Lá bờ bụi ngày xưa giờ thành đặc sản, giá 100.000 đồng/kg, đắt hàng đến mức dân thành phố thi nhau mua

Mắc khén, vốn nổi tiếng là "linh hồn" của ẩm thực Tây Bắc, với hạt được sử dụng rộng rãi trong các món chẩm chéo, thịt trâu nướng, bò gác bếp hay lạp xưởng. Hương vị đặc trưng của mắc khén được ví như tinh dầu vỏ cam, nhưng nhẹ nhàng và the mát hơn, xen lẫn vị cay tê đầu lưỡi khó lẫn với các loại gia vị khác. Tuy nhiên, ít ai biết rằng, lá của cây mắc khén cũng mang trong mình những giá trị ẩm thực độc đáo, góp phần làm nên sự phong phú và đa dạng của văn hóa ẩm thực vùng cao.

Mắc khén - Lá bờ bụi ngày xưa giờ thành đặc sản đắt hàng

Từ xa xưa, người dân bản địa đã biết tận dụng lá mắc khén để chế biến nhiều món ăn dân dã. Lá non, với hương thơm đặc trưng và độ giòn tuyệt hảo, thường được dùng làm gỏi, nấu canh, tráng trứng hoặc chiên giòn. Ngược lại, lá già thường cứng và có gai nên ít được sử dụng hơn.

Trước đây, lá mắc khén chủ yếu được khai thác từ những cây mọc tự nhiên ở bìa rừng. Vào mùa thu hoạch hạt, người dân sẽ tranh thủ hái thêm lá non để phục vụ bữa ăn hàng ngày. Bà Hoà Anh, một người dân ở Hòa Bình, hồi tưởng: "Mùa xuân là thời điểm tuyệt vời để hái lá mắc khén non. Món canh lá mắc khén nấu với thịt băm là hương vị tuổi thơ mà tôi không bao giờ quên. Vị ngọt của thịt hòa quyện với hương thơm và độ giòn của lá, ai ăn một lần cũng nhớ mãi".

Ngày nay, lá mắc khén không còn là món ăn "cây nhà lá vườn" mà đã trở thành một phần trong thực đơn của nhiều nhà hàng, quán ăn tại Tây Bắc. Món lá mắc khén chiên giòn là một trong những món ăn được yêu thích nhất. Lá non được ngâm rửa sạch sẽ, sau đó tẩm bột và chiên giòn tan. Bí quyết để món ăn ngon là thêm một chút bột nở vào bột chiên để tăng độ giòn và giữ được kết cấu tốt, ngay cả khi nguội. Bên cạnh đó, món gỏi lá mắc khén tôm thịt cũng được nhiều du khách ưa chuộng nhờ hương vị độc đáo và lạ miệng.

Sự yêu thích ngày càng tăng của thực khách đã đẩy giá lá mắc khén lên cao. Tại các chợ phiên vùng cao, lá mắc khén được bày bán thành từng bó với giá khoảng 40.000 đồng/kg. Thậm chí, trên các sàn thương mại điện tử, giá của loại lá này có thể lên tới 100.000 đồng/kg, một mức giá không hề nhỏ cho một loại lá rừng.

Anh Phi, một người dân Hà Nội, chia sẻ: "Tôi biết đến lá mắc khén trong một chuyến đi chơi nhà bạn ở Tây Bắc. Trước đây tôi chỉ dùng hạt mắc khén, không ngờ lá cũng ăn được. Món ăn từ lá mắc khén vừa lạ miệng vừa ngon, tôi đã nhờ bạn mua hộ 2kg mang về làm quà. Ai ăn cũng khen nức nở".

Sự "lột xác" ngoạn mục của lá mắc khén đã chứng minh rằng, đôi khi những điều bình dị nhất lại ẩn chứa những giá trị to lớn. Từ một loại lá mọc hoang dại, mắc khén đã trở thành một món đặc sản được yêu thích, góp phần làm phong phú thêm bản sắc văn hóa ẩm thực Việt Nam. Không chỉ là một loại gia vị quen thuộc, mắc khén còn là một phần không thể thiếu trong đời sống và văn hóa của người dân Tây Bắc, tiếp tục chinh phục khẩu vị của nhiều người, kể cả những thực khách khó tính nhất.