Thứ năm, 27/11/2025

Mô tả về lục địa Greater Adria cách đây 140 triệu năm. Các khu vực màu xanh đậm đại diện cho đất nổi, trong khi các khu vực màu xanh nhạt bị ngập nước.
Các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra một lục địa cổ bị ẩn giấu bên dưới Nam Âu trong khoảng 140 triệu năm qua. Vùng đất này rộng tương đương đảo Greenland và đã hình thành nên nhiều dãy núi của châu Âu khi nó bị chôn vùi.
Theo CNN, một nhóm nghiên cứu của Đại học Utrecht (Hà Lan) đã tìm thấy lục địa bị “thất lạc” khi nghiên cứu về địa chất khu vực Địa Trung Hải và cách thức hoạt động địa chất tiến triển theo thời gian. Nghiên cứu sự tiến hóa của các dãy núi cũng cho phép các chuyên gia theo dõi được sự tiến hóa của các lục địa.
“Hầu hết các dãy núi mà chúng tôi điều tra có nguồn gốc từ một lục địa duy nhất tách ra khỏi Bắc Phi hơn 200 triệu năm trước”, Douwe van Hinsbergen, đồng tác giả của nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nghiên cứu Gondwana và là giáo sư về kiến tạo và bản đồ toàn cầu, cho biết. “Phần duy nhất còn lại của lục địa này là một dải chạy từ Torino qua biển Adriatic đến phần ‘gót ủng’ tạo thành nước Italy”.
Lục địa thứ tám của Trái đất, chưa từng được khám phá trước đây, đã được đặt tên là Greater Adria vì nó tọa lạc tại một khu vực địa chất có tên Adria.
Giáo sư Van Hinsbergen cho biết hàng năm vô số người đã đến thăm Greater Adria mà không hay biết. “Hãy quên Đại Tây Dương đi. Không hề nhận ra nhưng một lượng lớn khách du lịch hàng năm đã đi nghỉ trên lục địa biến mất Greater Adria”.

Dãy núi Apennine được hình thành khi Greater Adria bị ép xuống dưới lớp phủ của Nam Âu. Ảnh: Wikimedia Commons
Theo CBS News, nghiên cứu của Đại học Utrecht cho thấy rằng một số lượng lớn các dãy núi trong khu vực là kết quả trực tiếp của sự phân tách từ thời tiền sử của Greater Adria.
Trong cuộc "di cư" dưới nước của lục địa này, phần lớn đất đai đã bị gạt bỏ khi nó bị ép xuống dưới lớp phủ của Nam Âu. Chính phần đất đá bị gạt bỏ này sau đó đã hình thành các phần của dãy Alps, Apennines, Balkans, Hy Lạp và Thổ Nhĩ Kỳ.
Xem video minh họa sự hình thành và 'mất tích' của lục địa Greater Adria (Nguồn: kênh Youtube của Giáo sư Douwe van Hinsbergen)
Do các mảng kiến tạo hoạt động ở Địa Trung Hải khác nhiều so với những nơi khác, nên nghiên cứu trên là một thách thức khá lớn. Ở một số nơi trên Trái đất, người ta đã tin rằng các mảng kiến tạo không biến dạng khi di chuyển cạnh nhau tại những nơi có đường đứt gãy đáng kể.
Tuy nhiên, ở Thổ Nhĩ Kỳ và Địa Trung Hải, lý thuyết đó lại không thực sự đúng.
"Nó đơn giản là một mớ hỗn độn về địa chất. Tất cả mọi thứ đều bị bẻ cong, vỡ và xếp chồng lên nhau. Để so sánh, lấy ví dụ dãy Hymalaya chẳng hạn, dãy núi này đại diện cho một hệ thống khá đơn giản. Ở đó bạn có thể đi theo một số đường đứt gãy lớn trên một khoảng cách rộng hơn 2.000 km", ông Hinsbergern giải thích. Vị Giáo sư tin rằng vùng Địa Trung Hải nằm trong số những khu vực địa chất phức tạp nhất trên thế giới.
Hinsbergen và nhóm của ông đã dành cả một thập kỷ để thu thập và phân tích các loại đá từng là thành phần của lục địa cổ đại. Các vành đai núi nơi những tảng đá thuộc lục địa Greater Adria được tìm thấy trải rộng trên khoảng 30 quốc gia khác nhau. "Mỗi quốc gia trong số này đều tiến hành khảo sát địa chất riêng, bản đồ riêng và ý tưởng riêng về lịch sử tiến hóa. Thường thì các nghiên cứu chỉ dừng lại ở biên giới quốc gia", Giáo sư Hinsbergen nói về khó khăn của nghiên cứu.
Để tái tạo sự tiến hóa của các dãy núi, nhóm của Van Hinsbergen đã sử dụng phần mềm cho phép quan sát các mảng kiến tạo theo thời gian. "Nghiên cứu của chúng tôi cung cấp một lượng lớn những hiểu biết sâu, cũng như về núi lửa và động đất", ông nói. "Bạn thậm chí có thể dự đoán, ở một mức độ nhất định, một khu vực nhất định sẽ trông như thế nào trong tương lai gần".

Bản đồ Atlantis của Athanasius Kircher vẽ năm 1669. Ảnh: Wikimedia Commons
Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng Greater Adria bắt đầu hình thành nên một lục địa độc lập từ khoảng 240 triệu năm trước.
"Qua việc lập bản đồ đã hiện ra một bức tranh về Greater Adria và một số khối lục địa nhỏ hơn, hiện là một phần của Romania, Bắc Thổ Nhĩ Kỳ hoặc Armenia", Giáo sư Van Hinsbergen nói.
Ông cho biết những tàn dư biến dạng của lớp vài kilomet trên cùng của lục địa Greater Adria vẫn có thể quan sát thấy ở các dãy núi ngày nay. "Phần còn lại của mảng lục địa dày khoảng 100 km đã lao xuống dưới lòng Nam Âu, đi vào lớp phủ của Trái đất, nơi chúng ta vẫn có thể theo dõi nó bằng sóng địa chấn với tới độ sâu 1.500 km".
Van Hinsbergen đã mô tả các khối đá nằm rải rác do các đường đứt gãy giống như những mảnh vụn của một chiếc đĩa vỡ. Ông gọi nó là một trò chơi ghép hình - một trò chơi mà ông đã dành một thập kỷ để ghép các mảnh lại với nhau.
Theo kế hoạch tuyển sinh đại học, cao đẳng năm 2026 của Bộ GD&ĐT, thí...
Dòng sự kiện - 7 giờ, 39 phút trước
Hoàng Kim Khánh vốn nổi tiếng chịu chơi khi liên tục tậu những mẫu siêu xe đắt đỏ và có cả bộ sưu tập siêu xe trị giá khoảng 500 tỷ đồng.
Tin trong ngày - 7 giờ, 39 phút trước
Tiếng “póc” từ vợt và bóng tại sân bị cho là phá vỡ sự yên tĩnh khu dân cư, khiến nhiều người phản đối và chính quyền địa phương xem xét khả năng ban...
Tin trong ngày - 7 giờ, 39 phút trước
Hiện tượng mưa lũ khắc nghiệt nhất trong nhiều năm đang diễn ra ở nhiều quốc gia Đông Nam Á là hệ quả của sự trùng hợp hiếm thấy giữa 2 hiện tượng khí...
Tin trong ngày - 7 giờ, 58 phút trước
Dù nằm mơ, người chồng cũng không bao giờ ngờ được anh lại rơi vào tình cảnh éo le ấy khi người đến "giải cứu" xuất hiện. Tình hình lũ lụt tại Thái Lan...
Tin trong ngày - 7 giờ, 58 phút trước
Tiếp nối sự kiện đình đám của gia tộc Ambani, hôn lễ xa hoa của ái nữ trùm dược phẩm và nhà sáng lập công nghệ tại Ấn Độ đang trở thành tâm điểm...
Chăm sóc sức khỏe - 2 giờ, 45 phút trước
Trên mâm cơm, việc kết hợp đa dạng các món ăn là thói quen phổ biến. Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo rằng có những loại thực phẩm khi ăn chung sẽ sinh...
Kiến thức - 2 giờ, 45 phút trước
"Bảy không chôn cha, tám không chôn mẹ" là một trong những quan niệm lâu đời được truyền miệng qua nhiều thế hệ. Đằng sau hai con số này ẩn chứa triết lý gì?...
Kiến thức - 2 giờ, 46 phút trước
Bên cạnh khả năng chống oxy hóa, loại nước uống này cũng chứa nhiều tannin phản ứng với sắt trong cơ thể, dẫn đến tình trạng rụng tóc.
Tin trong ngày - 2 giờ, 46 phút trước
Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Quý Kiên đánh giá đây là các kết quả quan trọng, làm cơ sở cho công tác thiết kế khai thác và quy hoạch phát...
Đời sống số - 2 giờ, 16 phút trước
Ngày 28 tháng 11 (thứ Sáu), tương ứng với ngày mùng 9 tháng 10 âm lịch, là ngày Tân Sửu trong năm Ất Tỵ. Dưới sự phù hộ của trường năng lượng này, ba...
Tin trong ngày - 2 giờ, 26 phút trước
Theo các báo cáo quốc tế gần đây, Đan Mạch không chỉ nổi tiếng với lịch sử lâu đời mà còn là quốc gia mà người dân ưu tiên giấc ngủ hơn thời gian...
Tin trong ngày - 2 giờ, 27 phút trước
Tại Quảng Ngãi, một người cha ôm hai con nhảy cầu Trường Xuân, khiến một bé gái 2 tuổi tử vong.
Tin trong ngày - 2 giờ, 27 phút trước
UBND TP cũng giao UBND các xã, phường xây dựng kế hoạch xử lý, khai thác các trụ sở dôi dư; báo cáo phương án sử dụng từng cơ sở nhà, đất để thành...
Chuyện làng sao - 2 giờ, 29 phút trước
Sự xuất hiện chung của Thành Long và Lưu Diệc Phi tại một sự kiện đã từng thu hút đông đảo phóng viên đến chụp ảnh.
Chăm sóc sức khỏe - 3 giờ, 13 phút trước
Thịt ba chỉ kho, thịt ba chỉ nấu, thịt ba chỉ hấp, thịt ba chỉ luộc… những "món ăn tủ" trên bàn ăn đang âm thầm gióng lên hồi chuông cảnh báo về sức...
Kiến thức - 3 giờ, 30 phút trước
Sau khi tốt nghiệp ngành này, sinh viên có thể công tác tại các cơ sở y tế công cộng, trung tâm y tế dự phòng, viện nghiên cứu, trường đại học, các tổ...
Tin trong ngày - 3 giờ, 30 phút trước
Mới đây, HĐND TP Hà Nội đã thông qua nghị quyết cho phép các trường tiểu học, THCS tổ chức trông giữ học sinh ngoài giờ với mức thu tối đa 12.000 đồng/60 phút,...
Tâm sự - 4 giờ, 45 phút trước
Sự hưng thịnh của một mái ấm không bao giờ tự nhiên xuất hiện, mà được xây dựng từ từng chi tiết nhỏ trong đời sống, dựa trên sự phối hợp bền bỉ của...
Làm sao - 4 giờ, 46 phút trước
Không phải ai lớn tiếng hay công kích bạn đều vì nóng nảy hay thiếu kiểm soát. Nhiều trường hợp, họ làm vậy vì tin rằng bạn sẽ không phản kháng. Sự im lặng...
Kiến thức - 4 giờ, 46 phút trước
Đã ở nhiều khách sạn, hẳn bạn từng thắc mắc vì sao chăn luôn được nhét chặt dưới nệm. Việc làm tưởng như thừa thãi ấy thực ra là một phần trong quy trình...
Tin trong ngày - 4 giờ, 46 phút trước
Ngày 27/11, Hội đồng xét xử sơ thẩm TAND tỉnh đã tuyên án bị cáo Nguyễn Thị Hồng Bích đầu độc 4 người thân bằng xyanua.
Chuyện làng sao - 4 giờ, 18 phút trước
Chỉ một khoảnh khắc của Trấn Thành cũng đủ làm dấy lên loạt bàn luận về tình trạng sức khỏe của anh chàng.
Chuyện làng sao - 4 giờ, 19 phút trước
Nam sinh có tên Đàm Vĩnh Hưng đã có hành động đẹp giữa mưa lũ khắc nghiệt đã chạm đến trái tim của nhiều người.
Làm sao - 4 giờ, 24 phút trước
Gạo sạch là nguồn thực phẩm quanh năm không thể thiếu trong mỗi gia đình, vì thế gạo thường được mua với số lượng lớn. Tuy nhiên, nếu không biết cách bảo quản đúng,...
Chăm con - 4 giờ, 25 phút trước
Trong mỗi gia đình, con gái luôn được xem như báu vật, được yêu thương và nâng niu hết mực. Tuy nhiên, ở từng độ tuổi, trẻ cần những phương pháp nuôi dạy hoàn...