Tình sử "lằng nhằng” nhất trong cung đình Việt Nam

08:46 16/03/2013

Hôn nhân giữa Quang Trung, Nguyễn Ánh, Quang Toản, Ngọc Hân, Ngọc Bình có lẽ là chuyện tình sử “lằng nhằng” nhất thế kỷ 18.

Hai cha con lấy hai chị em rồi 2 kẻ cựu thù lại trở thành anh em cọc chèo. Câu chuyện hôn nhân giữa Quang Trung, Nguyễn Ánh, Quang Toản, Ngọc Hân, Ngọc Bình có lẽ là câu chuyện “lằng nhằng” nhất thế kỷ 18.

Hai cha con lấy hai chị em

Mối tình Ngọc Hân – Quang Trung lâu nay vẫn được xem là một mối tình đẹp: trai anh hùng, gái thuyền quyên. Mối tình ấy có căn nguyên từ những diễn biến lịch sử chính trị dồn dập. Nửa cuối thế kỷ 18, ở hai miền Nam – Bắc nước ta, hai thế lực phong kiến Trịnh – Nguyễn sau 7 lần chiến tranh thôn tính nhau không thành đều sức cùng lực kiệt mà nhân dân thì lầm than cơ cực. Giữa lúc đó, phong trào khởi nghĩa nông dân Tây Sơn do anh em Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ lãnh đạo nổi lên và đã mau chóng đánh tan thế lực họ Nguyễn ở Đàng trong.

Năm 1786, Nguyễn Huệ đem quân ra đánh quân Trịnh và cũng rất nhanh chóng đè bẹp những đội quân chỉ quen ức hiếp dân chúng của họ Trịnh. Chúa Trịnh Tông chạy khỏi Thăng Long lên Sơn Tây nhưng bị dân chúng bắt giải về cho quân Tây Sơn. Nửa đường Tông tự tử. Vậy là kết thúc gần 200 cơ nghiệp họ Trịnh.

Với danh nghĩa phù Lê diệt Trịnh, sau khi tiêu diệt chúa Trịnh, Nguyễn Huệ vào Thăng Long yết kiến vua Lê để dâng sổ sách quân dân tỏ ý tôn phò. Cuốn sử Đại Nam liệt truyện chép rằng: “ Mùa thu tháng 7, ngày mồng 7, xin vua Lê thiết đại triều ở điện Kính Thiên. Huệ đem tướng sĩ từ cửa Đoan Môn vào làm lễ năm lạy ba lần cúi đầu, tự trình bày về nghĩa diệt họ Trịnh, đem sổ sách quân dân tiến trình và nghe lời xử đoán. Vua Lê nhận lấy, ban chiếu thư nhất thống ở ngoài cửa Đại Hưng. Ngày hôm sau, phong Huệ làm Nguyên súy dực chính phù vận, Uy quốc công”.

Ngay sau đó, Vua Lê lại theo lời khuyên của Nguyễn Hữu Chỉnh, gả công chúa Ngọc Hân cho Nguyễn Huệ. Năm đó công chúa Ngọc Hân vừa tròn 16 tuổi. Lễ cưới được tổ chức linh đình vào ngày 11 tháng 7 năm Bính Ngọ (tức 4/8/1786 Dương lịch). Mối tình của Ngọc Hân và Quang Trung ban đầu chỉ là sự sắp đặt theo mưu đồ chính trị của Nguyễn Hữu Chỉnh và tôn thất nhà Lê nhằm tạo một sự ràng buộc bằng tình cảm giữa Nguyễn Huệ với nhà Lê.

Tuy nhiên, sau đó, cuộc tình này lại trở thành một thiên tình sử đẹp. Khi Nguyễn Huệ xưng Quang Trung hoàng đế để tiến ra Bắc đánh quân Thanh đã phong Ngọc Hân làm Bắc cung Hoàng hậu. Đến khi nhà vua đại phá quân Thanh, giữa không khí thắng lợi tưng bừng vẫn không quên cho người mang một cành đào cấp tốc đưa về Phú Xuân cho Ngọc Hân. Đặc biệt nhất, khi vua Quang Trung mất, Ngọc Hân đã viết nên tác phẩm Ai Tư Vãn bất hủ để khóc Quang Trung khiến cho mối tình của họ đi vào văn học.

Sẽ chẳng có gì đáng nói nếu như năm 1795 không có một cuộc hôn nhân thứ hai liên quan đến công chúa Ngọc Hân. Đó là đám cưới giữa công chúa Ngọc Bình với hoàng đế Cảnh Thịnh. Vua Cảnh Thịnh tên là Nguyễn Quang Toản, là con của vua Quang Trung với hoàng hậu họ Phạm, người Bình Định. Còn công chúa Ngọc Bình là con gái thứ 23 và cũng là con gái út của vua Lê Hiển Tông. Mẹ công chúa Ngọc Bình là bà Chiêu nghi Nguyễn Thị Điều, cùng làng với bà Nguyễn Thị Huyền – mẹ công chúa Ngọc Hân.


Quang Trung - Ngọc Hân là cặp phu thê nổi tiếng trong sử Việt.

Hiện tại, về năm sinh của công chúa Ngọc Bình vẫn còn chưa sáng tỏ. Có thuyết nói rằng, công chúa Ngọc Bình sinh năm 1783, tức là bằng tuổi vua Cảnh Thịnh và kém Ngọc Hân đúng 12 tuổi. Tuy nhiên theo sách Mười tám vị công chúa Việt Nam thì Ngọc Bình sinh năm 1775, kém Ngọc Hân 4 tuổi và hơn Cảnh Thịnh đến 8 tuổi.

Con vua lại lấy hai chồng làm vua

Cuộc hôn nhân giữa công chúa Ngọc Bình và hoàng đế Cảnh Thịnh đã đặt họ cùng với Ngọc Hân và Quang Trung vào một mối quan hệ họ hàng vô cùng phức tạp. Ngọc Hân và Ngọc Bình vừa là chị em lại vừa là mẹ chồng nàng dâu. Vua Quang Trung với vua Cảnh Thịnh vừa là cha con vừa là anh em cọc chèo.

Tuy nhiên, sự trớ trêu của lịch sử chưa dừng ở đó. Sau khi Nguyễn Ánh đánh bại Tây Sơn, ông lại góp mặt vào chuỗi quan hệ phức tạp này. Cuốn Quốc sử di biên của Phan Thúc Trực soạn dưới thời Tự Đức có chép: “Năm Nhâm tuất, Gia Long năm đầu (1802)... Ngày 21 Canh Thân, Thế tổ (Gia Long) đến kinh thành Thăng Long, hào mục bắt anh em Nguyễn Quang Toản dâng lên vua...Dâng nộp bà phi Lê Thị Ngọc Bình vào trong cung vua...”.

Mặc dù nhiều quan lại can ngăn, nhưng say đắm trước nhan sắc của Ngọc Bình, vua Gia Long vẫn quyết định lấy bà làm phi. Nhà vua nói “Mọi thứ trong thiên hạ này có thứ già mà ta không lấy từ tay giặc”. Công chúa Ngọc Bình sinh cho vua Gia Long được 2 hoàng tử là Quảng Uy công Nguyễn Phúc Quân (sinh năm 1809), Thường Tín công Nguyễn Phúc Cự (sinh năm 1810) và 2 công chúa là Mỹ Khê Ngọc Khuê và An Nghĩa Ngọc Ngôn. Bà mất năm 1810, khi tuổi đời còn khá trẻ.

Chuyện tình của Ngọc Bình với Gia Long được dân gian đặt thành câu vè: “Số đâu có số lạ lùng, con vua lại lấy hai chồng làm vua”. Trước đây người ta vẫn lầm lẫn câu vè này ám chỉ công chúa Ngọc Hân nhưng thời nay, bằng các dẫn chứng xác đáng hơn, ta xác nhận không phải. Tác giả Lê Nguyễn trong cuốn Nhà Nguyễn và những vấn đề lịch sử dựa vào bài văn tế của Phan Huy Ích viết giúp vua Cảnh Thịnh hoàng hậu Ngọc Hân cùng với gia phả dòng họ Nguyễn ở  Phù Ninh – Từ Sơn – Bắc Ninh (họ ngoại của công chúa Ngọc Hân) đã xác nhận công chúa Ngọc Hân mất từ năm 1799, do đó không thể lấy vua Gia Long được.

Kiến thức
Hàng chục triệu sổ hồng giấy sắp tới có thể sẽ không còn, người dân chú ý

Hàng chục triệu sổ hồng giấy sắp tới có thể sẽ không còn, người dân chú ý

Dòng sự kiện - 33 phút trước

Theo Viện Kinh tế Tài nguyên và Môi trường việc chuyển đổi từ sổ giấy sang sổ điện tử là một bước đi phù hợp với xu thế chuyển đổi số và cần thiết...

Đạt 22 điểm khối D01 năm 2025 nên chọn trường nào ở Hà Nội?

Đạt 22 điểm khối D01 năm 2025 nên chọn trường nào ở Hà Nội?

Tin trong ngày - 33 phút trước

Nhiều thí sinh dự thi khối D đạt 22 điểm nhưng vẫn còn băn khoăn và lo lắng về việc chọn trường đại học nào phù hợp với năng lực và nguyện vọng của...

Cụ bà 73 tuổi cho con rể thừa kế toàn bộ tài sản, 3 con trai tức giận trước bản di chúc nhưng im bặt khi nghe câu này

Cụ bà 73 tuổi cho con rể thừa kế toàn bộ tài sản, 3 con trai tức giận trước bản di chúc...

Tin trong ngày - 34 phút trước

Trải qua biến cố, cụ bà tự hỏi: 'Mình có ba người con trai, cớ sao về già vẫn cô đơn thế này?'. Sau đó, ba người con trai của cụ bà 73 tuổi...

Hơn 1,2 triệu người không có lương hưu sẽ được nhận khoản tiền này hằng tháng, biết ngay để nhận đủ quyền lợi

Hơn 1,2 triệu người không có lương hưu sẽ được nhận khoản tiền này hằng tháng, biết ngay để nhận đủ quyền...

Dòng sự kiện - 34 phút trước

Kể từ nay, hàng triệu người không có lương hưu sẽ được nhận khoản tiền này hằng tháng. Dự kiến ngân sách sẽ chi 4.000 - 5.000 tỷ đồng.

Trường hợp được giảm 50% tiền sử dụng đất, người dân biết kẻo thiệt

Trường hợp được giảm 50% tiền sử dụng đất, người dân biết kẻo thiệt

Tin trong ngày - 34 phút trước

Chính phủ đã ban hành Nghị định 103/2024/NĐ-CP quy định về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất. Trong đó nêu rõ quy định về miễn, giảm tiền sử dụng đất.

Hơn 1,2 triệu người không có lương hưu sẽ được nhận khoản tiền này hằng tháng, biết ngay để nhận đủ quyền lợi

Hơn 1,2 triệu người không có lương hưu sẽ được nhận khoản tiền này hằng tháng, biết ngay để nhận đủ quyền...

Dòng sự kiện - 34 phút trước

Kể từ nay, hàng triệu người không có lương hưu sẽ được nhận khoản tiền này hằng tháng. Dự kiến ngân sách sẽ chi 4.000 - 5.000 tỷ đồng.

Trường hợp được giảm 50% tiền sử dụng đất, người dân biết kẻo thiệt

Trường hợp được giảm 50% tiền sử dụng đất, người dân biết kẻo thiệt

Tin trong ngày - 34 phút trước

Chính phủ đã ban hành Nghị định 103/2024/NĐ-CP quy định về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất. Trong đó nêu rõ quy định về miễn, giảm tiền sử dụng đất.

Chuyện chưa kể về “cuộc họp 15 phút mỗi sáng” tại các showroom Hải Triều

Chuyện chưa kể về “cuộc họp 15 phút mỗi sáng” tại các showroom Hải Triều

Doanh nghiệp - 1 giờ, 24 phút trước

Mỗi sáng, gần 200 chuyên viên tư vấn tại 27 showroom Đồng Hồ Hải Triều đều tham gia cuộc họp 15 phút. Ít ai biết rằng, hoạt động ngắn ngủi này chính là nghi...

Nhà thiết kế Nguyễn Công Trí vừa bị bắt vì liên quan đến ma túy là ai?

Nhà thiết kế Nguyễn Công Trí vừa bị bắt vì liên quan đến ma túy là ai?

Chuyện làng sao - 1 giờ, 30 phút trước

NTK Nguyễn Công Trí (SN 1978) vừa bị tạm giữ hình sự vì có liên quan đến đường dây mua bán và sử dụng trái phép chất ma tuý.

Cây dại nghe tên đã thấy 'bốc mùi hôi thối', nay thành đặc sản nhà hàng nổi tiếng, giá lên đến 90.000 đồng/kg

Cây dại nghe tên đã thấy 'bốc mùi hôi thối', nay thành đặc sản nhà hàng nổi tiếng, giá lên đến 90.000...

Tin trong ngày - 2 giờ, 40 phút trước

Ở Tây Bắc, có một loại rau dại mang tên "rau thối". Trái ngược với cái tên có phần "khó ngửi", loại rau này lại là đặc sản được người dân tộc Tây Bắc...

Hóa thân thành búp bê Barbie, Hoa hậu Thanh Thủy hút hơn 16 triệu lượt xem

Mất việc đột ngột, một bà mẹ Hà Nội 39 tuổi vẫn sống ổn nhờ có quỹ lập từ 4 năm trước

Mất việc đột ngột, một bà mẹ Hà Nội 39 tuổi vẫn sống ổn nhờ có quỹ lập từ 4 năm trước...

Làm sao - 2 giờ, 40 phút trước

Rơi vào cảnh nghỉ việc đột ngột sau 12 năm đi làm, chị Huyền vẫn bình tĩnh sống nhờ lập quỹ riêng từ 4 năm trước.

Công chức lãnh đạo sẽ bị miễn nhiệm chức vụ nếu để cấp dưới tiêu cực, tham nhũng?

Công chức lãnh đạo sẽ bị miễn nhiệm chức vụ nếu để cấp dưới tiêu cực, tham nhũng?

Tin trong ngày - 2 giờ, 41 phút trước

Đây là một trong những nội dung mới tại Quyết định số 727-QĐ-BNV ngày 9/7/2025 do Bộ Nội vụ ban hành mới đây.

Tài xế công nghệ sử dụng điện thoại gắn ở đầu xe máy khi tham gia giao thông có vi phạm luật?

Tài xế công nghệ sử dụng điện thoại gắn ở đầu xe máy khi tham gia giao thông có vi phạm luật?...

Tin trong ngày - 2 giờ, 41 phút trước

Hành vi lái xe máy sử dụng điện thoại là một vấn đề nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến an toàn giao thông, tính mạng bản thân và người khác. Đặc biệt đây...

Học lái bằng ô tô điện sẽ được cấp giấy phép lái xe hạng gì?

Học lái bằng ô tô điện sẽ được cấp giấy phép lái xe hạng gì?

Tin trong ngày - 2 giờ, 41 phút trước

Bộ Công an (BCA) đã ban hành Thông tư số 12/2025/TT-BCA quy định về hoạt động đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe (GPLX), có hiệu lực kể từ ngày 1/3/2025.

Sau sáp nhập: Đây là xã nhỏ 14.000 dân ẩn mình giữa lòng hồ thủy điện lớn nhất Đông Nam Á

Sau sáp nhập: Đây là xã nhỏ 14.000 dân ẩn mình giữa lòng hồ thủy điện lớn nhất Đông Nam Á

Du lịch Việt - 2 giờ, 41 phút trước

Xã nhỏ này nằm giữa lòng hồ thủy điện Sơn La, mang vẻ đẹp sơn thủy hữu tình và tiềm năng trở thành điểm sáng du lịch vùng cao.

Siêu đập thủy điện lớn nhất thế giới bắt đầu được xây dựng, công suất gấp 3 lần Tam Hiệp

Siêu đập thủy điện lớn nhất thế giới bắt đầu được xây dựng, công suất gấp 3 lần Tam Hiệp

Tin trong ngày - 2 giờ, 29 phút trước

Dự kiến khi hoàn thành, siêu đập này dự kiến sẽ đạt sản lượng điện hàng năm lên tới 300 tỷ kWh, gấp hơn 3 lần công suất hiện tại của đập Tam Hiệp....

Viết từ này vào CV, nữ sinh năm cuối bị loại luôn: Rất nhiều bạn trẻ mắc phải mà không ai biết

Viết từ này vào CV, nữ sinh năm cuối bị loại luôn: Rất nhiều bạn trẻ mắc phải mà không ai biết...

Đời sống trẻ - 2 giờ, 29 phút trước

Chỉ vì một từ trong hồ sơ xin việc, nhiều bạn trẻ, đặc biệt là sinh viên năm cuối, bị loại ngay từ vòng xét tuyển. Một nữ sinh trường top tại Trung Quốc...

Cindy Lư lên tiếng về nghi lễ 'rợn người' trong hôn lễ

Cindy Lư lên tiếng về nghi lễ 'rợn người' trong hôn lễ

Chuyện làng sao - 2 giờ, 30 phút trước

Trước đó, khoảnh khắc Cindy Lư và Đạt G thực hiện nghi thức rùng rợn này ngay sau khi được chia sẻ rầm rộ đã tạo nên không ít tranh cãi.

Ớt đen: Loại gia vị lạ đang khiến giới sành ăn 'phát sốt', giá cao ngất ngưởng vẫn cháy hàng

Ớt đen: Loại gia vị lạ đang khiến giới sành ăn 'phát sốt', giá cao ngất ngưởng vẫn cháy hàng

Chăm sóc sức khỏe - 2 giờ, 30 phút trước

Tại Trung Quốc, loại ớt này đang trở thành một sản phẩm nông nghiệp có tiềm năng lớn, được bán với giá cao.

Mối quan hệ thực sự giữa ông xã Shark Bình và bố Phương Oanh

Mối quan hệ thực sự giữa ông xã Shark Bình và bố Phương Oanh

Chuyện làng sao - 2 giờ, 30 phút trước

Mối quan hệ hiện tại của nam doanh nhân 8X và bố vợ khiến nhiều người tò mò.

Thực hư tin đồn Diệp Lâm Anh bị bắt với 1 NTK và 1 nam ca sĩ nổi tiếng vì sử dụng chất cấm

Thực hư tin đồn Diệp Lâm Anh bị bắt với 1 NTK và 1 nam ca sĩ nổi tiếng vì sử dụng...

Chuyện làng sao - 3 giờ, 30 phút trước

Trước thông tin bị lan truyền trên mạng xã hội, Diệp Lâm Anh có chia sẻ gây chú ý.

Từ 1/1/2026: Tăng lương tối thiểu vùng lên 9,2%, có đúng không?

Từ 1/1/2026: Tăng lương tối thiểu vùng lên 9,2%, có đúng không?

Kiến thức - 4 giờ, 27 phút trước

Hội đồng Tiền lương quốc gia mới đây đã họp phiên thứ nhất xem xét các ý kiến về việc tăng lương tối thiểu vùng.

Ngành học không sợ AI ‘tranh việc’, chỉ 1,5 năm là xong: Lương lên tới 50 triệu/tháng, doanh nghiệp ‘trải thảm đỏ’ mời làm

Ngành học không sợ AI ‘tranh việc’, chỉ 1,5 năm là xong: Lương lên tới 50 triệu/tháng, doanh nghiệp ‘trải thảm đỏ’...

Kiến thức - 4 giờ, 27 phút trước

Trong bối cảnh thị trường lao động đang ngày càng yêu cầu tính thực tiễn và chuyên môn cao, nghề nấu ăn đang trở thành lựa chọn đáng giá của nhiều bạn trẻ sau...

Hàng triệu lao động trên cả nước sắp đón tin rất vui liên quan đến thuế

Hàng triệu lao động trên cả nước sắp đón tin rất vui liên quan đến thuế

Tin trong ngày - 4 giờ, 28 phút trước

Hàng triệu lao động trên cả nước sắp đón nhận một tin vui khi Bộ Tài chính đề xuất chính sách điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh của thuế thu nhập cá nhân...

Dinh thự từng 'ngốn' hết 5 tấn vàng của Công tử Bạc Liêu: Hơn 100 năm vẫn lộng lẫy, không gian sống chứng minh cho cuộc sống xa xỉ

Dinh thự từng 'ngốn' hết 5 tấn vàng của Công tử Bạc Liêu: Hơn 100 năm vẫn lộng lẫy, không gian sống...

Tin trong ngày - 4 giờ, 28 phút trước

Hơn một thế kỷ trôi qua, dinh thự của vị công tử nổi tiếng một thời - Trần Trinh Huy, vẫn sừng sững giữa lòng thành phố, lộng lẫy và kiêu sa. Nơi đây...