Chủ tịch đầu tiên của Thành phố Hà Nội từng là Bác sĩ, nhậm chức khi mới 33 tuổi

Người con ưu tú của Thủ đô

Trần Duy Hưng là một trong những chiến sĩ cách mạng kiên trung, người con ưu tú của Thủ đô Hà Nội. Ông sinh ngày 16/1/1912 tại xã Xuân Phương, huyện Từ Liêm (cũ), Hà Nội. Sinh ra trong gia đình trung lưu, nền nếp nên ông nhận được nền giáo dục tốt, sớm thể hiện lòng yêu nước, thương dân, căm thù giặc ngoại xâm.

Sau khi tốt nghiệp Trường Bưởi (nay là Trường THPT Chuyên Chu Văn An), ông chọn nghề y, nối nghiệp gia đình. Ông theo học tại Đại học Y Hà Nội, cùng lứa với những tên tuổi nổi tiếng như Giáo sư Tôn Thất Tùng, Giáo sư Đặng Văn Ngữ...

Bác sĩ Trần Duy Hưng

Khi là sinh viên, ông đã tích cực tham gia các phong trào yêu nước. Ông cùng các chí sĩ yêu nước khác đi đến các chợ quê, hát những bài ca yêu nước để tuyên truyền, vận động nhân dân.

Tốt nghiệp Đại học Y với thành tích xuất sắc, ông cùng em gái mở một bệnh viện tư để chữa bệnh cứu người. Không chỉ nổi tiếng bởi chuyên môn giỏi, bác sĩ Trần Duy Hưng còn nhiệt tình cứu chữa, che chở cho nhiều cán bộ cách mạng như Văn Cao, Nguyễn Đình Thi...

Theo Cổng thông tin điện tử UBND TP. Hà Nội, ngưỡng mộ tài năng cùng tấm lòng yêu nước, thương dân của ông, ngày 30/8/1945, tức ngay trước Lễ Quốc khánh 2/9/1945, Bác Hồ đã đến nhà của bác sĩ Trần Duy Hưng và đề nghị ông làm Chủ tịch Ủy ban Hành chính TP. Hà Nội (sau này là UBND TP. Hà Nội), khi mới 33 tuổi.

Là Chủ tịch lâu nhất trong lịch sử Hà Nội

Nhậm chức giữa bối cảnh Hà Nội còn nhiều bộn bề, chính quyền còn non trẻ, nạn dốt, giặc dốt, thù trong giặc ngoài, nhưng Chủ tịch Trần Duy Hưng không ngại khó khăn. Ông luôn sát sao, gần dân nên được tin yêu, ủng hộ. Ông là một trong những người tổ chức “Tuần lễ vàng”, kêu gọi nhân dân Thủ đô ủng hộ chính quyền non trẻ kiến thiết nước nhà…

Bác sĩ Trần Duy Hưng vẫy chào người dân trong ngày tiếp quản Thủ đô (10/10/1954). Ảnh tư liệu

Khi cuộc kháng chiến toàn quốc nổ ra, bác sĩ Trần Duy Hưng cùng gia đình lên chiến khu Việt Bắc. Tại đây, ông được giao nhiệm vụ làm Thứ trưởng Bộ Nội vụ, Thứ trưởng Bộ Y tế... tham gia vào các công tác quan trọng của chính quyền kháng chiến.

Đến tháng 10/1954, ông được bổ nhiệm làm Phó Chủ tịch Ủy ban Quân chính Hà Nội, chỉ huy đoàn quân tiếp quản Thủ đô.

Ngay sau đó, ông tiếp tục được tín nhiệm và bầu làm Chủ tịch Ủy ban Hành chính Hà Nội, giữ chức vụ này suốt 23 năm, từ 1954 đến 1977. Như vậy, ông chính là Chủ tịch lâu nhất trong lịch sử Hà Nội, giữ chức vụ này trong suốt 6 nhiệm kỳ.

Trong thời gian làm lãnh đạo, ông còn khuyến khích các trí thức như Nguyễn Tử Trinh, Trịnh Văn Bô... tham gia vào bộ máy chính quyền, tận dụng kinh nghiệm và trí tuệ của họ vào công cuộc phát triển Thủ đô.

Ông cũng có nhiều chính sách như phong trào "Năm xung phong", "Ba sẵn sàng"... đưa Thủ đô đi lên.

Gia đình bác sĩ Trần Duy Hưng

Trong lĩnh vực nông nghiệp, Hà Nội đạt năng suất lúa cao nhất miền Bắc; các ngành công nghiệp, thương mại, chăn nuôi và trồng trọt cũng phát triển vượt bậc, trở thành tấm gương cho cả nước. Hà Nội còn là nơi đầu tiên triển khai mô hình nhà lắp ghép, sau đó nhân rộng ra khắp các tỉnh, thành.

Vợ của ông là bà Nhữ Thị Tý - một người phụ nữ vừa đảm việc nhà lại giỏi kinh doanh buôn bán. Vợ chồng ông có 7 người con, bao gồm 6 con trai và 1 con gái.

Vào ngày 2/10/1988, bác sĩ Trần Duy Hưng qua đời, để lại niềm tiếc thương vô hạn trong lòng người dân.

Để ghi nhận những đóng góp của ông, năm 2005, Đảng và Nhà nước đã truy tặng ông Huân chương Hồ Chí Minh. Tháng 1/1999, một con phố đẹp ở Hà Nội cũng được mang tên ông - phố Trần Duy Hưng.

Đại tướng Võ Nguyên Giáp từng viết về ông: "Một con người của nhân dân, vì nhân dân; là một trí thức để lại tấm gương sáng cho các thế hệ trí thức hôm nay và mai sau học tập và noi theo".

Bài viết tham khảo thông tin tại:

Bác sĩ Trần Duy Hưng: Người con ưu tú của Thủ đô Hà Nội - Chuyên trang nhân vật sự kiện của TTXVN

Những câu chuyện thú vị về thị trưởng lâu năm nhất của Hà Nội - Đại Đoàn kết