Có 3 kiểu gia đình không bao giờ có thể nuôi dạy được những đứa con xuất sắc dù họ có cố gắng đến đâu, nói trúng nhà bạn thì đừng vội buồn

10:59 22/07/2025

Ai cũng muốn con mình giỏi giang, hạnh phúc. Nhưng trong hành trình làm cha mẹ, không phải cứ yêu nhiều, lo nhiều là con sẽ nên người. Có những kiểu yêu thương vô tình kìm hãm con, khiến cha mẹ càng cố gắng càng thất vọng.

Là một nhà giáo với hơn 20 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực giáo dục, tôi từng chứng kiến vô số câu chuyện nuôi dạy con của các gia đình. Có những bậc cha mẹ tận tâm hết mực, thế nhưng kết quả lại không như kỳ vọng. Ngược lại, có những phụ huynh tưởng chừng như "buông lỏng", lại nuôi được những đứa trẻ tự tin, bản lĩnh và tỏa sáng.

dạy con, cách dạy con, cách nuôi dạy con thành tài

Vì sao có những bậc cha mẹ càng cố gắng lại càng nuôi con "lệch hướng"? (Ảnh minh họa)

Hôm nay, tôi muốn chia sẻ một chủ đề thực tế nhưng cũng đầy trăn trở: Vì sao có những gia đình, dù vất vả thế nào, cũng khó nuôi dạy được con cái thành tài?

Dưới đây là 3 kiểu gia đình tiêu biểu. Có thể bạn sẽ thấy đâu đó bóng dáng mình trong đó. Nhưng đừng vội phật ý, vì phản tư là để thay đổi, không phải để tự trách mình.

1. Gia đình kiểu kiểm soát quá mức

Biểu hiện thường thấy:

- Con làm thủ công, cha mẹ ngồi kè kè bên cạnh, thấy sai là sửa ngay.

- Con chơi với bạn, người lớn đi theo sát, sợ bị ngã hoặc "nhiễm thói hư".

- Con mặc gì, ăn gì, học gì, tất cả đều do cha mẹ quyết định.

dạy con, cách dạy con, cách nuôi dạy con thành tài

Vấn đề thật sự của những đứa trẻ:

Chúng được bảo bọc quá mức, không có cơ hội tự quyết định, cũng chẳng được phép sai lầm. Dần dần, trẻ trở nên rụt rè, phụ thuộc, thiếu khả năng tự giải quyết vấn đề. Khi bước vào đời, chúng dễ hoang mang, sợ hãi trước thử thách một dạng "bất lực học được" đầy đáng tiếc.

Hướng điều chỉnh:

- Trao quyền được thử và sai cho trẻ: Để con tự chọn quần áo, tự lên kế hoạch học tập, dù có chưa hoàn hảo cũng không sao.

- Làm "giàn giáo", không làm "trực thăng giám sát": Chỉ xuất hiện khi con thật sự cần giúp, thay vì kè kè mọi lúc.

- Chủ động cho con quyền lựa chọn: "Cuối tuần con muốn đi leo núi hay đến thư viện?".

2. Gia đình kiểu "bỏ quên cảm xúc"

Biểu hiện thường thấy:

- Bố mẹ bận rộn, con nhỏ gửi nội trú hoặc nhờ người trông hộ.

- Giao tiếp hàng ngày chỉ xoay quanh: "Làm bài xong chưa?", "Thi được mấy điểm?"...

- Cảm xúc của trẻ bị bỏ qua, phụ huynh chỉ biết nói: "Bố mẹ làm tất cả cũng là vì con".

dạy con, cách dạy con, cách nuôi dạy con thành tài

Vấn đề thật sự của những đứa trẻ:

Bề ngoài, chúng không thiếu thốn điều gì, nhưng bên trong lại trống rỗng. Chúng ít nói, khó mở lòng, hoặc có khi nổi loạn để được "nhìn thấy". Khi cảm xúc không được tiếp nhận và đáp lại, trẻ sẽ học cách khép mình và dần mất kết nối với người thân.

Hướng điều chỉnh:

- Dành ít nhất 15 phút chất lượng mỗi ngày cho con: Tắt điện thoại, lắng nghe con kể chuyện trường lớp, bạn bè.

- Dừng nói "bố mẹ vì con", hãy hỏi "hôm nay con vui nhất điều gì?".

- Tạo ra những nghi lễ gia đình nho nhỏ: Ví dụ như "tối thứ Bảy xem phim cùng nhau", để trẻ cảm nhận sự gắn kết.

3. Gia đình kiểu yêu chiều quá mức

Biểu hiện thường thấy:

- Con đòi gì được nấy, không bao giờ bị từ chối.

- Con làm sai, bố mẹ luôn đứng ra dọn hậu quả.

- Luôn nghe câu cửa miệng: "Nó còn nhỏ, rồi lớn sẽ hiểu".

dạy con, cách dạy con, cách nuôi dạy con thành tài

Vấn đề thật sự của những đứa trẻ:

Lớn lên trong môi trường được nuông chiều thái quá, trẻ có xu hướng ích kỷ, không quen đối mặt với thất bại. Chỉ cần một cú vấp nhẹ, chúng có thể sụp đổ. Tệ hơn, chúng đem theo tâm lý mình là trung tâm vũ trụ vào xã hội và đó là lúc cú sốc lớn ập đến.

Hướng điều chỉnh:

- Đặt ra giới hạn rõ ràng: Mỗi tuần chỉ được mua 1 món đồ chơi, mỗi ngày chỉ được dùng điện thoại 30 phút.

- Để trẻ chịu hậu quả tự nhiên: Làm đổ sữa thì phải tự lau, quên bài tập thì tự xin lỗi thầy cô.

- Giao việc nhà phù hợp độ tuổi: 3 tuổi biết vứt rác, 5 tuổi dọn bát, 8 tuổi tập nấu cơm, trách nhiệm được hình thành từ những việc nhỏ.

Giáo dục là sự kết hợp giữa tình yêu và chừng mực

Dạy con không phải là hy sinh mù quáng hay điều khiển tuyệt đối, mà là một hành trình trưởng thành song hành giữa cha mẹ và con cái. Cha mẹ nên là ngọn hải đăng soi sáng phương hướng, chứ không phải người cầm lái thay.

Hãy nhớ 3 điều cốt lõi:

- Độc lập quan trọng hơn hoàn hảo: Trẻ được phép sai, để trưởng thành từ thất bại.

- Sự hiện diện quý hơn vật chất: Điều con nhớ mãi không phải món đồ chơi đắt tiền, mà là buổi tối cùng ngồi ngắm sao với mẹ.

- Tôn trọng còn giá trị hơn chiều chuộng: Đối thoại như với một người bạn, trẻ sẽ học được cách làm người có chính kiến.

dạy con, cách dạy con, cách nuôi dạy con thành tài

Nếu bạn thấy bóng dáng gia đình mình trong những kiểu trên, xin đừng vội lo lắng hay trách bản thân. Giáo dục là hành trình luôn có thể điều chỉnh. Nhận ra vấn đề đã là một bước tiến lớn.

Từ hôm nay, hãy thử trao cho con nhiều hơn một chút không gian, lắng nghe con nhiều hơn một chút kiên nhẫn và tin tưởng con nhiều hơn một chút can đảm. Bởi vì, một đứa trẻ “xuất sắc” không phải là đứa trẻ đạt 10 điểm mỗi bài kiểm tra mà là đứa trẻ có ánh sáng trong đôi mắt, có tình yêu trong trái tim và có phương hướng trong cuộc đời.

Và con đường đó chúng ta sẽ cùng con đi chậm rãi, nhưng vững vàng.

Hạ Tú (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)
Ông Hoàng Nam Tiến có xuất thân 'khủng' thế này

Ông Hoàng Nam Tiến có xuất thân 'khủng' thế này

Tin trong ngày - 8 giờ trước

Không nhiều người biết rằng, ông Hoàng Nam Tiến xuất thân từ một gia đình có truyền thống cách mạng. Ông Hoàng Nam Tiến là con trai thiếu tướng Hoàng Đan và mẹ là...

Phát ngôn 'để đời' của sếp Hoàng Nam Tiến

Phát ngôn 'để đời' của sếp Hoàng Nam Tiến

Kiến thức - 9 giờ, 6 phút trước

Trong sự nghiệp của mình, sếp Hoàng Nam Tiến là người truyền cảm hứng thông qua những chia sẻ với góc nhìn mới mẻ của mình.

Nguyên nhân khiến ông Hoàng Nam Tiến - nguyên Chủ tịch FPT Software và FPT Telecom qua đời

Nguyên nhân khiến ông Hoàng Nam Tiến - nguyên Chủ tịch FPT Software và FPT Telecom qua đời

Dòng sự kiện - 9 giờ, 23 phút trước

Ông Hoàng Nam Tiến, nguyên là Chủ tịch FPT Software, FPT Telecom, Tập đoàn FPT. Hiện ông là Phó chủ tịch Hội đồng trường - Trường Đại học FPT, vừa qua đời vào chiều...

Ông Hoàng Nam Tiến là ai?

Ông Hoàng Nam Tiến là ai?

Tin trong ngày - 9 giờ, 23 phút trước

Trước khi ra đi mãi mãi vào chiều nay (31/7), ông Hoàng Nam Tiến là doanh nhân được nhiều người, đặc biệt là các bạn trẻ yêu mến và ngưỡng mộ.

Ông Hoàng Nam Tiến đột ngột qua đời

Ông Hoàng Nam Tiến đột ngột qua đời

Tin trong ngày - 10 giờ, 55 phút trước

Theo đó, ông Hoàng Nam Tiến được xác nhận qua đời ngày 31.7.2025 sau thời gian ngắn nhập viện.

Nguyên nhân khiến ông Hoàng Nam Tiến - nguyên Chủ tịch FPT Software và FPT Telecom qua đời

Nguyên nhân khiến ông Hoàng Nam Tiến - nguyên Chủ tịch FPT Software và FPT Telecom qua đời

Dòng sự kiện - 9 giờ, 23 phút trước

Ông Hoàng Nam Tiến, nguyên là Chủ tịch FPT Software, FPT Telecom, Tập đoàn FPT. Hiện ông là Phó chủ tịch Hội đồng trường - Trường Đại học FPT, vừa qua đời vào chiều...

Ông Hoàng Nam Tiến là ai?

Ông Hoàng Nam Tiến là ai?

Tin trong ngày - 9 giờ, 23 phút trước

Trước khi ra đi mãi mãi vào chiều nay (31/7), ông Hoàng Nam Tiến là doanh nhân được nhiều người, đặc biệt là các bạn trẻ yêu mến và ngưỡng mộ.

Ông Hoàng Nam Tiến đột ngột qua đời

Ông Hoàng Nam Tiến đột ngột qua đời

Tin trong ngày - 10 giờ, 55 phút trước

Theo đó, ông Hoàng Nam Tiến được xác nhận qua đời ngày 31.7.2025 sau thời gian ngắn nhập viện.

Chỉ cần để thứ này trong ví, bạn không cần phải lo vi phạm giấy tờ khi tham gia giao thông

Chỉ cần để thứ này trong ví, bạn không cần phải lo vi phạm giấy tờ khi tham gia giao thông

Tin trong ngày - 10 giờ, 2 phút trước

Việc tích hợp dữ liệu vào căn cước công dân (CCCD) gắn chip và ứng dụng VNeID sắp cho phép người tham gia giao thông không cần mang theo giấy phép lái xe, đăng...

Xe máy chạy bằng xăng ở Hà Nội có bị cấm từ ngày 1/1/2026 không?

Xe máy chạy bằng xăng ở Hà Nội có bị cấm từ ngày 1/1/2026 không?

Tin trong ngày - 10 giờ, 3 phút trước

Theo lộ trình, Hà Nội sẽ thực hiện các giải pháp để đến ngày 1/7/2026 không còn xe máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong khu vực Vành đai 1. Kế...

Đăng video mừng sinh nhật tuổi 24, Hoa hậu Đỗ Thị Hà 'lộ' việc chuẩn bị làm...

Người lao động trong trường hợp này nghỉ làm vẫn được nhận đủ lương, ai không biết là thiệt thòi

Người lao động trong trường hợp này nghỉ làm vẫn được nhận đủ lương, ai không biết là thiệt thòi

Kiến thức - 10 giờ, 3 phút trước

Nhiều lao động không biết mình có quyền dừng làm việc và vẫn được trả lương trong trường hợp đặc biệt này, dẫn đến chịu đựng nguy hiểm trong im lặng.

Đã chốt nguyện vọng, thí sinh có được bỏ bớt để đỡ tốn lệ phí?

Đã chốt nguyện vọng, thí sinh có được bỏ bớt để đỡ tốn lệ phí?

Tin trong ngày - 10 giờ, 3 phút trước

Nhiều thí sinh sau khi đăng ký hàng chục nguyện vọng xét tuyển đại học nay lại muốn bỏ bớt để giảm chi phí, tuy nhiên quy định của Bộ Giáo dục và Đào...

Đầu ra 6 ngôi trường 'ổn áp' nhất miền Bắc: Nghe danh đã oai, ra trường không sợ thiếu việc!

Đầu ra 6 ngôi trường 'ổn áp' nhất miền Bắc: Nghe danh đã oai, ra trường không sợ thiếu việc!

Kiến thức - 10 giờ, 3 phút trước

Hiện nay, tiêu chí "có việc làm sau tốt nghiệp" đã trở thành yếu tố then chốt khi thí sinh và phụ huynh lựa chọn trường đại học. Dưới đây là 6 cơ sở...

 Những con giáp nào cần thận trọng Thứ Sáu, ngày 1 tháng 8, tức ngày mồng 8 tháng 6 âm lịch?

Những con giáp nào cần thận trọng Thứ Sáu, ngày 1 tháng 8, tức ngày mồng 8 tháng 6 âm lịch?

Đời sống số - 10 giờ, 4 phút trước

Ngày 1 tháng 8, thứ Sáu, ngày 8 tháng 6 nhuận âm lịch, đại diện cho năm Tỵ, tháng Quý Mùi và ngày Nhân Âm. Trong môi trường này, con giáp nào nên thận...

Trắc nghiệm tâm lý: Chọn một bức tranh bạn thích dựa trên cảm xúc của bạn. Hãy thử xem số phận của bạn cay đắng hay ngọt ngào

Trắc nghiệm tâm lý: Chọn một bức tranh bạn thích dựa trên cảm xúc của bạn. Hãy thử xem số phận của...

Đời sống số - 10 giờ, 24 phút trước

Bài trắc nghiệm này sẽ giúp bạn khám phá xem số phận của bạn là cay đắng hay ngọt ngào — dựa trên cảm xúc bạn cảm nhận ngay khi nhìn vào một bức...

Cư dân chung cư Goldmark City gửi đơn kêu cứu khẩn cấp mong thoát khỏi cảnh sống trong sợ hãi

Cư dân chung cư Goldmark City gửi đơn kêu cứu khẩn cấp mong thoát khỏi cảnh sống trong sợ hãi

Tin trong ngày - 12 giờ, 44 phút trước

Những ngày cuối tháng 7, 40 cư dân khu S Goldmark City đã cùng ký đơn kêu cứu khẩn cấp gửi tới chính quyền địa phương.

Cách xác định số điện thoại lạ vừa gọi đến là ai, biết ngay cuộc gọi rác hay lừa đảo, người dân nên đề phòng

Cách xác định số điện thoại lạ vừa gọi đến là ai, biết ngay cuộc gọi rác hay lừa đảo, người dân...

Làm sao - 12 giờ, 46 phút trước

Hành động gọi lại ngay khi thấy cuộc gọi nhỡ có thể khiến bạn vô tình rơi vào bẫy của các đối tượng lừa đảo và mất tiền oan. Để bảo vệ bản thân,...

Con cả hay con thứ tương lai dễ trở thành sếp nhất? Nghiên cứu lớn từ Harvard đã chỉ ra đáp án

Con cả hay con thứ tương lai dễ trở thành sếp nhất? Nghiên cứu lớn từ Harvard đã chỉ ra đáp án...

Kiến thức - 12 giờ, 46 phút trước

Trong 1 gia đình, đứa con này khi lớn lên dễ trở thành sếp nhất! Đây không phải là phỏng đoán vô căn cứ mà đã được một nghiên cứu từ Harvard đã chỉ...

Chi phí làm sổ đỏ tốn bao nhiêu tiền theo Luật Đất đai mới nhất?

Chi phí làm sổ đỏ tốn bao nhiêu tiền theo Luật Đất đai mới nhất?

Dòng sự kiện - 12 giờ, 47 phút trước

Đây là các khoản phí, lệ phí và nghĩa vụ tài chính cần thiết mà người làm sổ đỏ phải đóng theo quy định mới nhất của Luật Đất đai 2024.

Bật điều hòa, đừng quên làm một việc! Nếu không... năm nào cũng có người phải vào phòng chăm sóc đặc biệt vì lý do này

Bật điều hòa, đừng quên làm một việc! Nếu không... năm nào cũng có người phải vào phòng chăm sóc đặc biệt...

Làm sao - 12 giờ, 47 phút trước

Mặc dù máy điều hòa là vật dụng "cứu cánh" khi thời tiết nóng bức, nhưng nếu bạn quên làm một việc trước khi sử dụng, rất có thể nó sẽ trở thành vũ...

Từ bây giờ, người dân đã mua Bảo hiểm xe máy bắt buộc vẫn bị CSGT xử phạt nếu không thực hiện điều quan trọng này

Từ bây giờ, người dân đã mua Bảo hiểm xe máy bắt buộc vẫn bị CSGT xử phạt nếu không thực hiện...

Kiến thức - 12 giờ, 47 phút trước

Nhiều người dù đã mua Bảo hiểm xe máy bắt buộc vẫn có thể bị Cảnh sát giao thông (CSGT) xử phạt nếu không làm việc này.

Tại sao chúng ta có hai quả thận trong khi có thể sống chỉ với một quả? Người ta có thể sống được bao lâu sau khi cắt bỏ một bên thận?

Tại sao chúng ta có hai quả thận trong khi có thể sống chỉ với một quả? Người ta có thể sống...

Chăm sóc sức khỏe - 12 giờ, 18 phút trước

Trong cơ thể người, thận là một trong những cơ quan đóng vai trò sống còn. Chúng ta được sinh ra với hai quả thận nhưng thực tế nhiều người vẫn có thể sống...

Trung học cơ sở là 4 năm nguy hiểm nhất của tuổi thiếu niên! Trẻ em thường học những thói quen xấu trong giai đoạn này, cha mẹ đừng chủ quan

Trung học cơ sở là 4 năm nguy hiểm nhất của tuổi thiếu niên! Trẻ em thường học những thói quen xấu...

Chăm con - 12 giờ, 18 phút trước

“Đi ra ngoài, đừng làm phiền con nữa!” - tiếng hét và cánh cửa đóng sầm lại là cảnh quen thuộc trong nhiều gia đình có con học cấp hai. Giai đoạn này không...

Theo quy định, CSGT không được phạt tiền tại chỗ với các lỗi vi phạm này, ai cũng nên nắm rõ

Theo quy định, CSGT không được phạt tiền tại chỗ với các lỗi vi phạm này, ai cũng nên nắm rõ

Tin trong ngày - 12 giờ, 19 phút trước

Nhiều người dân thắc mắc Cảnh sát giao thông (CSGT) có được thu tiền phạt tại chỗ không, nhất là khi mức phạt cao. Theo quy định, không phải mọi lỗi vi phạm đều...

5 trường hợp có sổ đỏ nhưng không thể sang tên theo Luật Đất đai 2024, người dân mua đất cần lưu ý

5 trường hợp có sổ đỏ nhưng không thể sang tên theo Luật Đất đai 2024, người dân mua đất cần lưu...

Tin trong ngày - 12 giờ, 19 phút trước

Theo quy định của Luật Đất đai 2024, người sử dụng đất có thể gặp khó khăn trong việc sang tên sổ đỏ ngay cả khi đã có giấy chứng nhận, nếu rơi vào...