"Đại án" bầu Kiên liên quan gì đến Huyền Như?

Giải mã 4.000 tỷ chiếm đoạt của Huyền Như?

Vụ án Huyền Như đã được TAND TP.HCM xét xử sơ thẩm, hầu hết các đơn vị, cá nhân bị mất tiền đều kháng cáo yêu cầu Vietinbank phải trả tiền, chứ không phải Huyền Như.

Trong số 4.000 tỷ chiếm đoạt chưa thu hồi được, số tiền 718 tỷ của ngân hàng Á Châu (ACB) gửi tại Vietinbank bị Huyền Như chiếm đoạt sẽ tiếp tục được nhắc đến trong vụ án xét xử bầu Kiên sắp tới đây.

Ông Đinh Văn Quế, nguyên Chánh Tòa Hình sự TAND Tối cao đã nêu: Hội đồng xét xử không làm rõ chi tiết từng khoản tiền chiếm đoạt đã được sử dụng vào việc gì, hiện đang ở đâu, trên cơ sở đó quyết định thu hồi để trả cho những đơn vị, cá nhân bị thiệt hại là chưa đúng quy định của Bộ luật Tố tụng Hình sự.

Vietinbank có phải trả tiền cho ACB hay không sẽ được quyết định trong phiên tòa phúc thẩm xét xử Huyền Như sắp tới. Tình tiết này có ý nghĩa quyết định đến việc xác định tội danh của ông Kiên và các cá nhân cựu thành viên thường trực Hội đồng quản trị ACB về hành vi ủy thác gửi tiền tại Vietinbank. Nếu xác định sai trách nhiệm của Vietinbank, sẽ xác định sai trách nhiệm hình sự của ông Kiên và các cá nhân này. Việc thu hồi gần 4.000 tỷ trong vụ án Huyền Như không có ý nghĩa quyết định đến việc xác định tội danh của các cá nhân trong vụ ông Kiên, nhưng là vấn đề tuân thủ quy định pháp luật. Cho dù Vietinbank có phải chịu trách nhiệm hay không, việc thu hồi cũng có ý nghĩa khắc phục thiệt hại cho các tổ chức, cá nhân trong vụ án Huyền Như nói riêng và toàn xã hội nói chung. Nhưng nếu ông Kiên cùng các cá nhân khác bị kết tội cố ý làm trái, gây thiệt hại cho ACB 718 tỷ, thì việc thu hồi số tiền này trong vụ Huyền Như có ý nghĩa để cân nhắc mức hình phạt cụ thể và quyết định trách nhiệm dân sự của các cá nhân này. Nếu số tiền thu hồi được nhiều, thì trách nhiệm dân sự của các cá nhân này sẽ ít, hoặc ngược lại.

4.000 tỷ đã đi đâu?

Theo kết luận điều tra, Cáo trạng, Huyền Như đã chiếm đoạt gần 5.000 tỷ đồng, số tiền đã trả lại cho các đơn vị, cá nhân là 925 tỷ. Còn lại chưa thu hồi gần 4.000 tỷ. Trong số 4.000 tỷ chưa thu hồi, gần 3.200 tỷ đã  xác định được địa chỉ chính xác tiền được chuyển cho các đơn vị, cá nhân, trả nợ vay và mua sắm, chi tiêu cho cá nhân Huyền Như. 

Một câu hỏi rất lớn đặt ra là phần lớn số tiền này dùng thanh toán nợ gốc của Huyền Như trước đó, nếu cô ta dùng số tiền này để trả nợ vay thì số tiền gốc đã vay trước đó dùng vào việc gì, mua sắm gì, ai đang giữ, đây mới là mấu chốt của việc thu hồi tài sản để khắc phục hậu quả. Tất cả các câu hỏi này chưa được giải đáp trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử. 

Không thể lý giải Huyền Như kinh doanh thua lỗ, dùng tiền trả lãi. Cho dù đã xác định được địa chỉ cụ thể, nhưng các cơ quan tố tụng đã không thu hồi theo quy định. Tổng số tài sản của Huyền Như đã kê biên cho đến thời điểm này chỉ hơn 600 tỷ đồng.

Điều đặc biệt, trong số 4.000 tỷ chưa thu hồi, có đến 804 tỷ không xác định được Huyền Như sử dụng vào việc gì, đưa cho ai, đằng sau số tiền này là gì.

Trong khi đó, cùng một tình tiết tương tự, trong vụ án bầu Kiên, sau khi ông này bị khởi tố về hành vi lừa đảo chiếm đoạt 264 tỷ của Công thép Thép Hòa Phát, cơ quan điều tra đã yêu cầu các đơn vị thụ hưởng số tiền này nộp lại để trả cho Hòa Phát, dù số tiền này đã được dùng để trả nợ vay, thanh toán cho các nghĩa vụ khác trước đó.

Huyền Như tại phiên tòa sơ thẩm.

4.000 tỷ là bao nhiêu?

Dự án đường ô tô Tân Vũ - Lạch Huyện (Hải Phòng) dài hơn 15 km, trong đó có cầu vượt biển dài nhất Việt Nam 5,5 km, vừa được khởi công có tổng mức đầu tư là 11.800 tỷ. 4.000 tỷ chiếm hơn 30% giá trị tổng dự án này. Để hình dung 4.000 tỷ là bao nhiêu, chúng ta có thể hình dung từ rất nhiều con số sinh động. Năm 2013, tổng thu nộp ngân sách của Hải Quan Hà Tĩnh đạt 1.138 tỷ. 4.000 tỷ là gần 4 năm thu nộp ngân sách của Hải Quan Hà Tĩnh. Hội liên hiệp thanh niên TP.HCM giúp bà con vùng sâu xây cầu bê tông dài 10m, rộng 3,6m, tải trọng 5 tấn, tổng kinh phí 200 triệu đồng. 4.000 tỷ là 20.000 cây cầu. Trong 4 năm, từ 2009 - 2012, ngân sách Nhà nước hỗ trợ 4.254 tỷ đồng cho các hộ nghèo trong toàn quốc vay làm nhà ở. 4.000 tỷ xấp xỉ số tiền này.

Tại sao chưa thu hồi 4.000 tỷ, số tiền này đang ở đâu? Công luận đang chờ đợi câu trả lời từ các cơ quan pháp luật.