Tại sao hoàng đế Khang Hy và Càn Long sống lâu như vậy? Họ không bao giờ chạm vào một 'thứ' mà hầu hết các vua chúa không làm được

Trong số đó, nổi bật là Khang Hy - vị vua trị vì lâu nhất triều Thanh với 61 năm trên ngai vàng, và cháu nội ông là Càn Long, người sống đến tuổi 89. Dù tuổi thọ của Khang Hy chỉ là 69, không quá cao theo tiêu chuẩn hiện đại, nhưng đối với xã hội cổ đại, đó là một con số đáng kinh ngạc. Còn Càn Long, sống gần trọn một thế kỷ, là minh chứng hiếm hoi về một vị hoàng đế sống thọ hiếm có.

Trong lịch sử phong kiến Trung Hoa, hiếm có vị hoàng đế nào sống thọ như Khang Hy và Càn Long triều Thanh (Ảnh minh họa)

Điều gì khiến hai ông cháu có thể sống lâu như vậy, trong khi nhiều vị vua khác lại chết yểu? Câu trả lời nằm ở lối sống và thói quen sinh hoạt đặc biệt của họ.

Khang Hy trị quốc bằng tiết chế, sống thọ nhờ giản dị

Một trong những yếu tố làm nên tuổi thọ của Khang Hy là sự tiết chế và cần mẫn, điều hiếm thấy ở tầng lớp đế vương. Dù đứng đầu thiên hạ, ông vẫn chủ trương tiết kiệm trong mọi mặt, từ đời sống cá nhân đến chi tiêu triều đình. Những vật dụng xa hoa như vàng bạc, ngọc ngà đều được hạn chế tối đa, và ông thường yêu cầu bá quan văn võ noi theo tinh thần tiết kiệm đó.

Khang Hy không mù quáng tin vào tiên đan trường sinh như nhiều vị vua khác. Ông chọn sống thuận theo tự nhiên, giữ tâm thế bình thản, sống có quy luật, ăn uống điều độ. Dù bàn tiệc cung đình có đủ sơn hào hải vị, ông vẫn biết tiết chế, không ăn uống vô độ. Quan niệm sống đơn giản và kỷ luật giúp ông duy trì sức khỏe tốt trong thời gian dài.

Đặc biệt, trong khi vấn đề vệ sinh cá nhân chưa được người xưa chú trọng, thì Khang Hy lại giữ gìn rất cẩn thận. Dù ở trong cung hay khi tuần du, ông vẫn giữ nếp sống sạch sẽ, qua đó tránh được nhiều bệnh tật do môi trường gây ra.

Không chỉ vậy, ông còn biết tiết chế trong việc uống rượu, một điều không dễ với giới hoàng tộc. Ông uống có chừng mực, không để bản thân rơi vào cảnh sa đọa. Nhưng có lẽ, điều quý giá nhất ở Khang Hy chính là sự điềm đạm trong tâm hồn, ông không để bản thân bị cuốn vào những lo lắng, tranh chấp hay thù hận, nhờ đó giữ được sự an nhiên. Chính tinh thần ổn định và tấm lòng bao dung là nền tảng cho sức khỏe lâu dài của ông.

Khi đất nước hưng thịnh, lòng dân yên ổn, thì vị vua cũng ít phải lo toan. Sự thành công trong việc trị quốc của Khang Hy cũng góp phần bảo vệ tuổi thọ của ông.

Càn Long yêu vận động, trọng ăn chay và biết dưỡng sinh

Khác với ông nội, Càn Long có phần may mắn hơn khi sống đến 89 tuổi. Đại sứ Anh từng đến yết kiến ông ở tuổi 83 đã mô tả ông vẫn rất minh mẫn, tinh thần sáng suốt và tràn đầy sức sống.

Càn Long không mê tín luyện đan hay tìm thuốc trường sinh. Ông sống lành mạnh, không phụ thuộc vào phương pháp cầu may, mà chú trọng hoạt động thể chất. Ông thường xuyên săn bắn, đây là một hình thức thể thao ngoài trời vừa giúp giải trí, vừa rèn luyện thể lực. Bên cạnh đó, những chuyến tuần du phương Nam giúp ông thư thái đầu óc, mở rộng tầm nhìn và làm giàu tinh thần.

Về ăn uống, Càn Long đặc biệt yêu thích món chay. Dù bữa ăn hoàng cung được các đầu bếp giỏi nhất chuẩn bị, nhưng ông vẫn giữ thói quen ăn thanh đạm. Những dịp lễ như Tết Nguyên đán hay Phật đản, ông dùng bánh bao chay và yêu cầu toàn bộ hậu cung ăn chay theo. Thậm chí, trong năm còn có những ngày nhất định ông tự mình ăn chay để thanh lọc cơ thể.

Ngoài ra, Càn Long rất thích dùng yến sào - một món ăn bổ dưỡng được xem là "thần dược" dưỡng nhan và tăng cường sức khỏe. Dù ở trong kinh thành hay đi tuần, ông đều duy trì thói quen ăn yến vào buổi sáng, như một phần không thể thiếu trong thực đơn mỗi ngày.

Bí quyết chung: sống thuận tự nhiên, giữ tâm an

Dù tính cách và phong cách trị nước có khác nhau như Khang Hy nhân hậu, cẩn trọng, đề cao mẫu mực; Càn Long quyền uy, quyết đoán và thiên về tập quyền, nhưng cả hai đều có điểm chung là không chạy theo trường sinh bất tử mà chọn sống thuận theo tự nhiên, có chừng mực, biết dưỡng sinh và giữ tâm an tịnh.

Chính sự từ tốn trong suy nghĩ, sự tiết chế trong hành động và ý thức giữ gìn sức khỏe đã giúp hai vị hoàng đế nhà Thanh sống vượt tuổi trung bình rất xa. Họ không chỉ để lại dấu ấn về tài trị quốc, mà còn là tấm gương về cách sống hài hòa giữa quyền lực và nhân sinh.