Tài khoản ngân hàng của hộ kinh doanh, cơ quan thuế có được kiểm tra?

Theo quy định tại Điều 15, Thông tư 31/2021/TT-BTC của Bộ Tài chính, cơ quan thuế sẽ thực hiện phân loại hộ và cá nhân kinh doanh dựa trên các mức độ rủi ro khác nhau. Việc phân loại này là cơ sở để áp dụng các biện pháp quản lý thuế phù hợp và hiệu quả. Quan trọng hơn, việc kiểm tra, rà soát tài khoản ngân hàng thường chỉ được tiến hành đối với những trường hợp được xếp vào nhóm có rủi ro cao, hoặc khi có những dấu hiệu nghi vấn về tính trung thực trong việc khai báo doanh thu cũng như nghĩa vụ thuế.

Thông tư 31 đã nêu rõ ràng ba mức độ rủi ro trong quản lý thuế đối với hộ kinh doanh:

Việc kiểm tra tài khoản ngân hàng của hộ, cá nhân kinh doanh không được thực hiện đại trà mà dựa trên cơ sở nghiệp vụ và quy trình phân loại rủi ro cụ thể (Ảnh minh hoạ)

- Rủi ro cao: Đây là mức độ cao nhất, nơi cơ quan thuế có thể áp dụng một hoặc nhiều biện pháp nghiệp vụ như kiểm tra trực tiếp, khảo sát, hoặc xác minh thông tin. Mục đích là để xác định lại doanh thu, mức thuế chính xác mà hộ kinh doanh phải nộp. Đặc biệt, khi phát hiện các hành vi trốn thuế, khai báo thiếu trung thực, hoặc các giao dịch đáng ngờ, cơ quan thuế có quyền tiếp cận thông tin tài khoản ngân hàng thông qua cơ chế phối hợp với các tổ chức tín dụng.

- Rủi ro trung bình: Đối với nhóm này, hộ kinh doanh có thể bị lựa chọn ngẫu nhiên để đưa vào danh sách khảo sát doanh thu. Sau đó, họ sẽ tiếp tục được theo dõi và phân loại lại ở các kỳ đánh giá sau.

- Rủi ro thấp: Các trường hợp thuộc nhóm rủi ro thấp sẽ không bị tiến hành kiểm tra sâu. Cơ quan thuế chỉ lưu giữ hồ sơ và tiếp tục quá trình phân loại trong các chu kỳ tiếp theo.

Khoản 2, Điều 4 của Thông tư 31 quy định thông tin phục vụ công tác quản lý rủi ro được thu thập từ cả bên trong và bên ngoài ngành thuế, bao gồm cả các dữ liệu từ ngân hàng, các cơ quan Nhà nước khác hoặc thậm chí từ nguồn nước ngoài theo quy định pháp luật.

Toàn bộ các dữ liệu này sẽ được quản lý tập trung tại Cục Thuế và sau đó được chia sẻ cho các cơ quan thuế cấp dưới thông qua hệ thống công nghệ thông tin hiện đại. Điều này đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả trong việc quản lý thuế.

(Ảnh minh hoạ)

Việc cơ quan thuế kiểm tra tài khoản ngân hàng của hộ kinh doanh không phải là hành động tùy tiện hay thực hiện đại trà. Hoạt động này luôn dựa trên căn cứ nghiệp vụ rõ ràng và quy trình phân loại rủi ro cụ thể. Chỉ khi người nộp thuế bị xếp loại rủi ro cao, có những dấu hiệu rõ ràng về việc khai thiếu doanh thu, trốn thuế, hoặc phát sinh các giao dịch bất thường, cơ quan thuế mới có thẩm quyền tiếp cận thông tin tài khoản ngân hàng thông qua sự phối hợp với các tổ chức tín dụng.

Trong một số trường hợp đặc biệt như chuyển nhượng bất động sản, nhận tiền cho thuê nhà, hay hoạt động bán hàng online, nếu có sự chênh lệch đáng kể giữa số tiền thực tế giao dịch và số liệu đã khai báo thuế, tài khoản ngân hàng của hộ kinh doanh hoàn toàn có thể bị kiểm tra để xác minh nguồn thu và làm cơ sở tính toán nghĩa vụ thuế một cách chính xác nhất.