Giám đốc công nghệ Microsoft: Trong tương lai, người bị Al thay thế không phải là con người mà là người không biết dùng AI

Câu trả lời từ hai chuyên gia công nghệ hàng đầu thế giới là “Không”.

Theo giám đốc công nghệ Microsoft Trung Quốc, và Terrence Sejnowski, một trong những người đặt nền móng cho học sâu, AI không đáng sợ như nhiều người tưởng tượng. Điều đáng lo ngại không phải là AI thay thế con người, mà là con người không học cách dùng AI.

Trong kỷ nguyên AI, người bị thay thế không phải là con người mà là người không biết dùng AI

AI chỉ mới bắt đầu: đừng thần thánh hóa cũng đừng đánh giá thấp

AI hiện tại vẫn còn ở giai đoạn sơ khai, như lớp đường mỏng phủ trên bánh, đẹp nhưng chưa nhiều giá trị thực tế. Những thành tựu như ChatGPT hay phần mềm dịch thuật chỉ là bước khởi đầu. Phía sau đó là một hành trình dài để giúp máy hiểu và phản hồi như con người thực thụ.

AI hiện nay chủ yếu là học máy (machine learning) tức là máy học cách nhận ra mẫu từ lượng dữ liệu khổng lồ, chứ chưa có khả năng "suy nghĩ" như người. Việc AI "tự học" cũng chỉ là trong khuôn khổ thuật toán và mô hình được con người thiết kế.

Điều gì giúp bạn không bị “đào thải” trong kỷ nguyên AI?

1. Biết học và biết lập trình

Sejnowski khẳng định: “Ngôn ngữ của AI là lập trình”. Bạn không cần là chuyên gia toán học hay nhà thần kinh học, nhưng bạn cần biết lập trình để bước vào thế giới AI, nơi mọi hoạt động đều dựa trên dữ liệu và quy tắc.

Đó cũng là lý do tại sao trẻ em ở Trung Quốc, Mỹ, châu Âu đang được học lập trình từ sớm, thay vì chỉ học toán nâng cao như trước kia. Vì lập trình giúp trẻ phát triển tư duy logic, tính hệ thống, yếu tố cốt lõi để sống sót và phát triển trong thời đại mới.

2. Tư duy phản biện và học suốt đời

Không ai có thể dạy bạn hết mọi thứ. Khi rời ghế nhà trường, sẽ chẳng ai đưa ra câu trả lời đúng, bạn phải tự tìm lấy. Và AI càng phát triển thì những người biết chủ động học, tự đặt câu hỏi, tự cải tiến bản thân sẽ là những người không thể bị thay thế. Terrence Sejnowski từng nói: “Trong thời đại AI, không có chuyên gia, chỉ có người học nhanh hơn người khác”.

AI không thay thế con người, AI đang chia việc

Thay vì thay thế hoàn toàn con người, AI đang được dùng để tăng hiệu suất và giảm tải việc lặp đi lặp lại. Trong ngành y, máy móc giúp sàng lọc hình ảnh y học, nhưng chẩn đoán cuối cùng vẫn do bác sĩ quyết định. Trong tài chính, AI giúp phân tích báo cáo, nhưng quyết định đầu tư vẫn nằm ở con người. Giám đốc công nghệ Microsoft chia sẻ: “Để AI làm việc của AI. Để con người làm việc của con người”.

Hiểu sai về AI dễ dẫn tới hậu quả nguy hiểm

Theo giám đốc công nghệ Microsoft, một trong những thách thức lớn nhất của AI hiện nay không nằm ở công nghệ, mà nằm ở hiểu lầm. Khi con người kỳ vọng sai, giao cho AI những việc mà chỉ con người mới nên làm, hoặc ngược lại, bắt người làm công việc máy làm tốt hơn thì hậu quả là sai lệch, bất công và mất niềm tin.

Niềm tin, theo ông, là nền tảng để xã hội số phát triển. Và điều kiện để duy trì niềm tin là minh bạch: phải để người dùng biết dữ liệu của mình được dùng để làm gì, và có quyền đồng ý hoặc từ chối.