Hiện nay, nhiều trường hợp không cần Giấy phép xây dựng vẫn được xây nhà, đó là?

Giấy phép xây dựng là gì?

Giấy phép xây dựng là văn bản pháp lý rất quan trọng đối với công trình phải có giấy phép trước khi khởi công, là cơ sở để xác định hành vi vi phạm pháp luật về xây dựng, xử lý vi phạm hành chính, thậm chí trong một số trường hợp sẽ quyết định số phận của công trình (bị tháo dỡ).

Giấy phép xây dựng được quy định rõ tại khoản 17 Điều 3 Luật Xây dựng 2014 như sau:

“Giấy phép xây dựng là văn bản pháp lý do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp cho chủ đầu tư để xây dựng mới, sửa chữa, cải tạo, di dời công trình”.

Ảnh minh họa.

Theo khoản 30 Điều 1 Luật Xây dựng sửa đổi 2020, giấy phép xây dựng gồm những loại sau:

- Giấy phép xây dựng mới;

- Giấy phép sửa chữa, cải tạo;

- Giấy phép di dời công trình;

- Giấy phép xây dựng có thời hạn (là giấy phép cấp cho xây dựng công trình, nhà ở riêng lẻ được sử dụng trong một thời hạn nhất định theo kế hoạch thực hiện quy hoạch xây dựng).

Nhiều trường hợp không cần Giấy phép xây dựng vẫn được xây nhà

Tại Khoản 2 Điều 89 Luật Xây dựng 2014 (sửa đổi năm 2020), Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn 2024, Luật Điện lực 2024 đã quy định rõ các trường hợp được miễn Giấy phép xây dựng, cụ thể gồm:

1. Công trình bí mật Nhà nước, công trình xây dựng khẩn cấp.

2. Công trình thuộc dự án sử dụng vốn đầu tư công đã được Thủ tướng Chính phủ đứng đầu cơ quan Trung ương của tổ chức chính trị, Viện kiểm sát Nhân dân tối cao, Tòa án Nhân dân tối cao, Kiểm toán Nhà nước, Văn phòng Chính phủ nước, Văn phòng Quốc hội, bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, cơ quan Trung ương của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và của tổ chức chính trị - xã hội, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân các cấp quyết định đầu tư xây dựng.

3. Trường hợp công trình xây dựng tạm theo quy định tại Điều 131 Luật Xây dựng 2014.

4. Trường hợp công trình quảng cáo không thuộc đối tượng phải cấp Giấy phép xây dựng theo quy định của pháp luật về quảng cáo; công trình hạ tầng kỹ thuật viễn thông thụ động theo quy định của Chính phủ.

5. Trường hợp công trình sửa chữa, cải tạo bên trong công trình hoặc công trình sửa chữa, cải tạo mặt ngoài không tiếp giáp với đường trong đô thị, có yêu cầu về quản lý kiến trúc theo quy định của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền.

Nội dung sửa chữa, cải tạo sẽ không làm thay đổi công năng sử dụng, không làm ảnh hưởng đến an toàn kết cấu chịu lực của công trình, phù hợp với quy hoạch của pháp luật về quy hoạch đô thị vùng nông thôn đã được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phê duyệt, yêu cầu về an toàn phòng/chống cháy nổ và bảo vệ môi trường.

6. Trường hợp công trình xây dựng đã được cơ quan chuyên môn về xây dựng thông báo kết quả thẩm định thiết kế xây dựng, triển khai sau khi thiết kế cơ sở đủ điều kiện phê duyệt thiết kế xây dựng cũng như đáp ứng các điều kiện về cấp Giấy phép xây dựng theo quy định của Luật Xây dựng năm 2014.

Nhiều trường hợp không cần Giấy phép xây dựng vẫn được xây nhà. (Ảnh minh họa)

7. Trường hợp công trình xây dựng nằm trên địa bàn 2 đơn vị hành chính cấp tỉnh trở lên, công trình xây dựng theo tuyến ngoài đô thị, phù hợp với quy hoạch theo pháp luật về quy hoạch đô thị và nông thôn hoặc quy hoạch có tính chất kỹ thuật, chuyên ngành đã được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phê duyệt.

8. Các công trình xây dựng cấp 4/nhà ở riêng lẻ ở nông thôn có quy mô dưới 7 tầng và thuộc khu vực không có quy hoạch đô thị, quy hoạch khu chức năng hoặc quy hoạch chi tiết khu vực xây dựng được xác định trong quy hoạch chung của huyện, quy hoạch chung của xã, đã được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phê duyệt; các công trình xây dựng nhà ở cấp 4, nhà ở riêng lẻ miền núi, hải đảo thuộc khu vực không có quy hoạch đô thị, quy hoạch khu chức năng hoặc quy hoạch chi tiết khu vực xây dựng được xác định trong quy hoạch chung huyện, quy hoạch chung xã đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt; công trình xây dựng cấp 4, nhà ở riêng lẻ ở miền núi, hải đảo thuộc khu vực không có quy hoạch đô thị, quy hoạch xây dựng khu chức năng; trừ công trình, nhà ở riêng lẻ được xây dựng trong khu bảo tồn, khu di tích lịch sử - văn hóa.

9. Trường hợp công trình trên biển thuộc dự án điện gió ngoài khơi đã được các cấp có thẩm quyền giao khu vực biển để thực hiện dự án.

10. Trường hợp công trình nhà ở riêng lẻ có quy mô dưới 7 tầng thuộc dự án đầu tư xây dựng KĐT, dự án đầu tư xây dựng nhà ở có quy hoạch chi tiết 1/500 đã được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phê duyệt.