Tình sử "lằng nhằng” nhất trong cung đình Việt Nam

08:46 16/03/2013

Hôn nhân giữa Quang Trung, Nguyễn Ánh, Quang Toản, Ngọc Hân, Ngọc Bình có lẽ là chuyện tình sử “lằng nhằng” nhất thế kỷ 18.

Hai cha con lấy hai chị em rồi 2 kẻ cựu thù lại trở thành anh em cọc chèo. Câu chuyện hôn nhân giữa Quang Trung, Nguyễn Ánh, Quang Toản, Ngọc Hân, Ngọc Bình có lẽ là câu chuyện “lằng nhằng” nhất thế kỷ 18.

Hai cha con lấy hai chị em

Mối tình Ngọc Hân – Quang Trung lâu nay vẫn được xem là một mối tình đẹp: trai anh hùng, gái thuyền quyên. Mối tình ấy có căn nguyên từ những diễn biến lịch sử chính trị dồn dập. Nửa cuối thế kỷ 18, ở hai miền Nam – Bắc nước ta, hai thế lực phong kiến Trịnh – Nguyễn sau 7 lần chiến tranh thôn tính nhau không thành đều sức cùng lực kiệt mà nhân dân thì lầm than cơ cực. Giữa lúc đó, phong trào khởi nghĩa nông dân Tây Sơn do anh em Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ lãnh đạo nổi lên và đã mau chóng đánh tan thế lực họ Nguyễn ở Đàng trong.

Năm 1786, Nguyễn Huệ đem quân ra đánh quân Trịnh và cũng rất nhanh chóng đè bẹp những đội quân chỉ quen ức hiếp dân chúng của họ Trịnh. Chúa Trịnh Tông chạy khỏi Thăng Long lên Sơn Tây nhưng bị dân chúng bắt giải về cho quân Tây Sơn. Nửa đường Tông tự tử. Vậy là kết thúc gần 200 cơ nghiệp họ Trịnh.

Với danh nghĩa phù Lê diệt Trịnh, sau khi tiêu diệt chúa Trịnh, Nguyễn Huệ vào Thăng Long yết kiến vua Lê để dâng sổ sách quân dân tỏ ý tôn phò. Cuốn sử Đại Nam liệt truyện chép rằng: “ Mùa thu tháng 7, ngày mồng 7, xin vua Lê thiết đại triều ở điện Kính Thiên. Huệ đem tướng sĩ từ cửa Đoan Môn vào làm lễ năm lạy ba lần cúi đầu, tự trình bày về nghĩa diệt họ Trịnh, đem sổ sách quân dân tiến trình và nghe lời xử đoán. Vua Lê nhận lấy, ban chiếu thư nhất thống ở ngoài cửa Đại Hưng. Ngày hôm sau, phong Huệ làm Nguyên súy dực chính phù vận, Uy quốc công”.

Ngay sau đó, Vua Lê lại theo lời khuyên của Nguyễn Hữu Chỉnh, gả công chúa Ngọc Hân cho Nguyễn Huệ. Năm đó công chúa Ngọc Hân vừa tròn 16 tuổi. Lễ cưới được tổ chức linh đình vào ngày 11 tháng 7 năm Bính Ngọ (tức 4/8/1786 Dương lịch). Mối tình của Ngọc Hân và Quang Trung ban đầu chỉ là sự sắp đặt theo mưu đồ chính trị của Nguyễn Hữu Chỉnh và tôn thất nhà Lê nhằm tạo một sự ràng buộc bằng tình cảm giữa Nguyễn Huệ với nhà Lê.

Tuy nhiên, sau đó, cuộc tình này lại trở thành một thiên tình sử đẹp. Khi Nguyễn Huệ xưng Quang Trung hoàng đế để tiến ra Bắc đánh quân Thanh đã phong Ngọc Hân làm Bắc cung Hoàng hậu. Đến khi nhà vua đại phá quân Thanh, giữa không khí thắng lợi tưng bừng vẫn không quên cho người mang một cành đào cấp tốc đưa về Phú Xuân cho Ngọc Hân. Đặc biệt nhất, khi vua Quang Trung mất, Ngọc Hân đã viết nên tác phẩm Ai Tư Vãn bất hủ để khóc Quang Trung khiến cho mối tình của họ đi vào văn học.

Sẽ chẳng có gì đáng nói nếu như năm 1795 không có một cuộc hôn nhân thứ hai liên quan đến công chúa Ngọc Hân. Đó là đám cưới giữa công chúa Ngọc Bình với hoàng đế Cảnh Thịnh. Vua Cảnh Thịnh tên là Nguyễn Quang Toản, là con của vua Quang Trung với hoàng hậu họ Phạm, người Bình Định. Còn công chúa Ngọc Bình là con gái thứ 23 và cũng là con gái út của vua Lê Hiển Tông. Mẹ công chúa Ngọc Bình là bà Chiêu nghi Nguyễn Thị Điều, cùng làng với bà Nguyễn Thị Huyền – mẹ công chúa Ngọc Hân.


Quang Trung - Ngọc Hân là cặp phu thê nổi tiếng trong sử Việt.

Hiện tại, về năm sinh của công chúa Ngọc Bình vẫn còn chưa sáng tỏ. Có thuyết nói rằng, công chúa Ngọc Bình sinh năm 1783, tức là bằng tuổi vua Cảnh Thịnh và kém Ngọc Hân đúng 12 tuổi. Tuy nhiên theo sách Mười tám vị công chúa Việt Nam thì Ngọc Bình sinh năm 1775, kém Ngọc Hân 4 tuổi và hơn Cảnh Thịnh đến 8 tuổi.

Con vua lại lấy hai chồng làm vua

Cuộc hôn nhân giữa công chúa Ngọc Bình và hoàng đế Cảnh Thịnh đã đặt họ cùng với Ngọc Hân và Quang Trung vào một mối quan hệ họ hàng vô cùng phức tạp. Ngọc Hân và Ngọc Bình vừa là chị em lại vừa là mẹ chồng nàng dâu. Vua Quang Trung với vua Cảnh Thịnh vừa là cha con vừa là anh em cọc chèo.

Tuy nhiên, sự trớ trêu của lịch sử chưa dừng ở đó. Sau khi Nguyễn Ánh đánh bại Tây Sơn, ông lại góp mặt vào chuỗi quan hệ phức tạp này. Cuốn Quốc sử di biên của Phan Thúc Trực soạn dưới thời Tự Đức có chép: “Năm Nhâm tuất, Gia Long năm đầu (1802)... Ngày 21 Canh Thân, Thế tổ (Gia Long) đến kinh thành Thăng Long, hào mục bắt anh em Nguyễn Quang Toản dâng lên vua...Dâng nộp bà phi Lê Thị Ngọc Bình vào trong cung vua...”.

Mặc dù nhiều quan lại can ngăn, nhưng say đắm trước nhan sắc của Ngọc Bình, vua Gia Long vẫn quyết định lấy bà làm phi. Nhà vua nói “Mọi thứ trong thiên hạ này có thứ già mà ta không lấy từ tay giặc”. Công chúa Ngọc Bình sinh cho vua Gia Long được 2 hoàng tử là Quảng Uy công Nguyễn Phúc Quân (sinh năm 1809), Thường Tín công Nguyễn Phúc Cự (sinh năm 1810) và 2 công chúa là Mỹ Khê Ngọc Khuê và An Nghĩa Ngọc Ngôn. Bà mất năm 1810, khi tuổi đời còn khá trẻ.

Chuyện tình của Ngọc Bình với Gia Long được dân gian đặt thành câu vè: “Số đâu có số lạ lùng, con vua lại lấy hai chồng làm vua”. Trước đây người ta vẫn lầm lẫn câu vè này ám chỉ công chúa Ngọc Hân nhưng thời nay, bằng các dẫn chứng xác đáng hơn, ta xác nhận không phải. Tác giả Lê Nguyễn trong cuốn Nhà Nguyễn và những vấn đề lịch sử dựa vào bài văn tế của Phan Huy Ích viết giúp vua Cảnh Thịnh hoàng hậu Ngọc Hân cùng với gia phả dòng họ Nguyễn ở  Phù Ninh – Từ Sơn – Bắc Ninh (họ ngoại của công chúa Ngọc Hân) đã xác nhận công chúa Ngọc Hân mất từ năm 1799, do đó không thể lấy vua Gia Long được.

Kiến thức
Tử vi ngày 26/7/2025 của 12 con giáp: Tuổi Thìn đón vận may bất ngờ, Ngọ cần thận trọng

Tử vi ngày 26/7/2025 của 12 con giáp: Tuổi Thìn đón vận may bất ngờ, Ngọ cần thận trọng

Đời sống số - 1 ngày, 9 giờ trước

Cùng xem tử vi dự đoán gì về vận mệnh, tình duyên, cuộc sống,... của 12 con giáp trong ngày 26/7/2025.

12 nhóm ngành nghề “siêu hot” ở Việt Nam vào năm 2030, có ngành lương gần 4 tỷ/năm

12 nhóm ngành nghề “siêu hot” ở Việt Nam vào năm 2030, có ngành lương gần 4 tỷ/năm

Tin trong ngày - 1 ngày, 9 giờ trước

Việc tìm hiểu xu hướng nghề nghiệp trong tương lai sẽ giúp các bạn trẻ hình dung rõ ràng về tình hình hiện tại, nắm bắt các thông tin cần thiết về nhu cầu...

Những con giáp nào cần thận trọng Ngày 26 tháng 7 là thứ Bảy, ngày mùng 2 tháng 6 âm lịch?

Những con giáp nào cần thận trọng Ngày 26 tháng 7 là thứ Bảy, ngày mùng 2 tháng 6 âm lịch?

Đời sống số - 1 ngày, 12 giờ trước

Ngày 26 tháng 7 là thứ Bảy, ngày mùng 2 tháng 6 âm lịch, thiên can địa chi là năm Tỵ, tháng Quý Mùi và ngày Bính Thân. Trong môi trường như vậy, con...

Trắc nghiệm tâm lý: Bạn giao tiếp bằng mắt thấy ấn tượng với vị Bồ Tát nào nhất? Xem bạn may mắn đến mức nào trong cuộc đời này?

Trắc nghiệm tâm lý: Bạn giao tiếp bằng mắt thấy ấn tượng với vị Bồ Tát nào nhất? Xem bạn may mắn...

Đời sống số - 1 ngày, 12 giờ trước

Hôm nay tôi sẽ cùng bạn làm một bài trắc nghiệm tâm lý. Nó rất chính xác! Trong bức ảnh dưới đây, bạn nghĩ mình có ấn tượng tốt với vị Bồ Tát nào...

Khúc gỗ hơn 120 năm không phân hủy dù nổi trên mặt nước, được cho là có khả năng ‘điều khiển thời tiết’

Khúc gỗ hơn 120 năm không phân hủy dù nổi trên mặt nước, được cho là có khả năng ‘điều khiển thời...

Kiến thức - 2 ngày, 12 giờ trước

Một khúc gỗ đã nổi trên mặt nước hồ Crater (bang Oregon, Mỹ), một cách bí ẩn suốt hơn 120 năm nay khiến các nhà khoa học chưa tìm được lời giải đáp chính...

Sao Việt 26/7: Diễn viên Trọng Nhân quyết 'dí' chủ tiệm bánh tới cùng sau khi bị tố 'bom hàng'; Đào Hoàng Yến xuống tóc

Sao Việt 26/7: Diễn viên Trọng Nhân quyết 'dí' chủ tiệm bánh tới cùng sau khi bị tố 'bom hàng'; Đào Hoàng...

Chuyện làng sao - 8 giờ, 10 phút trước

Tin sao Việt 26/7/2025: Trước phản ứng từ phía tiệm bánh, diễn viên Trọng Nhân quyết làm tới cùng; Diễn viên 'Về nhà đi con'. Đào Hoàng Yến xuống tóc.

Sử dụng tính năng này trên VNeID người dân được hưởng rất nhiều lợi ích, ai không biết là mất quyền lợi

Sử dụng tính năng này trên VNeID người dân được hưởng rất nhiều lợi ích, ai không biết là mất quyền lợi...

Kiến thức - 9 giờ, 38 phút trước

Người dân chỉ cần sử dụng tính năng này để thay thế cho các loại giấy tờ tùy thân, giúp tiết kiệm thời gian, hạn chế tiếp xúc trực tiếp, nâng cao hiệu quả...

Ngành học có điểm chuẩn khá dễ chịu lại rất cần nhân lực, ra trường được doanh nghiệp 'trải thảm đỏ', lương 25 triệu/tháng

Ngành học có điểm chuẩn khá dễ chịu lại rất cần nhân lực, ra trường được doanh nghiệp 'trải thảm đỏ', lương...

Doanh nghiệp - 9 giờ, 38 phút trước

Trong làn sóng chuyển đổi số, Kinh tế số nổi lên như ngành học hấp dẫn, kết hợp kinh tế truyền thống với công nghệ hiện đại, mở ra nhiều cơ hội nghề nghiệp...

Hóa đơn tiền điện nhà Ngọc Trinh bao nhiêu mà ai cũng choáng?

Hóa đơn tiền điện nhà Ngọc Trinh bao nhiêu mà ai cũng choáng?

Chuyện làng sao - 9 giờ, 38 phút trước

Mới đây, trong cuộc trò chuyện cùng MisThy, Ngọc Trinh đã tiết lộ con số khủng chi cho tiền điện mỗi tháng.

Tử vi ngày 27/7/2025 của 12 con giáp: Tuổi Thân công việc thuận lợi, Tuất dễ xảy ra tai họa bất ngờ

Tử vi ngày 27/7/2025 của 12 con giáp: Tuổi Thân công việc thuận lợi, Tuất dễ xảy ra tai họa bất ngờ...

Đời sống số - 9 giờ, 40 phút trước

Cùng xem tử vi dự đoán gì về vận mệnh, tình duyên, cuộc sống,... của 12 con giáp trong ngày 27/7/2025.

Động thái đầu tiên của Lan Phương sau khi công bố ly thân với chồng ngoại quốc...

Sau đột quỵ, Huỳnh Anh Tuấn ra sao?

Sau đột quỵ, Huỳnh Anh Tuấn ra sao?

Chuyện làng sao - 9 giờ, 40 phút trước

Nam diễn viên Huỳnh Anh Tuấn vẫn đang trong thời gian dưỡng bệnh sau khi bị đột quỵ vào 10 ngày trước.

Những con giáp nào cần thận trọng vào Chủ Nhật, ngày 27 tháng 7, tức ngày mùng 3 tháng 6 nhuận âm lịch?

Những con giáp nào cần thận trọng vào Chủ Nhật, ngày 27 tháng 7, tức ngày mùng 3 tháng 6 nhuận âm...

Đời sống số - 12 giờ, 34 phút trước

Ngày 27 tháng 7 là Chủ Nhật, ngày mùng 3 tháng 6 nhuận âm lịch, và sự kết hợp giữa thiên can và địa chi là năm Tỵ, tháng Quý Mùi, ngày Đinh Dậu....

Diện mạo gây sốc của mỹ nhân 'Vườn sao băng' và nam tài tử 'Trái tim mùa thu' sau 10 năm kết hôn

Diện mạo gây sốc của mỹ nhân 'Vườn sao băng' và nam tài tử 'Trái tim mùa thu' sau 10 năm kết...

Chuyện làng sao - 12 giờ, 34 phút trước

Cả Park Soo Jin lẫn Won Bin đều lên xe hoa vào năm 2015 và tỏ ra im hơi lặng tiếng hậu yên bề gia thất.

Động thái đầu tiên của Lan Phương sau khi công bố ly thân với chồng ngoại quốc

Động thái đầu tiên của Lan Phương sau khi công bố ly thân với chồng ngoại quốc

VIDEO - 12 giờ, 34 phút trước

Tối 25/7, chỉ một ngày sau khi công bố chuyện ly thân, Lan Phương đã có động thái đầu tiên trên mạng xã hội. Cô xuất hiện với diện mạo chỉn chu, khuôn mặt...

Trắc nghiệm tâm lý: Bạn sẽ chọn bức tranh hoa nào trong bốn bức tranh sau đây? Vận may nào sẽ đến với bạn trong năm nay?

Trắc nghiệm tâm lý: Bạn sẽ chọn bức tranh hoa nào trong bốn bức tranh sau đây? Vận may nào sẽ đến...

Đời sống số - 12 giờ, 54 phút trước

Rất vui được cùng bạn khám phá vận may trong năm nay! Hãy chọn một trong bốn bức tranh hoa dưới đây mà bạn cảm thấy bị thu hút nhất ngay từ cái nhìn...

Kể từ nay, hàng triệu người nhận lương bị hụt 1.575.000 đồng/tháng  là do đâu?

Kể từ nay, hàng triệu người nhận lương bị hụt 1.575.000 đồng/tháng là do đâu?

Kiến thức - 12 giờ, 25 phút trước

Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) năm 2024 chính thức có hiệu lực vào ngày 1/7/2025, đưa ra nhiều thay đổi quan trọng trong cách tính mức đóng bảo hiểm bắt buộc cho người...

Kể từ nay, chủ phương tiện có thể bị phạt tới 6.000.000 đồng, tước bằng lái nếu quên làm việc này

Kể từ nay, chủ phương tiện có thể bị phạt tới 6.000.000 đồng, tước bằng lái nếu quên làm việc này

Kiến thức - 13 giờ, 54 phút trước

Thực hiện việc này nghiêm túc, đúng hạn là nghĩa vụ của chủ phương tiện, đồng thời là cơ sở pháp lý quan trọng để cơ quan chức năng kiểm soát quyền sở hữu...

Từ 1/7/2025, nhiều người “ngã ngửa” vì không được sang tên Sổ đỏ: Đâu là lý do?

Từ 1/7/2025, nhiều người “ngã ngửa” vì không được sang tên Sổ đỏ: Đâu là lý do?

Kiến thức - 13 giờ trước

Từ ngày 1/7/2025, một số trường hợp sẽ không được sang tên sổ đỏ theo quy định mới, người dân cần nắm rõ để tránh gặp rắc rối trong giao dịch nhà đất.

Từ 2026, ngành nghề này dù được nghỉ hưu sớm cũng không bị giảm lương hưu, lương được xếp ở mức cao nhất

Từ 2026, ngành nghề này dù được nghỉ hưu sớm cũng không bị giảm lương hưu, lương được xếp ở mức cao...

Tin trong ngày - 13 giờ, 6 phút trước

Ngày 16/6/2025, Quốc hội khóa XV đã chính thức thông qua Luật Nhà giáo - đạo luật chuyên ngành đầu tiên quy định đầy đủ về vị trí pháp lý, quyền, nghĩa vụ và...

'Nếu trong nhà có hai thứ, trẻ con sẽ khó thành đạt': Đừng mang hai thứ này về nhà

'Nếu trong nhà có hai thứ, trẻ con sẽ khó thành đạt': Đừng mang hai thứ này về nhà

Kiến thức - 13 giờ, 19 phút trước

Gia đình là mảnh đất nuôi dưỡng con trẻ trưởng thành, nắm giữ tương lai của chúng. Một bầu không khí gia đình tốt đẹp có thể nuôi dưỡng con trẻ thành đạt, trong...

Ai cũng sạc pin đầy 100% rồi rút phích cắm nhưng hóa ra việc này hoàn toàn sai, mách bạn cách đúng giúp kéo dài tuổi thọ

Ai cũng sạc pin đầy 100% rồi rút phích cắm nhưng hóa ra việc này hoàn toàn sai, mách bạn cách đúng...

Xài gì - 13 giờ, 20 phút trước

Bạn vẫn nghĩ sạc đầy 100% rồi rút phích cắm là đúng cách để bảo vệ pin? Thật ra đây là sai lầm mà hầu như ai cũng mắc phải. Làm sai lâu ngày...

Bà nội trợ thông minh nhất định phải đọc: Đây chính là cách các siêu thị bào mòn ví tiền tiền của chúng ta

Bà nội trợ thông minh nhất định phải đọc: Đây chính là cách các siêu thị bào mòn ví tiền tiền của...

Kiến thức - 13 giờ, 28 phút trước

Bạn có từng rơi vào cảnh đi siêu thị chỉ định mua vài món, nhưng khi ra về lại đầy một giỏ hàng? Đừng vội trách bản thân thiếu kiểm soát, vì sự thật...

Phụ nữ trên 40 tuổi nên chú ý hơn đến cách ăn mặc! Trang phục phù hợp có thể tạo nên vẻ ngoài sang trọng

Phụ nữ trên 40 tuổi nên chú ý hơn đến cách ăn mặc! Trang phục phù hợp có thể tạo nên vẻ...

Thời trang + - 14 giờ, 31 phút trước

Đối với hầu hết phụ nữ, trang phục là ưu tiên hàng đầu, bởi vì trang phục phù hợp có thể tăng thêm nét quyến rũ cho họ, nhưng nếu lựa chọn trang phục...

Một cụ bà bị xuất huyết não khi dùng điều hòa? Bác sĩ: Người trên 60 tuổi cần lưu ý 5 điểm khi dùng điều hòa, nhà có người già nhất định phải biết

Một cụ bà bị xuất huyết não khi dùng điều hòa? Bác sĩ: Người trên 60 tuổi cần lưu ý 5 điểm...

Chăm sóc sức khỏe - 14 giờ, 34 phút trước

Vào mùa hè, điều hòa trở thành cứu cánh, nhưng với người trên 60 tuổi, nếu sử dụng không đúng cách, cũng có thể trở thành "sát thủ thầm lặng".

Nhân vật nhận cát-xê cao nhất đoàn phim Tây Du Ký 1986, vượt xa cả Tôn Ngộ Không, đạo diễn phải thuê chuyên cơ đến đón chỉ để xuất hiện 3 phút

Nhân vật nhận cát-xê cao nhất đoàn phim Tây Du Ký 1986, vượt xa cả Tôn Ngộ Không, đạo diễn phải thuê...

Chuyện làng sao - 14 giờ, 36 phút trước

Sau 39 năm, Tây Du Ký năm 1986 vẫn giữ vững vị trí là một tác phẩm truyền hình kinh điển, ghi dấu ấn sâu đậm trong lòng nhiều thế hệ khán giả. Đặc...