"Ngẩn ngơ" ngắm vẻ đẹp thiếu nữ Hà Nội xưa

Trong Hà Nội - Con gái, nhà văn Chu Lai từng khen: Niềm tự hào của Hà Nội chính là cây xanh và con gái. Con gái Hà Nội lạ là thế, cuộc sống càng khó khăn hiểm nghèo thì vẻ đẹp con gái càng rạng rỡ, thách thức hoàn cảnh. Con gái giữa đời thường đã đẹp. Con gái trong chiến tranh càng đẹp. Đẹp mỏng manh, đẹp siêu thoát...

"Thiếu nữ Hà Nội xưa được tiếng kín đáo, nết na, đảm đang, khéo léo. Giọng nói luôn nhẹ nhàng, ý nhị, lịch sự, tươi tắn, phát âm chuẩn. Họ không nói trống không, nói tục hay cười hô hố hoặc gọi nhau í ới ngoài đường... Bước đi thì lúc nào cũng khoan thai, uyển chuyển, nhấc cao chân để không phát ra tiếng động nơi công cộng, không gõ guốc cồm cộp hay kéo lê đôi dép quèn quẹt…", một nhà nghiên cứu về Hà Nội nhận xét. 

Cũng theo các nhà nghiên cứu, không biết tự bao giờ, thiếu nữ Hà Nội xưa biết làm đẹp với những chiếc yếm. Mỗi thời kỳ chiếc yếm đều có sự biến đổi khác nhau phù hợp với quan niệm thẩm mỹ thời đó. Đàn bà lao động mặc yếm cổ xây (là miếng vải vuông đặt chéo trên ngực người mặc, ở góc trên có khoét hình tròn làm cổ yếm), còn phụ nữ quý tộc thì trước yếm có thêm một vài đường dây tết lại với nhau thành hình lưới quả trám.

Thế nhưng, đến những năm đầu của thế kỷ 20, khi cuộc sống hiện đại hơn; son phấn, vải vóc của các lái buôn Pháp, Tây Ban Nha, Hà Lan vào nước ta thì người con gái Hà Nội, nhất là những cô gái ở khu phố cổ, đông đúc, sầm uất như Hàng Đào, Hàng Bạc, Hàng Ngang, Tràng Tiền thường xuất hiện với chiếc áo dài, bắt đầu biết cách trang điểm nhè nhẹ. Họ không còn chít khăn mỏ quạ, mà thay vào đó là khăn hoa hay khăn len nhiều màu, rồi đeo cả đồ trang sức: vòng cổ, hoa tai...
 
Một số hình ảnh về thiếu nữ Hà Nội xưa: