Những mối tình oan trái trong sử Việt

23:27 21/04/2013

Những bậc kỳ tài như Nguyễn Du hay Lương Thế Vinh vốn được trời phú cho tài năng thiên bẩm, nhưng chuyện tình cảm lại rất ngang trái.

Những bậc tài hoa xuất khẩu thành thơ như Nguyễn Du hay Trạng nguyên tài danh bậc nhất như Lương Thế Vinh vốn được trời phú cho tài năng thiên bẩm nhưng chuyện tình duyên của họ nhiều khi lại rất ngang trái.

Mối tình hận của Nguyễn Du

Hồi còn là học trò, Nguyễn Du ở với cha là Xuân Quận công Nguyễn Nghiễm ở Thăng Long. Thời gian này, Nguyễn Du đang theo học với cụ đồ họ Lê ở bên Gia Lâm. Ngày ngày chàng học trò đi sang nhà thày học phải đi đò qua sông Nhị (tên sông Hồng thời trước). Người lái đò là một cô gái thôn quê nhưng xinh xắn và ăn nói có duyên nên từ lâu đã lọt vào mắt xanh Nguyễn Du.


Đại thi hào Nguyễn Du.

Như bao kẻ thanh niên thời nay, đã thích nhưng còn cần phải có cớ để làm quen, để chuyện trò. Đối với Nguyễn Du, dù hàng ngày đều giáp mặt cô gái nhưng chưa biết làm thế nào để làm quen nên tâm sự ngổn ngang trăm mối nhưng chưa biết bày tỏ thế nào.
Một lần, Nguyễn Du đến chậm, lỡ chuyến đò, phải đứng chờ. Giờ học đã trễ mà đò thì vừa qua còn phải một hồi nữa mới quay sang bên này. Nhưng thật là tái ông mất ngựa, họa phúc khôn lường, trong cái rủi có cái may. Nhờ dịp lỡ đò, Nguyễn Du đã nghĩ ra một tứ thơ để làm quen với cô lái đò. Và ông đã viết một bài thơ thế này:
Ai ơi chèo chống tôi sang
Kẻ trời trưa trật lỡ làng tôi ra
Còn nhiều qua lại lại qua
Giúp cho nhau nữa để mà…
Bài thơ bỏ lửng hai câu hết với dụng ý để cô gái tự điền vào. Viết xong rồi ông nhờ người bạn đưa tặng cô gái. Nhận thơ, cô lái đò bẽn lẽn ngại ngần nên từ chối nhưng nhờ có anh bạn kia hết sức thuyết phục nên rồi cô gái cũng nhận. Có lẽ cũng đã cảm mến anh học trò Nguyễn Du nên sau đó cô gái đã điền nốt hai chữ “quen nhau” vào cuối bài thơ.
Thế rồi hai người yêu nhau nhưng không thể đến được với nhau vì Nguyễn Du là con nhà quan còn cô gái xuất thân bình dân. Theo quan niệm ngày trước, như vậy là không môn đăng hộ đối. Do vậy, khi bị gia đình biết chuyện, Nguyễn Du bị một trận đòn nên thân và bị gửi về Thái Bình theo học một ông đồ khác nhằm cách ly đôi lứa. Mãi 10 năm sau, Nguyễn Du mới có dịp trở lại bến đò xưa thì cô gái đã đi lấy chồng từ lâu. Ông viết mấy câu thơ để tỏ lòng mình:
Yêu nhau những muốn gần nhau
Bể sâu trăm trượng tình sâu gấp mười
Vì đâu cách trở đôi nơi
Bến nay còn đó người nào năm xưa
Theo Những thiên tình sử nước Việt của Quỳnh Cư thì câu chuyện này sau đó được Nguyễn Du tự tay chép trong một bản thảo có nhan đề Mối tình hận của tôi.
Trạng Lường và mối tình trắc trở
Trạng nguyên Lương Thế Vinh từ xưa đã được các danh sĩ đề cao như bậc Trạng nguyên tài danh hàng đầu. Ông không những hay chữ giỏi Nho học mà còn giỏi cả Toán học nên mới có biệt hiệu Trạng Lường (Lường là tính toán). Nhưng ông cũng còn một cái thú đam mê khá sâu sắc nữa là hát chèo.
Sách Trạng Lường Lương Thế Vinh của nhà nghiên cứu Bùi Văn Tam cho biết: Đêm đêm, hễ làng nào trong vùng có trống chèo nổi lên là y như có mặt Lương Thế Vinh. Có lần do quá ham thích, Lương Thế Vinh đã bỏ nhà đi theo một phường chèo diễn hay. Cậu say sưa học thêm cách sử dụng các nhạc cụ dân tộc, biết đánh trống chèo, lại thuộc nhiều làn điệu dân ca, làn điệu múa hát chèo. Bố cậu đã phải đi tìm, xin cho cậu về tiếp tục đi học.

Trạng Lường Lương Thế Vinh.
Từ tính ham mê hát chèo của Lương Thế Vinh đã đưa đến mối tình đầu có kết thúc buồn của ông. Sách Những mối tình nổi tiếng trong truyền thuyết và lịch sử Việt Nam kể rằng: Năm 20 tuổi, hội xuân làng Si (ở gần làng Lương Thế Vinh) có gánh chèo nổi tiếng với cô đào chính của gánh chèo là người đang rất được nhân dân trong vùng mến mộ về diễn. 
Lương Thế Vinh đến được đình làng Si thì đã khá muộn nhưng buổi diễn vẫn chưa bắt đầu vì tay chơi đàn nhị của gánh hát đột nhiên bị ốm chưa có người thay thế. Nghe vậy, Lương Thế Vinh bèn chen qua đám đông vào xin chơi thay cho tay đàn. Không có cách nào khác, gánh hát bèn chấp nhận. Nhưng chỉ một lúc sau, cả gánh hát lẫn người xem đã không còn phải băn khoăn gì về tay đàn vì tiếng đàn rất thành thục và đệm cho đào nương rất ăn khớp.

Ảnh minh họa.
Trên chiếu chèo, cô đào dương như cũng diễn hay hơn bình thường vì cô biết người đang đệm đàn nhị cho mình diễn là anh học trò nổi tiếng mà cả vùng cả tỉnh gọi là thần đồng. Tâm trạng phấn khởi, bất ngờ cô đổi sang điệu sử xuân, đôi mắt nhìn về phía Lương Thế Vinh thắm thiết: “Vâng ý chàng, thiếp xin thưa lại, ĩn chuyên cần tần tảo sớm khuya. Việc tề gia là phận nữ nhi…”
Bên cây đàn nhị, Lương Thế Vinh cũng vừa đàn vừa hướng về đào nương trẻ cùng trang lứa mình với ánh mắt xao xuyến lạ lùng. Bỗng nhiên đào nương quay một vòng  rồi chuyển sang hát điệu Chức cẩm hồi văn: “Thiếp xin chàng đèn sách văn chương, dầu hao thiếp rót, bấc non thiếp ngắt, ngọn đèn tàn thiếp khêu…”
Buổi diễn với tay chơi đàn bị ốm tưởng chừng phải nghỉ lại đầu xuôi đuôi lọt nên Lương Thế Vinh được gánh hát rất cảm ơn. Cô đào trẻ sau buổi diễn cũng chủ động gặp Thế Vinh để nói lời cảm tạ. Nhưng không phải như những lời cảm ơn xã giao thông thường. Hai tâm hồn như đã đồng điệu. Họ có điều gì đó muốn nói với nhau hơn là mấy lời cảm ơn mà sao không thốt nên lời.
Cô đào đã đem lòng yêu Thế Vinh mà không dám nói ra sợ ảnh hưởng đến việc học hành của chàng. Còn Thế Vinh cũng đã say men tình, muốn ngỏ lời ước hẹn mà cô gái không cho biết quê quán cũng như tên tuổi.
Bẵng đi mấy năm sau không gặp nhau nhưng Thế Vinh vẫn đêm ngày nhớ cô đào và mối tình sét đánh khôn nguôi. Dù vậy, nỗi nhớ chỉ là nỗi nhớ vì chưa ai nói ra và cũng chẳng biết ở đâu để tìm.
Năm 1463, Lương Thế Vinh đi thi, đỗ Trạng nguyên dưới triều Lê Thánh Tông. Dù vẫn nhớ người cũ nhưng chẳng có tin tức gì. Lúc này, bố mẹ Thế Vinh cũng muốn con yên bề gia thất nên giục chàng lập gia đình. Thế Vinh đã cưới con gái của một thày học.
Trớ trêu thay, ngày ông vinh quy về làng, dân làng mở hội chúc mừng, cô đào năm nào thì ra vẫn bí mật dõi theo bước đường của ông. Nay biết ông đã công thành danh đạt cũng cùng gánh hát về hát mừng góp vui cho làng. Đêm ấy, gặp lại người cũ, nàng đã hát rất hay nhưng giọng hát có gì đó sầu thảm khiến nhiều người phải khóc. Sau buổi diễn, không ai thấy nàng đâu nữa. Sáng sau người ta mới biết rằng nàng đã tự tử và để lại một bài thơ tuyệt mệnh.
Thì ra biết Thế Vinh đã lấy vợ, tủi phận mình nên nàng đã quyên sinh để vĩnh viễn mang theo mối tình đầu trong sáng. Biết tin, Trạng Lường rất thương xót và cảm phục bèn cho lập miếu thờ ở đầu làng. Theo nhà nghiên cứu Bùi Văn Tam, xưa kia ở Giáp Nhất làng Cao Hương có một cái miếu thờ, người dân thường gọi là Miếu Ả Đào. Nơi đó chính là cái miếu thờ cô Đào hát đã quyên sinh vì Trạng Lường.
Theo Kienthuc.net.vn
Tập đoàn hàng đầu Việt Nam sẽ 'hồi sinh' sông Tô Lịch, tạo nên cảnh tượng chưa từng có ở Hà Nội

Tập đoàn hàng đầu Việt Nam sẽ 'hồi sinh' sông Tô Lịch, tạo nên cảnh tượng chưa từng có ở Hà Nội...

Tin trong ngày - 5 giờ, 39 phút trước

UBND TP. Hà Nội vừa có Tờ trình gửi HĐND TP. Hà Nội về việc ban hành Nghị quyết phê duyệt chủ trương đầu tư Dự án cải tạo, chỉnh trang và tái thiết...

3 trường hợp bắt buộc phải đổi thẻ Căn cước trong năm 2025: Không đổi sẽ bị phạt tiền, đóng băng tài khoản ngân hàng

3 trường hợp bắt buộc phải đổi thẻ Căn cước trong năm 2025: Không đổi sẽ bị phạt tiền, đóng băng tài...

Kiến thức - 5 giờ, 57 phút trước

Các trường hợp không thực hiện đúng quy định của pháp luật về cấp, đổi, cấp lại thẻ Căn cước có thể bị phạt tới 500.000 đồng.

Người đi xe máy phải đổi Bằng lái xe theo mẫu mới năm 2025 nếu không sẽ bị phạt đến 6.000.000 đồng theo quy định, đúng không?

Người đi xe máy phải đổi Bằng lái xe theo mẫu mới năm 2025 nếu không sẽ bị phạt đến 6.000.000 đồng...

Tin trong ngày - 6 giờ, 52 phút trước

Nhiều thông tin cho rằng, người đi xe máy bắt buộc phải đổi bằng lái xe theo mẫu mới nếu không sẽ bị phạt đến 6 triệu đồng, vậy thực hư của việc này...

Làm sổ đỏ lần đầu, nhóm đối tượng này được giảm 80% tiền sử dụng đất

Làm sổ đỏ lần đầu, nhóm đối tượng này được giảm 80% tiền sử dụng đất

Tin trong ngày - 6 giờ, 57 phút trước

Nhiều hộ gia đình khi làm thủ tục cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (thường gọi là “sổ đỏ”) lần đầu băn khoăn liệu mình có thuộc diện được miễn, giảm tiền...

Kích hoạt tính năng bí mật này trên điện thoại, chẳng bao giờ lo bị đọc trộm tin nhắn Zalo, Messenger

Kích hoạt tính năng bí mật này trên điện thoại, chẳng bao giờ lo bị đọc trộm tin nhắn Zalo, Messenger

Đời sống số - 6 giờ, 58 phút trước

Bật ngay tính năng này cho những cuộc trò chuyện quan trọng nhất của bạn để bảo vệ sự riêng tư trong thời đại số.

Nhật Kim Anh lên tiếng bảo vệ tình mới của chồng cũ khi bị chê bai nhan sắc

Nhật Kim Anh lên tiếng bảo vệ tình mới của chồng cũ khi bị chê bai nhan sắc

Chuyện làng sao - 6 giờ, 53 phút trước

Nhật Kim Anh đã xin cư dân mạng đừng để lại những dòng bình luận so sánh khập khiễng giữa mình và tình mới của chồng cũ.

Hồng giòn vào mùa, những ai không nên ăn?

Hồng giòn vào mùa, những ai không nên ăn?

Chăm sóc sức khỏe - 6 giờ, 56 phút trước

Nếu thuộc một trong số những người dưới đây bạn nên hạn chế hoặc tốt nhất không ăn hồng giòn.

Làm sổ đỏ lần đầu, nhóm đối tượng này được giảm 80% tiền sử dụng đất

Làm sổ đỏ lần đầu, nhóm đối tượng này được giảm 80% tiền sử dụng đất

Tin trong ngày - 6 giờ, 57 phút trước

Nhiều hộ gia đình khi làm thủ tục cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (thường gọi là “sổ đỏ”) lần đầu băn khoăn liệu mình có thuộc diện được miễn, giảm tiền...

Kích hoạt tính năng bí mật này trên điện thoại, chẳng bao giờ lo bị đọc trộm tin nhắn Zalo, Messenger

Kích hoạt tính năng bí mật này trên điện thoại, chẳng bao giờ lo bị đọc trộm tin nhắn Zalo, Messenger

Đời sống số - 6 giờ, 58 phút trước

Bật ngay tính năng này cho những cuộc trò chuyện quan trọng nhất của bạn để bảo vệ sự riêng tư trong thời đại số.

Nhận nhà đất từ cha mẹ, người thân nhưng không sang tên sẽ phải chịu hậu quả thế nào?

Nhận nhà đất từ cha mẹ, người thân nhưng không sang tên sẽ phải chịu hậu quả thế nào?

Kiến thức - 6 giờ, 59 phút trước

Trường hợp nhận tặng cho nhà đất nhưng không sang tên sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính với mức phạt được quy định cụ thể theo pháp luật.

'Đồng bào chú ý, máy bay địch cách Hà Nội 70km'... bài thi giúp Phan Hiển giành...

Nông dân Cần Thơ đem thả 2 con vật dày đặc trong ao, cuối năm bỏ túi 225 triệu đồng mà nhàn tênh

Nông dân Cần Thơ đem thả 2 con vật dày đặc trong ao, cuối năm bỏ túi 225 triệu đồng mà nhàn...

Kiến thức - 6 giờ, 59 phút trước

Việc nuôi ếch kết hợp cá thát lát cho thấy tính linh hoạt cao, bởi ếch thu hoạch nhanh, quay vòng vốn ngắn hạn, còn cá thát lát mang lại nguồn thu dài hạn,...

Triển lãm cưới TP.HCM 2025: Yên tâm chốt dịch vụ cưới với 45 thương hiệu uy tín

Triển lãm cưới TP.HCM 2025: Yên tâm chốt dịch vụ cưới với 45 thương hiệu uy tín

Làm sao - 7 giờ, 37 phút trước

Lên kế hoạch cưới luôn là hành trình nhiều cảm xúc nhưng cũng không ít lo toan. Cặp đôi nào cũng mong muốn tìm được những dịch vụ, sản phẩm cưới vừa chất lượng,...

Triển lãm cưới TP.HCM 2025: Hiện thực hóa hôn lễ trong mơ cho mọi cặp đôi

Triển lãm cưới TP.HCM 2025: Hiện thực hóa hôn lễ trong mơ cho mọi cặp đôi

Làm sao - 7 giờ, 43 phút trước

Hôn lễ trong mơ luôn là ước muốn của mọi cặp đôi, từ chiếc váy cưới lộng lẫy, vest tinh tế, cho đến những khoảnh khắc khó quên ghi dấu hành trình tình yêu,...

Xây nhà trên đất người khác: sẽ bị xử phạt và có thể bị khởi tố hình sự

Xây nhà trên đất người khác: sẽ bị xử phạt và có thể bị khởi tố hình sự

Tin trong ngày - 9 giờ, 33 phút trước

Theo quy định, hành vi tự ý xây dựng trên đất không thuộc quyền sử dụng có thể bị xử phạt hành chính, buộc tháo dỡ, trả lại đất.

'Một đấu gạo là ơn, một thúng gạo là oán': Đừng quá tốt với 4 kiểu người này, dù mối quan hệ có tốt đến đâu cũng không bền lâu

'Một đấu gạo là ơn, một thúng gạo là oán': Đừng quá tốt với 4 kiểu người này, dù mối quan hệ...

Kiến thức - 9 giờ, 38 phút trước

Dân gian có câu "Một đấu gạo là ơn, một thúng gạo là oán", ý chỉ khi người khác khó khăn, nếu ta giúp một chút, họ sẽ biết ơn. Nhưng nếu cứ giúp...

Tin vui: Cầu vượt sông nối 2 tỉnh miền Bắc, kết thúc hơn 200 năm di chuyển bằng đò của người dân bên sông Hồng sắp thông xe

Tin vui: Cầu vượt sông nối 2 tỉnh miền Bắc, kết thúc hơn 200 năm di chuyển bằng đò của người dân...

Dòng sự kiện - 9 giờ, 38 phút trước

Cầu vượt sông Hồng nối xã Hưng Phú (Hưng Yên) với xã Giao Minh (Ninh Bình) cơ bản đã hoàn thành, sẽ được thông xe trong tháng 10.

Những con giáp nào cần thận trọng vào Thứ Ba, ngày 23 tháng 9, tức ngày 2 tháng 8 âm lịch - ngày Thu phân?

Những con giáp nào cần thận trọng vào Thứ Ba, ngày 23 tháng 9, tức ngày 2 tháng 8 âm lịch -...

Đời sống số - 10 giờ, 39 phút trước

Thứ Ba, ngày 23 tháng 9, ngày mùng 2 tháng 8 âm lịch, rơi vào Năm Tỵ, Tháng Ất Dậu và Ngày Ất Mùi. Trong môi trường này, con giáp nào nên thận trọng...

Quy định mới về đèn đỏ, đèn xanh, đèn vàng: Nhiều người chủ quan dễ bị phạt tới 20.000.000 đồng

Quy định mới về đèn đỏ, đèn xanh, đèn vàng: Nhiều người chủ quan dễ bị phạt tới 20.000.000 đồng

Kiến thức - 10 giờ, 53 phút trước

Nghị định 168/2024/NĐ-CP, có hiệu lực từ năm 2025, quy định mức xử phạt đối với hành vi vi phạm tín hiệu đèn giao thông được điều chỉnh tăng đáng kể.

Trắc nghiệm tâm lý: Hãy làm bài kiểm tra nhé! Hãy xem phần còn lại của cuộc đời bạn qua bốn bức ảnh này!

Trắc nghiệm tâm lý: Hãy làm bài kiểm tra nhé! Hãy xem phần còn lại của cuộc đời bạn qua bốn bức...

Đời sống số - 10 giờ, 59 phút trước

Hãy chọn ngay bức khiến bạn bị thu hút nhất (đừng suy nghĩ quá lâu) – để khám phá thông điệp cho phần còn lại của cuộc đời bạn.

Đi thăm đồng, anh nông dân phát hiện 150 tấn vàng

Đi thăm đồng, anh nông dân phát hiện 150 tấn vàng

Kiến thức - 10 giờ, 3 phút trước

Đây có thể trở thành một trong những khám phá về khoáng sản quan trọng nhất của một quốc gia trong nhiều thập kỷ qua.

Cấm toàn bộ phương tiện lưu thông qua hầm vượt sông dài nhất Đông Nam Á tại Việt Nam trong 3 ngày, công bố lộ trình thay thế

Cấm toàn bộ phương tiện lưu thông qua hầm vượt sông dài nhất Đông Nam Á tại Việt Nam trong 3 ngày,...

Tin trong ngày - 10 giờ, 7 phút trước

Ngày 22/9, thông tin từ Sở Xây dựng TPHCM cho biết, đơn vị vừa thống nhất phương án điều chỉnh giao thông qua đường hầm sông Sài Gòn (hầm Thủ Thiêm) nhằm phục vụ...

Chuyển khoản trên 500 triệu đồng phải báo cáo Ngân hàng Nhà nước từ 1/11: Ai là người thực hiện?

Chuyển khoản trên 500 triệu đồng phải báo cáo Ngân hàng Nhà nước từ 1/11: Ai là người thực hiện?

Làm sao - 10 giờ, 14 phút trước

Theo Thông tư 27/2025/TT-NHNN, có hiệu lực từ ngày 1-11, việc chuyển tiền điện tử trong nước có giá trị từ 500 triệu đồng trở lên phải báo cáo.

Ngành không sợ AI tranh mất việc, học 1,5 năm là xong: Được doanh nghiệp ‘trải thảm đỏ’, lương lên tới 50 triệu/tháng

Ngành không sợ AI tranh mất việc, học 1,5 năm là xong: Được doanh nghiệp ‘trải thảm đỏ’, lương lên tới 50...

Doanh nghiệp - 11 giờ, 1 phút trước

Trong bối cảnh thị trường lao động đang ngày càng yêu cầu tính thực tiễn và chuyên môn cao, nghề nấu ăn đang trở thành lựa chọn đáng giá của nhiều bạn trẻ sau...

Toàn cảnh siêu dự án 2,14 ha phía Đông hồ Hoàn Kiếm, dự kiến khởi công tháng 10

Toàn cảnh siêu dự án 2,14 ha phía Đông hồ Hoàn Kiếm, dự kiến khởi công tháng 10

Tin trong ngày - 11 giờ, 2 phút trước

Quảng trường mới sẽ kết hợp với không gian cây xanh, tạo điểm nhấn sinh hoạt cộng đồng, tổ chức các hoạt động nghệ thuật, triển lãm và sự kiện văn hóa.

Duy Mạnh cảm ơn Cường Đô La vì tặng Iphone 17 nhưng bị hớ vì không phải người được nhận

Duy Mạnh cảm ơn Cường Đô La vì tặng Iphone 17 nhưng bị hớ vì không phải người được nhận

Chuyện làng sao - 11 giờ, 2 phút trước

Trong khi Duy Mạnh hào hứng gửi lời cảm ơn vì được Cường Đô La gửi Iphone 17 nhưng lại "quê xệ" vì nhân vật được nhận không phải mình.