Gỡ 'nút thắt' giao thông đèo dài nhất cả nước với hầm đường bộ trị giá hơn 3000 tỷ

Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông tỉnh Lai Châu vừa trình Bộ Giao thông Vận tải thẩm định Báo cáo nghiên cứu khả thi (FS) cho dự án quan trọng này. Báo cáo được thực hiện bởi liên danh các công ty tư vấn hàng đầu, bao gồm CTCP Tư vấn Xây dựng A2Z, CTCP Tư vấn Xây dựng Hoàng Long và CTCP Tư vấn Xây dựng Giao thông Lào Cai.

Theo đề xuất trong báo cáo FS, dự án hầm đường bộ qua đèo Hoàng Liên sẽ bắt đầu tại Km78+00 Quốc lộ 4D, thuộc địa phận xã Sơn Bình, huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu. Điểm cuối của dự án sẽ kết nối vào đường D1 (theo quy hoạch của thị xã Sa Pa) thuộc địa phận phường Ô Quý Hồ, tỉnh Lào Cai. Tổng chiều dài toàn tuyến dự kiến khoảng 8,8km, trong đó hầm chính dài 2,63km và hầm phụ dài 2,65km. Dự án sẽ đi qua 4,6km trên địa phận tỉnh Lai Châu và 4,2km trên địa phận tỉnh Lào Cai.

Việt Nam đang tiến gần hơn việc hiện thực hóa dự án xây dựng hầm đường bộ vượt qua đèo Hoàng Liên hiểm trở

Tuyến đường được thiết kế theo tiêu chuẩn cấp III miền núi, với tốc độ thiết kế 60km/h và bề rộng nền đường 9m. Dự án bao gồm hệ thống cầu vĩnh cửu bằng bê tông cốt thép và bê tông cốt thép dự ứng lực, được xây dựng theo tiêu chuẩn TCVN 11823-2017, tải trọng thiết kế HL-93, bề rộng mặt cầu bằng bề rộng nền đường. Bên cạnh đó, dự án còn có hệ thống kè, công trình thoát nước, cọc tiêu, biển báo và các công trình phòng hộ đầy đủ.

Điểm nhấn của dự án là công trình hầm, bao gồm hai ống hầm cách nhau 30m. Hầm chính dài 2,63km được thiết kế theo tiêu chuẩn hầm xuyên núi của Nhật Bản kết hợp với tiêu chuẩn TCVN 4528:1988. Hầm chính sẽ được đào, gia cố và hoàn thiện đầy đủ thiết bị khai thác, cho phép lưu thông hai chiều với hai làn xe cơ giới. Kết cấu vỏ hầm được làm bằng bê tông cốt thép, đảm bảo độ bền vững và an toàn. Chiều rộng hầm là 9,75m, đảm bảo yêu cầu về tĩnh không đứng là 5m. Hầm phụ dài khoảng 2,65km và các hầm thông ngang sẽ được đào thông và gia cố kết cấu chống đỡ tại những vị trí cần thiết, với chiều rộng 4,7m, phục vụ chức năng lánh nạn. Để đảm bảo khai thác hiệu quả, đơn vị tư vấn còn đề xuất xây dựng trung tâm cứu hộ, cứu nạn và vận hành hầm.

Về tổng quan hướng tuyến, báo cáo FS đề xuất tuyến đi bên phải Quốc lộ 4D, nằm dưới sườn phía dưới tuyến đường hiện hữu, sau đó cắt ngang suối khu vực trang trại cá hồi của người dân và xuyên qua đỉnh đèo Hoàng Liên bằng hầm dài khoảng 2,63km. Sau khi ra khỏi hầm, tuyến đi dọc theo suối Thác Bạc, lần lượt cắt qua suối chính và các nhánh suối, rồi sang khu vực đồi chè thuộc địa phận phường Ô Quý Hồ, kết thúc tại Km8+800, kết nối với đường D1 theo quy hoạch của phường Ô Quý Hồ.

Tổng diện tích sử dụng đất của dự án dự kiến là khoảng 72,84ha, trong đó địa phận tỉnh Lai Châu khoảng 42,64ha và địa phận tỉnh Lào Cai khoảng 30,20ha.

Tổng mức đầu tư của dự án được tính toán khoảng 3.300 tỷ đồng, trong đó chi phí xây dựng chiếm 2.229,799 tỷ đồng, chi phí thiết bị 258,765 tỷ đồng. Nguồn vốn đầu tư dự kiến sử dụng từ ngân sách Trung ương với mức bố trí 2.500 tỷ đồng (trong giai đoạn 2021 - 2025), ngân sách tỉnh Lai Châu 710 tỷ đồng (giai đoạn 2021 - 2025 bố trí 230 tỷ đồng, giai đoạn 2026 - 2030 bố trí 480 tỷ đồng) và nguồn vốn khác khoảng 90 tỷ đồng. Thời gian thực hiện dự án được xác định từ năm 2023-2027.

Dự án sau khi hoàn thành sẽ từng bước hoàn thiện và nâng cao chất lượng hạ tầng giao thông huyết mạch liên tỉnh, giải quyết những hạn chế hiện hữu của Quốc lộ 4D, đồng thời tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh quốc phòng cho tỉnh Lai Châu và khu vực Tây Bắc, cũng như tạo điều kiện thu hút đầu tư, đặc biệt là lĩnh vực du lịch gắn với phát triển kinh tế địa phương.

Đèo Hoàng Liên, còn được biết đến với nhiều tên gọi như đèo Ô Quy Hồ hay đèo Mây, là một trong những cung đường hiểm trở và đẹp nhất Việt Nam. Nằm ngay sát tuyến Quốc lộ 4D, con đèo uốn lượn quanh dãy Hoàng Liên Sơn, tạo thành ranh giới tự nhiên giữa hai tỉnh Lào Cai và Lai Châu. Năm 2013, đèo được Tổ chức Kỷ lục Việt Nam công nhận là con đèo dài nhất cả nước (gần 50km) và là một trong “Tứ đại đỉnh đèo” của Việt Nam. Cùng với đèo Pha Đin, đèo Mã Pí Lèng và đèo Khau Phạ, đèo Hoàng Liên góp phần tạo nên vẻ đẹp hùng vĩ của núi non Tây Bắc. Việc xây dựng hầm đường bộ qua đèo Hoàng Liên sẽ không chỉ rút ngắn thời gian di chuyển mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển kinh tế và du lịch trong khu vực.