Thao tác bắt buộc đối với hàng triệu người lao động từ 1/1/2026: Biết và làm đúng để đảm bảo quyền lợi

Luật Việc làm (sửa đổi) vừa được Quốc hội thông qua và sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 1/1/2026. Một trong những nội dung đáng chú ý là quy định về việc xây dựng và quản lý cơ sở dữ liệu quốc gia về người lao động nhằm phục vụ phát triển thị trường lao động.

Theo quy định tại Điều 17 của luật này, người lao động sẽ phải đăng ký 5 nhóm thông tin cơ bản gồm: thông tin cá nhân (họ tên, ngày sinh, số định danh...), trình độ học vấn và kỹ năng nghề, tình trạng và nhu cầu việc làm, thông tin về bảo hiểm xã hội - bảo hiểm thất nghiệp, và các đặc điểm khác liên quan.

Theo quy định mới nhất trong Luật Việc làm (sửa đổi), người lao động bắt buộc đăng ký thông tin lên cơ sở dữ liệu quốc gia. Ảnh minh hoạ

Thông tin của người lao động sẽ được cập nhật khi tham gia bảo hiểm xã hội. Trường hợp chưa tham gia, người lao động phải trực tiếp nộp hồ sơ đăng ký hoặc điều chỉnh thông tin tại nơi đăng ký lao động. Việc xây dựng cơ sở dữ liệu sẽ do Nhà nước quản lý thống nhất, đồng bộ với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và các hệ thống liên quan.

Đây được xem là bước tiến quan trọng nhằm minh bạch hóa và hiện đại hóa công tác quản lý lao động, góp phần điều tiết thị trường hiệu quả, tăng cơ hội tiếp cận việc làm và hỗ trợ kịp thời khi người lao động gặp khó khăn. Thực tế trong đại dịch Covid-19 cho thấy việc thiếu thông tin lao động, nhất là khu vực phi chính thức, đã gây cản trở lớn cho quá trình triển khai các chính sách hỗ trợ.

Báo Dân Trí đưa tin, tại hội nghị an toàn lao động diễn ra tại TP.HCM, đại diện Sở Nội vụ Thành phố đã đề nghị các doanh nghiệp chủ động chuẩn bị, rà soát thông tin lao động của đơn vị mình để sẵn sàng cập nhật vào hệ thống khi triển khai.

Một số doanh nghiệp bày tỏ lo ngại về nguy cơ rò rỉ, lạm dụng dữ liệu cá nhân. Tuy nhiên, cơ quan chức năng khẳng định Luật Việc làm (sửa đổi) đã có quy định rõ ràng về bảo mật và nghiêm cấm hành vi mua bán, khai thác trái phép dữ liệu. Những cá nhân, tổ chức vi phạm sẽ bị xử lý theo quy định pháp luật.

Theo thống kê, hiện có khoảng 60% lao động trong độ tuổi vẫn chưa được thu thập thông tin, gây khó khăn trong công tác quản lý và thực hiện chính sách an sinh xã hội. Việc triển khai cơ sở dữ liệu quốc gia về người lao động được kỳ vọng sẽ khắc phục tình trạng này trong thời gian tới.