Bạn mượn xe rồi mang đi cầm cố, chủ xe có đòi lại được không?

Chia sẻ về vấn đề này, anh Nguyễn Văn Đức (30 tuổi, ở phường Đống Đa, Hà Nội) đặt câu hỏi: "Một người bạn mượn xe máy của tôi, sau đó lại đem đi cầm ở hiệu cầm đồ rồi bỏ trốn. Tôi vẫn giữ giấy đăng ký xe, vậy tôi có thể khởi kiện hiệu cầm đồ để đòi lại xe không?"

Trả lời về trường hợp của anh Đức, Luật sư Vũ Anh Tuấn, Văn phòng Luật sư Trung Hòa (Hà Nội) đã có những phân tích chi tiết.

Theo luật sư Tuấn, hành vi của người bạn có dấu hiệu tội phạm hình sự. "Trong tình huống này, người bạn của anh Đức đã có hành vi lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản, khi mượn xe rồi mang đi cầm mà không có quyền sở hữu hay ủy quyền", ông Tuấn nhận định. Hành vi này có dấu hiệu của tội phạm được quy định tại Điều 175 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017), và việc bỏ trốn càng củng cố thêm dấu hiệu phạm tội.

Cho bạn mượn xe, bạn mang đi cầm rồi trốn mất. Chủ xe có thể kiện hiệu cầm đồ để đòi lại tài sản không?​ (Ảnh minh hoạ)

Bên cạnh đó, hợp đồng cầm cố giữa người bạn và hiệu cầm đồ là vô hiệu. Luật sư Tuấn giải thích, theo Điều 309 và 310 Bộ luật Dân sự 2015, một hợp đồng cầm cố chỉ có hiệu lực khi người cầm cố có quyền sở hữu hoặc được ủy quyền hợp pháp. Trong trường hợp này, người bạn không phải chủ xe, không có giấy đăng ký và không được ủy quyền nên không có quyền định đoạt chiếc xe.

Không chỉ giao dịch cầm cố vô hiệu, cơ sở cầm đồ trong trường hợp này cũng đã vi phạm quy định pháp luật.

"Theo khoản 3 Điều 29 Nghị định 96/2016/NĐ-CP, các cơ sở kinh doanh dịch vụ cầm đồ chỉ được nhận cầm cố tài sản có chứng nhận quyền sở hữu khi người mang đến có đầy đủ giấy tờ gốc và phải giữ lại bản chính trong thời gian cầm cố", luật sư Tuấn cho biết.

Như vậy, hiệu cầm đồ đã vi phạm khi nhận cầm xe không có giấy đăng ký và không giữ bản chính giấy tờ. Do đó, cơ sở này có thể bị xử lý hành chính và buộc phải khắc phục hậu quả, hoàn trả tài sản cho chủ sở hữu hợp pháp.

Để bảo vệ quyền lợi của mình, Luật sư Vũ Anh Tuấn khuyến nghị anh Đức có thể thực hiện các bước sau:

(Ảnh minh hoạ)

Làm đơn gửi công an để tố giác hành vi lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản của người bạn. Đồng thời, đề nghị cơ quan điều tra thu giữ chiếc xe từ hiệu cầm đồ và làm rõ vai trò của cơ sở này, xem xét có phải là đồng phạm hoặc tiêu thụ tài sản do phạm tội mà có.

Trong trường hợp công an chưa vào cuộc, anh Đức có thể nộp đơn khởi kiện hiệu cầm đồ ra tòa án dân sự, yêu cầu trả lại xe và bồi thường thiệt hại nếu có phát sinh tổn thất trong quá trình cầm giữ.

Giấy đăng ký xe đứng tên anh Đức chính là bằng chứng quan trọng nhất để chứng minh quyền sở hữu và là cơ sở pháp lý vững chắc để đòi lại tài sản.

Từ câu chuyện trên, người dân cần thận trọng khi cho mượn tài sản có giá trị như xe máy, ô tô, luật sư Tuấn cảnh báo. Đồng thời, các cơ sở cầm đồ cũng cần thực hiện nghiêm túc quy định pháp luật để tránh vô tình trở thành đối tượng liên đới hoặc vi phạm pháp luật.

Cuối cùng, cần khẳng định rằng tài sản cho mượn không đồng nghĩa với việc mất quyền sở hữu. Nếu tài sản bị chiếm đoạt trái phép, chủ sở hữu có toàn quyền đòi lại và pháp luật sẽ đứng về phía bạn để bảo vệ.