Giấc mơ "lạ" của Vua Minh Mạng

10:52 03/01/2012

Cho đến nay, dân gian vẫn lưu truyền giai thoại "lạ" giữa Vua Minh Mạng với nhân vật nổi tiếng đương thời - đại thần Nguyễn Công Trứ.

Sử sách chép, trong thời gian trị vì vương triều từ năm 1820 đến 1841, Hoàng đế Minh Mạng không chỉ là vị vua anh minh nhất của nhà Nguyễn, mà còn để lại rất nhiều giai thoại trong dân gian.

Từ giấc mơ lạ...

Sách Kể chuyện các Vua Nguyễn viết: Khoa Kỹ Mão năm 1819, Minh Mạng lúc ấy còn là Đông Cung Thái tử, tên Nguyễn Phúc Đảm, là con trai thứ tư của Vua Gia Long và Thuận Thiên Cao Hoàng hậu Trần Thị Đang. Thái tử ra hồ Tĩnh Tâm chơi, tinh thần mệt mỏi, bèn nằm trên võng thiu thiu ngủ... Bỗng một người học trò, tự xưng là học giả Lam Sơn đến hầu. Thái tử thấy người học trò, đầu đội mũ cỏ, tay cầm cây gậy nhọn xiên qua mặt trời và tự nhiên mặt trời đùn đùn lên một đám mây đen sì, rồi tối sầm lại. Người học trò giơ gậy lên vẫy thì đám mây đen tan ngay, trời sáng bừng lên.


Vua Minh Mạng. Ảnh tư liệu

Thái tử Đảm về cung, đem chuyện nằm mộng hỏi thị thần. Quan Thái bộc đã đoán: "Người học giả đầu đội nón cỏ là học trò, tên y có chữ Giả, thêm thảo dầu (mũ cỏ), là chữ Trứ. Chữ Trứ có nét phẩy sát qua chữ nhật, tức là cái gậy xiên qua mặt trời. Từ Lam Sơn lại, người ấy tất quê ở Nghệ An, Hà Tỉnh. Đám mây đen đùn lên ở mặt trời là điềm sau này biên thùy có loạn. Người ấy cầm gậy vẫy, mà đám mây đen tan, là điềm người ấy sau này sẽ dẹp tan giặc. Vậy, xin Điện hạ nghiệm xem khoa này có ai tên là Trứ ở vùng Nghệ An, Hà Tĩnh thi đỗ không?".

... Đến tìm được hiền tài quốc gia


Nghe lời triều thần, đến khi quan trường chấm xong, đệ danh sách vào Bộ Duyệt, thấy tên Nguyễn Công Trứ đỗ thủ khoa, Thái tử Đảm mừng là ứng vào điềm mộng, quốc gia đã tuyển được nhân tài chân chính. Thế là khoa ấy các quan chấm trường đều được thuởng một cấp.

 

Lại nói Nguyễn Công Trứ, tuy là quan văn, nhưng do chính sách hà khắc của nhà Nguyễn khiến nhiều cuộc khởi nghĩa nông dân liên tiếp xảy ra, ông buộc phải cầm quân, làm tướng. Theo sử sách, vào tháng 2 năm Bính Tuất (1826), Phan Bá Vành nổi dậy tại vùng châu thổ sông Hồng (thuộc các tỉnh Hải Dương, Thái Bình, Hải Phòng và Nam Ðịnh ngày nay). Bá Vành lập mưu, đưa quân triều đình rơi vào ổ phục kích khiến mất sạch khí giới thuyền bè, quan quân các trấn thuộc Bắc thành phải co rụt lại. Tiếp đến, thừa thắng xông lên, quân của Bá Vành chiếm thế thượng phong tại cửa sông Văn Úc (Hải Phòng ngày nay), chém viên Thần sách thập cơ Hùng Cự, bắt viên Ðốc phủ Tiên Hưng nhưng không thèm giết, mà làm nhục cạo trọc tóc, thả cho về...


Nguyễn Công Trứ. Ảnh tư liệu

Lúc đó, triều đình treo giải thưởng lớn cho ai bắt được những kẻ đầu đảng: Bá Vành, tên Hạnh, tên Bàng thì được thưởng mỗi tên là 300 lượng. Qua gần một năm, quan quân tại Bắc thành không dẹp được. Mùa xuân năm Ðinh Hợi (1827), Vua Minh Mệnh bèn sai Binh tào Thị lang Nguyễn Công Trứ làm tham mưu, mang đạo quân Long phi Hổ dược từ kinh đô ra Bắc. Ðoàn quân gây sức ép, khiến Phan Bá Vành phải cho quân rút về Trà Lũ xây luỹ để cố thủ. Quân triều đình vây luỹ, rồi Nguyễn Công Trứ dựa vào tính kiêu ngạo của Phan Bá Vành, lập mưu đánh tan đại quân phản loạn trong một ngày.

Sách Đại Nam thực lục ghi: "Vào ngày 26 tháng 2, Vành dạo hồ khao quân, Trứ sai ca kỹ vài người mở tiệc
ca hát. Rồi mật ước, quan quân trữ sẵn hơn 500 sọt đựng cát, khi có hoả hiệu, quan quân mang cát lấp đường thuỷ rồi vây luỹ. Vành cho mở rạch thông nước, nhưng nước cạn thuyền không hoạt động được. Quan quân giáp công, bắt được tên Ðán, tên Liễn, tên Thê, tên Thự, hơn 10 người, chém đầu mấy trăm, số nhảy xuống nước chết hàng ngàn. Vành bị đạn bắn trúng đùi, bị bắt; tên Hạnh, tên Hương theo bến cảng trốn ra biển. Vành cùng với Liễn bị giam giải đến Bắc Thành, Vành cắn lưỡi mà chết, Ðán, Liễn bị xử lăng trì….”.
 
Nguyễn Công Trứ tổ chức đánh đâu thắng đó: năm 1833, dẹp khởi nghĩa Nông Văn Vân; năm 1835, dẹp giặc Khách. Đến đời vua Tự Đức thứ 11 (1858), khi thực dân Pháp tấn công Đà Nẵng, ông đã 80 tuổi nhưng vẫn xin vua cho đi đánh giặc... Tuy thế, bên cạnh những chiến công hiển hách, sử sách còn mãi khắc ghi công lao to lớn của Doanh điền sứ Nguyễn Công Trứ trong việc khai phá bãi biển lập nên 2 huyện Tiền Hải (Thái Bình) và Kim Sơn (Ninh Bình), cùng với cách bố trí hệ thống thủy lợi rất khoa học, cách bố trí dân cư rất hợp lý. Dân ở hai huyện trên đều đã lập đền thờ Nguyễn Công Trứ để hàng năm hương khói tri ân người đã khai sinh ra mảnh đất “núi vàng, biển bạc” ở đồng bằng Bắc bộ.

Vua Minh Mạng: Nguyễn Công Trứ giỏi những vẫn là “thằng cuồng”

Điều đặc biệt ở Nguyễn Công Trứ, dù xét ông ở tư cách nào, người ta cũng bắt gặp một điểm chung nhất - thái độ ngông ngạo với cuộc đời. Sách Quốc sử di biên viết: “Trứ vốn tính hào phóng, thường đắp phương trượng tam sơn sau công đường, trên núi làm chùa, đào hồ thả sen, bắc cầu trên hồ, nuôi 25 đồng nữ sớm tối cúng Phật....

... Trước kia, Trứ đóng đồn ở Vân Trung, bắt được 3 trai, 7 gái người Thổ nuôi làm gia thuộc, cho hát xướng, ngày đêm cùng tân khách và bè bạn đánh tổ tôm, hút thuốc, nghe truyện Kim Vân Kiều, tự xưng là Lão Trang. Thường ngày, họp nhau uống rượu, làm thơ ca quốc âm, có ý coi rẻ lợi danh. Việc này lọt đến tai Vua, Minh Mạng cười nói rằng: Thói cũ thằng cuồng vẫn hào phóng như thế đấy!”.

Ngoài ra, xung quanh cuộc đời và sự nghiệp của Nguyễn Công Trứ, các nhà nghiên cứu hiện nay đều cho rằng: Ngay từ thuở còn hàn vi, Nguyễn Công Trứ đã nuôi lý tưởng giúp đời, lập công danh, sự nghiệp: “Đã mang tiếng ở trong trời đất/ Phải có danh gì với núi sông”. Vậy nhưng, cuộc đời ông là những thăng trầm trong sự nghiệp. Ông được thăng thưởng quan tước nhiều lần vì những thành tích, chiến công trong quân sự và kinh tế, tới chức thượng thư, tổng đốc; nhưng cũng nhiều lần bị giáng phạt, nhiều lần giáng liền ba bốn cấp…

Đất Việt
Các loại chế độ phụ cấp lương hiện nay, người lao động cần nắm rõ

Các loại chế độ phụ cấp lương hiện nay, người lao động cần nắm rõ

Tin trong ngày - 19 giờ, 43 phút trước

Ban Chỉ đạo sắp xếp đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 02 cấp đã ban hành Công văn 16/CV-BCĐ ngày 09/8/2025 về việc...

Trường hợp duy nhất được cấp thẻ CCCD vô thời hạn, là ai?

Trường hợp duy nhất được cấp thẻ CCCD vô thời hạn, là ai?

Kiến thức - 19 giờ, 51 phút trước

Thẻ Căn cước, Căn cước công dân (CCCD) có thời hạn sử dụng và phải được đổi theo các mốc độ tuổi nhất định. Tuy nhiên, pháp luật cũng quy định một trường hợp...

Người tham gia BHXH tự nguyện nhận thêm chế độ: Hưởng mức tăng chưa từng có

Người tham gia BHXH tự nguyện nhận thêm chế độ: Hưởng mức tăng chưa từng có

Kiến thức - 19 giờ, 6 phút trước

Việc bổ sung đối tượng tham gia BHXH tự nguyện là một bước tiến lớn trong chính sách an sinh, đảm bảo quyền lợi thiết thực cho người dân, đặc biệt là lao động...

Theo Quy định mới nhất: Những trường hợp này xây nhà sẽ không cần xin Giấy phép xây dựng

Theo Quy định mới nhất: Những trường hợp này xây nhà sẽ không cần xin Giấy phép xây dựng

Kiến thức - 19 giờ, 21 phút trước

Theo quy định hiện hành, sẽ có một số trường hợp xây nhà không cần xin Giấy phép xây dựng, người dân cần biết để tránh thiệt thòi.

Từ nay, đối tượng này không được tăng lương hưu theo luật mới, lý do là gì?

Từ nay, đối tượng này không được tăng lương hưu theo luật mới, lý do là gì?

Tin trong ngày - 19 giờ, 26 phút trước

Từ ngày 1/7/2025, Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) năm 2024 sẽ chính thức có hiệu lực, không chỉ điều chỉnh các quy định về tuổi nghỉ hưu mà còn có những thay đổi...

Toàn cảnh siêu dự án 2,14 ha phía Đông hồ Hoàn Kiếm, dự kiến khởi công tháng 10

Toàn cảnh siêu dự án 2,14 ha phía Đông hồ Hoàn Kiếm, dự kiến khởi công tháng 10

Tin trong ngày - 1 giờ, 24 phút trước

Quảng trường mới sẽ kết hợp với không gian cây xanh, tạo điểm nhấn sinh hoạt cộng đồng, tổ chức các hoạt động nghệ thuật, triển lãm và sự kiện văn hóa.

Duy Mạnh cảm ơn Cường Đô La vì tặng Iphone 17 nhưng bị hớ vì không phải người được nhận

Duy Mạnh cảm ơn Cường Đô La vì tặng Iphone 17 nhưng bị hớ vì không phải người được nhận

Chuyện làng sao - 1 giờ, 24 phút trước

Trong khi Duy Mạnh hào hứng gửi lời cảm ơn vì được Cường Đô La gửi Iphone 17 nhưng lại "quê xệ" vì nhân vật được nhận không phải mình.

Dù bạn có làm tốt đến đâu, cũng đừng để người thân, họ hàng sống trong nhà mình. Bạn sẽ hiểu lý do sau khi đọc bài viết này

Dù bạn có làm tốt đến đâu, cũng đừng để người thân, họ hàng sống trong nhà mình. Bạn sẽ hiểu lý...

Đời sống số - 1 giờ, 24 phút trước

Với sự phát triển của xã hội và sự thuận tiện về giao thông, nhiều người trẻ lựa chọn rời xa quê hương và đến những thành phố yêu thích để học tập, làm...

Ca sĩ Hồng Hạnh giàu cỡ nào khi không đi hát nhiều năm vẫn sống như bà hoàng?

Ca sĩ Hồng Hạnh giàu cỡ nào khi không đi hát nhiều năm vẫn sống như bà hoàng?

Chuyện làng sao - 2 giờ, 2 phút trước

Hồng Hạnh vẫn có thể sống thảnh thơi, không lo âu về tiền bạc nhờ bất động sản tích luỹ.

Tin vui: Thêm đối tượng được đề xuất miễn thuế thu nhập cá nhân, là ai?

Tin vui: Thêm đối tượng được đề xuất miễn thuế thu nhập cá nhân, là ai?

Tin trong ngày - 2 giờ, 2 phút trước

Mới đây, Bộ Tài chính đưa ra đề xuất miễn thuế thu nhập cá nhân cụ thể với những đối tượng sau đây.

'Đồng bào chú ý, máy bay địch cách Hà Nội 70km'... bài thi giúp Phan Hiển giành...

Tỷ phú Phạm Nhật Vượng giàu cỡ nào? Tài sản lớn hơn cả vốn hóa BIDV, VietinBank, vượt chủ tịch Samsung, Donald Trump trong BXH người giàu thế giới

Tỷ phú Phạm Nhật Vượng giàu cỡ nào? Tài sản lớn hơn cả vốn hóa BIDV, VietinBank, vượt chủ tịch Samsung, Donald...

Doanh nghiệp - 2 giờ, 2 phút trước

Tỷ phú Phạm Nhật Vượng, Chủ tịch Hội đồng quản trị Tập đoàn Vingroup, đang ghi dấu ấn mạnh mẽ trên bảng xếp hạng người giàu thế giới với khối tài sản ấn tượng,...

Từ khi tôi biết đến hiệu ứng rắn hổ mang, con trai tôi đã mê làm bài tập về nhà và tự học mà không cần ai thúc giục

Từ khi tôi biết đến hiệu ứng rắn hổ mang, con trai tôi đã mê làm bài tập về nhà và tự...

Làm sao - 2 giờ, 2 phút trước

Nhiều cha mẹ từng khổ sở trong cuộc chiến làm bài tập về nhà với con cái. Nhưng một bà mẹ đã tìm ra bí quyết sau khi hiểu rõ hiệu ứng rắn hổ...

Loại quả 'hiếm có khó tìm': 4 năm mới chín, người dân nhặt về bán kiếm bộn tiền, 500.000 đồng mỗi kg

Loại quả 'hiếm có khó tìm': 4 năm mới chín, người dân nhặt về bán kiếm bộn tiền, 500.000 đồng mỗi kg...

Kiến thức - 2 giờ, 3 phút trước

Bốn năm một lần, rừng vùng cao Quảng Ngãi vào mùa thu hoạch hiếm. Trái chín bay theo gió, người dân vào rừng sớm nhặt về bán nửa triệu đồng mỗi ký.

Những con giáp nào may mắn vào ngày Thu phân Thứ Ba, ngày 23 tháng 9, tức mùng 2 tháng 8 âm lịch?

Những con giáp nào may mắn vào ngày Thu phân Thứ Ba, ngày 23 tháng 9, tức mùng 2 tháng 8 âm...

Đời sống số - 2 giờ, 17 phút trước

Thứ Ba, ngày 23 tháng 9, ngày mùng 2 của tháng 8 âm lịch, đại diện cho Năm Tỵ, Tháng Ất Dậu và Ngày Ất Mùi. Với sự kết hợp này, con giáp nào...

The Vow’s Legacy 2025: Hành trình “lời hẹn ước” cho tình yêu

The Vow’s Legacy 2025: Hành trình “lời hẹn ước” cho tình yêu

Doanh nghiệp - 3 giờ, 31 phút trước

Triển lãm cưới The Vow’s Legacy 2025 không chỉ là một sự kiện quy mô với hơn 60 gian hàng đến từ 45 thương hiệu uy tín trong ngành cưới, mà còn được xem...

Món thịt kho tàu 'phiên bản đỉnh cao': 3 bí quyết giúp thịt mềm rục, béo mà không ngấy, hàng xóm ngửi mùi cũng phải sang gõ cửa

Món thịt kho tàu 'phiên bản đỉnh cao': 3 bí quyết giúp thịt mềm rục, béo mà không ngấy, hàng xóm ngửi...

Địa chỉ ăn ngon - 3 giờ, 32 phút trước

Một nồi thịt kho tàu tưởng quen thuộc nhưng lại ngon hơn nhiều lần khi áp dụng đúng 3 bí quyết. Nhờ đó, món ăn vừa mềm nhừ, không ngấy, lại thơm lừng đến...

Tin vui: Lao động tự do nhận ngay trợ cấp thai sản chỉ sau 3 ngày nộp hồ sơ với chính sách mới này

Tin vui: Lao động tự do nhận ngay trợ cấp thai sản chỉ sau 3 ngày nộp hồ sơ với chính sách...

Kiến thức - 3 giờ, 32 phút trước

Chỉ sau 3 ngày nộp hồ sơ, một lao động tự do tại Hải Phòng đã nhận được 2 triệu đồng tiền trợ cấp thai sản.

5 loại cây trồng trong sân nhà như 'nam châm hút lộc', phong thuỷ đại cát, vượng khí đầy nhà, tiền ùn ùn kéo đến

5 loại cây trồng trong sân nhà như 'nam châm hút lộc', phong thuỷ đại cát, vượng khí đầy nhà, tiền ùn...

Phong thủy - 3 giờ, 32 phút trước

Không chỉ làm đẹp cho không gian sống, cây xanh còn mang theo nhiều ý nghĩa phong thủy sâu sắc. Người xưa quan niệm, trồng cây đúng chỗ, chọn cây hợp mệnh có thể...

4 rủi ro pháp lý có thể gặp khi chây ì nộp phạt vi phạm giao thông, người dân lưu ý!

4 rủi ro pháp lý có thể gặp khi chây ì nộp phạt vi phạm giao thông, người dân lưu ý!

Kiến thức - 3 giờ, 32 phút trước

Chây ì nộp phạt vi phạm giao thông không chỉ khiến bạn bị phạt thêm mà còn có thể gặp nhiều rủi ro pháp lý khác.

Tại sao những ông chủ thành công đều là “người khôn ngoan” ở ba khía cạnh sau?

Tại sao những ông chủ thành công đều là “người khôn ngoan” ở ba khía cạnh sau?

Kiến thức - 3 giờ, 33 phút trước

Những người ở các cấp độ khác nhau có logic giao tiếp hoàn toàn khác nhau. Khi bạn còn nghèo, mọi người cạnh tranh dựa trên mối quan hệ, lòng trung thành, và tình...

The Vow’s Legacy 2025 - “Điểm hẹn vàng” giúp cặp đôi giải quyết trọn vẹn lễ cưới

The Vow’s Legacy 2025 - “Điểm hẹn vàng” giúp cặp đôi giải quyết trọn vẹn lễ cưới

Làm sao - 3 giờ, 40 phút trước

Triển lãm cưới The Vow’s Legacy 2025 sẽ chính thức diễn ra tại TP.HCM, quy tụ 60 gian hàng từ hơn 45 thương hiệu cưới uy tín khu vực phía Nam cùng nhiều tên...

The Vow’s Legacy 2025 khẳng định vị thế khi lan tỏa rộng rãi trên báo chí và mạng xã hội

The Vow’s Legacy 2025 khẳng định vị thế khi lan tỏa rộng rãi trên báo chí và mạng xã hội

Làm sao - 3 giờ, 52 phút trước

Dù chưa chính thức diễn ra, Triển lãm cưới The Vow’s Legacy 2025 cho thấy sức nóng ngay từ giai đoạn khởi động khi liên tục bùng nổ trên các kênh truyền thông đại...

Sau sáp nhập, tỉnh nào chuyển mình mạnh mẽ thành trung tâm phát triển mới với loạt siêu dự án sân bay, cảng biển và cao tốc?

Sau sáp nhập, tỉnh nào chuyển mình mạnh mẽ thành trung tâm phát triển mới với loạt siêu dự án sân bay,...

Tin trong ngày - 3 giờ, 8 phút trước

Theo kết luận của Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, tỉnh Ninh Bình sẽ triển khai hàng loạt dự án hạ tầng chiến lược, bao gồm sân bay quốc tế, cảng biển nước sâu,...

Mua bán nhà đất bằng giấy viết tay có thể được cấp sổ đỏ nếu đáp ứng đủ các điều kiện này

Mua bán nhà đất bằng giấy viết tay có thể được cấp sổ đỏ nếu đáp ứng đủ các điều kiện này...

Tin trong ngày - 3 giờ, 8 phút trước

Có một số trường hợp mua bán nhà đất bằng giấy viết tay vẫn được cấp sổ đỏ, cụ thể là trường hợp nào?

Sau mùa thu, bạn nên tránh xa mướp đắng và dưa chuột! Hãy ăn nhiều hơn 4 loại rau 'vàng' này, chúng vừa bổ dưỡng, ngon lại rẻ

Sau mùa thu, bạn nên tránh xa mướp đắng và dưa chuột! Hãy ăn nhiều hơn 4 loại rau 'vàng' này, chúng...

Chăm sóc sức khỏe - 3 giờ, 8 phút trước

Mùa thu không khí khô hơn, dễ gây khô môi, rát họng. Các chuyên gia khuyến cáo, nếu tiếp tục duy trì thói quen ăn nhiều thực phẩm lạnh như khổ qua, dưa chuột...