Càn Long cải trang làm dân thường xem bói, thầy bói đã nói điều gì mà sau khi xem xong Càn Long rời đi, nhưng vừa đi được trăm mét liền ra lệnh: 'Giết hắn!'

Ái Tân Giác La Hoằng Lịch - vị hoàng đế thứ sáu của triều Thanh, người mà hậu thế quen gọi là Hoàng đế Càn Long. Ông được ông nội là Khang Hi hết mực yêu quý, thường mang theo bên mình để học việc triều chính. Trải qua hai đời vua Khang Hi và Ung Chính, Hoằng Lịch kế vị khi mới 25 tuổi. Suốt 60 năm trị vì, ông cẩn trọng điều hành đất nước, đưa kinh tế, văn hóa và lãnh thổ Trung Hoa bước vào giai đoạn huy hoàng, mở đầu cho thời kỳ Khang Càn thịnh thế.

Dưới thời Càn Long, nông nghiệp và thương nghiệp phát triển mạnh, đời sống dân chúng được cải thiện rõ rệt, ngân khố dồi dào với hàng chục triệu lượng bạc mỗi năm. Không chỉ chú trọng kinh tế, Càn Long còn là vị hoàng đế có đóng góp lớn cho văn hóa. Ông cho biên soạn "Tứ Khố Toàn Thư" gồm gần 80.000 quyển, đó là một công trình đồ sộ ghi dấu văn minh triều Thanh.

Càn Long được xem là vị vua có lòng nhân từ, thường xuyên vi hành, cải trang xuống dân gian để hiểu đời sống dân chúng. Trong 6 lần tuần du phương Nam, ông không chỉ ban bố nhiều chính sách miễn giảm thuế, mà còn trực tiếp nghe dân phản ánh, khiến lòng dân cảm phục và triều Thanh đạt đỉnh thịnh trị.

Thế nhưng, bên cạnh hình ảnh vị vua anh minh, Càn Long cũng là người tin vào mệnh lý và thuật bói toán, đặc biệt trong giai đoạn cuối đời. Chính niềm tin này đã dẫn đến câu chuyện định mệnh với một thầy bói mà ông gặp ở Giang Nam.

Theo truyền thuyết, trong một chuyến tuần du đến Tô Châu, Càn Long cải trang làm thường dân để dạo chơi chợ phố. Giữa đám đông, ông nhìn thấy một ông lão có dáng vẻ đạo cốt, đang xem bói cho dân.

Trước khi nhà vua kịp mở lời, thầy bói đã nói trước: "Người không cần nói gì, ta biết ngươi là ai, và vì sao mà đến. Kẻ đối diện ta chính là bậc chí tôn".

Câu nói khiến Càn Long sững sờ. Dẫu nửa tin nửa ngờ, ông vẫn ngồi xuống, yêu cầu xem một quẻ về vận mệnh của mình.

Thầy bói thoáng do dự: "Thiên tử chi mệnh, há dám đoán bừa?".

Càn Long liền ra lệnh cho thị vệ giơ gươm uy hiếp, lại hứa rằng dù đoán thế nào cũng không bị tội. Cuối cùng, thầy bói chỉ để lại một câu ngắn gọn: "Cao cao tại thượng, mệnh bất cửu dã, cấp lưu dũng thoái, hoán đắc tam tải" (Tạm dịch: Ở địa vị chí tôn, mệnh chẳng còn dài; nếu biết sớm thoái lui, còn được thêm ba năm thọ).

Ý tứ câu nói rõ ràng, nếu tiếp tục trị vì, Càn Long sẽ chỉ sống đến hơn 80 tuổi. Nhưng nếu sớm truyền ngôi, có thể kéo dài tuổi thọ thêm 3 năm.

Càn Long nghe xong bật cười lớn, cho rằng đó chỉ là lời ngụy đoán, rồi quay người rời đi. Nhưng đi chưa được 500 mét, ông bỗng đổi ý, lập tức ra lệnh cho thị vệ quay lại bắt và xử tử thầy bói.

Khi vi hành, Càn Long ghé vào quán xem bói ven đường. Sau khi nghe lời thầy bói, ông bật cười bỏ đi, nhưng chỉ một lát sau lại ra lệnh xử tử thầy bói (Ảnh minh họa)

Càn Long vốn là người yêu danh tiếng và cực kỳ đa nghi. Một kẻ phàm phu dám "luận mệnh thiên tử", lại cả gan nói đến tuổi thọ của vua - điều vốn bị coi là đại kỵ trong cung đình. Ông lo sợ chuyện này bị đồn ra sẽ gây chấn động triều chính, nên lập tức ra lệnh giết người bịt miệng.

Thế nhưng khi thị vệ quay lại, thầy bói đã biến mất, chỉ để lại trên bàn một phong thư. Trong thư viết: "Cả đời ta chỉ từng xem mệnh cho một vị hoàng đế".

Đọc đến đây, Càn Long bỗng nhớ lại thuở thiếu thời, từng gặp một đạo sĩ nói rằng ông có tướng đế vương, nay lời ấy quả nhiên ứng nghiệm. Nhận ra điều kỳ diệu ấy, ông đành dừng việc truy bắt.

Năm 1796, ở tuổi 86, Càn Long bất ngờ chủ động thoái vị, truyền ngôi cho con là Gia Khánh, và tự xưng Thái thượng hoàng. Ba năm sau, đúng như lời thầy bói nói, ông qua đời tại Tử Cấm Thành, thọ 89 tuổi.

Dẫu về cuối đời có phần hiếu công, háo danh, nhưng không thể phủ nhận Càn Long đã góp phần tạo nên thời kỳ rực rỡ nhất của triều Thanh. Dưới triều đại ông, văn hóa, thi ca và nghệ thuật dân gian đều đạt tới đỉnh cao chưa từng có.