hết những người...

Chuyện làng sao - 9 giờ, 19 phút trước

Ngày 14/10, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP Hà Nội đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với ông Nguyễn Hòa Bình (Shark Bình) và...

Sau 12 năm Wanbi Tuấn Anh qua đời, bạn gái cũ của anh giờ ra sao?

Sau 12 năm Wanbi Tuấn Anh qua đời, bạn gái cũ của anh giờ ra sao?

Chuyện làng sao - 9 giờ, 21 phút trước

Bạn gái cũ Wanbi Tuấn Anh vẫn giữ mối quan hệ tốt với gia đình nam ca sĩ.

Những con giáp nào cần thận trọng vào ngày Chủ Nhật, 19 tháng 10, tức ngày 28 tháng 8 âm lịch?

Những con giáp nào cần thận trọng vào ngày Chủ Nhật, 19 tháng 10, tức ngày 28 tháng 8 âm lịch?

Đời sống số - 13 giờ, 58 phút trước

Ngày 19 tháng 10, Chủ Nhật, ngày 28 tháng 8 âm lịch, đại diện cho năm Thiên Can (Thiên Can), tháng Bính Thân và ngày Tân Hợi. Trong hào quang này, con giáp nào...

Trắc nghiệm tâm lý: Bạn thích đứa trẻ nào ngay từ cái nhìn đầu tiên? Một bức tranh dự đoán những điều tốt đẹp sẽ đến với bạn trong vài tháng tới

Trắc nghiệm tâm lý: Bạn thích đứa trẻ nào ngay từ cái nhìn đầu tiên? Một bức tranh dự đoán những điều...

Đời sống số - 13 giờ, 19 phút trước

Hãy tưởng tượng trước mặt bạn là 4 bức tranh về những em bé khác nhau, mỗi bức mang năng lượng riêng biệt. Hãy chọn đứa trẻ khiến bạn cảm thấy ấm lòng hoặc...

Tỉnh Bắc Ninh điều chỉnh quy hoạch khu công nghiệp 1.900 tỷ đồng của 'ông trùm' Kinh Bắc

Tỉnh Bắc Ninh điều chỉnh quy hoạch khu công nghiệp 1.900 tỷ đồng của 'ông trùm' Kinh Bắc

Kiến thức - 14 giờ, 47 phút trước

Khu công nghiệp này được Kinh Bắc định hướng đầu tư xây dựng trở thành khu công nghiệp đa ngành, công nghệ cao, tập trung thu hút đầu tư trong lĩnh vực điện tử,...