Cùng đóng bảo hiểm xã hội 15 năm nhưng khi về hưu nữ hưởng lương 45%, nam chỉ 40%, tại sao lại khác nhau?

Đóng bảo hiểm xã hội 15 năm có thể được hưởng lương hưu từ ngày 01/7/2025

Căn cứ khoản 1 Điều 64 Luật Bảo hiểm xã hội 2024 (có hiệu lực từ ngày 01/7/2025) và Điều 4 Nghị định 135/2020/NĐ-CP, năm 2025, người lao động đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định tại khoản 2 Điều 169 Bộ luật Lao động 2019 (61 tuổi 3 tháng đối với lao động nam và 56 tuổi 8 tháng đối với lao động nữ) khi nghỉ việc có thời gian đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc từ đủ 15 năm trở lên thì được hưởng lương hưu.

Đóng bảo hiểm xã hội 15 năm có thể được hưởng lương hưu từ ngày 01/7/2025.

Trong khi đó, theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội 2014 (hết hiệu lực thi hành ngày 01/7/2025), người lao động đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định tại khoản 2 Điều 169 Bộ luật Lao động 2019 khi nghỉ việc có thời gian đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc từ đủ 20 năm trở lên thì được hưởng lương hưu. Độ tuổi nghỉ hưu năm 2024 là 61 tuổi đối với lao động nam và 56 tuổi 4 tháng đối với lao động nữ)

(Theo điểm a khoản 1 Điều 54 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 được sửa đổi, bổ sung bởi điểm a khoản 1 Điều 219 Bộ luật Lao động 2019 và Điều 4 Nghị định 135/2020/NĐ-CP).

Mức hưởng lương hưu hàng tháng từ ngày 01/7/2025

Đối với lao động nữ

Căn cứ điểm a khoản 1 Điều 66 Luật Bảo hiểm xã hội 2024 (có hiệu lực từ ngày 01/7/2025), mức lương hưu hằng tháng đối với lao động nữ giống với quy định của Luật Bảo hiểm xã hội 2014. Theo đó mức hưởng lương hưu được tính như sau:

Bằng 45% mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội quy định tại Điều 72 Luật Bảo hiểm xã hội 2024 tương ứng 15 năm đóng bảo hiểm xã hội, sau đó cứ thêm mỗi năm đóng thì tính thêm 2%, mức tối đa bằng 75%.

Ảnh minh họa.

Đối với lao động nam

Căn cứ điểm b khoản 1 Điều 66 Luật Bảo hiểm xã hội 2024 mức lương hưu hằng tháng đối với lao động nam từ 01/7/2024 được tính như sau:

Bằng 45% mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội quy định tại Điều 72 Luật Bảo hiểm xã hội 2024 tương ứng 20 năm đóng bảo hiểm xã hội, sau đó cứ thêm mỗi năm đóng thì tính thêm 2%, mức tối đa bằng 75%.

Trường hợp lao động nam có thời gian đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 15 năm đến dưới 20 năm, mức lương hưu hằng tháng bằng 40% mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội quy định tại Điều 72 Luật Bảo hiểm xã hội 2024 tương ứng 15 năm đóng bảo hiểm xã hội, sau đó cứ thêm mỗi năm đóng thì tính thêm 1%.

Như vậy, cùng đóng 15 năm bảo hiểm xã hội, lao động nam hưởng lương hưu với tỉ lệ 40% trong khi nữ là 45%.

Ảnh minh họa.

Theo ông Nguyễn Duy Cường, Phó Vụ trưởng Vụ Bảo hiểm xã hội (Bộ LĐ-TB&XH), Luật Bảo hiểm xã hội 2024 kế thừa quy định về tỷ lệ hưởng lương hưu từ Luật Bảo hiểm xã hội 2014, không thay đổi công thức tính lương hưu.

Ban soạn thảo chỉ bổ sung cách tính tỉ lệ lương hưu với lao động nam đóng từ 15 năm đến dưới 20 năm, vì Luật Bảo hiểm xã hội hiện hành không có quy định với nhóm này. Đồng thời để đảm bảo việc sửa Luật Bảo hiểm xã hội đóng 15 năm được lĩnh lương hưu.

Cũng theo ông Nguyễn Duy Cường, tỷ lệ hưởng lương hưu bình quân với mỗi năm tham gia bảo hiểm xã hội của các nước trên thế giới chỉ khoảng 1,7%; Trung Quốc, Hàn Quốc khoảng 1%. Riêng Việt Nam, tỷ lệ này theo luật hiện hành là 2,14% với nam và 2,5% với nữ.

Căn cứ theo tỷ lệ này, mức hưởng của lao động nam ban đầu được đề xuất 2,25% mỗi năm, thì đóng đủ 15 năm hưởng 33,75%. Nếu giữ nguyên tỷ lệ hưởng này, mức chênh lệch giữa lao động nam và lao động nữ với cùng một số năm đóng bảo hiểm xã hội tương ứng là rất lớn.

Sau khi tiếp thu góp ý của đại biểu Quốc hội, đánh giá kỹ tác động lẫn khả năng cân đối của Quỹ Hưu trí tử tuất, mức hưởng lương hưu được điều chỉnh lên 40%, tăng 6,25% so với đề xuất trước đó.