Cúng Giao thừa trong nhà hay ngoài trời trước? Sự khác biệt giữa mâm cúng Giao thừa ở 3 miền

Ý nghĩa của lễ cúng Giao thừa

Cúng Giao thừa là một nghi thức không thể thiếu vào mỗi dịp Tết Nguyên đán của các gia đình Việt Nam. Cúng Giao thừa còn được gọi là Trừ tịch, tức là trừ khử ma quỷ, những điều xui xẻo, không may mắn của năm cũ để chuẩn bị đón một năm mới tốt đẹp hơn.

Do đó, lễ cúng Giao thừa sẽ thường được thực hiện vào thời khắc chuyển giao giữa năm cũ và năm mới vào dịp Tết Nguyên đán, cụ thể là cử hành từ 23 giờ đến 1 giờ sáng.

Nghi thức cúng Giao thừa đã trở thành nét văn hóa trong tâm thức của người Việt mỗi dịp Tết đến xuân về.

Cúng Giao thừa trong nhà hay ngoài trời trước?

Khi cúng giao thừa phải làm hai lễ, một lễ trong nhà và một lễ ngoài trời, nên cúng giao thừa ngoài trời trước hay trong nhà trước là băn khoăn của nhiều gia đình.

Theo các chuyên gia phong thủy, lễ ngoài trời phải làm trước nhằm “nghênh tân, tiễn cửu” tức là đón quan hành khiển mới, tiễn quan hành khiển cũ.

Sau khi hoàn tất lễ ngoài trời, các gia chủ sẽ tiến hành cúng giao thừa trong nhà, khi đã bày đầy đủ lễ lên bàn thờ gia tiên thì đốt đèn nến, thắp hương thơm và thành kính cầu khấn.

Theo phong tục của người Việt Nam từ cổ xưa, Giao thừa nhà nhà đều cúng lễ ngoài trời và cúng lễ trong nhà chuẩn bị chu đáo để đón người đến xông đất, mang tài lộc vào nhà.

Tuy nhiên, phong tục mỗi miền về mâm cỗ cúng Giao thừa vẫn có nét khác nhau.

Sự khác biệt giữa mâm cúng Giao thừa ở 3 miền

Mâm cúng ngoài trời phải đặt ở nơi sạch sẽ, trên mâm có một bát gạo để cắm hương, hai ngọn nến hoặc đèn dầu.

Ngoài ra, trong mâm cỗ cúng Giao thừa, gia chủ cũng có thể chuẩn bị thêm chiếc mũ của Ðại vương Hành khiển. Tùy phong tục tập quán của mỗi nơi mà mâm lễ cúng Giao thừa có thể là cỗ chay hay mặn.

Gia chủ chuẩn bị mâm lễ cúng Giao thừa ngoài trời gồm những lễ vật sau:

Mâm ngũ quả

Nhang (nên là 3 cây nhang to)

Hoa/đèn/nến

Trầu cau

Muối gạo

Trà rượu

Quần áo mũ nón thần linh

Thủ lợn luộc

Gà trống luộc

Xôi

Bánh chưng

Trong đó, gia chủ cần đặc biệt chú ý đến con gà trống luộc. Nên chọn gà trống mới bắt đầu tập gáy, chưa đạp mái, khỏe mạnh, mỏ vàng, mào cờ, chân gà màu vàng. Nếu không có nhiều điều kiện thì chuẩn bị đơn giản, chỉ cần thể hiện lòng thành đối với các bậc thần linh, ông bà gia tiên.

Cũng tùy theo từng vùng miền mà có các loại đồ cúng khác nhau:

Miền Bắc: Mâm cỗ thường tính theo bát, đĩa gồm 4 bát, 4 đĩa, nếu cỗ lớn thì 6 bát, 6 đĩa hoặc 8 bát, 8 đĩa. Các bát này thường có móng giò hầm măng lưỡi lợn, bóng nấu thập cẩm, miến lòng gà, mọc. Đĩa thường là xôi, bánh chưng, thịt luộc, thịt đông, giò lụa, giò xào, nộm và dưa hành muối. Có nhà cũng cúng gà, gà thường là thịt gà trống thiến.

Miền Trung: Trên mâm cúng của người miền Trung có bánh chưng, bánh tét, dưa món, chả lụa Huế, thịt đông, gà bóp rau răm, chả Huế, thịt heo luộc, bát ninh măng khô, miến Huế, cá chiên hay chả ram. Mâm cỗ người miền Trung có đầy đủ các món ăn.

Miền Nam: Mâm cúng thường đơn giản hơn, chỉ có hương thắp, hoa, đèn, bánh mứt, trái cây, trà… Nhưng nếu là mâm mặn đầy đủ sẽ có thịt heo luộc, gà luộc, xôi, bánh chưng, chè… Sau khi cúng Giao thừa ngoài trời, gia chủ sẽ thực hiện lễ cúng giao thừa trong nhà để cúng Thổ công và tổ tiên, cầu xin tổ tiên phù hộ cho gia đình trong năm mới gặp được nhiều điều tốt lành.