Chuyên gia cảnh báo: Thấy tin nhắn này, điện thoại của bạn có thể đang bị theo dõi

Cảnh báo từ chuyên gia bảo mật

Các chuyên gia bảo mật của Cybernews cảnh báo rằng nhiều ứng dụng Android phổ biến hiện nay đòi hỏi quyền truy cập quá mức cần thiết, từ vị trí, micro, camera cho tới tin nhắn và ảnh cá nhân, ngay cả khi các quyền đó không phục vụ trực tiếp cho chức năng chính của ứng dụng.

Google từng nhiều lần khuyến cáo các nhà phát triển chỉ nên xin quyền thật sự cần dùng. Thế nhưng, thực tế vẫn có nhiều phần mềm âm thầm thu thập dữ liệu nhạy cảm để tạo hồ sơ chi tiết về người dùng, từ đó khai thác cho quảng cáo cá nhân hóa hoặc cho những mục đích mờ ám khác.

Theo Android Authority, “Trung tâm cảnh báo bảo mật” (Security Center) sẽ gửi tin nhắn hoặc cảnh báo ngay lập tức mỗi khi có ứng dụng tìm cách truy cập quyền nhạy cảm như camera, vị trí, micro hoặc danh bạ – kể cả khi ứng dụng đang chạy nền.

Điện thoại của bạn có thể đang bị theo dõi nếu có dấu hiệu sau (Ảnh minh họa).

Khác với bảng thống kê quyền riêng tư vốn chỉ cung cấp dữ liệu sau khi sự việc đã xảy ra, hệ thống cảnh báo mới của Samsung hiển thị chi tiết tên ứng dụng cùng hành động cụ thể, chẳng hạn: “Ứng dụng X vừa mở camera” hay “Ứng dụng Y đã đọc tin nhắn SMS trong nền”.

Nhờ đó, người dùng có thể nhanh chóng kiểm tra và thu hồi quyền nếu phát hiện dấu hiệu bất thường.

Trong bối cảnh lo ngại về quyền riêng tư ngày càng gia tăng, một báo cáo từ Apteco cũng chỉ ra rằng việc khai thác dữ liệu đã vượt ngoài tầm kiểm soát, không chỉ trên Android mà cả iOS. Các ứng dụng thường xuyên kết hợp dữ liệu từ nhiều nguồn để vẽ nên bức chân dung chi tiết về hành vi người dùng – từ sở thích, thói quen hằng ngày cho tới địa điểm thường xuyên lui tới.

Dấu hiệu cảnh báo điện thoại của bạn có thể đang bị theo dõi

Ngoài việc nhận tin nhắn cảnh báo trên, nếu nghi ngờ điện thoại bị theo dõi, bạn có thể dựa vào những dấu hiệu sau:

Nhận được tin nhắn đáng ngờ

Một số loại spyware có thể điều khiển điện thoại từ xa thông qua tin nhắn mã hóa. Nếu vô tình bấm vào tệp tin đính kèm hoặc liên kết trong những tin nhắn rác này, bạn có thể bị cài mã độc. Do đó, tuyệt đối không mở các nội dung đáng ngờ.

Ứng dụng lạ xuất hiện hoặc đòi hỏi bất thường

Theo PCMag, khi thấy mức tiêu thụ dữ liệu nền tăng bất thường, bạn nên kiểm tra kỹ ứng dụng nào đang sử dụng. Nếu phát hiện có phần mềm mà bạn chưa từng cài đặt, hãy gỡ bỏ ngay lập tức để tránh nguy cơ bị theo dõi.

(Ảnh minh họa)

Đồng thời, cần cảnh giác với các đòi hỏi bất thường từ ứng dụng khi cài đặt. Một ứng dụng chỉnh sửa ảnh cần quyền truy cập camera là hợp lý, nhưng nếu một ứng dụng nhắc nhở công việc lại yêu cầu quyền sử dụng micro hoặc vị trí thì rất đáng nghi. Các quyền truy cập vượt quá chức năng của ứng dụng có thể là vỏ bọc cho phần mềm gián điệp.

Để hạn chế rủi ro, bạn chỉ nên cho phép ứng dụng bản đồ, dịch vụ giao đồ ăn hoặc gọi xe truy cập vị trí trong lúc sử dụng thay vì bật quyền liên tục.

Pin tụt nhanh bất thường

Phần mềm theo dõi thường chạy ngầm liên tục để ghi lại hoạt động của người dùng và gửi dữ liệu ra bên ngoài. Điều này khiến điện thoại nhanh hết pin, nóng máy và đôi khi hoạt động kém ổn định do GPS luôn bật để định vị thời gian thực.

Thiết bị có hành vi bất thường

Các biểu hiện như ứng dụng tự động đóng mở, phát âm thanh dù đang ở chế độ im lặng, hay tiếng rè, tiếng bíp khi gọi điện có thể là dấu hiệu thiết bị bị nghe lén hoặc bị kích hoạt camera, micro trái phép. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng đôi khi âm thanh lạ cũng chỉ do tín hiệu mạng kém.

Ngoài ra, bạn nên thường xuyên kiểm tra lịch sử hoạt động trên các mạng xã hội để phát hiện đăng nhập bất thường. Nếu thấy có thiết bị lạ hoặc vị trí đáng ngờ, hãy đổi mật khẩu ngay.

Có thiết bị lạ kết nối với điện thoại

AirTag vốn được thiết kế để tìm đồ thất lạc, nhưng lại bị kẻ xấu lợi dụng để theo dõi người khác. Nhằm hạn chế tình trạng này, từ năm 2024 Apple và Google đã hợp tác đưa ra giải pháp giúp người dùng iOS và Android phát hiện khi có thiết bị AirTag theo dõi vị trí.

Ngoài ra, bạn cũng cần kiểm tra tính năng chia sẻ mạng của điện thoại, đảm bảo chỉ có những thiết bị đáng tin cậy được kết nối.