4 biệt danh bị châm biếm trong “Thủy Hử”, ghép tên của 4 người lại mới biết ẩn ý của Thi Nại Am

06:19 24/06/2021

Để châm biếm xã hội cũng như triều Tống suy tàn của xã hội phong kiến khi ấy, Thi Nại Am đã dùng rất nhiều biện pháp ẩn ý trong tác phẩm "Thủy Hử" của mình. Trong đó có cả những biệt danh nổi tiếng của anh em Lương Sơn.

Tứ đại danh tác của Trung Quốc dường như vô cùng có sức hút, được đọc từ nhỏ tới lớn, mỗi lần đọc lại thấy có cảm nhận mới, vì ở mỗi một độ tuổi khác nhau, nhìn nhận về thế giới đều không giống nhau. Ví dụ như “Thủy hử”, lúc còn nhỏ đọc chỉ cảm thấy nhiệt huyết hoài bão, thuộc lòng câu “gặp chuyện bất bình, giơ đao tương trợ”, coi đó như niềm tin vào cuộc sống của mình.

Thủy Hử, Thi Nại Am, lịch sử Trung Quốc cổ đại, tứ đại danh tác Trung Quốc

Nhưng khi lớn hơn vài tuổi, lại thấy cả câu chuyện của “Thủy hử” đâu có phải là nhiệt huyết giang hồ, rõ ràng đều là những mâu thuẫn đau lòng trong thế giới của người lớn. Bạn bắt đầu đọc “Thủy hử” từ chương nào? Có người thì bắt đầu từ “Lỗ Đề Hạt quyền đả Trấn Quan Tây”, có người thì là “Võ Tòng đánh hổ”, có người thì bị “Trí thủ Sinh thần cương” thu hút. Tất cả những tình tiết này đều đã thể hiện rõ ràng tinh thần chính nghĩa, dũng cảm, mưu trí và phản kháng của anh hùng hảo hán Lương Sơn. Vậy họ phản kháng điều gì? Phản kháng vương triều Bắc Tống đã tới lúc suy tàn, phản kháng thời đại phong kiến đen tối ấy.

Con người không phải là nô lệ, con người sinh ra đã có một tinh thần phản kháng, không chịu khuất phục trước cường quyền, trừ phi đã hoàn toàn bị thuần hóa, nếu không thì khi đối diện với thế đời đen tối, mục nát ắt sẽ cảm thấy bất mãn. Thế nên “Thủy hử” đã ra đời, tuy dưới ngòi bút của Thi Nại Am, kết cục câu chuyện là các vị anh hùng hảo háo Lương Sơn đã chấp nhận quy phục triều đình, trở thành cái kết bi thảm, thê lương, nhưng ai cũng hiểu rằng đó không phải là kết thúc mà ông mong muốn, ông bất đắc dĩ mới phải viết cái kết như vậy.

Thủy Hử, Thi Nại Am, lịch sử Trung Quốc cổ đại, tứ đại danh tác Trung Quốc

Lần đầu đọc “Thủy hử”, ngoài việc cảm thấy cả câu chuyện đều khiến người ta sục sôi nhiệt huyết, còn cảm thấy biệt danh của các vị anh hùng hảo hán Lương Sơn đều uy phong lẫm liệt, đã thể hiện một cách hoàn hảo tính cách đặc trưng của mỗi người. Lỗ Trí Thâm là Hoa Hòa Thượng, tuy trong sách nói là vì có hình xăm trên người, nhưng trên thực tế lại vì hắn là người chốn cửa Phật nhưng lại cao to vạm vỡ, tính tình nóng nảy, không phù hợp với phong thái nên có của đệ tử Phật gia. Đó là sự phản kháng, phản nghịch của ông.

Lại ví dụ như Hành Giả Võ Tòng, biệt danh này nghe có vẻ bình thường. Sau khi Võ Tòng đòi nợ máu ở lầu Uyên Ương, để tránh họa đã phải giả làm hành giả hành tẩu giang hồ. Nhưng Võ Tòng đâu có tính cách của người xuất gia? Hắn mang tinh thần phản kháng bất khuất cực kỳ rõ rệt, điều này đã lại càng khiến người đọc cảm thấy sự châm biếm ẩn chứa trong từng câu văn của Thi Nại Am.

Thủy Hử, Thi Nại Am, lịch sử Trung Quốc cổ đại, tứ đại danh tác Trung Quốc

Trên núi Lương Sơn còn có không ít quan quân triều đình, hình tượng tính cách, biệt danh của họ cũng đều thể hiện sự châm biếm triều đình. Đại Đao Quan Thắng, Tiểu Lý Quảng Hoa Vinh, Song Tiên Hô Diên Chước và Lâm Sung với Báo Tử Đầu, hình mẫu của những nhân vật này đều là những tướng lĩnh trung nghĩa nổi tiếng trong lịch sử. Nhưng cho dù Quan Thắng có trung nghĩa như Quan Vũ, Hoa Vinh có bản lĩnh cao cường như Lý Quảng thì cũng đều không thể thể hiện, chỉ có thể trốn lên núi Lương Sơn làm cướp, chẳng phải là sự châm biếm cực lớn đối với xã hội phong kiến khi ấy sao?

Tuy nhiên, nếu tiếp tục đọc thật kỹ “Thủy hử” ta sẽ phát hiện ra rằng Thi Nại Am có quá nhiều điểu ẩn ý. Những tưởng cuốn sách này chỉ là châm biếm vua quan triều đình chỉ biết ăn chơi hưởng lạc, còn những người thực sự có năng lực, có tâm huyết muốn thay đổi tất cả lại phải chịu áp bức, bài xích, vì thế mới đi đến con đường phản kháng triều đình. Nhưng khi ghép biệt danh của các anh hùng hảo hán Lương Sơn lại thì có lẽ là Thi Nại Am vẫn còn ẩn ý, cuộc khởi nghĩa dưới ngòi bút của ông không chỉ vì thời đại khi ấy mà còn vì cuộc khởi nghĩa nông dân mà tiêu biểu là khởi nghĩa Lương Sơn vốn dĩ đã có quá nhiều hạn chế.

Thủy Hử, Thi Nại Am, lịch sử Trung Quốc cổ đại, tứ đại danh tác Trung Quốc

Quen với việc khom lưng uốn gối, quen với việc làm tay sai cho kẻ cường quyền, đã quên mất phản kháng hoàn toàn là như thế nào. Tống Giang là người đứng đầu Lương Sơn, trong đầu chỉ toàn là ý định chiêu an quy phục, vì chỉ có chiêu an mới có thể lo cho vợ cho con, mới có thể rạng danh sách sử lưu truyền về sau, được người đời ca tụng. Tống Giang xuất thân là tiểu sai dịch, là chức quan nhỏ, biệt danh là Cập Thời Vũ, chức vị Bảo Nghĩa, nhưng ông đâu có thay đổi được kết cục suy thoái, mục nát của triều Tống?

Bão Nghĩa là chức võ quan thấp nhất của triều Tống, cho dù Cập Thời Vũ của Tống Giang có được đưa tới triều đình thì cũng không có cơ hội được trọng dụng, chẳng qua chỉ là khi đã lợi dụng xong thì vứt. Đáng tiếc, Tống Giang vẫn u mê không tỉnh ngộ, vì mong muốn có được cái gọi là một đời trong sạch mà đã quyết định đánh đổi bao nhiêu tính mạng của các huynh đệ mình, cuối cùng bản thân ông lại chết bởi một ly rượu độc. Ngu muội, đáng thương, đây là kẻ đáng thương nhưng cũng đáng hận điển hình. Dưới quyền của ông, 3 người còn sống sau khi chinh phạt Phương Lạp, biệt danh của họ cũng mang đầy sự châm biếm.

Thủy Hử, Thi Nại Am, lịch sử Trung Quốc cổ đại, tứ đại danh tác Trung Quốc

Quân khởi nghĩa của Tống Giang bị coi như là một “người thầy chính nghĩa” quy thuận triều đình, nó được bắt đầu từ Nam Tống nên Tống Giang trong “Thủy Hử mới dốc hết sức lực để mưu cầu chiêu an. Còn quân sử của Lương Sơn là Trí Đa Tinh Ngô Dụng lại trở thành kẻ tòng phạm lớn nhất. Sự thông minh của Ngô Dụng chẳng qua chỉ là vẻ bề ngoài, ông có thể dùng kế lừa Từ Ninh, Lô Tuấn Nghĩa lên núi Lương Sơn, có thể dùng kế đánh vào Chúc Gia Trang, làm loạn ở Tây Nhạc Hoa Sơn nhưng ông không thể nhận ra được rằng một khi Lương Sơn chấp nhận chiêu an, quy thuận triều đình thì ắt sẽ là kết cục thê thảm. Cho dù có thông minh, mưu trí đến mấy mà dùng nhầm chỗ thì cũng chẳng có tác dụng gì.

Lý Quỳ chết cùng với Tống Giang, tương ứng với Thiên Sát Tinh trên trời, được người đời gọi là “Hắc Toàn Phong”. Vì tính tình của Lý Quỳ nóng nảy, bộp chộp, hành sự lỗ mãng, bồng bột, không thèm nói lý cho dù có phải chính nghĩa hay không, chỉ biết đi theo Tống Giang một cách mù quáng, gào đánh gào giết. Hắn đại diện cho những kẻ không có đầu óc chỉ biết nhân cơ hội kiếm lợi cho mình trong quân khởi nghĩa nông dân, thậm chí còn là những kẻ hạ lưu làm hại cả những người dân vô tội trong thiên hạ. Người như vậy thì sao có thể cứu thế? Cuối cùng bị rơi vào cảnh bị bán đứng mà chết, đó cũng chỉ là báo ứng mà bản thân tự gây ra.

Thủy Hử, Thi Nại Am, lịch sử Trung Quốc cổ đại, tứ đại danh tác Trung Quốc

Lương Sơn từ trên xuống dưới, người mong muốn có cuộc sống bình yên cùng vợ con, mưu cầu công danh phú quý không chỉ có một mình Tống Giang, còn có Lô Tuấn Nghĩa. Thế nên Lô Tuấn Nghĩa không chịu nghe lợi khuyên can của Yến Thanh quy ẩn đúng lúc mà lại bị lời dụ dỗ của triều đình làm cho mê hoặc, về kinh chấp nhận chức quan mà triều đình ban cho. Cuối cùng chỉ vì chút lợi lộc mà bản thân đi tới ngõ cụt, lúc này còn biết trách ai?

Nếu như nói Tống Giang nhu nhược, vậy thì Lô Tuấn Nghĩa lại quá tự tin. Ngọc Kỳ Lân tự cổ người xưa đã coi Lân, Phượng, Quy, Long là tứ linh, kỳ lân được coi là biểu tượng của tài đức, là nhân kiệt hoàn hảo nhưng Lô Tuấn Nghĩa có điểm nào đáng được coi là hoàn hảo? Chỉ riêng nói tới trí thông minh thôi đã không bằng Yến Thanh. Hắn cùng Tống Giang lãnh đạo Lương Sơn đã đưa biết bao anh hùng hảo hán Lương Sơn tới bờ vực thẳm của sự hủy diệt.

Thủy Hử, Thi Nại Am, lịch sử Trung Quốc cổ đại, tứ đại danh tác Trung Quốc

Nếu như nói “Thủy hử” là một bộ tiểu thuyết bình dị, chi bằng nói đó là cuốn sử thi truyền kỳ tả thực về triều Tống, tả thực về một mặt đen tối mà người bình thường không hay biết của thời đại phong kiến. Nguyên Xuân trong “Hồng Lâu Mộng” cũng đã từng nói một câu rằng “những chuyện không dám cho người khác hay biết”, cho dù là Thi Nại Am hay Tào Tuyết Cần, họ đều đã dùng ngòi bút của mình để lột trần hiện thực của cái thế giới “ăn thịt người” đó, giai cấp quý tộc áp bức tầng lớp thấp kém xấu xa biết chừng nào, những người nông dân cố gắng phản kháng lại bị hạn chế như thế nào, tất cả đều đã được thể hiện rất rõ dưới ngòi bút của họ.

Mộc Tử (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)

Nguồn: https://conglyxahoi.net.vn/van-hoa/giai-tri/4-biet-danh-bi-cham-biem-trong-thuy-hu-ghep-ten-cua-4-ng.. Nguồn: https://conglyxahoi.net.vn/van-hoa/giai-tri/4-biet-danh-bi-cham-biem-trong-thuy-hu-ghep-ten-cua-4-nguoi-lai-moi-biet-an-y-cua-thi-nai-am-86958.html

TS Phạm Chi Lan: 'Việt Nam sẽ đạt mục tiêu thành nước giàu vào 2045'

TS Phạm Chi Lan: 'Việt Nam sẽ đạt mục tiêu thành nước giàu vào 2045'

Tin trong ngày - 7 giờ, 11 phút trước

Sau 80 năm giành độc lập, Việt Nam đang hướng tới mục tiêu bước vào kỷ nguyên mới, trở thành quốc gia phát triển, thu nhập cao và hội nhập sâu rộng với kinh...

Những con giáp cảnh giác có tang lễ vào nửa cuối năm 2025

Những con giáp cảnh giác có tang lễ vào nửa cuối năm 2025

Đời sống số - 8 giờ, 30 phút trước

Sinh, lão, bệnh, tử là những điều ai cũng phải trải qua. Khi một thành viên trong gia đình trải qua mất mát, nỗi đau có thể rất khủng khiếp, thậm chí đủ để...

Những người có EQ cao và thăng tiến nhanh chóng không bao giờ nói 5 câu này

Những người có EQ cao và thăng tiến nhanh chóng không bao giờ nói 5 câu này

Kiến thức - 8 giờ, 49 phút trước

Ở nơi làm việc, chúng ta thường gặp kiểu người này: họ vô tình chiếm được lòng tin của đồng nghiệp và sự ủng hộ của cấp trên. Ngay cả khi không cố ý...

Chính thức chốt mức lương thấp nhất 3.450.000 đồng/tháng thay thế mức lương cơ sở từ 1/1/2026, ai được hưởng lợi?

Chính thức chốt mức lương thấp nhất 3.450.000 đồng/tháng thay thế mức lương cơ sở từ 1/1/2026, ai được hưởng lợi?

Kiến thức - 8 giờ, 14 phút trước

Sang đầu năm 2026 mức tối thiểu vùng mới được áp dụng, đối với người lao động thuộc đối tượng thực hiện chế độ tiền lương do Nhà nước quy định làm việc tại...

Đây là cách phân chia công việc nhà công bằng trong hôn nhân!

Đây là cách phân chia công việc nhà công bằng trong hôn nhân!

Kiến thức - 16 giờ, 47 phút trước

Trong đời sống hôn nhân, việc phân chia việc nhà luôn là một vấn đề nhạy cảm và quan trọng. Nó giống như viên đá nền móng của tòa nhà hôn nhân. Nếu không...

Phát hiện một loài động vật ở độ cao kỷ lục 1.800m: Cực kỳ quý hiếm chỉ có ở vùng núi Việt Nam, hình dáng lạ chưa từng thấy

Phát hiện một loài động vật ở độ cao kỷ lục 1.800m: Cực kỳ quý hiếm chỉ có ở vùng núi Việt...

Tin trong ngày - 3 giờ, 36 phút trước

Với thân đen điểm sắc cam nổi bật và sinh sống ở độ cao chưa từng được ghi nhận, loài kỳ nhông Ngọc Linh vừa được phát hiện không chỉ là một khám phá...

Hàng nghìn người chuẩn bị thi giấy phép lái xe cần nắm thông báo khẩn mới nhất này

Hàng nghìn người chuẩn bị thi giấy phép lái xe cần nắm thông báo khẩn mới nhất này

Tin trong ngày - 3 giờ, 36 phút trước

Kể từ ngày 1/9, tất cả các thí sinh dự thi sát hạch lái xe trên toàn quốc sẽ sử dụng bộ đề thi lấy từ 600 câu hỏi do Cục CSGT phát hành....

Năm 2026, người lao động Việt Nam sẽ có tổng cộng trên 100 ngày nghỉ

Năm 2026, người lao động Việt Nam sẽ có tổng cộng trên 100 ngày nghỉ

Tin trong ngày - 3 giờ, 37 phút trước

Năm 2026, người lao động nếu được nghỉ cả thứ Bảy và Chủ nhật sẽ có tổng cộng 115 ngày nghỉ, gồm 104 ngày cuối tuần và 11 ngày lễ, Tết theo quy định...

Tỷ lệ sống sót của 4 loại ung thư này gần như là 100%, bao gồm cả ung thư vú. Thật đáng tiếc nếu từ bỏ điều trị

Tỷ lệ sống sót của 4 loại ung thư này gần như là 100%, bao gồm cả ung thư vú. Thật đáng...

Chăm sóc sức khỏe - 3 giờ, 39 phút trước

Một số loại bệnh, mặc dù có chữ "ung thư" trong tên, thực ra lại phát triển chậm, ít xâm lấn, dễ điều trị và có tỷ lệ sống sót cao, chẳng hạn như...

4 con giáp sẽ có sự nghiệp tuyệt vời vào tháng 9 và tháng 10. Việc thăng chức và tăng lương sẽ nhanh như đi trực thăng

4 con giáp sẽ có sự nghiệp tuyệt vời vào tháng 9 và tháng 10. Việc thăng chức và tăng lương sẽ...

Đời sống số - 3 giờ, 17 phút trước

Những người tuổi Dần, Mão, Ngọ và Hợi sẽ có sự nghiệp thành công và may mắn về tài chính trong hai tháng tới.

Hậu tin đồn 'đường ai nấy đi', Khả Ngân và Thanh Sơn 'ngó lơ' khi đụng mặt...

Hà Nội yêu cầu tạm dừng đầu tư lắp đặt camera giám sát mới

Hà Nội yêu cầu tạm dừng đầu tư lắp đặt camera giám sát mới

Tin trong ngày - 3 giờ, 17 phút trước

UBND TP Hà Nội vừa ban hành văn bản chỉ đạo, trong đó Sở Xây dựng sẽ tạm dừng triển khai các hạng mục đầu tư, lắp đặt mới hệ thống camera giám sát...

2,5 tỷ người dùng Gmail nghi bị rò rỉ thông tin, Google chính thức phản hồi

2,5 tỷ người dùng Gmail nghi bị rò rỉ thông tin, Google chính thức phản hồi

Đời sống số - 3 giờ, 17 phút trước

Theo bài đăng trên Forbes vào ngày 1/9/2025 (giờ địa phương), Google đã lên tiếng về vụ việc liên quan đến tin đồn vụ rò rỉ dữ liệu Gmail ảnh hưởng đến khoảng 2,5...

Trường tiểu học mới toanh ở Cầu Giấy, vừa đón lứa học sinh đầu tiên, ai bước vào cũng xuýt xoa ngay từ cổng trường

Trường tiểu học mới toanh ở Cầu Giấy, vừa đón lứa học sinh đầu tiên, ai bước vào cũng xuýt xoa ngay...

Tin trong ngày - 3 giờ, 18 phút trước

Ngày 13/8, trường Tiểu học Hạ Yên Quyết (phường Cầu Giấy, Hà Nội) vừa chào đón lứa học sinh đầu tiên. Được biết, Trường Tiểu học Hạ Yên Quyết được thành lập vào ngày...

Việt Nam có 1 làng chài ven biển đang được định hướng trở thành đô thị du lịch sinh thái đầy sức hút

Việt Nam có 1 làng chài ven biển đang được định hướng trở thành đô thị du lịch sinh thái đầy sức...

Du lịch Việt - 3 giờ, 18 phút trước

Nơi đây được Tổ chức kỷ lục Việt Nam vinh danh trong top 10 vịnh đẹp nhất cả nước.

Lễ Vu Lan năm 2025 là ngày nào? Ý nghĩa Vu Lan báo hiếu?

Lễ Vu Lan năm 2025 là ngày nào? Ý nghĩa Vu Lan báo hiếu?

Tin trong ngày - 4 giờ, 14 phút trước

Từ lâu, Vu Lan trở thành một ngày lễ lớn và mang ý nghĩa quan trọng trong năm. Lễ Vu Lan giúp chúng ta có dịp đền đáp công ơn nuôi dưỡng, sinh thành...

Sông Tô Lịch trong xanh chỉ là tạm thời?

Sông Tô Lịch trong xanh chỉ là tạm thời?

Tin trong ngày - 4 giờ, 15 phút trước

Vừa qua, Hà Nội đã chính thức mở van xả nước sau xử lý từ Nhà máy xử lý nước thải Hồ Tây vào Hồ Sen, qua đó bổ cập nguồn nước cho Hồ...

Sao Việt 4/9: MC Trấn Thành chia buồn khi biết tin diễn viên Ngọc Trinh qua đời; Không thể nhận ra Tuấn Hưng

Sao Việt 4/9: MC Trấn Thành chia buồn khi biết tin diễn viên Ngọc Trinh qua đời; Không thể nhận ra Tuấn...

Chuyện làng sao - 4 giờ, 15 phút trước

Tin sao Việt 4/9/2025: Sau loạt phát ngôn, mới đây MC Trấn Thành gây chú ý khi bày tỏ sự tiếc thương đàn chị Ngọc Trinh qua đời đột ngột. Hình ảnh mới khác...

Thí sinh có thêm cơ hội trúng tuyển Học viện Ngân hàng

Thí sinh có thêm cơ hội trúng tuyển Học viện Ngân hàng

Tin trong ngày - 4 giờ, 15 phút trước

Trường Học viện Ngân hàng vừa thông báo về việc xét tuyển bổ sung năm 2025 đối với một số chương trình đào tạo.

Tin vui: Sân bay quốc tế lớn thứ 5 Việt Nam chính thức được 'lên đời'

Tin vui: Sân bay quốc tế lớn thứ 5 Việt Nam chính thức được 'lên đời'

Dòng sự kiện - 4 giờ, 16 phút trước

Cảng Hàng không Quốc tế Đà Nẵng khởi công xây dựng Nhà ga hàng hóa mới với tổng vốn hơn 630 tỷ đồng, công suất thiết kế 100.000 tấn/năm, dự kiến hoàn thành vào...

Cảnh báo: Những loại ảnh, kiểu tin nhắn SMS, Zalo, Messenger cần xóa ngay ra khỏi điện thoại để bảo vệ dữ liệu cá nhân

Cảnh báo: Những loại ảnh, kiểu tin nhắn SMS, Zalo, Messenger cần xóa ngay ra khỏi điện thoại để bảo vệ dữ...

Tin trong ngày - 4 giờ, 16 phút trước

Để tránh nguy cơ lộ lọt dữ liệu cá nhân, người dùng được khuyến cáo nên kiểm tra và xóa ngay những loại ảnh, tin nhắn tiềm ẩn nhiều rủi ro đang được lưu...

Đám tang diễn viên Ngọc Trinh: Gia đình xin mọi người đừng làm điều này, một nhân vật khóc nức nở

Đám tang diễn viên Ngọc Trinh: Gia đình xin mọi người đừng làm điều này, một nhân vật khóc nức nở

Chuyện làng sao - 5 giờ, 9 phút trước

Những tấm bảng có nội dung đặc biệt được gia đình diễn viên Ngọc Trinh treo ở khu vực tang lễ.

Ngành có điểm chuẩn chỉ từ 15, 70 trường đào tạo, ra trường nhận mức lương lên tới 40 triệu đồng mỗi tháng

Ngành có điểm chuẩn chỉ từ 15, 70 trường đào tạo, ra trường nhận mức lương lên tới 40 triệu đồng mỗi...

Kiến thức - 5 giờ, 9 phút trước

Hiện tại, có hơn 70 trường đại học, cao đẳng trên cả nước đào tạo ngành học này, với tổ hợp xét tuyển đa dạng như D01, D14, D66, B00, C00...

Từ nay theo quy định mới, những loại hợp đồng nhà đất này bắt buộc phải công chứng

Từ nay theo quy định mới, những loại hợp đồng nhà đất này bắt buộc phải công chứng

Tin trong ngày - 5 giờ, 9 phút trước

Theo quy định mới của Luật Đất đai 2024 và Luật Nhà ở 2023, nhiều loại hợp đồng quan trọng liên quan đến nhà đất như chuyển nhượng, tặng cho, thế chấp... bắt buộc...

Dịp cuối năm, lao động Việt U60 cũng được săn đón: Đâu là những ngành 'mở rộng cửa'?

Dịp cuối năm, lao động Việt U60 cũng được săn đón: Đâu là những ngành 'mở rộng cửa'?

Doanh nghiệp - 5 giờ, 9 phút trước

Nhiều doanh nghiệp Việt đang chủ động mở rộng “khung” độ tuổi ứng tuyển khi bước vào giai đoạn cao điểm sản xuất, kinh doanh dịp cuối năm.

Loài cây quý hiếm bậc nhất thế giới, chỉ nở hoa duy nhất 1 lần rồi chết

Loài cây quý hiếm bậc nhất thế giới, chỉ nở hoa duy nhất 1 lần rồi chết

Kiến thức - 5 giờ, 10 phút trước

Loài cây này có cơ chế sinh tồn cực kỳ độc đáo, thời điểm kết thúc chu kỳ nở hoa chính là giai đoạn ‘lìa đời’.