Thứ năm, 04/12/2025

"Cái bang" vốn là một hình tượng đậm chất
kiếm hiệp cổ trang.
Khởi nguồn của "cái bang" là một nhóm nam nhi nặc danh. Họ tiến hành xin xỏ chủ yếu là hành vi cá nhân, và ngày nay đã phát triển bùng phát thành các băng nhóm. Từ một nhóm nặc danh tới băng nhóm cái bang là cả một quá trình diễn biến có quan hệ mật thiết tới văn hóa, xã hội, lịch sử. Đồng thời, sự hình thành của "cái bang" còn phản ánh thân phận từ vô gia cư, không nghề nghiệp tiến hóa trở thành một nghề trong xã hội.
Từ quá trình lịch sử cụ thể cho thấy, "cái bang" được hình thành từ thời kỳ Lưỡng Tống, chủ yếu là vào đời nhà Tống, khi kinh tế thương phẩm khá phát triển, xuất hiện những thành thị kinh tế thịnh vượng, đời sống sinh hoạt giàu có, sung túc. Bên cạnh đó, dưới tác động của những yếu tố như giao lưu giữa các nhóm người, quần thể trong xã hội cũng đã góp phần tạo nên bối cảnh cho "cái bang" trở thành một quần thể xã hội.

Cái bang từng được ghi chép trong những tài liệu lịch sử Trung Quốc.
Một nghiên cứu lịch sử xã hội gần đây cho thấy, thời kỳ Lưỡng Tống là một thời kỳ chuyển hình quan trọng trong sự phát triển của xã hội phong kiến Trung Quốc. Hoạt động của "cái bang" đã được hình thành trong chính thời kỳ phồn thịnh này. Bang chủ, thủ lĩnh của "cái bang" cũng từ đây mà xuất hiện. Điều này đã được ghi chép lại trong sử sách, điển hình là trong cuốn Thiên cổ kỳ quan: "Những năm đầu thời Tống, tại thành phố Hàng Châu có một vị bang chủ cái bang kế tục đời thứ 7 tên là Kim lão đại. Ông cai quản cái bang trong toàn kim thành Hàng Châu, thu lệ phí và lo liệu cho cuộc sống của họ. Ông là người có quyền lực trong giới cái bang và được tôn sùng, tuy không giàu có nhất vùng nhưng cũng được xếp vào hàng phú gia". Điều này chứng minh rằng, cái bang đã xuất hiện từ rất lâu đời và có địa vị nhất định trong xã hội xưa.

Cái bang thật sự phồn thịnh trong những năm thuộc đời nhà Thanh.
Một phát hiện lịch sử quan trọng còn bổ sung thêm, cái bang tuy hình thành từ thời kỳ Lưỡng Tống nhưng thực sự phát triển vào những thời kỳ sau này, như đời nhà Nguyên, nhà Minh và đỉnh cao hưng thịnh là vào đời nhà Thanh. Do đặc trưng của nghề này nên ngay từ xa xưa, cái bang phần lớn đều tập trung tại những thành phố lớn, những trung tâm thành thị đông đúc. Tuy họ không hình thành những tổ chức mang tính toàn quốc, nhưng đại đa số đều thể hiện rõ đặc tính địa phương.
Cái bang là hình thành tổ chức xã hội của những người ăn xin, đây cũng chính là thành viên chủ yếu của cái bang. Cái bang có thể phân thành 3 loại. Thứ nhất là tổ chức tự phát trong dân gian, thành viên chủ yếu là những người ăn xin phổ thông. Loại này có thể gọi đơn giản là “cái bang điển hình” hay “loại hình tổ chức cái bang dân gian”.
Thứ hai là do quan địa phương đứng ra tổ chức hoặc gián tiếp gia nhập tổ chức, cung cấp kinh phí tương ứng hoặc cho họ một số quyền lợi nào đó. Thành viên của tổ chức này chủ yếu là những người ăn xin tàn tật và được gọi là “loại hình cái bang nửa quan nửa dân”. Loại hình cái bang này xuất hiện trong xã hội xưa với những tên gọi như: “Phường dưỡng bệnh”, “Phúc điền viện”, “Dưỡng tế viện”…
Tổ chức cái bang thứ ba chủ yếu hình thành vào đời Thanh, thành viên của nó đa số là ăn xin nhưng không hành nghề ăn xin chuyên nghiệp, mà là những người tay ngang như nông dân, tiểu thủ công, dân nghèo thành thị… trong lúc nhàn rỗi đi ăn xin kiếm thêm thu nhập. Tổ chức của họ hoạt động khá quy củ và mang đặc tính chính trị rõ ràng, hành vi ăn xin không chỉ giới hạn ở nhu cầu mưu sinh và còn thể hiện rõ nhu cầu tố tụng chính trị, bởi vậy thường xảy ra xung đột với quan địa phương. Tổ chức cái bang thứ ba này được gọi là “loại hình cái bang đoàn thể”.

Cái bang giờ đã là một nghề trong xã hội hiện đại, thậm
chí có những cái bang còn "danh nổi như cồn"
trong thế giới mạng.
Cho đến xã hội hiện đại ngày nay, cái bang đã thực sự trở thành một nghề, tuy địa vị của nó trong xã hội chưa được công khai thừa nhận, nhưng nó đã được mặc định trở thành một bộ phận trong cơ cấu dân cư, nghề nghiệp. Thậm chí, tổ chức cái bang đã và đang âm thầm lớn mạnh với những tồn tại biến tướng ảnh hưởng tới xã hội. Danh từ cái bang giờ lại mang nghĩa trang trọng hơn so với những thuật ngữ bình dân sau này như ăn xin, ăn mày, hành khất…
Nơi này có tiềm năng khai thác du lịch rất lớn, tính riêng 10 tháng...
Kiến thức - 43 phút trước
Từ ngày 15-12, Nghị định 282/2025/NĐ-CP có hiệu lực, hành vi chồng (hoặc vợ) chửi, hét vào mặt vợ (hoặc chồng) có thể bị xử phạt. Cụ thể ra sao?
Kiến thức - 43 phút trước
Nhắc đến vị Chủ tịch TP. Hà Nội này, Đại tướng Võ Nguyên Giáp cũng phải bày tỏ sự kính trọng: "Một con người của nhân dân, vì nhân dân; là một trí thức...
Tin trong ngày - 58 phút trước
Sở GD-ĐT Hà Nội vừa có quyết định hủy kết quả thi, thu hồi và hủy bỏ bằng tốt nghiệp THPT đối với 1 thí sinh sau thông báo của cơ quan an ninh...
Kiến thức - 1 giờ, 9 phút trước
Trước đây, nấu ăn là một công việc khó khăn đối với nhiều bà nội trợ, nhưng với sự tiến bộ xã hội và bình đẳng giới, giờ đây có thể nói rằng nấu...
Tin trong ngày - 2 giờ, 37 phút trước
Hà Nội đã thông qua bảng giá đất mới tính từ 1/1/2026. Điều này ảnh hưởng gì đến giá bất động sản, nhất là ở những nơi có tuyến đường lớn đi qua?
Kiến thức - 1 giờ, 9 phút trước
Trước đây, nấu ăn là một công việc khó khăn đối với nhiều bà nội trợ, nhưng với sự tiến bộ xã hội và bình đẳng giới, giờ đây có thể nói rằng nấu...
Chuyện làng sao - 1 giờ, 9 phút trước
Giữa biển tin tức giải trí mênh mông, một bức ảnh bị lãng quên từ lâu, tựa như viên ngọc ẩn giấu, bỗng nhiên tỏa sáng rực rỡ trong mắt công chúng, khuấy động...
Tin trong ngày - 2 giờ, 37 phút trước
Hà Nội đã thông qua bảng giá đất mới tính từ 1/1/2026. Điều này ảnh hưởng gì đến giá bất động sản, nhất là ở những nơi có tuyến đường lớn đi qua?
Chuyện làng sao - 2 giờ, 38 phút trước
Việc Lê Bống tham gia đóng chính phim Trung Quốc đang khiến mạng xã hội bùng nổ. Từng nổi tiếng với danh xưng hot TikToker, Lê Bống ngày càng ghi điểm với nhiều vai...
Kiến thức - 2 giờ, 38 phút trước
Đây được xem là một trong những mỏ vàng quan trọng nhất của quốc gia này.
Chuyện làng sao - 2 giờ, 1 phút trước
Từng là chị em thân thiết bước ra từ cuộc thi nhan sắc danh giá nhất xứ Cảng thơm, Hoa hậu và Á hậu bỗng chốc hóa thành kẻ thù không đội trời chung...
Tin trong ngày - 2 giờ, 1 phút trước
Trên các nền tảng mạng xã hội xuất hiện nhiều bài viết rao bán suất ngoại giao, suất nội bộ, đặt chỗ mua nhà ở xã hội, người dân cần hết sức cẩn trọng....
Chuyện làng sao - 2 giờ, 1 phút trước
Tuấn Hưng đang có cuộc sống viên mãn cả về hôn nhân, sự nghiệp lẫn kinh tế giàu sang.
Dòng sự kiện - 2 giờ, 1 phút trước
Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thuỷ văn Quốc gia, ngày 3/12, không khí lạnh đã ảnh hưởng đến hầu hết khu vực Đông Bắc Bộ, gây mưa và mưa nhỏ rải rác,...
Tin trong ngày - 2 giờ, 12 phút trước
Gold Fish được thiết kế với kiến trúc hiện đại, tinh tế và độc đáo. Nguồn hải sản sống phong phú, toàn bộ hải sản tại Gold Fish đều được đưa về trong tình...
Đời sống số - 2 giờ, 19 phút trước
Màu sắc may mắn và xui xẻo cho người sinh năm Thân năm 2026.
Chăm sóc sức khỏe - 3 giờ, 38 phút trước
Nhiều người cũng có trải nghiệm tương tự, tin rằng uống nhiều nước sẽ đào thải axit uric, nhưng thực tế không phải vậy. Nước lọc tuy có thể hỗ trợ bài tiết axit...
Tin trong ngày - 3 giờ, 38 phút trước
Với đam mê và nỗ lực, Hương Trà liên tiếp đạt giải trong kỳ thi chọn học sinh giỏi quốc gia môn Ngữ văn trong những năm tháng cấp 3 và xuất sắc đỗ...
Tin trong ngày - 3 giờ, 39 phút trước
Camera ghi lại khoảnh khắc mặt đường Nguyễn Công Trứ (Đà Nẵng) bất ngờ sụt xuống chỉ trong vài giây, khiến 2 ô tô bị cuốn rơi thẳng vào hố.
Du lịch Việt - 3 giờ, 3 phút trước
Mới đây, bộ ảnh của chàng trai Gen Z Nguyễn Thanh Nhật (An Giang) về đặc khu Phú Quốc đã khiến cộng đồng mạng xôn xao. Điều bất ngờ là sức hút của đảo...
Kiến thức - 3 giờ, 3 phút trước
Người ta thường mặc định người có EQ cao phải trông thật trầm lặng, nói năng từ tốn hay suy nghĩ sâu sắc. Tuy nhiên, thực tế lại tồn tại một kiểu người có...
Tin trong ngày - 3 giờ, 4 phút trước
Đại học Bách khoa Hà Nội sắp mở cổng đăng ký thi đánh giá tư duy (TSA) đợt 1 vào ngày 5 tháng 12.
VIDEO - 3 giờ, 4 phút trước
Dù chưa hoàn thiện lớp trang điểm, Thanh Thuỷ vẫn gây ấn tượng mạnh nhờ gương mặt hài hòa, đường nét thanh tú và thần thái tự tin.
Chăm sóc sức khỏe - 3 giờ, 19 phút trước
Về vấn đề "phải đi tiểu đêm" hay "không phải đi tiểu đêm", nhiều người suy luận đơn giản về sức khỏe của mình dựa trên kinh nghiệm bản thân.
Phong thủy - 3 giờ, 25 phút trước
Trên bàn thờ, bát hương được coi là nơi hội tụ linh khí, kết nối con cháu với gia tiên. Dù nhiều người thắp hương hằng ngày, họ ít để ý rằng bát hương...