Diện mạo con người cách đây 9.500 năm có giống như hiện tại?

Các nhà nghiên cứu tại Bảo tàng Anh vừa công bố hình ảnh 3D khuôn mặt một người đàn ông sống cách đây khoảng 9.500 năm, dựa trên hộp sọ tìm thấy tại Jericho (Bờ Tây). Hộp sọ này được nhà khảo cổ Kathleen Kenyon khai quật hơn 60 năm trước, từng được phủ thạch cao tạo thành mặt nạ và gắn vỏ sò vào hốc mắt. Đến nay, ý nghĩa nghi lễ mai táng đặc biệt này vẫn còn là bí ẩn.

Bằng công nghệ quét kỹ thuật số hiện đại, các chuyên gia đã phục dựng khuôn mặt từ hộp sọ và tạo nên mô hình đất sét 3D. Theo tiến sĩ Alexandra Fletcher, giám tuyển Bảo tàng Anh, hộp sọ Jericho có niên đại từ thời kỳ đồ đá mới, trước cả khi gốm và nông nghiệp xuất hiện. Jericho khi đó là một trong những khu định cư lớn và lâu đời nhất thế giới nhờ nguồn nước dồi dào từ các con suối quanh vùng.

Phục dựng diện mạo con người cách đây 9.500 năm.

“Hộp sọ người này có thể từng là hình tượng tổ tiên để cộng đồng cùng tôn thờ,” Fletcher cho biết. Theo bà, tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên nhiều khả năng đã giúp cư dân tiền sử ở Jericho giải quyết mâu thuẫn, gắn kết cộng đồng và tìm ra cách chung sống. “Đây có thể chính là những bước đi đầu tiên mở đường cho sự hình thành của các thị trấn và thành phố sau này,” bà nhận định.

Khi đặt cạnh kim tự tháp Giza mới chỉ hơn 4.500 năm tuổi, giá trị lịch sử của hộp sọ 9.500 năm tuổi càng trở nên đặc biệt. Trong khi nhân loại cùng thời vẫn còn sống lối sống săn bắt hái lượm, chủ nhân của hộp sọ đã sống trong một cộng đồng có tổ chức.

Mô hình khuôn mặt 3D không chỉ tái hiện chân dung một con người thời tiền sử, mà còn mở ra cánh cửa hiếm hoi giúp các nhà khảo cổ và giới nghiên cứu tiếp cận nền văn minh sơ khai bên bờ sông Jordan. Giới chuyên môn kỳ vọng phát hiện này sẽ mang lại thêm nhiều manh mối về những cộng đồng tiên phong đặt nền móng cho xã hội loài người.