3 địa phương nào được hợp nhất thành tỉnh Hoàng Liên Sơn?

Ngày 3/1/1976 đánh dấu sự ra đời của tỉnh Hoàng Liên Sơn, một sự kiện quan trọng trong quá trình tái cấu trúc hành chính của Việt Nam. Tỉnh được hợp nhất từ ba tỉnh Yên Bái, Lào Cai và Nghĩa Lộ, với tỉnh lỵ đặt tại thị xã Yên Bái. Cùng với việc hợp nhất, hai huyện Bắc Yên và Phù Yên của tỉnh Nghĩa Lộ được chuyển về tỉnh Sơn La.

Hoàng Liên Sơn từng được hình thành từ sự hợp nhất của Yên Bái, Lào Cai và Nghĩa Lộ

Khi mới thành lập, tỉnh Hoàng Liên Sơn bao gồm 4 thị xã: Yên Bái (tỉnh lỵ), Cam Đường, Lào Cai, Nghĩa Lộ và 16 huyện trải rộng trên khắp vùng Tây Bắc. Tuy nhiên, sau 15 năm tồn tại, ngày 1/10/1991, tỉnh Hoàng Liên Sơn chính thức được chia tách thành hai tỉnh Yên Bái và Lào Cai, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong sự phát triển kinh tế - xã hội của cả hai địa phương. Các huyện Than Uyên, Văn Bàn và Bảo Yên, trước đây thuộc tỉnh Yên Bái, được chuyển về tỉnh Lào Cai.

Sau khi chia tách, tỉnh Yên Bái có 8 đơn vị hành chính trực thuộc. Đến năm 1995, thị xã Nghĩa Lộ được thành lập, nâng tổng số đơn vị hành chính lên 9. Năm 2002, thị xã Yên Bái được nâng cấp lên thành phố, tạo động lực phát triển mới cho tỉnh. Đến nay, tỉnh Yên Bái bao gồm thành phố Yên Bái, thị xã Nghĩa Lộ và 7 huyện, với tổng cộng 180 xã, phường, thị trấn.

Nhắc đến Hoàng Liên Sơn, không thể không nhắc đến đỉnh Fansipan, ngọn núi cao nhất Việt Nam và cũng là "nóc nhà Đông Dương". Fansipan nằm trên biên giới giữa tỉnh Lào Cai và Lai Châu, thuộc địa phận huyện Tam Đường (Lai Châu) và thị xã Sa Pa (Lào Cai), cách trung tâm Sa Pa khoảng 9 km về phía Tây Nam. Theo số liệu mới nhất năm 2019, đỉnh Fansipan có độ cao 3.147,3 mét.

Để bảo vệ hệ sinh thái độc đáo và đa dạng của dãy Hoàng Liên Sơn, Vườn Quốc gia Hoàng Liên đã được thành lập. Vườn có tổng diện tích vùng lõi gần 30.000 ha, bao gồm hệ thống núi cao, trong đó có đỉnh Fansipan hùng vĩ. Vùng đệm của vườn rộng gần 40.000 ha, bao gồm thị trấn Sa Pa và một số xã thuộc các huyện Sa Pa, Văn Bàn (Lào Cai) và Than Uyên (Lai Châu).

Sông Hồng, con sông lớn và quan trọng của miền Bắc Việt Nam, chảy qua cả hai tỉnh Lào Cai và Yên Bái. Tại Lào Cai, sông Hồng có độ cao 73 mét so với mực nước biển, trong khi tại Yên Bái, độ cao này giảm xuống còn 55 mét. Đoạn sông giữa hai tỉnh có 26 ghềnh thác, tạo nên dòng chảy xiết. Sông Hồng có lưu lượng nước bình quân hàng năm rất lớn, tuy nhiên phân bố không đều, mùa khô giảm mạnh và tăng vọt vào mùa mưa.