Thứ sáu, 20/06/2025
Cái tên Nguyên Tiêu được người xưa giải thích: đêm là “tiêu”, đêm rằm tháng Giêng lại là đêm trăng tròn đầu tiên của một năm, nên gọi rằm tháng Giêng là Nguyên tiêu. Dân gian số đông theo phong tục thờ cúng tổ tiên thì Tết nguyên tiêu được hiểu là một ngày rằm lớn.
Tết Nguyên Tiêu trở thành một sinh hoạt tao nhã mang nhiều ý nghĩa trong khung cảnh tuyệt vời thơ mộng: người người nô nức đi ngắm đèn, ăn bánh trôi, thả hoa đăng, diễu hành, múa lân sư rồng…
Trong đó 2 yếu tố quan trọng không thể thiếu trong ngày Rằm là: lửa và thơ.
1. Yếu tố lửa
Nguồn gốc của yếu tố lửa xuất phát từ các tích truyện: ngày xưa có một con thiên nga từ trên thiên đình bay xuống hạ giới đã bị một người thợ săn bắn chết.
Để trả thù cho con thiên nga, Ngọc Hoàng đã sai một đội quân thiên đình đúng ngày 15/1 xuống hỏa thiêu toàn bộ con người và động vật dưới hạ giới.
Rất may cho loài người là có một số vị thần trên thiên đình không đồng ý với quyết định có phần hơi nặng tay của Ngọc Hoàng. Họ đã liều mình xuống hạ giới để hiến kế cho chúng sinh.
Thế là, nhà nhà treo đèn lồng và bắn pháo hoa để trên thiên đình tưởng rằng nhà cửa của họ đã bị phóng hoả. Nhờ đó mà loài người mới thoát khỏi cảnh diệt vong.
Ngoài ra, yếu tố lửa trong Tết Nguyên tiêu còn được lý giải là do bắt nguồn từ tập quán nông nghiệp của nông dân.
Yếu tố lửa vẫn duy trì đến ngày nay thể hiện qua tục treo đèn lồng vào ngày này. Mặt khác, màu đỏ của lửa trong văn hóa Đông Á là màu dương, màu của sự sống, của sự nhiệt thành… Nó thích hợp với tâm lý vui tươi, phấn khởi của người dân trong những ngày đầu năm.
2. Yếu tố thơ
Có thơ, không khí truyền thống an lạc vui vầy khắp chốn, cụ già và các con trẻ vui ca trong đêm Rằm nguyện mong cả năm luôn ngập tràn tình cảm yêu thương. Yếu tố thơ cũng được duy trì qua các hình thức sịnh hoạt ở nhiều nơi. Ngày thơ Việt Nam được tổ chức thường niên tại Văn Miếu Hà Nội vào đúng Rằm tháng Giêng.
Bài văn khấn cúng rằm tháng Giêng chuẩn nhất theo Văn khấn cổ truyền Việt Nam
- Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
- Con kính lạy Hoàng thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần.
- Con kính lạy ngài Bản cảnh Thành Hoàng, ngài Bản xứ Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân cùng chư vị Tôn thần.
- Con kính lạy Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ, Thúc Bá Đệ Huynh, Cô Di, Tỷ Muội họ nội họ ngoại.
Tín chủ (chúng) con là: ………………………………………..
Ngụ tại:………………………………………. ……………………..
Hôm nay là ngày Rằm tháng Giêng năm… gặp tiết Nguyên tiêu, tín chủ con lòng thành, sửa sang hương đăng, sắm sanh lễ vật, dâng lên trước án.
Chúng con kính mời ngày Bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại Vương, ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân, Ngũ phương, Long Mạch, Tài Thần. Cúi xin các ngài linh thiêng nghe thấu lời mời, giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành thụ hưởng lễ vật.
Chúng con kính mời các các cụ Tổ Khảo, Tổ Tỷ, chư vị Hương linh gia tiên nội ngoại họ………………. nghe lời khẩn cầu, kính mời của con cháu, giáng về chứng giám tâm thành, thụ hưởng lễ vật.
Tín chủ con lại kính mời Ông bà Tiền chủ, Hậu chủ tại về hưởng lễ vật, chứng giám lòng thành phù hộ độ trì cho gia chung chúng con được vạn sự tôn lành. Bốn mùa không hạn ách, tám tiết hưởng an bình.
Những kiêng kỵ khi cúng rằm tháng Giêng
Gia đình nào có chủ sự vướng hạn Cửu Diệu: La Hầu, Thổ Tú, Kế Đô… nếu không an tâm, có thể đi xin sớ giải hạn. Có thể thêm đĩa gạo, muối, bỏng gạo… cúng các hương linh cô thổ ngoài ban công. Lưu ý, nếu cúng như vậy, nhớ thắp hương xong thì đóng cửa ban công cho đến khi tàn hương.
- Thông tin bài viết mang tính chất tham khảo, chiêm nghiệm -
Xem thêm
Người dân sẽ được bồi thường khi Nhà nước tiến hành thu hồi đất. Vậy...
Kiến thức - 4 giờ, 3 phút trước
Để được xét thưởng, cá nhân phải có thành tích công tác đột xuất, tức là hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ trong những tình huống không dự báo trước, ngoài kế hoạch hoặc...
Doanh nghiệp - 4 giờ, 18 phút trước
Từ ngày 1/7, một thay đổi quan trọng trong hệ thống an sinh xã hội sẽ chính thức có hiệu lực, đó là việc chủ hộ kinh doanh cá thể lần đầu tiên được...
Kiến thức - 5 giờ, 33 phút trước
Trong làng từng có một cây gỗ được trả giá tới 12 tỷ đồng nhưng người dân nhất quyết không bán.
Dòng sự kiện - 5 giờ, 48 phút trước
Bộ Nội vụ đã ban hành Thông tư số 07/2025/TT-BNV hướng dẫn thực hiện quản lý lao động, tiền lương, thù lao, tiền thưởng đối với các tổ chức theo quy định tại khoản...
Kiến thức - 5 giờ, 3 phút trước
Từ ngày 1/7, chức năng lập danh sách, chi trả trợ cấp, quyết định hưởng và điều chỉnh chế độ sẽ do cấp xã thực hiện, thay vì cấp huyện như trước đây.
Dòng sự kiện - 5 giờ, 48 phút trước
Bộ Nội vụ đã ban hành Thông tư số 07/2025/TT-BNV hướng dẫn thực hiện quản lý lao động, tiền lương, thù lao, tiền thưởng đối với các tổ chức theo quy định tại khoản...
Kiến thức - 5 giờ, 3 phút trước
Từ ngày 1/7, chức năng lập danh sách, chi trả trợ cấp, quyết định hưởng và điều chỉnh chế độ sẽ do cấp xã thực hiện, thay vì cấp huyện như trước đây.
Chuyện làng sao - 5 giờ, 4 phút trước
Trên trang cá nhân, Đình Tú chính thức chia sẻ hình ảnh khoảnh khắc cầu hôn Ngọc Huyền tại Nhật Bản.
Kiến thức - 5 giờ, 18 phút trước
Luật Bảo hiểm y tế năm 2024, được Quốc hội thông qua ngày 27/11/2024 là bước tiến quan trọng trong việc mở rộng tiếp cận dịch vụ y tế và bảo đảm công bằng...
Chuyện làng sao - 6 giờ, 33 phút trước
H'Hen Niê diện bikini khoe bụng bầu 'vượt mặt' cùng thần thái rạng rỡ hết nấc khiến nhiều người chú ý.
Dòng sự kiện - 6 giờ, 33 phút trước
Người dân nên nắm rõ quy định về hộ tịch để tránh ảnh hưởng đến quyền lợi cũng như tránh rắc rối khi làm các giấy tờ liên quan.
Kiến thức - 6 giờ, 48 phút trước
Chính phủ đã ban hành Nghị định 168 quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ. Nghị định có hiệu lực từ ngày 01/01/2025, đưa ra...
Kiến thức - 6 giờ, 3 phút trước
Tại các khu chợ truyền thống hay siêu thị quen thuộc, có 7 loại cá nhỏ bé nhưng ẩn chứa nguồn dinh dưỡng quý giá, được ví von là ngang ngửa nhân sâm, rẻ...
Kiến thức - 6 giờ, 18 phút trước
Người dân có được sử dụng lòng đường, vỉa hè để tổ chức đám cưới, tang lễ không? Đây là điều được rất nhiều người quan tâm.
Chuyện làng sao - 6 giờ, 27 phút trước
Vợ Quý Bình cho biết: "Đôi khi chị không biết những người bạn thân của anh đang nghĩ gì về chị".
Tin trong ngày - 7 giờ, 33 phút trước
Sau sáp nhập, tỉnh mới này sẽ sở hữu tới 3 vườn quốc gia lớn.
Chuyện làng sao - 7 giờ, 39 phút trước
Trấn Thành nhanh chóng lên tiếng đối đáp những ý kiến tiêu cực từ cộng đồng mạng.
Chuyện làng sao - 7 giờ, 41 phút trước
Nghệ sĩ Nhân dân Hồng Vân gây bất ngờ khi tiết lộ về cha ruột là Tiến sĩ, Phó Giáo sư giữ nhiều chức vụ quan trọng như Viện trưởng, Giám đốc và Phó...
Chuyện làng sao - 7 giờ, 42 phút trước
Quang Lê tiết lộ rằng: "Chỉ riêng Lệ Quyên là hay mời tôi vì Lệ Quyên giàu quá, đi hát cát-xê cao hơn tôi nhiều".
Tin trong ngày - 7 giờ, 54 phút trước
Vấn đề thiếu hụt nhân sự dẫn đến việc các doanh nghiệp đang cạnh tranh gay gắt để thu hút nhân tài nhành này, đặc biệt là những công ty công nghệ lớn. Nhiều...
Làm sao - 7 giờ, 54 phút trước
Nhiều người tin rằng cài điều hòa ở mức 26 độ C là giải pháp lý tưởng trong những ngày nắng nóng - vừa đủ mát, vừa tiết kiệm điện. Sự thật như thế...
Tin trong ngày - 7 giờ, 54 phút trước
Dự kiến sau sáp nhập, thành phố mới này sẽ có hai sân bay đang hoạt động, cho phép người dân di chuyển trong phạm vi nội thành bằng đường hàng không.
Kiến thức - 7 giờ, 55 phút trước
Nếu trong trường hợp người dân tự ý xây nhà vượt diện tích đất ở đã được cho phép, người sử dụng đất buộc phải xin chuyển mục đích phần đất ở vượt quá...
Dòng sự kiện - 7 giờ, 55 phút trước
Luật Bảo hiểm y tế 2024 chính thức có hiệu lực từ 1/7/2025, trong đó có quy định về các mức đóng bảo hiểm y tế.
Chuyện làng sao - 7 giờ, 58 phút trước
Tin sao Việt 19/6/2025: Bức ảnh Đàm Vĩnh Hưng thân thiết bên một nữ ca sĩ hiện đang rần rần trên mạng xã hội. Hoa hậu H'hen Niê thanh minh về thói quen đi...