Không chỉ có đất hiếm, Việt Nam còn sở hữu “mỏ vàng” khác toàn cầu thèm khát, một tỉnh miền Trung nắm trữ lượng lớn

Theo S&P Global, xe điện đang trở thành xu hướng phát triển toàn cầu với tiềm năng tăng trưởng mạnh mẽ. Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) dự báo rằng nhu cầu xe điện sẽ bị thay thế bởi xe điện với doanh số đang bùng nổ, góp phần làm thay đổi toàn diện các ngành công nghiệp ô tô và giảm đáng kể tiêu điểm dầu trong vận tải đường bộ.

Sự phát triển nhanh chóng của xe điện kéo theo nhu cầu lớn về các loại kim loại dùng để sản xuất pin, trong đó có đất rắn và lithium. Đất hiếm là nguyên liệu then chốt trong sản xuất các thiết bị công nghệ cao như linh kiện điện tử, laser, siêu dẫn vật liệu, chất phát quang, chất xúc tác, thiết bị y tế... và đặc biệt quan trọng trong sản xuất pin và cơ điện cho xe điện.

Bên cạnh đất hiếm, Việt Nam còn sở hữu kho báu lithium mà cả thế giới đều muốn có

Theo Cơ quan Khảo sát địa chất Hoa Kỳ, Việt Nam nằm trong nhóm quốc gia có trữ lượng đất hiếm lớn trên thế giới.

Cùng với đất sét, lithium – kim loại nhẹ, mềm, có khả năng dẫn nhiệt và điện tốt, có vai trò quan trọng trong ngành công nghệ pin. Đây là nguyên liệu chính để sản xuất pin sạc cho điện thoại, laptop, đặc biệt là pin xe điện. Các hãng xe đầu như Tesla, Toyota... đang sử dụng lithium để sản xuất pin cho ô tô điện. Hiện nay, nguồn say lithium chủ yếu phân bố ở các quốc gia như Bolivia, Chile, Argentina, Trung Quốc và Úc.

Công nghệ sản xuất pin lithium-ion đã tạo ra bước tiến lớn giúp hiệu suất cao, sạc nhanh, chịu nhiệt tốt, góp phần thúc đẩy cuộc cách mạng lưu trữ năng lượng. Tuy nhiên, theo các cơ quan thống kê, pin lithium-ion sau thời gian sử dụng dài có thể bị giảm dung lượng do mất dần ion lithium, làm giảm hiệu quả lưu trữ. Việc tái chế chưa đạt hiệu quả dẫn đến lãng phí tài nguyên và môi trường ô nhiễm, đặt ra yêu cầu về thiết bị công nghệ kéo dài tuổi thọ pin.

Theo Cục khảo sát Hoa Kỳ, các mỏ lithium chủ yếu tập trung tại Nam Mỹ. Trước bối cảnh biến đổi khí hậu, các quốc gia đang thúc đẩy tư vấn về công nghệ xanh và năng lượng tái tạo – trong đó có việc chuyển đổi từ xe sử dụng nhiên liệu hóa thạch sang xe điện – tạo ra lithium trở thành loại kim chiến lược trong tương lai.

Tại Việt Nam, kết quả khảo sát của Liên đoàn Địa chất Trung Trung Bộ (giai đoạn 2005–2009), khu vực La Vi (tỉnh Quảng Ngãi) đã phát hiện 40 thân thiện lithium, chủ yếu là loại hình mạch pegmatoit chứa lithium và bạch. Tổng trữ lượng tại đây ước đạt khoảng 1 triệu tấn quặng hay khoảng 10.000 tấn Li2O. Đây chính là phát hiện quan trọng cho ngành sản xuất pin lithium của Việt Nam.

Theo Cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam, dựa vào trữ lượng lithium đang có thì có thể đưa Việt Nam vào danh sách các nước có quặng lithium của thế giới, đủ điều kiện để khai thác. Tuy nhiên, đây vẫn là loại khoáng sản chưa được nghiên cứu và khai thác sâu, tài liệu còn hạn chế. Do đó, cần thúc đẩy tư vấn thăm địa chất, công nghệ khai thác và chế biến để phục vụ nhu cầu trong nước cũng như xuất khẩu, mang lại lợi ích kinh tế bền vững cho quốc gia.