Thứ bảy, 20/04/2024
Táo Quân trong tín ngưỡng dân gian Việt Nam có nguồn gốc từ ba vị thần Thổ Công, Thổ Địa, Thổ Kỳ của Lão giáo Trung Quốc nhưng được Việt hóa thành huyền tích '2 ông 1 bà': thần Đất, thần Nhà và thần Bếp núc.
Tuy vậy người dân vẫn quen gọi chung là Táo Quân hoặc Ông Táo do kết quả của thuyết tam vị nhất thể (thuyết Ba ngôi) khá phổ biến trong các tín ngưỡng, tôn giáo. Bếp là bản nguyên của nhà khi người nguyên thủy có lửa và dựa trên nền móng là đất. Ở Việt Nam, sự tích Táo Quân được truyền khẩu, rồi ghi chép, do đó có những sự khác nhau về tình tiết, nội dung chính được tóm tắt như sau:
Trọng Cao có vợ là Thị Nhi. Hai người ăn ở với nhau đã lâu mà không có con nên sinh ra buồn phiền, hay cãi cọ. Một hôm, Trọng Cao giận quá, đánh vợ. Thị Nhi bỏ nhà ra đi, sau đó gặp và bằng lòng làm vợ Phạm Lang.
Khi Trọng Cao hết giận vợ, nghĩ lại mình cũng có lỗi nên đi tìm. Khi đi tìm vì tiền bạc đem theo đã tiêu hết nên Trọng Cao phải đi ăn xin. Trọng Cao đến ăn xin nhà Thị Nhi, hai bên nhận ra nhau. Thị Nhi rước Trọng Cao vào nhà, hai người kể chuyện và Thị Nhi tỏ lòng ân hận vì đã trót lấy Phạm Lang làm chồng.
Phạm Lang trở về nhà, sợ chồng bắt gặp Trọng Cao nơi đây thì khó giải thích, nên Thị Nhi bảo Trọng Cao ẩn trong đống rơm ngoài vườn. Phạm Lang về nhà liền ra đốt đống rơm để lấy tro bón ruộng. Trọng Cao không dám chui ra nên bị chết thiêu. Thị Nhi trong nhà chạy ra thấy Trọng Cao đã chết bởi sự sắp đặt của mình nên nhào vào đống rơm đang cháy để chết theo. Phạm Lang gặp tình cảnh quá bất ngờ, thấy vợ chết không biết tính sao, liền nhảy vào đống rơm đang cháy để chết theo vợ.
Ngọc Hoàng trên cao cảm động trước mối chân tình của cả ba người, (2 ông, 1 bà), và cũng cảm thương cái chết trong lửa nóng của họ, ngài cho phép họ được ở bên nhau mãi mãi, ra phép cho ba người hóa thành “ba đầu rau” hay “chiếc kiềng 3 chân” ở nơi nhà bếp của người Việt ngày xưa.
Từ đó, ba người ấy được phong chức Táo Quân, trông coi và giữ lửa cho mọi gia đình, đồng thời có nhiệm vụ trông nom mọi việc lành dữ, phẩm hạnh của con người.
Táo Quân, còn gọi là Táo Công, là vị thần bảo vệ cho cuộc sống gia đình, thường được thờ ở nơi nhà bếp, cho nên còn được gọi là Vua Bếp. Từ xa xưa, người dân Việt đã ngưỡng mộ lòng chung thủy của Ông Táo và thờ cúng Ông Táo với hi vọng Táo Quân sẽ giúp họ giữ “bếp lửa” trong gia đình luôn nồng ấm và hạnh phúc.
Theo tục lệ cổ truyền, người Việt tin rằng, hàng năm, cứ đến ngày 23 tháng Chạp âm lịch, Táo Quân lại cưỡi cá chép bay về trời để trình báo mọi việc xảy ra trong gia đình với Ngọc Hoàng. Cho đến đêm Giao thừa, Táo Quân mới trở lại trần gian để tiếp tục công việc coi sóc bếp lửa của mình.
Vị Táo Quân quanh năm ở trong bếp nên biết hết mọi chuyện hay dở tốt xấu của mọi người, cho nên để Vua Bếp “phù trợ” cho mình được nhiều điều may mắn trong năm mới, người ta thường làm lễ tiễn đưa Ông Táo về chầu Ngọc Hoàng rất trọng thể.
Người ta thường mua hai mũ Ông Táo có hai cánh chuồn và một mũ dành cho Táo Bà không có cánh chuồn, ba cái áo bằng giấy cùng một con cá chép (còn sống hoặc bằng giấy, hoặc cũng có thể dùng loại vàng mã gọi là “cò bay ngựa chạy”) để làm phương tiện cho “Vua Bếp” lên chầu trời. Ông Táo sẽ tâu với Ngọc Hoàng về việc làm ăn, cư xử của mỗi gia đình dưới hạ giới.
Lễ cúng Táo Quân thường diễn ra trước 12h trưa, sau khi cúng xong, người ta sẽ hóa vàng đồ lễ, nếu có cá sống sẽ đem thả xuống sông, hồ, biển hay giếng nước, tùy theo khu vực họ sinh sống.
Lễ vật:
Mâm cỗ mặn, bánh kẹo, trầu cau, rượu, hương, đèn nến, lọ hoa tươi, đĩa ngũ quả tươi. Ba bộ mũ áo, hia hài Táo Quân cùng tiền vàng và ba con cá chép sống.
Sau khi bày lễ, thắp hương và khấn vái xong, đợi hương tàn lại thắp thêm một tuần hương nữa, lễ tạ rồi hóa vàng mã và thả cá chép ra ao, hồ, sông, suối… để thả cá chở ông Táo lên chầu Trời.
Bài khấn:
Con kính lạy ngài Đông Trù Tư Mệnh Táo Phủ Thần Quân.
Tín chủ chúng con là: …………
Ngụ tại: ………………………….
Hôm nay là ngày 23 tháng Chạp, tín chủ chúng con thành tâm, sắp sửa hương hoa vật phẩm, xiêm hài áo mũ, kính dâng Tôn thần. Thắp nén tâm hương tín chủ con thành tâm kính bái. Chúng con kính mời ngài Đông Trù Tư Mệnh Táo phủ Thần quân hiển linh trước án thụ hưởng lễ vật.
Phỏng theo lệ cũ, ngài là vị chủ, ngũ tự Gia Thần, soi xét lòng trần, Táo quân chứng giám.
Trong năm sai phạm, các tội lỗi lầm, cúi xin Tôn thần, gia ân châm chước. Ban lộc ban phước, phù hộ toàn gia, trai gái trẻ già, an ninh khang thái.
Dãi tấm lòng thành cúi xin chứng giám.
Phục duy cẩn cáo!
Vào mùa hè nóng nực, không chỉ có thời tiết khó chịu, nhiệt độ oi...
Kiến thức - 17 giờ, 39 phút trước
Qua kỹ thuật xử lý của công nghệ AI, khi khôi phục lại chân dung của nhân vật lịch sử, đặc biệt là các mỹ nhân Trung Quốc thời cổ đại, người xem hết...
Kiến thức - 17 giờ, 42 phút trước
Trường hợp nào không bị trừ lương hưu khi nghỉ hưu trước tuổi, đây là thông tin quan trọng mà bất cứ người lao động nào cũng phải quan tâm.
Kiến thức - 17 giờ, 42 phút trước
Việc người bán tưới nước lên rau củ tưởng 'vô thưởng vô phạt' nhưng đôi khi tiềm ẩn những nguy cơ gây hại cho sức khỏe mà ít ai biết.
Đời sống số - 18 giờ, 32 phút trước
Bắt đầu từ ngày 20/4, 4 con giáp sẽ gặp nhiều may mắn, sự nghiệp thăng tiến, mọi chuyện vui vẻ tiếp diễn và cuộc sống suôn sẻ.
Dòng sự kiện - 18 giờ, 26 phút trước
Sau thời gian dài chuẩn bị, đầu tư chuyên nghiệp và bài bản, trung tâm Võ đường Long Hoàng MMA đã chính thức khai trương đi vào hoạt động ở TP. HCM. Đây là...
Chuyện làng sao - 2 giờ, 36 phút trước
Nữ diễn viên Lee Young Ae cùng tham dự sự kiện được tổ chức ở Seoul với đàn em đến từ Trung Quốc.
Đời sống số - 2 giờ, 38 phút trước
Khi con người bước đến tuổi trung niên, họ đã trải qua một phần cuộc đời, thời gian càng trôi qua thì càng đáng trân trọng. Người trung niên phải học cách dành thời...
Địa chỉ ăn ngon - 2 giờ, 40 phút trước
Nướng mực tưởng đơn giản nhưng để ngon thì không phải bà nội trợ nào cũng biết.
Chuyện làng sao - 2 giờ, 41 phút trước
Những chia sẻ của Lâm Khánh Chi nhận được nhiều sự quan tâm từ dư luận.
Chuyện làng sao - 2 giờ, 42 phút trước
Màn thể hiện tình cảm của Trấn Thành và Hari Won gây sốt cõi mạng.
Kiến thức - 2 giờ, 42 phút trước
Nếu muốn xây nhà trên đất nông nghiệp mà không bị phạt thì người sử dụng đất cần làm ngay giấy tờ quan trọng này.
Tóc đẹp - 2 giờ, 43 phút trước
Dù bạn thích tóc ngắn hay dài, búi gọn hay uốn nhẹ, bốn kiểu tóc này đều có thể mang đến nguồn cảm hứng và giúp bạn tự tin hơn trong ngày hè.
Chăm sóc sức khỏe - 2 giờ, 43 phút trước
Một cuộc khảo sát gần đây đã chỉ ra rằng, người cao tuổi với chỉ số cân nặng trong một khoảng nhất định có thể có tuổi thọ dài hơn. Điều này làm dấy...
Phong thủy - 2 giờ, 44 phút trước
Tùy theo điều kiện và hoàn cảnh mà bạn chọn mua nhà hướng Đông hay Tây.
Chuyện làng sao - 2 giờ, 45 phút trước
Những hình ảnh trong tang lễ Lương Ngọc Diệp gây xót xa.
Kiến thức - 3 giờ, 6 phút trước
Để được đăng ký và đứng tên trên giấy đăng ký xe, cá nhân phải làm thủ tục đăng ký xe tại cơ quan công an.
Làm sao - 3 giờ, 8 phút trước
Chỉ cần dùng thứ nước rất sẵn có dưới đây mà cây hoa nhài tốt um, nhiều lộc, lắm hoa, 1 năm có thể nở hoa tới 5 lần.
Chuyện làng sao - 10 giờ, 26 phút trước
Trở thành một ngôi sao nổi tiếng thế giới và có sự nghiệp thành công, được nhiều người thần tượng, thế nhưng, ít ai ngờ đời sống tình cảm của Chương Tử Di lại...
Chuyện làng sao - 12 giờ, 43 phút trước
Trương Ngọc Ánh đã đăng dòng trạng thái bàn về chuyện hạnh phúc sau khi xác nhận rồi phủ nhận chuyện chia tay Anh Dũng.
Chuyện làng sao - 12 giờ, 45 phút trước
Nhã Phương cho biết nay chồng mình yêu đời lạ vì có người mới kề bên.
Chuyện làng sao - 12 giờ, 46 phút trước
Phản ứng của bà xã Công Lý khi thấy tin chồng qua đời gây chú ý.
Chuyện làng sao - 12 giờ, 47 phút trước
Những màn trình diễn của Suni Hạ Linh nhận được sự quan tâm lớn.
Chuyện làng sao - 13 giờ, 10 phút trước
Nhan sắc của Hải Tú được so sánh với mẹ ruột Sơn Tùng.
Chuyện làng sao - 13 giờ, 13 phút trước
Doanh nhân Uông Tiểu Phi mới đây được phát hiện đưa bạn gái tới Đài Loan gặp các con giữa lúc căng thẳng mối quan hệ với vợ cũ Từ Hy Viên.
Đời sống số - 13 giờ, 14 phút trước
Cùng xem tử vi dự đoán gì về vận mệnh, cuộc sống, tình duyên... của 12 con giáp trong ngày 20/4/2024.