Bị sa thải, buộc thôi việc, người lao động có được hưởng chế độ bảo hiểm thất nghiệp?

Báo cáo tiếp thu, giải trình và chỉnh lý dự thảo Luật, do Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh trình bày thay mặt Ủy ban Thường vụ Quốc hội, nhấn mạnh sự tiếp thu ý kiến của các đại biểu Quốc hội về vấn đề này. Dự thảo Luật trình tại kỳ họp này bao gồm 8 chương và 58 điều, giảm đáng kể so với phiên bản trước đó.

Việc bãi bỏ quy định hạn chế hưởng bảo hiểm thất nghiệp đối với NLĐ bị sa thải hoặc buộc thôi việc đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc bảo vệ quyền lợi của NLĐ, đặc biệt trong bối cảnh thị trường lao động có nhiều biến động.

Điều kiện và mức hưởng trợ cấp thất nghiệp

Điều 40 của dự thảo luật quy định chi tiết về điều kiện hưởng bảo hiểm thất nghiệp. Theo đó, các trường hợp không được hưởng trợ cấp thất nghiệp bao gồm:

- NLĐ đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật theo quy định của Bộ luật Lao động.

- Đơn phương chấm dứt hợp đồng làm việc không đúng quy định của Luật Viên chức.

Người lao động có được hưởng chế độ bảo hiểm thất nghiệp khi bị sa thải, buộc thôi việc? (Ảnh minh hoạ)

- Nghỉ việc khi đủ điều kiện hưởng lương hưu.

- Người đang có việc làm, thực hiện nghĩa vụ quân sự, tham gia lực lượng công an nhân dân, dân quân thường trực.

- Người đi học tập có thời hạn trên 12 tháng, chấp hành quyết định đưa vào cơ sở giáo dục, cai nghiện bắt buộc, bị tạm giam hoặc chấp hành hình phạt tù.

- Người ra nước ngoài định cư, đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng, hoặc đã qua đời.

Điều 41 quy định mức hưởng trợ cấp thất nghiệp hằng tháng là 60% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm thất nghiệp của 6 tháng gần nhất trước khi chấm dứt hợp đồng lao động, nhưng không quá 5 lần mức lương tối thiểu tháng theo vùng do Chính phủ công bố.

Thời gian hưởng trợ cấp thất nghiệp được tính dựa trên số tháng đóng bảo hiểm thất nghiệp, cụ thể:

- Đóng đủ 12 tháng đến 36 tháng: hưởng 3 tháng trợ cấp.

- Sau đó, cứ đóng đủ thêm 12 tháng: hưởng thêm 1 tháng trợ cấp (tối đa 12 tháng).

(Ảnh minh hoạ)

Một điểm đáng chú ý khác trong dự thảo Luật Việc làm (sửa đổi) là việc bãi bỏ quy định về thời gian đóng bảo hiểm thất nghiệp trên 144 tháng thì không được bảo lưu để tính hưởng trợ cấp cho lần tiếp theo.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng, quy định này không nằm trong Luật hiện hành mà được quy định tại Thông tư số 15/2023/TT-BLĐTBXH của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội. Việc loại bỏ quy định này thể hiện tinh thần đổi mới trong công tác xây dựng luật, đồng thời đảm bảo quyền lợi lâu dài của NLĐ.

Việc sửa đổi Luật Việc làm, đặc biệt là các quy định liên quan đến bảo hiểm thất nghiệp, được kỳ vọng sẽ tạo ra một hệ thống an sinh xã hội vững chắc hơn cho NLĐ. Những thay đổi này không chỉ giúp NLĐ vượt qua giai đoạn khó khăn khi mất việc, mà còn khuyến khích họ tham gia vào thị trường lao động một cách chủ động và tự tin hơn.