Tiền ùn ùn chảy vào ngân hàng, lý do vì sao?

Lượng tiền vào ngân hàng tăng so với năm ngoái

Theo báo cáo mới nhất từ Cục Thống kê (Bộ Tài chính), tính đến ngày 26/6, tổng huy động vốn của các tổ chức tín dụng đã tăng 6,11% so với cuối năm 2024, lên 15,632 triệu tỉ đồng. Chỉ trong 6 tháng qua, tổ chức, cá nhân đã gửi vào hệ thống ngân hàng (NH) số tiền thêm 900.125 tỉ đồng, trong đó 3 tháng đầu năm chỉ tăng được hơn 200.000 tỉ đồng, còn lại 700.125 tỉ đồng tăng trong quý 2. So với cùng kỳ năm ngoái chỉ tăng trưởng ở mức 1,82%, tăng trưởng huy động vốn 6 tháng đầu năm 2025 nhanh hơn 3,3 lần.

Tiền gửi thanh toán của khách hàng cá nhân tại NH cũng lên mức cao kỷ lục. Theo NH Nhà nước (NHNN), số dư tài khoản tiền gửi thanh toán cá nhân trong quý 1 tăng 56.000 tỉ đồng so với cuối năm 2024, lên 1,315 triệu tỉ đồng. Hệ thống tổ chức tín dụng có 208,4 triệu tài khoản với số dư hơn 1,315 triệu tỉ đồng. Đây là mức cao nhất từ trước đến nay. So với cùng kỳ năm ngoái thì con số này tăng hơn 177.000 tỉ đồng và tăng 482.000 tỉ đồng so với quý 1/2023, tương đương tăng 57,8%. Đây là quý thứ 9 lượng tiền gửi trên tài khoản tăng liên tiếp.

Tại sao tiền ùn ùn chảy vào ngân hàng? (Ảnh minh họa).

Nhìn vào cơ cấu, lượng tiền gửi vào NH mỗi ngày mỗi tăng, từ mức bình quân mỗi ngày 2.200 tỉ đồng lên 7.800 tỉ đồng. Trong khi đó, diễn biến thị trường lãi suất huy động có xu hướng ngược lại. Sau khi tăng liên tục vào những tháng đầu năm thì kể từ tháng 3 trở đi, lãi suất tiết kiệm liên tục đi xuống khi Chính phủ, NHNN yêu cầu các NH giảm chi phí, giảm lãi suất huy động để giảm lãi suất cho vay. Tính đến cuối tháng 5, có khoảng 30 NH giảm lãi suất huy động từ 0,1 - 1%/năm. Số lượng NH giảm lãi suất ít dần và đến nay có dấu hiệu nhích lên khi tăng trưởng tín dụng khá nhanh.

Cụ thể, lãi suất huy động dưới 6 tháng có mức cao nhất là 4,7%/năm (Eximbank), gần đụng mức trần lãi suất cho phép 4,75%/năm. Đối với kỳ hạn 1 tháng, lãi suất từ 3,5 - 4,3%/năm, 3 tháng từ 3,7 - 4,5%/năm, 6 tháng 3,6 - 4,7%/năm… Các NH cổ phần thương mại nhà nước vẫn duy trì mức lãi suất huy động thấp từ 1,6 - 2,3%/năm đối với các kỳ hạn dưới 6 tháng. Đối với kỳ hạn dài từ 12 tháng trở lên, lãi suất 6%/năm đã xuất hiện trở lại ở một số nhà băng như ACB, LPBank… Còn NH có mức lãi suất huy động cao nhất là ABBANK lên 9,65%/năm đối với khoản tiết kiệm từ 1.500 tỉ đồng trở lên, kỳ hạn 13 tháng; PVcombank là 9%/năm với kỳ hạn gửi 12 - 13 tháng với số dư 2.000 tỉ đồng…

Lượng tiền huy động tăng lên góp phần tăng tổng phương tiện thanh toán trong nền kinh tế thêm 7,09% so với cuối năm 2024 (cùng thời điểm năm trước tăng 2,48%). Tổng phương tiện thanh toán (M2) tăng lên có ý nghĩa quan trọng trong nền kinh tế, cho thấy sự gia tăng thanh khoản và có thể kích thích hoạt động kinh tế, nhưng cũng có thể tiềm ẩn rủi ro lạm phát nếu không được kiểm soát tốt.

Nhiều người có tâm lý thận trọng chưa xuống tiền đầu tư

Chuyên gia tài chính Huỳnh Trung Minh lý giải chính sách thuế quan của Mỹ, diễn biến địa chính trị, nguy cơ Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) giảm lãi suất đã tác động đến tỷ giá và lạm phát. Những điều này làm cho tâm lý nhà đầu tư cá nhân cũng như doanh nghiệp trở nên thận trọng hơn. Bên cạnh đó, dòng tiền trước đây chủ yếu chảy mạnh vào bất động sản; nhưng khi các tỉnh, thành sáp nhập, giao dịch cũng sẽ chững lại.

(Ảnh minh họa)

"Chưa bao giờ lãi suất cho vay mua nhà ở cũng như chính sách của chủ đầu tư bất động sản tốt như hiện nay. Thế nhưng người mua vẫn còn e ngại về thủ tục cũng như khả năng thời gian giải quyết chậm nên chưa mạnh dạn xuống tiền. Còn về vàng, giá trong nước hiện nay ở mức cao. Ngoài sự tác động của thế giới, thuế quan của Mỹ thì những thay đổi về quản lý thị trường vàng trong nước cũng là rủi ro cho người mua. Vì vậy, dòng vốn vào vàng cũng không chảy mạnh được. Trong khi đó, gửi tiền NH dù lãi không cao bằng các kênh khác nhưng đảm bảo vẫn sinh lãi và không phải chịu thuế. Tiền gửi vào NH có thể là tiền chờ thanh toán, chờ cơ hội đầu tư, vốn vay đã giải ngân nhưng chưa sử dụng ngay… Khi tiền vẫn đổ vào NH thì khả năng mặt bằng lãi suất từ nay đến cuối năm sẽ không tăng. Các NH cần duy trì mặt bằng lãi suất thấp, cắt giảm chi phí để hạ lãi vay", ông Huỳnh Trung Minh phân tích.

TS Nguyễn Trí Hiếu (chuyên gia tài chính) nhận xét tốc độ tăng trưởng huy động của các NH trong 6 tháng đầu năm ở mức 6,11% là một tín hiệu tốt so với những năm gần đây. Tuy nhiên, tốc độ tăng trưởng huy động vẫn đang thấp hơn tín dụng nên cần thận trọng với rủi ro thanh khoản. Theo ông Hiếu, sở dĩ lượng tiền gửi vào NH tăng lên gần đây là lãi suất huy động có nhích lên ở một số NH. Động thái tăng lãi suất của các nhà băng nhằm cân đối nguồn vốn cho vay. Ngoài ra, các cá nhân, tổ chức hiện thời gửi tiền NH để chờ đợi quyết định cuối cùng về thuế quan của Mỹ và đánh giá tác động lên nền kinh tế như thế nào trước khi xuống tiền. Khi thuế quan cao sẽ tác động đến bất động sản công nghiệp, bởi các nhà đầu tư nước ngoài cân nhắc hơn về đầu tư.

"Khi thị trường còn chứa đựng những ẩn số rủi ro thì nhà đầu tư cũng sẽ phải cân nhắc trước các quyết định giữ tiền mặt, mua nhà đất hay vàng…", ông Nguyễn Trí Hiếu cho hay.