Có phải '96% xe chạy xăng, dầu sẽ phải ngừng bán'?

Ngày 23/9, cổng TTĐT Cục Đăng kiểm Việt Nam đăng tải, đơn vị này đã hoàn tất Dự thảo TCVN về tiêu thụ nhiên liệu, trình Bộ Xây dựng lấy ý kiến góp ý.

Cục Đăng kiểm cho biết nhằm cụ thể hóa cam kết của Việt Nam trong việc giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu, năm 2022 Thủ tướng ban hành quyết định số 876 phê duyệt Chương trình hành động về chuyển đổi năng lượng xanh, giảm phát thải khí carbon và khí mê tan của ngành giao thông vận tải.

Thông tin 96% xe chạy xăng, dầu phải ngừng bán từ 2030 do không đạt chuẩn tiêu thụ nhiên liệu là chưa chính xác. (Ảnh minh họa)

Theo đó, Bộ Xây dựng giao Cục Đăng kiểm xây dựng quy định giới hạn mức tiêu thụ nhiên liệu cho phương tiện giao thông đường bộ theo lộ trình, thay thế cho các quy định hiện hành có mức giới hạn tiêu thụ nhiên liệu chưa đạt hiệu quả cao trong việc giảm phát thải khí carbon.

Tại Dự thảo, Bộ Xây dựng đề xuất mục tiêu mức tiêu hao nhiên liệu trung bình (CAFC) của toàn bộ mảng xe con tại Việt Nam ở mức 4,83 lít/100 km vào 2030.

Cục Đăng kiểm cho biết, thông tin này hiện làm dấy lên lo ngại về mức độ khả thi khi thời điểm áp dụng dự kiến sau 5 năm.

Cụ thể, Hiệp hội các nhà sản xuất ôtô Việt Nam (VAMA) cho rằng mục tiêu CAFC 4,83 lít/100 km vào năm 2030 là "quá nghiêm ngặt". Có khoảng 96% xe chạy xăng truyền thống và 14% xe hybrid hiện tại không đạt chuẩn theo đề xuất của cơ quan quản lý.

Về vấn đề này, ông Lê Hồng Việt, Phó giám đốc Trung tâm Trung tâm thử nghiệm khí thải phương tiện giao thông cơ giới đường bộ (Cục Đăng kiểm Việt Nam) cho biết: Trước hết, cần khẳng định rằng dự thảo TCVN về mức tiêu thụ nhiên liệu hiện nay mới đang trong quá trình lấy ý kiến, chưa có ban hành và chỉ mang tính chất khuyến khích áp dụng, do đó không làm phát sinh nghĩa vụ bắt buộc đối với doanh nghiệp và người dân tại thời điểm này.

Ngoài ra, phạm vi áp dụng của Tiêu chuẩn, chỉ điều chỉnh đối với xe sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu mới, không áp dụng đối với các phương tiện đã và đang lưu hành.

Cụ thể, mức CAFC 4,83 lít/100 km không áp dụng trực tiếp cho từng mẫu xe hay từng doanh nghiệp, mà chỉ là mục tiêu trung bình của quốc gia; mỗi doanh nghiệp sẽ có mục tiêu riêng dựa trên cơ cấu sản phẩm và khối lượng trung bình của đoàn xe do mình sản xuất hoặc nhập khẩu”.

(Ảnh minh họa).

Theo ông Việt, trong quá trình soạn thảo, Ban soạn thảo đã thường xuyên lấy ý kiến các hiệp hội, doanh nghiệp sản xuất - nhập khẩu ô tô để bảo đảm tính khả thi. Cụ thể, tại văn bản số 082101/2025/VAMA ngày 21/8/2025, Hiệp hội VAMA đã chính thức bày tỏ sự ủng hộ đối với mục tiêu hướng tới mức tiêu thụ nhiên liệu trung bình 4,83 lít/100 km vào năm 2035, coi đây là đóng góp thiết thực cho mục tiêu giảm phát thải quốc gia.

Ông Việt khẳng định, ban soạn thảo vẫn đang tiếp tục nghiên cứu, đánh giá tác động chi tiết dựa trên dữ liệu thị trường và xu hướng phát triển phương tiện trong nước, đặc biệt là sự gia tăng tỷ lệ xe điện, để có lộ trình áp dụng hợp lý, bảo đảm vừa thực hiện cam kết quốc tế, vừa phù hợp với điều kiện thực tiễn của doanh nghiệp và thị trường Việt Nam.