Sau khi bỏ cấp huyện, từ nay Chủ tịch xã có nhiệm vụ, quyền hạn gì?

Theo dự thảo luật, Chủ tịch UBND xã sẽ lãnh đạo và điều hành công việc của UBND; triệu tập và chủ tọa các phiên họp của UBND; lãnh đạo, chỉ đạo việc thực hiện các nhiệm vụ thi hành Hiến pháp, pháp luật, các văn bản của cơ quan nhà nước cấp trên và của Hội đồng nhân dân (HĐND), UBND cấp mình; kiểm tra và xử lý các vi phạm trong quá trình triển khai thực hiện Hiến pháp và pháp luật trên địa bàn.

Thực hiện việc sắp xếp đơn vị hành chính, sắp tới sẽ nâng quy mô xã, phường. Ảnh minh hoạ

Chủ tịch UBND xã cũng sẽ lãnh đạo và chịu trách nhiệm về hoạt động của bộ máy hành chính nhà nước, bảo đảm tính thống nhất, thông suốt của nền hành chính; về thực hiện cải cách hành chính trên địa bàn; quyết định tạm đình chỉ công tác đối với Phó Chủ tịch UBND cấp mình và cán bộ lãnh đạo, quản lý do mình quản lý, điều hành trong cơ quan chuyên môn, cơ quan hành chính khác thuộc UBND cấp mình, người đứng đầu đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc.

Cũng theo dự thảo luật, Chủ tịch UBND xã có nhiệm vụ lãnh đạo, chỉ đạo, đôn đốc, kiểm tra công tác của các cơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính khác thuộc UBND cấp mình. Cùng với đó, chỉ đạo và chịu trách nhiệm trong công tác tuyển dụng, sử dụng công chức, viên chức trên địa bàn theo quy định của pháp luật và phân cấp của cơ quan nhà nước cấp trên; quyết định bổ nhiệm, miễn nhiệm, điều động, cách chức người đứng đầu, cấp phó của người đứng đầu cơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính khác, đơn vị sự nghiệp công lập thuộc UBND cấp mình.

Chủ tịch UBND có nhiệm vụ chỉ đạo và tổ chức thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, phát triển các ngành, lĩnh vực trên địa bàn; tổ chức thực hiện quản lý nhà nước tại địa phương trong các lĩnh vực kinh tế, đất đai, tài nguyên, môi trường, xây dựng, giao thông trên địa bàn theo quy định của pháp luật.

Bên cạnh đó, Chủ tịch UBND xã sẽ chỉ đạo, quản lý, sử dụng có hiệu quả cơ sở hạ tầng, tài sản, tài chính và nguồn ngân sách được giao; thực hiện việc đầu tư, duy tu, bảo dưỡng các công trình giao thông, và các hạ tầng kỹ thuật khác thuộc phạm vi quản lý theo quy định của pháp luật.

Các lĩnh vực về phát triển công nghiệp, thương mại dịch vụ; tổ chức các chiến lược, kế hoạch, chương trình phát triển khoa học công nghệ, chuyển đổi số; các công việc về lĩnh vực giá giáo dục, y tế, văn hóa thể thao, quốc phòng an ninh, tôn giáo...trên địa bàn cũng thuộc nhiệm vụ, quyền hạn của Chủ tịch UBND xã.

Dự thảo Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) cũng nêu rõ Chủ tịch UBND xã có nhiệm vụ thực hiện công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng, chống quan liêu, tham nhũng, tiêu cực, lãng phí trong hoạt động của chính quyền địa phương cấp mình và trong các hoạt động kinh tế - xã hội trên địa bàn; Chỉ đạo, xử lý kịp thời các tình huống khẩn cấp liên quan đến thiên tai, bão lụt, dịch bệnh tại địa bàn...

Ngoài ra, có quyền hạn ban hành, bãi bỏ, sửa đổi, bổ sung văn bản do mình ban hành khi xét thấy không còn phù hợp hoặc trái pháp luật; Thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được phân cấp, ủy quyền và các nhiệm vụ, quyền hạn khác theo quy định của pháp luật.

Theo Bộ Nội vụ, việc sửa đổi luật nhằm đổi mới mô hình tổ chức và phương thức hoạt động của chính quyền địa phương 2 cấp phù hợp với địa bàn đô thị, nông thôn, hải đảo, đơn vị hành chính kinh tế - đặc biệt. Qua đó, khắc phục triệt để sự chồng chéo, trùng lắp về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của các cấp chính quyền địa phương; bỏ cấp trung gian, tinh gọn tổ chức bộ máy, bảo đảm hoạt động thông suốt, hiệu lực, hiệu quả; chính quyền gần dân, sát dân, phục vụ tốt hơn nhu cầu của người dân trên địa bàn, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong giai đoạn mới.

Về một số nội dung cụ thể, dự thảo luật sửa đổi, bổ sung các quy định về tổ chức đơn vị hành chính và mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, gồm cấp tỉnh và cấp cơ sở, không tổ chức cấp huyện, phù hợp với địa bàn đô thị, nông thôn, hải đảo, đơn vị hành chính kinh tế - đặc biệt.

Theo đó, cấp tỉnh giữ như quy định hiện hành gồm tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, nhưng sáp nhập một số đơn vị hành chính cấp tỉnh để bảo đảm đạt tiêu chuẩn theo quy định, đồng thời để mở rộng không gian phát triển.

Tổ chức lại các đơn vị hành chính cấp xã hiện nay để hình thành các đơn vị hành chính cấp cơ sở (gồm xã, phường và đặc khu ở hải đảo; bỏ thị trấn) với diện tích tự nhiên và quy mô dân số đạt từ 300% trở lên tiêu chuẩn của cấp xã theo quy định hiện hành. Đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt giữ như quy định hiện hành do Quốc hội quyết định thành lập.