Đề xuất quy định mới: Phạt gian lận BHYT, tăng mức phạt tiền và có thể phạt tù tới 2 năm

Bộ Tư Pháp mới đây công bố hồ sơ thẩm định dự thảo Bộ Luật Hình sự sửa đổi. Trong đó có nhiều điều chỉnh liên quan tới các hành vi gian lận bảo hiểm y tế, trốn đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp... Nếu được Quốc hội thông qua tại kỳ họp tháng 10 tới, những quy định mới này sẽ tăng mạnh mức xử phạt, nhằm răn đe và phòng ngừa vi phạm trong lĩnh vực bảo hiểm.

1. Tăng mạnh mức phạt tiền với hành vi gian lận bảo hiểm

Dự thảo mới tập trung sửa đổi các điều 214, 215 và 216, đề cập đến các tội danh liên quan đến việc gian lận, trốn đóng các loại bảo hiểm như bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) và bảo hiểm y tế (BHYT).

Tại Điều 214, quy định về tội gian lận BHXH, BHTN, cơ quan soạn thảo đề xuất nâng mức tiền vi phạm tối thiểu để truy cứu trách nhiệm hình sự. Theo đó, hành vi chiếm đoạt từ 20 triệu đồng trở lên (hiện tại là 10 triệu đồng) hoặc gây thiệt hại từ 40 triệu đồng (hiện tại là 20 triệu đồng) sẽ bị xử lý hình sự. Những hành vi vi phạm phổ biến bao gồm việc lập hồ sơ giả, làm sai lệch nội dung hồ sơ, cung cấp tài liệu gian dối để hưởng chế độ bảo hiểm không đúng quy định.

Ngoài ra, mức phạt tiền tối thiểu cho các hành vi gian lận BHXH và BHTN cũng được đề xuất nâng từ 20 triệu đồng lên 40 triệu đồng.

Đối với các hành vi có tính chất tổ chức, chuyên nghiệp, hoặc gây hậu quả nghiêm trọng như chiếm đoạt từ 200 triệu đồng hoặc gây thiệt hại từ 400 triệu đồng trở lên, người vi phạm có thể bị phạt 200 - 400 triệu đồng hoặc bị phạt tù từ 1 đến 5 năm. Mức phạt này tăng gấp đôi so với quy định hiện hành, nhằm đảm bảo tính răn đe và công bằng trong xử lý hành vi vi phạm.

Đề xuất mới xử phạt gian lận BHYT, BHXH. Ảnh minh hoạ

Mức xử phạt cao hơn với gian lận bảo hiểm y tế (BHYT)

Tại Điều 215, tội gian lận bảo hiểm y tế cũng được quy định rõ ràng và chặt chẽ hơn. Cụ thể, hành vi chiếm đoạt từ 20 triệu đồng hoặc gây thiệt hại từ 40 triệu đồng trở lên sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự (hiện quy định là 10 và 20 triệu đồng). Mức phạt tiền với hành vi này được đề xuất nâng lên tối thiểu 40 triệu đồng, trong khi theo quy định hiện hành chỉ là 20 triệu đồng.

Người vi phạm ngoài việc bị phạt tiền còn có thể bị cải tạo không giam giữ đến 2 năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm tùy theo mức độ vi phạm. Những hành vi bị xử lý hình sự bao gồm:

Lập hồ sơ bệnh án khống;

Kê đơn thuốc không đúng thực tế;

Tăng số lượng thuốc, vật tư y tế, chi phí giường bệnh... không đúng với dịch vụ thực tế sử dụng;

Giả mạo thẻ bảo hiểm y tế, sử dụng thẻ BHYT không hợp pháp.

Đây là các hình thức gian lận tinh vi, ảnh hưởng trực tiếp đến ngân sách bảo hiểm và làm suy giảm lòng tin của người dân vào hệ thống an sinh xã hội.

3. Phạt nặng hành vi trốn đóng bảo hiểm cho người lao động

Điều 216 của dự thảo đề cập đến tội trốn đóng BHXH, BHYT, BHTN, trong đó cơ quan soạn thảo giữ nguyên bản chất hành vi nhưng nâng mức vi phạm tối thiểu từ 50 triệu đồng lên 100 triệu đồng để bị xử lý hình sự.

Về mức xử phạt tiền, dự thảo đề xuất phạt từ 400 triệu đồng gấp đôi quy định hiện hành.

Đặc biệt, với pháp nhân thương mại, mức phạt đề xuất từ 400 triệu đồng đến 6 tỷ đồng, phản ánh sự nghiêm khắc trong việc xử lý các doanh nghiệp trốn đóng bảo hiểm cho người lao động, vi phạm nghiêm trọng quyền lợi chính đáng của người làm công ăn lương.