Thứ năm, 25/09/2025
Khang Hi đã từng 3 lần thân chinh. Năm thứ 29, trong cuộc chiến Ô lan Bố Thông, Cát Nhĩ Đan thua trận lui về Khoa Bố Đa. Năm thứ 35, trong cuộc chiến Chiêu Mạc Đa (phía năm núi Khải Đặc Nội Mông ngày nay), quân chủ lục của Cát Nhĩ Đan bị quân Thanh đánh tan tác. Tháng 4 năm Khang Hi thứ 36, bên bờ sông Hoàng Hà khu vực Ninh Hạ, Khang Hi cuối cùng cũng chờ được tin Cát Nhĩ Đan qua đời.
Về nguyên nhân cái chết, trong lịch sử có rất nhiều ý kiến. Có nơi ghi chép là uống thuốc độc tự vẫn, cũng có ghi chép là chết do sắc dục quá độ dẫn đến thượng phong, cũng có ghi chép là chết do bệnh dịch. Tương truyền, khi Khang Hi biết tin Cát Nhĩ Đan chết là lúc đang làm lễ tế trên bờ sông Hoàng Hà, ngay lập tức quỳ xuống trên bờ sông Hoàng Hà, bái lạy trời đất, sung sướng vô cùng.
Tại sao Cát Nhĩ Đan lại cứ muốn dây dưa không dứt với Khang Hi? Điều này khiến rất nhiều người cảm thấy khó hiểu bởi xét về lãnh thổ, dân số, quân đội mà nói thì Chuẩn Cát Nhĩ Hãn với triều Thanh đều có sự khác biệt to lớn. Về vấn đề này, sau này có rất nhiều người đều phiến diện cho rằng đây chính là do Cát Nhĩ Đan không phục tùng sự thống trị của nhà Thanh, không tự lượng sức mình mới phát động chiến tranh. Nhưng nếu như chúng ta nghiên cứu sâu hơn thì sẽ phát hiện ra một điều đáng kinh ngạc, thực ra Cát Nhĩ Đan lựa chọn làm kẻ thù với nhà Thanh rất có thể là do bị ép đến đường cùng.
Tại sao lại nói như thế? Điều này phải bắt đầu nói từ nước có lãnh thổ nước Nga ngày nay. Khi ấy nước Nga vẫn chưa gọi là Nga, mà là đế quốc Sa Nga. Trong một khoảng thời gian dài trong lịch sử Trung Quốc, Đế quốc Sa Nga không hề tồn tại, khi đế quốc này xuất hiện và phát triển thì ở Trung Nguyên đã là cuối thời Minh. Nhưng điều này không hề cản trở đế quốc này khát khao lãnh thổ cực độ. Khi Sa Nga mở rộng đường xuống phía Nam, xảy ra xung đột vũ trang với nước Chuẩn Cát Nhĩ Hãn, hai nước trong trận chiến tranh tranh giành Kazakhstan khiến Chuẩn Cát Nhĩ Hãn chiến thắng một cách đau đớn ý thức được rằng: Chỉ cần bản thân mình muốn phát triển tiếp, vậy thì sớm muộn cũng sẽ có một ngày xảy ra chiến tranh với Sa Nga.
Nhưng chỉ một chút quân đội ít ỏi của Sa Nga mà đã khiến bản thân phải trả một cái giá đắt như thế, nếu như không mở rộng lãnh thổ và tăng dân số làm lực lượng dự bị cho mình thì bản thân sớm muộn gì cũng sẽ có ngày bị Sa Nga thôn tính. Vì thế, nhằm tạo ra đường lui cho mình trong tương lai, Cát Nhĩ Đan đã chuyển mục tiêu sang triều Thanh mới được lập nên không lâu. Đối với Cát Nhĩ Đan mà nói, triều Thanh là đối tượng dễ bắt nạt hơn Sa Nga rất nhiều. Lý do rất đơn giản, thứ nhất triều Thanh mới được xây dựng không lâu còn chưa ổn định, lòng dân vẫn chưa quy về triều đình vì thực lực Nam Minh ngày đó vẫn còn rất hùng mạnh, nếu như Cát Nhĩ Đan chỉ châm một ngọt lửa nhỏ thì triều Thanh có lẽ sẽ lùi lại nhượng bộ một bước để tránh hai cuộc chiến tranh. Thứ hai là vì Cát Nhĩ Đan thấy thực lực quân sự của quân Thanh hình như cũng không được mạnh cho lắm.
Vì trong năm 1651, Khabarov dẫn đầu 1 đội quân 150 người tấn công vào Trung Quốc, để tiêu diệt đội quân này, Ninh Cổ Tháp Chương Kinh Hải Sắc đem 600 binh sĩ của mình, cộng thêm hơn 1000 người từ các địa phương khác tới tiến công vào thôn Ô Lạp Trát ở Sở Đà Trát mà quân Sa Nga xâm chiếm và phát động đánh đột kích vào rạng sáng. Tuy trong cuộc chiến tranh này, quân Thanh đã giành chiến thắng nhưng chỉ giết được 10 người, làm thương 76 người của quân Sa Nga còn quân Thanh lại hi sinh 676 mạng người, tổn thất hơn 800 ngựa chiến. Đối diện với những thông tin như thế, thêm vào việc khi ấy trọng tâm của Sa Nga đã hướng về Siberia, đợi khi chinh phục được Siberia thì sẽ quay lại bắt đầu xâm lăng. Vì thế, làm thế nào để chiếm lấy nhiều lãnh thổ hơn, nhiều dân số hơn, nhiều lương thực hơn đã trở thành vấn đề mà Cát Nhĩ Đan cần giải quyết.
Về chính trị, Cát Nhĩ Đan không phải là kẻ bất tài. Về quân sự, ông cũng là người có tài năng. Ông dùng thời gian 10 năm để xây dựng binh nghiệp, chiến tích hiển hách. Ông tung hoành thiên hạ, mưu thâm, lão luyện, nhất thời trở thành nhân vật nổi tiếng trên vùng thảo nguyên phương Bắc Trung Quốc, đất nước Chuẩn Cát Nhĩ Đan do ông lãnh đạo cũng trở thành một lực lượng lớn mạnh trên vũ đài chính trị Trung Quốc trong nửa cuối thế kỷ 17. Cát Nhĩ Đan còn trung thành với tư tưởng và nguyên tắc chính trị của chính mình, cho tới khi đi vào đường cùng thà làm ngọc vỡ cũng không chịu làm ngói lành, chỉ chấp nhận lời đầu hàng của triều Thanh, điều này đã thể hiện khí chất đáng quý của một chính trị gia. Từ ý nghĩa này mà nói, Cát Nhĩ Đan không hổ danh là một nhân vật lịch sử có ảnh hưởng của tộc Mông Cổ.
Lịch sử đánh giá Cát Nhĩ Đan đã thua, thua một cách triệt để. Điều này vốn dĩ là có liên quan tới việc Cát Nhĩ Đan đã đắc tội với quá nhiều người trong chính trị, về quân sự cũng mắc quá nhiều sai lầm về sách lược như cô lập trong chiến khu của địch và cả triều Thanh của Khang Hi - người mà ông phải đối đầu quá hùng mạnh. Điều đáng buồn nhất là Cát Nhĩ Đan thất bại trong việc giao thiệp chính trị và ngoại giao với Sa Nga. Vốn dĩ Cát Nhĩ Đan muốn mượn sức mạnh của Sa Nga để đạt được mục đích xâm chiếm Sa Nga và triều Thanh nhưng lại bị Sa Nga lợi dụng, ngược lại lại trở thành quân cờ để Sa Nga và triều Thanh mặc cả với nhau.
Cuối cùng khi bị Sa Nga bỏ rơi, Cát Nhĩ Đan đối mặt trực diện với quân Thanh, không địch lại nổi, trở thành quân tốt qua sông, không có đường lui. Đương nhiên, sự thất bại của Cát Nhĩ Đan, nói từ căn bản thì hành động của ông đã đi ngược lại với trào lưu xu hướng lịch sử củng cố và thống nhất quốc gia đa dân tộc của Trung Quốc, đến cuối cùng cũng không tránh khỏi con đường bị diệt vong, Xét về ý nghĩa này thì Cát Nhĩ Đan là một nhân vật lịch sử mang tính bị kịch.
Xem thêm
Nguồn: https://conglyxahoi.net.vn/van-hoa/giai-tri/khang-hi-nghe-tin-nguoi-nay-chet-da-quy-xuong-bai-lay-ca..
Đến năm 2030, nơi đây kỳ vọng không chỉ đạt chuẩn phường mà còn trở...
Tin trong ngày - 17 giờ, 14 phút trước
UBND tỉnh Thái Nguyên vừa ban hành quy định mới, mở rộng điều kiện cho cán bộ, công chức, người lao động đã có nhà ở được tiếp cận chính sách nhà ở xã...
Tin trong ngày - 17 giờ, 14 phút trước
Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về tổng kết Nghị quyết số 18-NQ/TW, đã ký Kế hoạch 130 về sắp xếp đơn vị sự nghiệp...
Kiến thức - 18 giờ, 23 phút trước
Theo Nghị định 144/2021/NĐ-CP, hành vi không thực hiện đúng quy định về việc cấp, đổi, cấp lại thẻ CCCD có thể bị cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 300.000 đến 500.000 đồng.
Tin trong ngày - 19 giờ, 31 phút trước
Ngày 22/9, Ban chỉ đạo Cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư cũ trên địa bàn thành phố Hà Nội đã ban hành Kế hoạch hành động số 03/KH-BCĐ, đề ra nhiều nhiệm...
Kiến thức - 19 giờ, 35 phút trước
Bạn điều chỉnh nhiệt độ tủ lạnh như thế nào? Tôi đoán nhiều người đã điều chỉnh sai từ số 1 đến số 7. Hôm nay, tôi sẽ hướng dẫn bạn cách đúng để...
Chuyện làng sao - 4 giờ, 21 phút trước
Ưng Hoàng Phúc là chủ của một công ty truyền thông và trung tâm chăm sóc sức khỏe cột sống.
Chuyện làng sao - 4 giờ, 22 phút trước
Sau chiến thắng lịch sử của Đức Phúc tại Intervision 2025, bố của nam ca sĩ đã viết tâm thư tri ân Mỹ Tâm và Hồ Hoài Anh.
Tin trong ngày - 5 giờ, 5 phút trước
Khu vực này tại Bắc Ninh định hướng phát triển đô thị thông minh, hiện đại hậu sáp nhập.
Kiến thức - 5 giờ, 6 phút trước
Bộ GD&ĐT đang lấy ý kiến góp ý cho dự thảo Thông tư quy định mã số, bổ nhiệm và xếp lương đối với nhà giáo giảng dạy trong các cơ sở giáo dục...
Tin trong ngày - 5 giờ, 6 phút trước
Khu đô thị cứ mưa là ngập của Thủ đô sắp có thêm 6 tòa chung cư cao 31 - 40 tầng. Bất chấp tình trạng bị ngập nặng diễn ra khi mưa lớn...
Phong thủy - 5 giờ, 6 phút trước
Cây lưỡi hổ là một trong những loại cây phong thủy được ưa chuộng. Tuy nhiên, cần biết vị trí đặt cây lưỡi hổ có thể thu hút được nhiều sinh khí giúp bạn...
Xài gì - 5 giờ, 6 phút trước
Theo thông tin từ các đại lý, toàn bộ xe Mazda 6 tồn kho đã hết từ tháng 4/2025 và hiện không còn nhận đặt cọc.
Doanh nghiệp - 7 giờ, 32 phút trước
Không chỉ là điểm đến yêu thích của du khách trong và ngoài nước, nơi đây còn là “sân khấu” sống động tái hiện những câu chuyện dân gian, phong tục đời thường qua...
Doanh nghiệp - 7 giờ, 32 phút trước
Trong bối cảnh hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, kỹ năng sử dụng tiếng Anh – đặc biệt là khả năng giao tiếp – đã trở thành yêu cầu thiết yếu trong...
Doanh nghiệp - 7 giờ, 32 phút trước
Global Smiles Dental được đánh giá là một trong những địa chỉ nha khoa uy tín hàng đầu dành cho cộng đồng Việt Kiều khi về thăm và điều trị tại TP.Hồ Chí Minh....
Doanh nghiệp - 7 giờ, 32 phút trước
Tết đang đến gần, nhu cầu đặt vé máy bay tăng cao khiến giá vé biến động mạnh. Để không bỏ lỡ cơ hội sở hữu vé giá hợp lý cho hành trình về...
Doanh nghiệp - 7 giờ, 32 phút trước
Ảnh nghệ thuật du lịch (Anhnghethuatdulich.com) không chỉ đơn thuần là một trang web giải trí, mà còn là một kho tàng ảnh chế đa dạng. Với kho meme không giới hạn thể loại...
Doanh nghiệp - 7 giờ, 32 phút trước
Trong quá trình giải thể doanh nghiệp, nhiều chủ công ty thường lựa chọn dịch vụ trọn gói để tiết kiệm thời gian và công sức.
Doanh nghiệp - 7 giờ, 32 phút trước
Trong xã hội hiện đại, vẻ đẹp không còn bị ràng buộc bởi những chuẩn mực cứng nhắc. Phụ nữ ngày nay coi làm đẹp là cách để yêu thương bản thân, thể hiện...
Doanh nghiệp - 7 giờ, 33 phút trước
Khi cân nhắc đầu tư vào bộ lốp mới, câu hỏi "có đáng bỏ tiền không?" luôn hiện diện – nhất là với những thương hiệu được định vị ở phân khúc cao cấp...
Doanh nghiệp - 7 giờ, 33 phút trước
Trong hệ thống thông gió và phòng cháy chữa cháy tại các công trình hiện đại, quạt hướng trục công nghiệp giữ vai trò vô cùng quan trọng. Với thiết kế cánh quạt nằm...
Doanh nghiệp - 7 giờ, 37 phút trước
Hải Phòng không chỉ là trung tâm công nghiệp, logistics và cảng biển lớn của miền Bắc, mà còn là nơi tập trung nhiều cơ hội việc làm hấp dẫn. Với sự năng động...
Doanh nghiệp - 7 giờ, 37 phút trước
Năm 2025 được dự báo sẽ là một chương mới đầy khởi sắc cho thị trường bất động sản Hà Nội, đánh dấu sự trở lại mạnh mẽ sau giai đoạn trầm lắng.
Doanh nghiệp - 7 giờ, 37 phút trước
Luận án tiến sĩ là một công trình khoa học để chứng minh khả năng nghiên cứu và những đóng góp trong lĩnh vực chuyên môn.
Kiến thức - 7 giờ, 13 phút trước
Luật Bảo hiểm xã hội 2024 sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, mang đến nhiều thay đổi quan trọng trong chính sách an sinh.